عصر جدید صادرات گاز به همسایگان آغاز می‌شود

به گزارش گروه انرژی خبرگزاری دانا به نقل از ایسنا، یک موسسه مطالعاتی اعلام کرد: وزیر نفت ایران، افراد با سابقه‌ای را در مناسب اجرایی قرار داده و تکمیل فازهای فراساحل میدان گازی پارس جنوبی را در اولویت قرار داده است.

در صورتی‌که مسائل ایران در ارتباط با موضوع هسته‌ای حل‌وفصل شود، ایران قادر خواهد بود روزانه 3 الی 4 میلیارد فوت مکعب گاز به همسایگان خود از جمله عمان، امارات، کویت، پاکستان وعراق صادر کند. این درحالی است که چشم‌انداز چندان روشنی برای صادرات گاز طبیعی مایع (LNG) وجود ندارد.

پیشرفت‌های پارس جنوبی

میدان گازی بزرگ پارس جنوبی هم‌اکنون قادر به تولید حدود 9 میلیارد فوت مکعب گاز از 10 فاز است و 14 فاز آن در حال توسعه است. همه این فازها غیر از پنج مورد، در مراحل اولیه‌ی خود قرار دارند و بعید به نظر می‌رسد که تا پیش از 2020 به مدار تولید وارد شوند. احتمالا فازهای 12 و 15 تا 18 تا سه الی چهار سال آینده در مدار تولید قرار می‌گیرند. این فاز‌ها قادر خواهند بود تولید روزانه گاز ایران را هفت میلیارد فوت مکعب و 280 هزار بشکه میعانات گازی افزایش دهند.

براساس گزارش موسسه جهانی انرژی فکتس،‌ فاز 12 که توسعه یافته‌ترین فاز از پنج فاز مورد اشاره است، نهایتا قادر به تولید روزانه سه میلیارد فوت مکعب گاز و 120 هزار بشکه میعانات گازی خواهد بود.

براساس این گزارش، اولین مرحله از شش مرحله‌ی شیرین‌سازی گاز فاز 12 در اواسط سال 2014 با تولید 500 میلیون فوت‌مکعب آغاز می‌شود. باقی مراحل تا سال 2015 اجرایی خواهند شد.

شرکت ملی نفت ایران، اولین بستر‌های لازم به منظور تولید گاز از فاز 12 را فراهم کرده و حفاری شش چاه را آغاز کرده است.

براساس گزارش سازمان انرژی جهانی فکتس، فاز 15 و 16 که 74 ماه است در حال توسعه هستند، به منظور شروع تولید گاز حداقل به دو سال زمان بیشتر نیاز دارند. انتظار می‌رود که این فاز‌ها روزانه دو میلیارد فوت‌مکعب گاز و 80 هزار بشکه میعانات گازی تولید کنند.

فاز 17 و 18 در مجموع دارای 11چاه از 44 چاه طراحی شده هستند. حفاری باقی این چاه‌ها سال‌ها زمان نیاز دارد. یکی از واحدهای شیرین‌سازی گاز در این فاز احتمالا سال آینده کامل می‌شود، ولی ساخت باقی واحدها به دو الی سه سال زمان نیاز دارد. انتظار می‌رود این فازها روزانه دو میلیارد فوت مکعب گاز و 80 هزار بشکه میعانات گازی تولید کند.

عمان و عراق

ایران طی تفاهم‌نامه‌ ای با عمان در نظر دارد، طی دو سال آینده صادرات حدود یک میلیارد فوت مکعب گاز در روز را با استفاده از خطوط لوله به این کشور آغاز کند که از این میزان 70 درصد برای مصرف داخلی عمان به استفاده می‌رسد و باقی آن برای مایع‌سازی به واحدی در حال ساخت در شهر سور انتقال داده می‌شود.

سازمان انرژی جهانی فکتس معتقد است که ایران قادر به تکمیل اقدامات زیربنایی لازم برای صادرات به عمان تا اوایل 2018 و 2019 نخواهد بود. این سازمان همچنین معتقد است، این دو کشور هنوز بر سر قیمت گاز صادراتی به توافق نرسیده‌اند، چرا که قیمت درخواستی ایران 11 تا 14 دلار برای هر میلیون BTU و قیمت مورد نظر عمان شش تا هفت دلار برای این مقدار است.

ایران هم‌چنین با عراق قرار‌دادی برای تحویل گاز از طریق خطوط لوله با ظرفیت 850 میلیون فوت مکعب گاز در روز امضا کرده است و این دو کشور در حال مذاکره برای دومین قرار‌داد به منظور افزایش صادرات به سطح 1.6 میلیارد فوت مکعب تا سال آینده هستند. ایران در حال ساخت خط لوله‌ای 227 کیلومتری است که از ایلام تا مرز خسروی را شامل می‌شود، عراق نیز در حال ساخت 220 کیلومتر خطوط لوله است که به منظور استفاده از گاز در نیروگاه‌های برق در نزدیک بغداد به کار گرفته می‌شود، ولی تکمیل این طرح به دلایل امنیتی به تاخیر افتاده است.

ایران هم‌چنین در حال مذاکره با عراق به منظور ساخت خط لوله‌ای از خرمشهر تا بصره در جنوب عراق برای تحویل 700 میلیون فوت مکعب گاز در روز است. هزینه‌ی گاز فروخته شده به عراق هم‌چنان مورد اختلاف دو کشور است.

تقاضا و صادرات

موسسه جهانی فکتس از کاهش رشد مصرف گاز در ایران خبر داده است که بخشی از آن به دلیل اصلاح قیمت‌ها در دسامبر 2010 و بخشی از آن به دلیل مشکلات اقتصادی است.

وزارت نفت از کمبود یک میلیارد فوت مکعبی گاز در زمستان سال جاری خبر داده است، اما قرار‌داد‌های اخیر، موجب افزایش تعهدات صادرات گاز ایران به بیش از 2.7 میلیارد فوت مکعب در سال‌های 2014 تا 2015 می‌شود.

این سازمان گزارش می‌دهد که با توجه به تاخیرات پروژه‌های پارس جنوبی، بعید به نظر می‌رسد که ایران به این سطح از صادرات در کوتاه‌مدت برسد.

طرح‌های صادرات گاز طبیعی مایع به دلیل تحریم‌ها و عدم مشارکت شرکای بین‌المللی و شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی خدمات تکنولوژی با تاخیر مواجه شده است. این موسسه انتظار ندارد ایران صادرات گاز طبیعی مایع را در دستور کار قرار دهد، ولی اعلام می‌کند که حذف همه‌ی تحریم‌ها احتمالا ایران را وارد پروژه‌ی بزرگ ایران LNG می‌کند که ساخت دو واحد مایع‌سازی گاز را در دستور کار دارد و از مجموع ظرفیت تولیدی معادل 10.8 میلیون تن در هر سال برخوردار است.