به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا و به نقل از مهر،
اندیشکده آمریکایی بروکینگز در گزارشی به قلم سوازن مالونی متخصص امور ایران، به بررسی
برخی از ادعاهایی که درباره توافق هستهای ایران و گروه 5+1 مطرح شده، پرداخته
است در ادامه به ان پرداخته شده است:
افسانه 1: قرارداد موقت هستهای اعتبار نظام تحریمها را از بین برده است و تجارت با ایران را مجاز کرده است
اندیشکده بروکینگز مدعی شد تحریمهای اعمال شده توسط آمریکا که به صورت موازی با قطعنامههای سازمان ملل به تصویب رسیده است، بسیار قدرتمند هستند و تمام جنبههای تجارت با ایران را تحت تاثیر قرار میدهد.
در این گزارش آمده است: «دو محور اصلی کمپین تحریمها دست نخورده باقی مانده است. تعدد مقررات و مجازاتهای متعدد سختی که در مورد شرکتها و افراد نه تنها برای فعالیتهای در حال انجام است، بلکه حتی برای معاملات گذشته وضع شده است، همچنان پابرجاست. مسوولیت قانونی و پولی و خطرات سیاسی تجارت با ایران بسیار فراتر از سودی است که میتوانند کسب کنند. اکتشاف منابع نفتی و افزایش بسیار زیاد تولید در آمریکای شمالی باعث شده است به جای آنکه دولتها یا شهروندان کشورهایی که تحریمها را اعمال کردهاند، متضرر شوند؛ ایران هزینه از دست دادن صادرات نفتی خود را بپردازد.»
تحریمهای جدیدی که به تازگی به تصویب رسیده، نشانه رد این ادعا است.
افسانه 2: تسکین تحریمها در توافق موقت باعث بازشدن منفذهایی برای سرمایهگذاری خارجی شده است
نویسنده مطلب با این مقدمه که «بستگی دارد منفذ را چه تعریف کنید»، به تغییراتی که در فضای تعاملات میان جمهوری اسلامی و دیگر کشورها بعد از انتخاب حسن روحانی میپردازد. اما سفرهای نمایندگان شرکتهای خارجی به تهران را «خیالی» نامیده است: «با توجه به نکات گفته شده در قسمت قبل، هر شرکت شناخته شده، حتی در حوزههای محدودی که در شرایط کنونی باز است، با تامل وارد ایران خواهد شدو تنها دغل بازها و قماربازها حاضر به ماجراجویی در اقتصاد ایران خواهند شد.»
در ادامه آمده است: «در حال حاضر، کافی است بگوییم: نه از سرگیری موقت برخی از سرمایهگذاری خارجی در صنعت خودروسازی ایران و نه افزایش صادرات پتروشیمی میتواند از رنجی که تهران همچنان به دلیل از دست دادنِ میلیاردهایی میبرد، را جبران کند.»
افسانه 3: تحریمها باعث ایجاد مشکل در اقتصاد ایران شده است و حذف آنها باعث رشد سریع اقتصاد خواهد شد
بروکینگز به مشکلات جمهوری اسلامی که نتیجه مسایل مختلفی از جمله جنگ، فساد اقتصادی، سو مدیریت و سالها اعمال تحریم است، این که تصمیمات اتخاذ شده بتواند تغییر قابل توجهی را در وضعیت اقتصادی ایران ایجاد کند؛ ساده انگارانه دانسته است.
در ادامه مینویسد: «روحانی هنوز انتظارات بالایی که نتیجه شعارهای خود و خوشبینی که نسبت به معامله هستهای ایجاد کرده است، را برآورده نکرده است.»
افسانه 4: تحریم ها باعث کشانده شدنِ ایران به مذاکرات شده است.
«هم بله، هم نه. تاثیر سبعانه تحریمها به غرب اهرم بزرگی برای تحریمها داده است... با این حال، تحریمها ابزار مزورانهای برای تاثیر گذاشتن بر مذاکرات است.»
نویسنده ضمن اشاره به کشمکش میان رییس جمهور و کنگره آمریکا، آن را نشانهای از واقعیتهای سیاسی میداند که قوه مجریه را محدود کرده است.
وی همچنان مینویسد که تهران پیشنهادات داده شده توسط غرب را هموراه کم ارزش دانسته است.
افسانه 5: تحریمهای بیشتر باعث گرفتن امتیازات بیشتر خواهد شد.
مالونی که خود از مخالفان تصمیمات جدید در کنگره است، دلیل این مساله را تقویت تندروها و تضعیف طرفداران دیپلماسی در ایران دانسته است، اما به تاثیر این تحریمها در انتخاب روحانی اذعان دارد.
وی نتیجه اعمال تحریمهای جدید را تقویت گفتمان با سابقه ایرانیان که قایل به ظلم توسط غرب است، معرفی کرده که موضع تهران را در مذاکرات دگرگون خواهد کرد.
در ادامه این بخش از گزارش آمده است که باورکردنی نیست تحریمهای جدید کمکی به «فرآیند ناقص مذاکرات» بکند.
افسانه 6: حمایت از تحریمهای جدید علیه ایران معادل حمایت از جنگ است
«نه. با تمام احترامی که برای مقامات دولت اوباما که این استدلال را دارند، قایلم، اما این بزرگنمایی در بسیاری از موارد، آشکارا نادرست و غیرمنصفانه بوده است.... تقریبا با اطمینان میشود گفت که نتیجه تحریمهای جدید، جنگ نخواهد بود.»
مالونی میافزاید: «تعداد کمی در کنگره نسبت به یک نبرد پُرهزینه دیگر در خاورمیانه اشتیاق دارند. و با وجودی که صحبتهای تندی توسط روسای جمهور متوالی آمریکایی درباره ممانعت از هستهای شدن ایران بیان شده است، اما هیچ اقدام نظامی صورت نگرفته است. حتی در زمان شکست دیپلماتیک، واشنگتن و جهان مجموعه ای از گزینههای جایگزین برای ممانعت از پیشرفتهای هستهای ایران در اختیار خواهند داشت که به جنگ منتهی نمیشود.»
وی همچنین در ادامه اعمال تحریم را هزینهبر دانسته و با اشاره به تاریخچه مذاکرات با ایران، هر فشار جدیدی باعث اخلال در روند مذاکرات خواهد شد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه به نمایندگان کنگره که طرفدار تحریم جدید هستند هشدار داد که به در راستایی منافع آمریکا نخواهد بود.
جمع بندی:
بروکینگز به عنوان بخش پایانی و جمع بندی خود آورده است: «تحریمها یک ابزار تصمیمسازی هستند، هدف نیست. تمام کسانی که از کشف کردنِ تاثیرگذاری تحریمها اغوا شدهاند باید بررسی کنند به چه دلیل به دنبال این کمپین رفتیم. اگر دولت بوش میخواست بصورت مستقیم با ایران در سال 2003 یا 2004 معامله کند، شاید ممکن بود فعالیتهای هستهای ایران را مراحل مقدماتیتری متوقف کرد. یک دهه تاخیر، به این معناست که دیگر چنین معاملهای امکان پذیر نیست.»
