شورای عالی انقلاب فرهنگی باید‌ها و نبایدها؛
فرهنگ و ارزشهای فرهنگی، هویت و روح یک ملت است. فرهنگ، حاشیه و ذیل اقتصاد و سیاست نیست... . بلکه اقتصاد و سیاست حاشیه و ذیل فرهنگ هستند.این تعبیر از سخنان رهبر انقلاب نشانگر اهمیت نظام اسلامی به مقوله فرهنگ و نهادهای فرهنگی بویژه نهادهای سیاستگذاری همچون شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
بیژن نوباوه نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی نیز در همین خصوص می‌گوید: این شورا از نظر جمع شدن توانمندی‌ها و اختیارات قانونی در حوزه علم و فرهنگ بی نظیر است و همین موضوع تکلیف شورای عالی انقلاب فرهنگی را سنگین تر میکند.نوباوه ادامه می‌دهد: این مجموعه به مثابه یک اتاق فکر، کار تولید نرم افزار علمی و فرهنگی کشور را بر عهده دارد و دستگاههای اجرایی هم وظیفه دارند تا مصوبات این شورا را اجرایی و عملیاتی کنند.
وی ادامه می‌دهد آنچه در دوره اخیر این شورا برخلاف همه مشکلات که باید رفع شود به چشم می‌خورد، پیشرفت قابل توجه در این شوراست .شورای عالی انقلاب فرهنگی باید همه توانمندی‌ها و ظرفیتهای خود را فعال کند.نوباوه یادآور می‌شود: ایجاد هسته‌های مطالعاتی و ارتباط تنگاتنگ با مشکلات و معضلات اساسی کشور و توجه به موضوع تهاجم فرهنگی که در این دو دهه اخیر با تعابیر گوناگون مانند ناتوی فرهنگی، جنگ نرم و ....مورد تاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته‌اند و موضوع سبک زندگی آخرین نمونه از دغدغه‌های ایشان بود که از عملکردهای مثبت شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
دکتر رضا روستا آزاد رئیس دانشگاه صنعتی شریف نیز معتقد است: در سالهای اخیر شاهد تحرک خوبی در شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده ایم و این شورا تلاش کرده است که در مدیریت حوزه علم و فرهنگ فعال تر باشد.این استاد دانشگاه درادامه خاطر نشان میکند: با توجه به جایگاه فرهنگ در نظام ما وجود نهادی در جایگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی الزامی و ضروری است.
وی ادامه می‌دهد طراحی سبک زندگی که مورد توجه مقام معظم رهبری است دارای ابعاد گسترده ای از نحوه پوشش تا تشکیل خانواده است که تنها از عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی ساخته است. دکتر روستا آزاد می‌افزاید: شورای عالی انقلاب فرهنگی باید در عمیق‌ترین لایه‌های این موضوع و ارتباط آن با موضوعات دیگری مانند مهندسی فرهنگی و ... را بررسی کند و با طراحی یک برنامه راهبردی اهداف راهبردی نظام را محقق سازد.
در عین حال و برخلاف نقش مؤثر این شورا برخی نیز انتقاداتی را به عملکرد آن وارد می‌سازند.حجت الاسلام عبدا... نظرزاده می‌گوید: تنها ضمانت اجرایی و جنبه الزام‌آور فعالیت شورای عالی انقلاب فرهنگی را در تأیید حکم انتصاب رؤسای دانشگاه‌ها شاهد هستیم که آن هم حکم انتصاب را وزیرعلوم صادر میکند.
وی گفت: هیأت دولت برای پیشنهادهای خود به مجلس وابسته است، مجلس نیز به شورای نگهبان اتکا دارد، اما مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی برای اغلب دولتها و دستگاه‌ها الزام آور نیست .این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه می‌دهد: متاسفانه به دلیل برخی بی توجهی‌ها به مصوبات کارشناسی شورای عالی انقلاب فرهنگی، خسارات زیادی به عرصه فرهنگ وارد می‌شود و وقت زیادی از نخبگان فرهنگی به هدر می‌رود.
وی در راهکار پیشنهادی خود برای حل مشکلات ناشی از فقدان ضمانت اجرایی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌گوید: دولت می‌تواند قانونگذاری بخشی از وظایف خود در زمینه‌های خدماتی همچون کشاورزی، راه و مسکن، صنایع، فناوری اطلاعات و ارتباطات، بهداشت و درمان و امور نظامی و دفاعی را به روال فعلی و از طریق ارایه لایحه به مجلس دنبال کند.
وی اضافه میکند: شورای عالی انقلاب فرهنگی یک مجموعه منسجم و متشکل از انسان‌های فرهیخته، بصیر و دانا در عرصه‌های فرهنگی و بهترین نیروهایی است که در طول انقلاب اسلامی پرورش یافته اند.چنانچه از درون به شورای عالی نگاه کنیم مانند یک چشمه زلال و جوشان است که ثمرات حیات بخشی دارد اما این چشمه، زمین‌های اطراف را سیراب نمی کند و فقط افراد اطراف چشمه می‌توانند از آن استفاده کنند.
دکتر علی منتظری عضو پیشین شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با بیان اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی باید بازتاب دهنده جهت‌گیری‌های مقام معظم رهبری باشد، در گفت و گویی با ایسنا می‌گوید: شورای عالی انقلاب فرهنگی با وجود خدمات بی‌شمارش هنوز نتوانسته است حقانیت و شایستگی خود را نزد اصحاب علم و دانش اثبات کند. وی با بیان اینکه عملکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی باید مطابق انتظار‌های رهبری انقلاب باشد، تأکید کرد: البته این اصل با این موضوع منافات ندارد که شورا به دولتها نیز کمک نماید تا بتوانند در حوزه فرهنگ، آموزش و پژوهش در جهت چشم‌انداز و برنامه‌های کشور با اطمینان و پشتیبانی بیشتری گام بردارند. این عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی با بیان اینکه دولتها نباید از شورای عالی انقلاب فرهنگی استفاده ابزاری کنند، اظهار کرد: متاسفانه در گذشته برخی دولتها از شورای عالی انقلاب فرهنگی استفاده ابزاری کرده‌اند و کشور دچار خسران شده است.
وی درباره میزان اجرایی‌شدن مصوبات و مکانیزم‌های نظارتی شورا نیز اظهار می‌دارد: بسیاری از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه‌های فرهنگی، آموزشی، پژوهشی و علمی اجرایی شده است و فقط مصوبات محدودی است که اجرایی نشده و یا ناقص اجرا شده است. در شورا در خصوص مسأله نظارت تمهیداتی اندیشیده است ولی در مجموع شورای عالی انقلاب فرهنگی در بعد نظارت ضعیف عمل کرده است.
دکتر منتظری با بیان اینکه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در حد قانون است، می‌گوید: بدیهی است اگر کسی یا کسانی عمداً قانون را زیر پا بگذارند باید پاسخگوی عمل خود باشند، البته در مواردی ممکن است مصوبه‌ای قابلیت اجرایی نداشته باشد که در این صورت بهترین راه اصلاح مصوبه است.
وی با اشاره به اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی اصولاً نباید وارد دسته‌بندی‌ها و جهت‌گیری‌های سیاسی شود، تصریح میکند: از آنجا که مشروعیت شورا از رهبری انقلاب اتخاذ می‌شود، لذا شورا باید بازتاب دهنده جهت‌گیری‌های رهبری باشد اگرچه افراد شورا می‌توانند به عنوان شخصیت خود دارای گرایش‌های گوناگونی باشند.
منبع: روزنامه قدس
