به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا معاون امور حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه در گفت و گو با ایرنا افزود: در گام نخست توافق ژنو قرار است دو اتفاق رخ دهد .اتفاق نخست اینکه دو طرف از جایگاهی که دارند جلوتر نمی روند یعنی طرف آمریکایی تحریم ها را تشدید نمی کند و ما هم برنامه هسته ای خود را از آنچه هست به لحاظ کمی گسترش نمی دهیم.
سانتریفیوژ جدید نصب نمی شود
وی با تاکید بر اینکه فعالیت های کیفی مثل تحقیق و پژوهش ادامه دارد، تصریح کرد: این به معنی توقف نیست چون دستگاه هایی که برای غنی سازی فعالیت می کردند به فعالیت خود ادامه می دهند و تنها گسترش پیدا نمی کند یعنی سانتریفیوژ جدید نصب نمی شود.
جلوی لایحه سنای آمریکا گرفته می شود
عراقچی گفت: در مقابل هم، طرف غربی نباید تحریم ها را جلوتر ببرد که نمونه این کار لایحه سنای آمریکاست که جلوی آن گرفته می شود و اوباما هم تا مرز تهدید کنگره پیش رفته است که تا پیش از این، چنین اتفاق مشابهی نیفتاده است چرا که اوباما می داند وضع هر تحریم جدید به معنی برهم خوردن توافق است.
ایران 2 گام و طرف مقابل 7 تا 8 گام اجرا می کند
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای اظهار داشت: اتفاق دوم این است که هر کدام از دو طرف مذاکره گام هایی باید بردارن. دراین بخش ایران دو گام و طرف مقابل باید نزدیک به 7 تا 8 مورد را اجرایی کند.
عراقچی افزود: یکی از اقدامات ایران تعلیق غنی سازی 20 درصد است و دیگری که به معنی بازگشت است، تبدیل مواد 20 درصد به اکسید و رقیق کردن آنها است. یعنی وقتی رقیق می شود به 3 و نیم درصد تبدیل می شود که به مواد اولیه بازمی گردد و یا اکسید می شود که برای سوخت راکتور تهران استفاده می شود؛ بنابراین از بین نخواهد رفت.
عقب گردی رخ نمی دهد/ آزادسازی تجارت قانونی با اروپا به میزان مجاز
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه نگرانی غرب از این است که وقتی غنی سازی 20 درصد داشته باشیم احتمال افزایش داشتن آن تا 90 درصد هم خواهد بود، گفت: در سایر این موارد آنچه که در متن توافق آمده جلوگیری از پیشرفت است و هیچ عقب گردی رخ نمی دهد.
عراقچی گفت: درمقابل آنها تحریم های نفتی، پتروشیمی، خودرو، تجارت طلا و فلزات و بخشی از تحریم های هوایی را متوقف می کنند. تجارت قانونی با اروپا هم به میزان مجاز آزاد می شود و درنهایت 2/4 میلیارد دلار از درآمدهای بلوکه شده ایران آزاد می شود.
10 میلیارد دلار تجارت دارویی و غذایی در 6 ماه
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران تصریح کرد: البته به باور من مهمترین اقدامی که انجام می شود این است که کانالی بانکی برای خرید کالاهای غیرتحریمی مثل غذا، دارو و وسایل پزشکی باز می شود که از آن طریق می توان در حدود 10 میلیارد دلار تجارت در 6 ماه داشته باشیم و این رقمی است که آمریکایی ها در محاسبات خود نمی آورند و حقه آنها در مقابل کنگره است.
روز اول مبالغ را آزاد می کردند ما نیز همان روز تعهدات را انجام می دادیم
عراقچی اظهار داشت: اقداماتی که دو طرف باید انجام دهند همه به جز دو مورد ظرف روز نخست 20 ژانویه (30 دی ماه ) انجام می شود.از این دو مورد، یکی مربوط به آزاد شدن 2/4 میلیارد دلار اموال بلوکه شده ایران ناشی از درآمد نفتی است که فوری انجام نمی شود؛در مقابل نیز رقیق شدن اورانیوم غنی سازی شده 20 درصد.
وی افزود: طرف مذاکره کننده ابتدا اعلام کرده بود که این رقم را در طول 6 قسط پرداخت می کند و در مقابل ما نیز متعهد می شدیم که مواد را در طول 6 ماه اکسید و رقیق کنیم.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه اصل براین است که همه تعهدات متعادل و متناسب باشد، توضیح داد: در واقع اگر آنها پرداخت این مبلغ را در روز نخست انجام می دادند، ما هم تعهدات خود را روز نخست انجام می دادیم. بنابراین تعادل در اقدامات برای ما بیش از همه اهمیت داشت.
عراقچی گفت: یکی از موارد اختلافی که باعث طولانی شدن توافقات کارشناسی و دیدار هفته گذشته من با خانم هلگا اشمیت معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا شد، همین مورد بود که درنهایت فرمولی مشخص شد که مورد پذیرش ما قرار گرفت.
هر ماه 15 کیلو اورانیوم 20 را اکسید می کنیم/ رقیق سازی در 3 ماه
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران تصریح کرد: براساس توافقات جلسه آخر، قرار شد طرف مقابل مبالغ بلوکه شده ایران را در 8 قسط پرداخت کند و ما هم در مقابل اکسید کردن مواد غنی شده را در 6 ماه و هر ماه 15 کیلو گرم انجام دهیم و رقیق سازی را نیز در سه ماه انجام دهیم.
جدول زمانی پرداخت 8 قسط
معاون وزیر امور خارجه اظهار داشت: اگر چه زمان پرداخت مبالغ بلوکه شده ایران در هشت قسط تعیین شد اما تاریخ پرداخت ها نزدیک تر شد و دو قسط از این تعهدات به سه ماه نخست اضافه شد.
عراقچی درباره زمان دقیق هشت قسط تعیین شده اموال بلوکه شده ایران که آزاد خواهد شد، گفت: نخستین قسط در اول فوریه (12 بهمن) به مبلغ 550 میلیون دلار، قسط دوم در اول مارس (10 اسفند) به مبلغ 450 میلیون دلار، قسط سوم در 7 مارس (16 اسفند )به مبلغ 550 میلیون دلار، قسط چهارم در 10 آوریل (21 فروردین 93) به مبلغ 550 میلیون دلار، قسط پنجم 15 آوریل (26 فروردین)450 میلیون دلار و قسط های ششم، هفتم و هشتم به ترتیب در تاریخ های 14 می (24 اردیبهشت)، 17 ژوئن (27 خرداد ) و 20 جولای (20 تیر 93) هر یک به مبلغ 550 میلیون دلار پرداخت خواهد شد که در مجموع 2/4 میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایران آزاد می شود.
آزاد سازی یک میلیارد و 550 میلیون دلار تا 15 اسفند
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران گفت: در واقع، تا پایان امسال یعنی 15 اسفند، یک میلیارد و 550 میلیون دلار از مبالغ بلوکه شده ایران آزاد و به حساب بانک مرکزی واریز خواهد شد که بانک مرکزی هر خریدی را می تواند با آن انجام دهد.
تسهیل کانال خرید اقلام دارویی و غذایی
عراقچی اظهار داشت: در کنار این مبلغ، ایران 9 تا 10 میلیارد دلار ایران می تواند دست به خرید اقلام دارویی و غذایی بزند که کانال آن ایجاد شده است و به امید خدا به راحتی انجام خواهد شد.
معاون وزیر امور خارجه گفت: البته علاوه براین مبالغ، موارد دیگری چون 400 میلیون دلار برای دانشجویان ایرانی خارج از کشور، هزینه های درمان و سهم ایران از سازمان های بین المللی نیز پرداخت خواهد شد.
فدراسیون فوتبال پیگیر آزادسازی اموال بلوکه شده در این زمینه باشد
عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا آزاد سازی اموال بلوکه شده ایران شامل پول های بلوکه شده در زمینه فوتبال نیز می شود، اظهار داشت: به محض اینکه این کانال پرداختی راه اندازی شد، فدراسیون فوتبال باید پیگیری و تلاش کند که از این مسیر درآمدها را آزاد کند.
کارخانه سوخت 3 و نیم درصد تکمیل نشده است
عراقچی در پاسخ به سوالی درباره اکسید کردن مواد یو اف 6 جدیدا غنی شده تا سطح 5 درصد نیز طی 6 ماه گفت: ما پیش از این حتی مدتی قبل از توافق ژنو به آژانس اعلام کردیم که یک کارخانه تولید سوخت 3 و نیم درصد راه اندازی می کنیم که مواد غنی شده 3 و نیم درصدی آن را به اکسید تبدیل می کنیم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای در پاسخ به اینکه آیا این کارخانه تکمیل شده است، گفت: این کارخانه هنوز تکمیل نشده است و یکی از بندهای توافق ژنو این است که وقتی کارخانه شروع به کار کرد ایران طبق برنامه 3 و نیم درصد جدیدا غنی شده خود را به اکسید می تواند تبدیل کند و همه مواد تولید شده این مدت می تواند براساس برنامه ایران ادامه پیدا کند.
وی درباره دلایل ایران برای تبدیل اکسید کردن مواد 3 و نیم درصد غنی سازی شده این کارخانه اظهار داشت: به خاطر اینکه ما چرخه سوخت را کامل کردیم و می خواهیم از مواد 3 ونیم درصد سوخت بگیریم.
عراقچی در عین حال گفت: به طور کلی مواد 3و نیم درصد یا 20 درصد و بیشتر به صورت اورانیوم خالص برای ما کارایی ندارد. بنابراین یا باید تبدیل به سوخت هسته ای یا بمب اتم شود که برای تولید و استفاده از بمب ما فتوا داریم و نمی خواهیم هم که سلاح هسته ای داشته باشیم اما خواهان دست یابی به چرخه سوخت بودیم که به آن رسیده ایم و امروز با افتخار اعلام می کنیم که چرخه سوخت هسته ای ایران کامل شده است .
وی ادامه داد: درواقع ایران هم به لحاظ دانش و مواد اولیه و هم به لحاظ تجهیزات توانسته است به این دانش دست یابد و این دستاورد دانشمندان و خون شهدای عزیزی است که دراین زمینه ریخته شده است.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان اضافه کرد: عوامل موفقیت ایران در توافقات هسته ای، حاصل دست پر بودن ما در زمینه تخصص و دانش هسته ای است، برخلاف اینکه آمریکا ادعا می کند ایران به خاطر فشار تحریم ها وارد مذاکره شده است.دقیقا دست ما در برنامه هسته ای پربود. ما به آنچه که می خواستیم رسیدیم.
عضو تیم مذاکره کننده هسته ای ایران اظهار داشت: حماسه سیاسی 24 خرداد نیز باعث شد، آن انرژی عظیمی براثر مشارکت مردم در انتخابات آزاد شود و همه اینها آن نیرویی بود پشت سر تیم مذاکره کننده بود که ما را قادر به مذاکره کرد.
با بازرسی مشکل نداریم/ با سوء استفاده از بازرسی ها مشکل داریم
عراقچی در پاسخ به سوال دیگر ایرنا درباره احتمال سوء استفاده از توصیف ساختمانهای تاسیسات و اطلاعات هسته ای ایران نیز اظهار داشت: ما باید ظرف سه ماه این کار را انجام دهیم و آن اطلاعاتی است که باید جمع آوری شود.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران افزود: بخشی از توافقات ژنو این است که جمهوری اسلامی ایران نظارت بیشتری بر برنامه خودش را می پذیرد که این نظارت بیشتر هم در آنجا تعریف شده است.
معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: من بارها توضیح داده ام که با نظارت بیشتر در برنامه هسته ایمان مشکلی نداریم چرا که ما می دانیم دنبال بمب و سلاح هسته ای نیستیم و هیچ چیز مخفی هم در برنامه هسته ای خود نداریم؛بنابراین هرچقدر که می خواهند بیایند نظارت و بازرسی کنند ولی با سوء استفاده از بازرسی مشکل داریم یعنی اینکه به اسم بازرسی کار دیگری بکنند که مشکل ما این است.
وی ادامه داد: اگر مطمئن شویم که در بازرسی ها هدف جاسوسی و شناسایی دانشمندان ما وجود ندارد با نفس بازرسی هیچ مشکلی نداریم و در مواردی هم که در توافقنامه ژنو قبول کردیم که اینها نظارت بیشتری داشته باشند همه این موارد را با نهادهای مربوطه کنترل و هماهنگ کردیم که هیچ ضرری برای ما نداشته باشد و نخواهد هم داشت.
عراقچی تصریح کرد: بعضی از دسترسی هایی هم که آنجا پیش بینی شده که داده شود مثلا دسترسی به کارخانه تولید سانتریفیوژ است که اگر دقت کرده باشید اصطلاح فنی که آنجا به کار برده شده managed access یعنی «دسترسی مدیریت شده» است.
وی ادامه داد: دسترسی مدیریت شده یعنی شما می توانید به نحوی دسترسی بدهید که همه نگرانی ها رفع شده باشد مثلا می توانید همه افراد و دانشمندان را در موقع بازرسی ها خارج کنید که آنها را نبینند و یا چیزهایی را که مربوط به بازرسی نیست بپوشانید.
گام نهایی بر بحران، نقطه پایان می گذارد
عراقچی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مذاکرات برای توافق نهایی میان ایران و 1+5 دقیقا از چه زمانی آغاز خواهد شد؟ گفت: قرار بر این بود که وقتی گام اول اجرایی شد (20 ژانویه) در فاصله کوتاهی که تقریبا دو یا سه هفته است مذاکرات مربوط به گام نهایی را شروع کنیم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای تصریح کرد: گام نهایی که در توافق ژنو آمده، راه حلی است که تمام مسایل را روشن می کند و بر موضوع هسته ای یا همان بحران، نقطه پایان می گذارد.
معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: مشخصه های این گام نهایی در توافقنامه ژنو آمده است و اصرار ما هم بود چون برای ما خیلی مهم بود که تا وقتی ندانیم آخر کار به چه شکلی است، هیچ گامی برنداریم.
تجربه سال 91 این بود که صحبت درباره گام اول فقط کفایت نمی کند
عضو تیم مذاکره کننده هسته ای با بیان این که اولین بار سیاست گام به گام در مذاکرات استانبول در فروردین سال 1391 مطرح شد، گفت: این سیاست مورد پذیرش طرفین هم قرار گرفت؛ بعد در مورد گام اول دوباره اختلاف پیش آمد و نتوانستیم گام اول را تعریف کنیم و برداریم.
وی یادآور شد: یکی از تجربیاتی که در سال 91 بدست آوردیم این است که فقط صحبت و تصمیم در مورد گام اول کفایت نمی کند و حتی گام آخر هم باید مشخص شود. شاید گام های میانی را بتوانیم صحبت کنیم.
گام آخر دوره زمانی دارد/درباره دوره زمانی آن مذاکره می کنیم
عراقچی با بیان اینکه شما وقتی می توانید گام اول را بردارید که مطمئن باشید گام آخر کجاست، گفت: به تعبیر من اگر آن طرف در ذهنش در گام آخر قرار است برود به یک نقطه و ما در ذهنمان این است که برویم به نقطه ای دیگر، بهتر است که گام اول را اصلا بر نداریم چرا که اول باید مطمئن شویم که هدف و مسیر یکی است.
وی تصریح کرد: بنابراین ما اصرار کردیم که تکلیف گام آخر و مشخصه هایش باید از همین الان روشن باشد.
این عضو ارشد مذاکره کننده تیم هسته ای کشورمان ادامه داد: همان طور که می دانید در متن توافقنامه آمده است که مثلا در گام آخر غنی سازی هست و این هم مورد تاکید ما بوده است.
وی یادآور شد: در گام اول غنی سازی هست و ایران غنی سازی خودش را ادامه می دهد و درگام آخر هم گفته ایم که از همین الان باید بگویید که وقتی به آخر مسیر هم می رسیم، غنی سازی ایران کماکان هست و این را هم گفته اند. اینکه وقتی به گام آخر می رسیم، تحریمی نیست و تحریم ها برداشته می شود و بعد شروع به طی این مسیر تا گام آخر کنیم.
عراقچی اضافه کرد: از الان باید بگویید که گام آخر اگر هر شکلی هم دارد، محدود است و دوره زمانی دارد و هیچ چیزی ابدی نیست که گفته شده است گام آخر دوره زمانی خواهد داشت. البته اینکه دوره اش چقدر است را باید در مذاکرات گام آخر مشخص کنیم و این طور نیست که تصمیم بگیریم برای چیزی تا ابد.
پروتکل الحاقی منوط به تصمیم مجلس است
این عضو ارشد مذاکره کننده تیم هسته ای گفت: از طرف مقابل هم یک سری اعتماد سازی هایی باید صورت بگیرد مثلا پروتکل الحاقی باید تصویب شود که گفتیم در گام آخر پروتکل الحاقی هست یعنی طرف مقابل هم خیالش برای ادامه مسیر راحت باشد؛ البته تاکید شده و در توافق هم آمده که در گام آخر پروتکل الحاقی خواهد بود ولی منوط به تصمیم مجلس است.
منافع ملی حفظ شود، مجلس هم پروتکل الحاقی را تصویب می کند
عراقچی تاکید کرد: دولت نمی تواند از طرف مجلس قول دهد که مجلس یک چیزی را تصویب می کند یا نه؟ منوط به تصمیم مجلس است. اگر در گام آخر که رسیدیم نظر مجلس تامین شده بود که منافع ملی کشور حفظ شده، پروتکل الحاقی را هم تصویب می کند.
مذاکرات برای گام آخر از یک تا یک و نیم ماه دیگر آغاز می شود
عراقچی با بیان این که گام آخر کلیات و اصولش از الان مشخص شده است، گفت: جزییات و توافقش بستگی به مذاکرات است مذاکراتی که احتمالا از حدود یک ماه تا یکماه و نیم دیگر آغاز شود چرا که قرارمان این بود که وقتی گام اول اجرایی شد، چند هفته بعد از آن مذاکرات گام آخر را شروع کنیم.
گام آخر کار بسیار سختی است
وی یادآور شد: البته کار بسیار سختی خواهد بود چرا که در گام نهایی با موضوعاتی مواجه هستیم که تصمیم گیری درباره آنها بشدت سخت است و نیم شود درباره رسیدن به توافق از الان حسابی باز کرد.
این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان با بیان این که آقای اوباما پیش بینی کرده که احتمال توافق در مذاکرات گام نهایی پنجاه پنجاه است و ممکن است برسیم و ممکن است نرسیم، اظهار داشت: به نظر من پنجاه پنجاه هم یک مقدار امیدوارانه است چون گام آخر، کار بسیار سختی است.
اولین موضوع مشکل در گام آخر، چند سال بودن توافق است
عراقچی با بیان این که در مذاکرات گام آخر موضوعاتی مطرح می شود که تصمیم گیری درباره آن مشکل است، گفت: اولین موضوع همین است که زمان توافق چند سال باشد. ممکن است آنها یک تعداد سال در ذهنشان باشد و ما یک مقدار کمتر یا بیشتر باشد.
مذاکرات گام نهایی نباید بیشتر از یکسال طول بکشد
وی ادامه داد: ولی قرار ما بر این است که مذاکرات گام نهایی بیشتر از یک سال طول نکشد یعنی وارد مذاکراتی که بخواهد کش دار و طولانی باشد نخواهیم شد و در سند ژنو هم آمده که مذاکرت گام نهایی حداکثر برای یکسال است.
برای آغاز مذاکرات گام نهایی، ظریف و اشتون دیدار می کنند
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای یادآور شد: برای این که مذاکرات گام نهایی شروع شود که عرض کردم احتمالا در فوریه خواهد بود یک ملاقات اولیه بین آقای ظریف و خانم اشتون لازم است که هماهنگی های اولیه صورت بگیرد.
احتمال تصمیم گیری در حاشیه مونیخ یا داووس یا در سفر اشتون به تهران
عراقچی ادامه داد: پیگیر هستیم که این ملاقات بین خانم اشتون و آقای ظریف تنظیم شود که هنوز شکل آن مشخص نیست البته ممکن است این ملاقات در حاشیه جلسه بین المللی کنفرانس امنیتی مونیخ یا اجلاس داووس باشد شاید هم خانم اشتون تصمیم بگیرند به تهران بیایند.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران اضافه کرد: یک دعوت باز از خانم اشتون وجود دارد و ایشان هم با علاقه نسبت به این دعوت برخورد کرده اگر برنامه هایشان تنظیم شو، قصدشان این است که به تهران بیایند و ما استقبال می کنیم.
این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان یادآور شد: به هر صورت حدس بنده این است که ظرف چند هفته آینده ملاقاتی با خانم اشتون خواهیم داشت و بعد از آن مذاکرات شروع خواهد شد.
عراقچی درباره اینکه خانم اشتون اعلام کرده که به تهران خواهد آمد؟ گفت: در آخرین صحبتی که ایشان در کویت کرده ابراز علاقه اش رانسبت به گذشته بیشتر نشان داده است و به هر صورت ما استقبال می کنیم که ایشان به تهران بیایند و اگر برنامه اش تنظیم نشد به هر حال در حاشیه کنفرانس مونیخ یا داووس این کار صورت بگیرد.
هیچ مذاکره ای جز هسته ای با آمریکا نداشته ایم
عراقچی در پاسخ به سوال دیگر ایرنا مبنی بر اینکه آیا در نشست های دو جانبه ایران و آمریکا در حاشیه مذاکرات ایران با گروه 1+5 درباره موضوعاتی غیر از هسته ای مذاکره شده است؟ گفت: با همه اعضای 1+5 و حتی با آمریکایی ها در حاشیه نشست ژنو، مذاکرات دو جانبه مفصلی داشته ایم اما هیچ موضوعی غیر از هسته ای چه در نشست های چند جانبه و چه در نشست های دو جانبه مطرح نشده است؛ نه ما علاقه و اجازه داشتیم و نه صلاح می دانستیم و این موضع کماکان ادامه دارد.
معاون وزیر امور خارجه در باره رفت و آمد هیات های پارلمانی و ارتباط آن با مذاکرات هسته ای نیز افزود: این که هیات های پارلمانی بیایند یا نیایند اینها در موضوعات روابط دو جانبه ما با کشورهای اروپایی هست و بعضی هیات ها آمده اند و بعضی ها هم ممکن است در آینده بیایند که به مذاکرات هسته ای ما با گروه 1+5 ارتباطی ندارد.
از تشکیل هیات نظارت استقبال می کنیم
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای در پاسخ به سوال دیگر ایرنا درباره موضوع هیات نظارت بر تیم مذاکره کننده هسته ای گفت: از تشکیل هیات نظارت استقبال می کنیم. اگر هر نهادی که این اختیار را دارد یا این اختیار به آن داده می شود بیاید بر کار ما نظارت کند، از آن استقبال می کنیم.
دیپلمات کهنه کار جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: بنده شخصا خیلی هم مشتاق هستم که این کار انجام شود که از نزدیک ببیند که چه می گذرد چرا که ما خودمان نمی توانیم بیاییم مثلا در این سفر اخیر به ژنو و مذاکره با خانم اشمیت بگوییم که چند ساعت و چگونه مذاکره کردیم. ای کاش همه اینها نظارت که هیچ،همه اش فیلمبرداری شود و روزی هم پخش شود که مردم ببینند چگونه مذاکره شده و چه سختی و زحمتی دارد.
عراقچی گفت: ما از نظارت هیچ نگرانی نداریم، خودم استقبال می کنم برای این که کار ما را روشن می کند ولی این که تیمی به نام نظارت بر مذاکرات هسته ای تشکیل شده باشد اطلاعی ندارم. از نظر ما همان روالی که بوده کماکان ادامه دارد.
شورای عالی امنیت ملی مسوول پرونده هسته ای است و خودش هم نظارت می کند
عضو تیم مذاکره کننده هسته ای تصریح کرد: شورای عالی امنیت ملی مسول پرونده هسته ای است. بحث ها و تصمیم گیری ها آنجا انجام می شود و خود آنها نیز نظارت می کنند.
نمی شد ضعیف تر از این با قطعنامه ها برخورد کرد
عراقچی در پاسخ به سوال دیگری گفت: بالاخره غرب خواست خود را کنار گذاشته و حق غنی سازی را برای ایران به رسمیت می شناسد و در مقابل از ایران می خواهد که غنی سازی 20 درصد را تعلیق کند و اطمینان می دهد که به هر راه حلی که رسیدیم ،غنی سازی ایران در آن لحاظ می شود.
معاون وزیر امور خارجه افزود: این به معنی این است که قطعنامه های آنها شکست خورده است؛ یعنی سیاست غنی سازی صفر درصد آنها شکست خورد اما عده ای انتقاد می کنند که چرا از عبارت «بررسی کردن تحریم ها» استفاده شده است.در حالیکه ضعیف تر از این موارد نمی شد انتظار داشت که با قطعنامه ها برخورد شود.
از مذاکره با 31 کشور سربلند بیرون آمدیم
وی تصریح کرد: در حالیکه این گفته که در گام های بعدی به قطعنامه ها رسیدگی می کنیم به معنی برخورد ضعیف و سست با قطعنامه های پیشین است. این نشان دهنده اراده ملت است؛ نتیجه این اقدام قدرت منطقه ای و شاید فرامنطقه ای شدن است. چرا که از یک بحران با 6 کشور قدرتمند دنیا سربلند بیرون آمدیم . عراقچی اضافه کرد: البته تنها 6 کشور نبودند وقتی اشتون به نمایندگی از اتحادیه اروپا در مذاکره حضور دارد به معنی این است که طرف مذاکره کننده ایران 28 کشور اروپایی ،آمریکا و چین و روسیه طرف مذاکره بودیم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران اظهار داشت: قدرت ایران به این اراده اش است، که می تواند درمقابل قدرت های خارجی بایستد و حرف خود را تحمیل کند.به هر حال روشن است که برای رسیدن به دستاوردهای مورد نظر خود باید امتیازاتی هم بدهیم که این ایراد نیست،اصل مذاکره است.
توافق ژنو به ثبات و آرامش منطقه کمک می کند
عراقچی درباره نقش عربستان بعد از فروپاشی مصر و لیبی در منطقه گفت: واقعیت این است که توافق ژنو به ثبات و آرامش منطقه کمک می کند و ما انتظار داریم که کشورهای منطقه این نکته را به خوبی درک کنند. وی افزود: توافق ژنو در جهت صلح و ثبات منطقه است و یکی ازموضوع تنش زا در منطقه را به سمت حل وفصل می برد و قطعا به نفع آرامش منطقه خواهد بود.
معاون وزیر امور خارجه گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره خواهان روابط دوستانه با کشورهای منطقه بوده و سیاست ما کماکان همین هم است.دکتر ظریف هم همواره اعلام آمادگی کرده که با عربستان در جهت حل سوتفاهم ها و سوبرداشت ها حرکت کنند.
وی ایران و عربستان را دو کشور مهم جهان اسلام و منطقه توصیف کرد و افزود: البته نباید این واقعیت را نادیده گرفت که اختلاف نظرهایی در خصوص مسائل منطقه وجود دارد اما به طور قطع رسیدن به توافق و همکاری برای برقراری صلح و ثبات منطقه به نفع هر دو کشور است.
قطعا اجماع داخلی وجود دارد
عراقچی در پاسخ به سوال دیگر ایرنا درخصوص وجود اجماع در داخل ایران برای رسیدن به توافق نهایی با گروه 1+5 گفت: به طور قطع جمهوری اسلامی ایران به دنبال حل و فصل مسالمت آمیز موضوع هسته ای است ما کاملا جدی و با عزم راسخ در مذاکرات حاضر می شویم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای افزود: اینکه موضوعات دشوار و حساس است، روند آن را طولانی و سخت می کند و طبیعی است که دشمنان و مخالفانی در داخل و خارج از منطقه نیز داشته باشد.
کنگره بازی را به هم بزند ما ضرر نکرده ایم بلکه 1+5 شکست می خورد
این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در مورد طرح مجلس سنای آمریکا گفت: اگر کنگره بازی را به هم بزند ما ضرر نکرده ایم چرا که به موضع اولمان برمی گردیم و تقصیر شکست مذاکرات بر گردن کنگره می افتد.
وی ادامه داد: آقای اوباما به آنها هشدار داده است که در این صورت ما متحدان خود را از دست می دهیم و در اصل گروه 1+5 شکست می خورد. آنها می گویند که ایران پای میزه مذاکره آمد و حسن نیت نشان داد و توافق هم کرد و این کنگره بود که بازی را بهم زد و تقصیر گردن ایران نیست.
عراقچی یادآور شد: آنها با این کار نمی توانند تحریم ها را بیش از این افزایش دهند و اجماع آنها شکست می خورد و در مجموع جمهوری اسلامی ایران ضرر که نمی کند نفع هم می برد و صداقت جمهوری اسلامی ایران و عدم صداقت طرف آمریکایی مشخص می شود. اگر هم کنگره با این اقدام خود در صدد فراهم کردن زمینه فشار به ایران در طول مذاکرات گام نهایی است بنده با قاطعیت عرض می کنم که جمهوری اسلامی ایران هرگز تحت فشار مذاکره نخواهد کرد. این سیاستی شکست خورده است که قبلا هم امتحان کرده و با پاسخ محکم مردم ایران مواجه شده اند.
در گذشته موعد توافق فرا نرسیده بود
معاون امور حقوقی و بین المللی وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که چرا تیم مذاکره کننده هسته ای در دولت قبلی در مذاکرات نتوانست به توافق دست یابد گفت: به این سوال می توان اینگونه جواب داد که در آن زمان هنوز موعد توافق فرا نرسیده بود. در واقع می توان گفت شرایط پخته تر شد تا زمینه برای انجام مذاکره فراهم شد.
عراقچی افزود: در عین حال تغییر رویکرد هم مهم بود.در واقع ما رویکرد را از بازی برد –باخت به بازی برد- برد تبدیل کردیم.
وقتی قبول کردیم وارد بده بستان سیاسی شویم، قواعد بازی تغییر کرد
عراقچی یادآور شد: وقتی قبول کردیم که وارد بازی «برد-برد» و بده بستان سیاسی شویم تا به هدف اصلی که حق غنی سازی است دست یابیم و در مقابل هم اعتماد سازی کنیم، دراین زمان بود که قواعد بازی تغییر کرد و به سمت موفق شدن و به نتیجه رسیدن رفت.
وی همچنین چگونگی دست یابی به بازی «برد- برد» در مذاکرات هسته ای ایران را تشریح کرد وگفت: برخی انتقاداتی به این اصطلاح وارد کرده اند،مثلا اینکه برای بردن باید به طرف مقابل امتیاز داد و ایران چگونه این کار را کرده است.
عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان اضافه کرد: در واقع آنچه که به عنوان امتیاز به طرف مقابل داده شد، نمی توان از آن با عنوان امتیاز یاد کرد.برای رسیدن به این موضوع باید دانست که ایران زمانی برنده باز ی خواهد بود که برنامه هسته ای خود را داشته باشد و تحریم هم نباشد، ما بیشتر از این چیزی نمی خواستیم.
وی افزود: داشتن برنامه هسته ای ایران بدون تحریم و بدون هیچ دردسر برای ما کافی بود چرا ما که قصد دست یابی به بمب اتم را نداشتیم.این برای ما برد بود.
عراقچی رفع نگرانی های طرف غربی در زمینه دسترسی ایران به سلاح های هسته ای را مهمترین دغدغه آنها دانست و گفت:ما به آنها گفتیم که در صورتی که ایران ثابت نماید که هیچ برنامه یا قصدی برای دست یابی به بمب اتم ندارد، شما به خواسته خود رسیده اید.چرا که شما ادعا می کنید که قصد مقابله با بمب اتم ایران را دارید، حالا اگر ما شرایطی فراهم کنیم که شما از این بابت مطمئن باشید،با غنی سازی ما نباید مشکلی داشته باشید.
«نداشته» خود را به عنوان امتیاز به طرف مقابل دادیم
معاون امور حقوقی و بین المللی وزیرامورخارجه اضافه کرد: بنابراین ما بمب اتم نداشته خود را به عنوان امتیاز به طرف مذاکره کننده دادیم و در مقابل حق غنی سازی را گرفتیم. بنابراین بازی برد-برد یعنی اینکه ایران غنی سازی را داشته باشد و تحریمی هم نداشته باشد در مقابل سلاحی هم نداشته باشد.
عراقچی ادامه داد: برای اینکه به این بازی برد-برد برسیم یعنی هر دوطرف به خواسته های خود برسند،باید گام به گام برای رسیدن به هدف حرکت کنیم.در این مسیر طرف مقابل گام به گام تحریم ها را برمی دارد ما گام به گام اعتمادسازی می کنیم یعنی تضمین می دهیم که قصدمان دسترسی به بمب اتم نیست.
حق وتوی مجلس شورای اسلامی
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به سوال دیگر ایرنا درباره پروتکل الحاقی گفت: پروتکل الحاقی جز گام آخر است.به این معنی که اگرتحریم ها همه برداشته شد،آخرین مرحله پروتکل الحاقی است که تصمیم گیری در آن مورد با مجلس است.یعنی مجلس اگر در آخرین گام به این نتیجه رسید که منافع کشور به طور کامل تامین شده است، پروتکل را تصویب می کند.
عراقچی افزود: اگر هم مجلس احساس کرد که اقدامات انجام شده به ضرر کشور است، با عدم تصویب پروتکل الحاقی از اجرای تمام بندهای توافق جلوگیری می کند.چرا که ما بندی در توافقنامه قرار می دهیم که به معنی همه یا هیچ است.
وی این بند را به معنی حق وتوی مجلس دانست و عنوان کرد: این اصل در گام نهایی به معنی این است که اگر مجلس موافق نباشد می تواند با عدم تصویب پروتکل الحاقی جلوی کل توافق را بگیرد.
عراقچی با بیان اینکه ما نگران سوء استفاده از بازدید های سرزده هستیم نه خود این بازدیدها تصریح کرد: این طور نیست که بازدیدهای سرزده قابل مدیریت نباشد. بیش از 70-80 کشور دنیا آن را پذیرفته اند.این گونه نیست که اسرار نظامی یا هسته ای آنها برملا شده باشد.
وی این بازدیدها را قابل مدیریت دانست و گفت: نگرانی هایی که در زمینه پروتکل وجود دارد، واقعی ولی تا حد زیادی قابل کنترل است. با این وجود اگر مجلس موافق نبود، آن را تصویب نخواهد کرد.
نهاد دیگری جز آژانس را برای نظارت نمی پذیریم
عراقچی در پاسخ به سوالی درباره نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی بر اجرای برنامه اقدام مشترک نیز توضیح داد: در مواردی که اجرای این برنامه مشترک مربوط به فعالیت های هسته ای است ،آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان بک نهاد بین المللی بر این بخش نظارت کند.در واقع ما اجازه نمی دهیم که کارشناسان 1+5 برفعالیت های ما نظارت داشته باشند.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران افزود: مثلا در بخشی که ما باید 20 درصد را تعلیق کنیم ،اینکه چه کسی باید براین امرنظارت کند، تنها می تواند بازرسان و ناظران آژانس باشد.ما هیچ نهاد دیگری جز آژانس را برای نظارت راه نمی دهیم.
وی گفت: اما اینکه چگونه از صحت اقدامات طرف های غربی مطلع شویم به این باز می گردد که سیر تعلیق تحریمها بدون هیچ مشکل و مانعی انجام شود.به عنوان مثال وقتی محصولات پتروشیمی ما به آسانی صادر شود، مشخص است که به تعهداتشان عمل کرده اند.
در non paper نکته تاریک و پنهانی وجود ندارد
معاون وزیر خارجه در پاسخ به سوال دیگری درباره «non-paper» توضیح داد: این واژه، اصطلاحی در روابط دیپلماتیک و به معنی غیررسمی و یا شفاهی بودن یک مطلب است.
عراقچی گفت: توافقنامه ژنو متن مشخصی دارد که منتشر و در دسترس عموم قراردارد اما اینکه این توافق چگونه اجرا شود، نیازمند مذاکرات دیگری بود.به عنوان مثال بحث رقیق شدن 20 درصد و یا پرداخت درآمدهای ایران نیازمند بررسی های کارشناسی بعدی بود، این موارد در توافقنامه قید نشده است.
وی اظهار داشت: درمذاکرات فنی واجرایی برای نحوه اجرایی توافقنامه، کارشناسان به برداشت های مشترکی رسیدند که از نظر ما غیررسمی است یعنی توافقات شفاهی است چرا که اگر قرار باشد کتبی باشد باید بر سر تمام واژه ها، اصطلاحات و مسائل بحث و مذاکره کرد. بنابراین؛ این توافقات را شفاهی می دانیم اما بر روی کاغذ با قید « non-paper» آورده می شود.
عراقچی ادامه داد: حال اگر ما بخواهیم آن را منتشر کنیم این به معنی این است که به آن رسمیت داده ایم.
وی تصریح کرد: اما موارد قید شده دراین بخش محرمانه و پنهان نیست و در اختیار نهادهای ذیربط از جمله مجلس محترم شورای اسلامی قرار داده می شود. وی اضافه کرد: جزئیات و شیوه اجرای آن را همه می دانند و از این جهت هیچ نکته تاریک و مبهمی وجود ندارد. بنابراین به صورت رسمی امکان انتشار ندارد اما غیررسمی محتوای آن روشن است چرا که باید اجرا شود و همه در اجرا نحوه آن را خواهند دید.