باید این تلقی که تشیع فقط دین گریه است اصلاح شود

به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علی نصیری، رییس موسسه معارف وحی و خرد و استاد حوزه و دانشگاه در گفت وگو با مهر در مورد اینکه آغاز ماه ربیع الاول ماه شادی اهل بیت(ع) است شعیان باید چگونه شادی خود را نشان دهند و اهمیت توجه به شادی در جامعه اسلامی تا چه حد است گفت: اینکه کل ماه محرم و صفر را ماه حزن و اندوه بدانیم و به نحوی بسیاری از فعالیت مردم و مومنان مثل ازدواج ها مختل شود لزومی ندارد که چنین تلقی ای از این دوماه داشته باشیم. گو اینکه اهل بیت(ع) فرمودند شیعیان ما با حزن ما محزون می شوند و با شادی ما شاد، و گو اینکه این سنت نوعی ابراز ادب و دینداری و دین مداری شیعیان و مومنان است اما گمان نمی کنم اهل بیت(ع) راضی باشند تا این اندازه مردم به زحمت بیفتند.

وی با اشاره به اینکه همان دهه اول محرم و دهه آخر صفر می توانیم عرض ادبمان را نشان دهیم و میانه اش را این مقدار از حاکمیت حزن و اندوه و ناراحتی و تعطیلی بعضی از اماکن و مسائل عادی خیلی کارپسندیده ای نیست، گفت: وقتی به آیات و روایات نگاه می کنیم می بینیم که یک حجم گسترده ای از آموزه های وحیانی معطوف به این شده که انسان حق سرور و شادمانی دارد و انسان موجودی نیست که همواره به حزن و اندوه توجه داشته باشد. به چند نمونه اشاره می کنم.

نصیری بیان کرد: در قرآن هرجایی که به نزول باران رحمت الهی اشاره می کند که زمین های خشک باران دیده می شوند و از آن گیاهان و گلها و درختان و میوه ها و این حیات پر رونق طبیعی به وجود می آید و رشد می کند تعبیرش این است که «وانبتنا فيها من كل زوج بهيج» و یا جای دیگری می فرماید «فانبتنا به حدايق ذات بهجه» بهیج یا بهجه از ریشه بهجت به معنی ابتهاج و شادمانی و سرور می اید. یعنی قرآن می گوید ما هستی را به گونه ای برای شما ساختیم و سامان دادیم که وقتی به آن نگاه می کنید حالت سرور و شادمانی به شما دست می دهد. امروزه هم اثبات شده که رنگهایی که خدای متعال در طبیعت آفریده بویژه رنگ آبی که رنگ آسمان و دریاها است و رنگ سبز که رنگ درختان و طبیعت است بسیار شادی آفرین هستند. بر همین اساس رنگ زرد مایل به سرخی را هم قرآن تأکید می کند که مایه سرور و شادی شماست. در ماجرای گاو بنی اسرائیل آنها نشانه ای می خواستند گفتند "ما لونها" و خدا فرمود ما لونها قال انه يقول انها بقره صفراء فاقع لونها تسر الناظرين یعنی رنگ زرد مایل به سرخی که رنگ پوست این گاو است مایه سرور بینندگان است.

وی بیان کرد: اینها یک گراهایی است که خدا می دهد یعنی وقتی می گوید این گاو به این رنگ است و باعث سرور بینندگان است یعنی سرور و شادی بینندگان را می خواهد. یعنی این رنگ تأثیر روحی و روانی بر شما می گذارد. امروزه هم علم این مسئله را اثبات کرده است. بنابراین هر انسانی حق شادی دارد و اینکه شادی و سرور را در عالم احساس کند.

این محقق و استاد دانشگاه افزود: شما وقتی به مجموعه آیاتی که درباره لذت های انسان های مومن و کسانی که وارد بهشت می شوند نگاه می کنید باز این شادی و سرور مورد توجه قرار می گیرد. آنجا که فرمود کسی اگر عمل صالح انجام دهد چه مرد و چه زن به فضیلت حیات طیبه می رسد يدخلكم جنات تجری من تحتها الانهار ومساكن طيبه این حیات طیبه یکی از ویژگی هایش سرور و شادمانی است که بهجت و شادمانی و حس رضایت از زندگی و هستی در دل هر عارفی پدید می آید. و بقول سعدی به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست/ عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست.

نصیری یادآورشد: این مساله در روایات هم به صورت گسترده بیان شده است. مثلا در اصول کافی ابواب متعددی را مرحوم کلینی در خصوص شادی و فرح آورده است مثل باب ادخال و سرور مومن. بابی که در آن روایات تأکید شده که چگونه مومنی را شاد کنید و ثواب ببرید. مثلا پیامبر فرمود شادمانی مومن شادمانی من است و شادمانی من شادمانی خداست. یا در باب المداعبه یا خوش دهانی یا مزاح و شوخی هم آمده امام صادق(ع) فرمود شوخی و مداعبه آنجا که تمسخر و اذیت و آزار مومنی نباشد پسندیده است. به هرحال شوخی اگر از حد و مرزش نگذرد و تمسخر قوم و زبان و فرهنگی نباشد و اندازه اش رعایت شود سبب شادمانی و فرح است. روایات زیادی است که مومن چه خودش شاد باشد یا اینکه دیگران را شاد کند.

وی در ادامه سخنانش گفت: باید رویکرد صدا و سیما و مراکز و محافل فرهنگی ما به گونه ای باشد که این تلقی بویژه در بعضی از جوانان ما پیش نیاید که اسلام یا تشیع فقط دین گریه و عزاداری است. این تلقی خوبی نیست. یعنی اینکه فقط گریه از دستمان بر می آید. عزیزانی که در این دوماه آن همه خدمت و پایمردی و اخلاص و پاکی از خود نشان دادند بیایند بر مبنای اصول و موازین اخلاق دینی و شرعی شادی را در جامعه بسط دهند. جامعه ما به جهات مختلف دردمند است. بخشی از در زیر خط فقر بودن رنج می کشند بخشی در آتش اعتیاد و مواد مخدر رنج می کشند بخشی از جامعه بیکار هستند و رنج می کشند و برخی از جوانان از سن ازدواجشان گذشته و هنوز مجرد هستند و رنج می کشند.

وی با اشاره به اینکه به بهانه ماه ربیع این رنج ها را از مردم برداریم گفت: متمولان جامعه یک مقدار به مساله احسان و رسیدگی به فقرا بیشتر توجه کنند و آن را جدی بگیرند. در یک کشور خارجی یک فرد که رییس شرکتی بود یک مرکزی را برای معلولین ساخته بود و آنجا که کار موبایل می شد همه کارکنانش معلول بودند و محیط طوری ساخته شده بود که معلولان بتوانند استفاده کنند آن شخص گفته بود من می خواهم معلولانی که در خانه محصور شده اند از خانه ها بیرون بیایند و مشغول به کار شوند.

نصیری در ادامه سخنانش اظهار داشت: در خبرها هم داشتیم که یک سرمایه دار خارجی 250 دستگاه خانه را برای زوج های تازه ازدواج کرده ساخت و حتی مالکیت خانه ها را به قید قرعه کشی به آنها داد. از این مسایل در کشور ما کم است با اینکه خیرین کارهای بزرگی می کنند اما متناسب با میزان سرمایه ای که ثروتمندان در اختیار دارند کارهای خیر و احسان نمی شود. اینکه در بعضی از حساب ها در دقیقه صدها میلیون تومان جابه جا می شود. باید برای فقرا و نداران هم خرج کنند. این کار برای آنان هم ثواب اخروی دارد و هم ثواب دنیوی به ارمغان می آورد.