آیا محتوای منتشره در فیسبوک و توییتر مشمول قانون مطبوعات می شود؟
دکتر حمید ضیاییپرور، محقق رسانههای اجتماعی در گفت و گو با خبرگزاری دانا(داناخبر)، دررابطه با ماهیت فیسبوک گفت: در اینکه شبکههای اجتماعی به رسانه تبدیل شدهاند هیچ شکی وجود ندارد، اما رسانهها انواع مختلف دارند، اعم از رسانههای عمومی که به صورت عمومی منتشرمیشوند و رسانههایی که به صورت شبکه بوده و اطلاعات را بین افراد منتقل میکنند، اگر از این منظر به موضوع نگاه کنیم ایمیل هم میتواند یک رسانه محسوب شود، چراکه میتواند محتوا ردو بدل کند.
این استاد ارتباطات ادامه داد: اما به آن مفهوم که بگوییم چون شبکههای اجتماعی بین افراد رسانه هستند، بتوانیم کل آن را از دسترس افراد خارج کنیم غیر فنی و ناعادلانه است. چراکه همه محتوایی که در این شبکهها تولید میشود مجرمانه نیست و تنها بخشی ازاین محتواها مجرمانه است بنابراین اگر قرار است نظام محتوای مجرمانه را مسدود کند باید سامانه فیلترینگ هوشمند در اختیار داشته باشد و بتواند ابزار فنی فیلترینگ را توسعه داده تا فقط محتواهای نامناسب فیلترشود.
فیسبوک یک فناوری همه جانبه است که هم میتواند مثبت باشد و هم منفی
وی افزود: نمیتوان یک فناوری را تنها به استناد اینکه یک هزار و یا یک میلیون صفحه خلاف عفت و مستهجن دارد را مسدود کرد. فیسبوک یک فناوری همه جانبه است که هم میتواند مثبت باشد و هم منفی؛ بیش از 90 در صد محتواهایی که در این شبکه اجتماعی تولید میشود مثبت و مفید بوده و بقیه مجرمانه است.
ضیایی پرور تصریح کرد: این اقدام دولت باعث میشود که آن عده کثیری که می خواهند از این فضا استفاده مفید داشته باشند هم مجبور شوند از وی پی ان که ابزاری غیرقانونی است استفاده کنند در نتیجه حاکمیت شهروندان را به استفاده از ابزارهای غیر قانونی سوق داده و همه شهروندان را ترغیب و تشویق میکند تا برای انجام فعالیتهای مفید خود نیز از روشهای غیرقانونی استفاده کنند.
وی ضمن بیان این مطلب که در هرحال علیرغم حسن نیت کمیته فیلترینگ که برای همه قابل درک است، ادامه داد: اما عملش نیتش را پوشش نمیدهد. چراکه ماهیت این شبکه با رسانهها و نشریات متفاوت است. محتوایی که یک کاربر میبیند با محتوای دیگری تفاوت دارد و دوفرد به محتوای یکسانی دسترسی ندارند، بنابراین نمیتوان همه را با یک دید نگاه کرده و فضا را برای همه مسدود کرد. مسدود کردن فیسبوک یعنی مسدود کردن مردم چراکه شبکههای اجتماعی متشکل از مردم هستند.
وی در پایان صحبتهایش گفت: البته ما خواستار برخورد قانونی با محتواهای مجرمانه هستیم اما قوانین اسلامی و قوانین کشور این اجازه را نمیدهند که بخواهیم مردم را از دسترسی به یک سرویس و محتوای سالم محروم کنیم.
آنچه در فیسبوک منتشر میشود نظر است نه خبر
همچنین دکتر عباس اسدی در رابطه با نحوه برخورد با شبکه اجتماعی فیسبوک به خبرنگار گروه فناوری خبرگزاری دانا گفت: از همان زمانی که تعداد خبرگزاریها افزایش یافت صحبتهایی شد مبنی براینکه با این سایتها هم باید مطابق قانون مطبوعات برخورد شود، اما کارکرد خبرگزاریها با نشریات متفاوت است و بنابراین قوانین آن هم باید متفاوت باشد. فیسبوک هم شرایط خاص خودش را دارد و از نظر ساختار و شکل و هویت و ماهیت با رسانههای جمعی تفاوتهایی دارد.
این استاد ارتباطات افزود: آنچه در فیسبوک منتشر میشود نظر است نه خبر؛ که این دو باهم بسیار متفاوت هستند. همچنین منبع خبر در اینجا بسیار مهم است بنابراین قانون مطبوعات نمیتواند برای شبکههای اجتماعی هم استفاده شود. به عقیده من بهتر است به جای اقدامات سلبی در این مورد فرهنگ سازی مناسب صورت گیرد تا خود کاربر از این فضا استفاده مفید داشته باشد، چراکه با فیلتر کردن سایتهای مورد توجه کاربران، آنها هم راههای دور زدن فیلترینگ را پیدا میکنند.
دبیر کمیته فیلترینگ: شبکههای اجتماعی مشمول قانون مطبوعات هستند
این در حالی است که چندی پیش عبدالصمد خرمآبادی، دبیر کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در برنامه تلویزیونی گفت: شبکه اجتماعی از نظر قانونی یک نوع نشریه است چون افکار مردم و عقاید آنها را در زمینههای مختلف منتشر میکند و وسیلهای برای انتشار محتوا است.
وی با اشاره به ماده شش قانون مطبوعات گفت: براساس این قانون نشریات جز در مورد اخلال به مبانی و احکام اسلام و قانون عمومی و خصوصی که در این قانون مشخص میشود، آزاد است و شبکه اجتماعی هم که افکار و عقاید مردم را منتشر میکند، از نظر ما جزو نشریات محسوب میشود.
خرم آبادی گفت: قانون میگوید همه نشریات آزاد هستند جز نشریهای که اقدام به انتشار موارد فحشا و منکرات، اقدام علیه امنیت جامعه، اهانت به مقدسات، افترا به مقامات، پخش شایعات و.. .کند، ممنوع است. ما یکی دو شبکه اجتماعی را با قاطعیت بستهایم چون مسوولان به این نتیجه رسیدهاند که این شبکهها به مبانی اسلام و حقوق عمومی مردم لطمه میزنند.
این استاد ارتباطات ادامه داد: اما به آن مفهوم که بگوییم چون شبکههای اجتماعی بین افراد رسانه هستند، بتوانیم کل آن را از دسترس افراد خارج کنیم غیر فنی و ناعادلانه است. چراکه همه محتوایی که در این شبکهها تولید میشود مجرمانه نیست و تنها بخشی ازاین محتواها مجرمانه است بنابراین اگر قرار است نظام محتوای مجرمانه را مسدود کند باید سامانه فیلترینگ هوشمند در اختیار داشته باشد و بتواند ابزار فنی فیلترینگ را توسعه داده تا فقط محتواهای نامناسب فیلترشود.
فیسبوک یک فناوری همه جانبه است که هم میتواند مثبت باشد و هم منفی
وی افزود: نمیتوان یک فناوری را تنها به استناد اینکه یک هزار و یا یک میلیون صفحه خلاف عفت و مستهجن دارد را مسدود کرد. فیسبوک یک فناوری همه جانبه است که هم میتواند مثبت باشد و هم منفی؛ بیش از 90 در صد محتواهایی که در این شبکه اجتماعی تولید میشود مثبت و مفید بوده و بقیه مجرمانه است.
ضیایی پرور تصریح کرد: این اقدام دولت باعث میشود که آن عده کثیری که می خواهند از این فضا استفاده مفید داشته باشند هم مجبور شوند از وی پی ان که ابزاری غیرقانونی است استفاده کنند در نتیجه حاکمیت شهروندان را به استفاده از ابزارهای غیر قانونی سوق داده و همه شهروندان را ترغیب و تشویق میکند تا برای انجام فعالیتهای مفید خود نیز از روشهای غیرقانونی استفاده کنند.
وی ضمن بیان این مطلب که در هرحال علیرغم حسن نیت کمیته فیلترینگ که برای همه قابل درک است، ادامه داد: اما عملش نیتش را پوشش نمیدهد. چراکه ماهیت این شبکه با رسانهها و نشریات متفاوت است. محتوایی که یک کاربر میبیند با محتوای دیگری تفاوت دارد و دوفرد به محتوای یکسانی دسترسی ندارند، بنابراین نمیتوان همه را با یک دید نگاه کرده و فضا را برای همه مسدود کرد. مسدود کردن فیسبوک یعنی مسدود کردن مردم چراکه شبکههای اجتماعی متشکل از مردم هستند.
وی در پایان صحبتهایش گفت: البته ما خواستار برخورد قانونی با محتواهای مجرمانه هستیم اما قوانین اسلامی و قوانین کشور این اجازه را نمیدهند که بخواهیم مردم را از دسترسی به یک سرویس و محتوای سالم محروم کنیم.
آنچه در فیسبوک منتشر میشود نظر است نه خبر
همچنین دکتر عباس اسدی در رابطه با نحوه برخورد با شبکه اجتماعی فیسبوک به خبرنگار گروه فناوری خبرگزاری دانا گفت: از همان زمانی که تعداد خبرگزاریها افزایش یافت صحبتهایی شد مبنی براینکه با این سایتها هم باید مطابق قانون مطبوعات برخورد شود، اما کارکرد خبرگزاریها با نشریات متفاوت است و بنابراین قوانین آن هم باید متفاوت باشد. فیسبوک هم شرایط خاص خودش را دارد و از نظر ساختار و شکل و هویت و ماهیت با رسانههای جمعی تفاوتهایی دارد.
این استاد ارتباطات افزود: آنچه در فیسبوک منتشر میشود نظر است نه خبر؛ که این دو باهم بسیار متفاوت هستند. همچنین منبع خبر در اینجا بسیار مهم است بنابراین قانون مطبوعات نمیتواند برای شبکههای اجتماعی هم استفاده شود. به عقیده من بهتر است به جای اقدامات سلبی در این مورد فرهنگ سازی مناسب صورت گیرد تا خود کاربر از این فضا استفاده مفید داشته باشد، چراکه با فیلتر کردن سایتهای مورد توجه کاربران، آنها هم راههای دور زدن فیلترینگ را پیدا میکنند.
دبیر کمیته فیلترینگ: شبکههای اجتماعی مشمول قانون مطبوعات هستند
این در حالی است که چندی پیش عبدالصمد خرمآبادی، دبیر کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در برنامه تلویزیونی گفت: شبکه اجتماعی از نظر قانونی یک نوع نشریه است چون افکار مردم و عقاید آنها را در زمینههای مختلف منتشر میکند و وسیلهای برای انتشار محتوا است.
وی با اشاره به ماده شش قانون مطبوعات گفت: براساس این قانون نشریات جز در مورد اخلال به مبانی و احکام اسلام و قانون عمومی و خصوصی که در این قانون مشخص میشود، آزاد است و شبکه اجتماعی هم که افکار و عقاید مردم را منتشر میکند، از نظر ما جزو نشریات محسوب میشود.
خرم آبادی گفت: قانون میگوید همه نشریات آزاد هستند جز نشریهای که اقدام به انتشار موارد فحشا و منکرات، اقدام علیه امنیت جامعه، اهانت به مقدسات، افترا به مقامات، پخش شایعات و.. .کند، ممنوع است. ما یکی دو شبکه اجتماعی را با قاطعیت بستهایم چون مسوولان به این نتیجه رسیدهاند که این شبکهها به مبانی اسلام و حقوق عمومی مردم لطمه میزنند.