مهدی چمران:
مهدی چمران در مورد سوالات و ابهاماتی که در وقایع به نمایش درآمده فیلم «چ» ایجاد شده بود، گفت: پاوه یک شهر مرزی است و در این شهرها نمی‌توان ارتش مستقر کرد. در قبل از جنگ هم که حادثه‌ای در این شهرها رخ نمی‌داد، ارتش در آنجا مستقر نبود و تنها یک پاسگاه وجود داشت، بنابراین واقعیت این است که در آن زمان ارتشی وجود نداشته است که از این شهر دفاع کند.
در مراسم
تقدیر از ابراهیم حاتمی‌کیا و عوامل فیلم «چ» که شامگاه 7 اسفند ماه در
خانه موزه شهید چمران برگزار شد، مهدی چمران عضو شورای شهر تهران با اشاره به برخی از سوالات مطرح شده درباره وقایع و شخصیت‌های فیلم «چ» که از طرف خبرنگاران و دیگر شخصیت‌ها مطرح شده است، درباره نقش نیروی زمینی ارتش در واقعه پاوه اظهار کرد: پاوه یک شهر مرزی است و در این شهرها نمی‌توان ارتش مستقر کرد. در قبل از جنگ هم که حادثه‌ای در این شهرها رخ نمی‌داد، ارتش در آنجا مستقر نبود و تنها یک پاسگاه وجود داشت، بنابراین واقعیت این است که در آن زمان ارتشی وجود نداشته است که از این شهر دفاع کند. البته بعد از فرمان امام (ره)، ارتش و نیروهای زمینی به این شهر آمدند و در اینجا سوالی مطرح کردند که شهدای بزرگی چون شهید کشوری و شیرودی در فیلم نیستند! واقعیت این است که باید آنها در آن واقعه تاریخی حضور می‌داشتند تا در فیلم هم نشان داده شوند اما وقتی در واقعیت آنها در آن زمان آنجا نبودند، دلیلی ندارد در این‌باره تاریخ‌سازی شود.او در عین حال گفت: البته شهید چمران در یکی از کتاب‌هایش از خلبانان بسیار تقدیر کرده است و از نقش آنها سخن گفته است اما در 72 ساعت محاصره پاوه، این عزیزان حضور نداشتند. البته بعدها آمدند و در شهر سنندج حتی شهید شیرودی از زیر پل این شهر هم عبور کرد که واقعه بی‌نظیری است.
این عضو شورای شهر همچنین گفت: سوال کردند که چرا سرلشگر فلاحی بدون آجدان به شهر رفته و چرا تا پایان واقعه آنجا نمانده است؟ در این رابطه باید بگویم که اولا اینکه سرلشگر فلاحی و شهید چمران با هم صمیمیت خاصی داشتند. واقعیت این است که سرلشگر فلاحی به عنوان فرمانده نیروی زمینی ارتش همراه شهید چمران به پاوه رفتند و آنجا ماندند ولی وقتی دکتر چمران دید که وضعیت به چه شکل است و ممکن است با ماندنش شهید شود، به زور او را از شهر خارج کردند، چون ماندنش فایده‌ای نداشت. در آنجا فقط چند پاسدار کرد حضور داشت که فرمانده آنها شهید اصغر وصالی بود. بنابراین قرار شده بود سرلشگر فلاحی به کرمانشاه برود و هر دو ساعت، یک هلی‌کوپتر به شهر بفرستد و آذوقه، مهمات ببرد به همین دلیل او در پاوه نماند.
مهدی چمران همچنین گفت: در این فیلم سعی شده بسیار به واقعیت نزدیک شویم. البته فیلم «چ»، فیلم مستند نیست ولی بر مبنای واقعیت ساخته شده است، با این حال اگر خبرنگاران و یا عزیزان نیروهای مسلح باز هم در این رابطه سوالی داشته باشند، من پاسخگوی آنها هستم تا نکته تاریکی در این زمینه وجود نداشته باشد.
نظر علی کشوری در مورد فیلم «چ»
علی کشوری فرزند شهید کشوری پیش از این با بیان اینکه فیلم «چ» با واقعیت غائله پاوه منطبق نیست، گفته بود: در جریان پاوه شهدایی همچون شهید کشوری؛ شهید شیرودی و شهید سهیلیان نقش مهمی داشتند و حتی پاوه را رشادت‌های این سه شهید نجات داد اما اسمی از این افراد در فیلم برده نمی‌شود.
کشوری افزود: کارگردان فیلم می‌گوید فیلم درباره شهید چمران است؛ اما من می‌گویم این فیلم حتی درباره شهید چمران نیز نیست. وقتی این حرف را به حاتمی کیا گفتم؛ وی گفت من چمران خودم را روایت کردم درحالیکه شهید چمران یک شخصیت واقعی و مشخص است و کسی نمی‌تواند آن را به نفع خودش روایت کند.
وی با اشاره به نادیده گرفتن نقش ارتش در این فیلم گفت: تیمسار فلاحی در این فیلم یک فرد منفعل نشان داده می‌شود درحالیکه وقتی ما می‌خواهیم فیلم تاریحی بسازیم باید براساس اتفاقات تاریخی اثر را طراحی کنیم و اگر این کار را نکنیم حق مطلب را ادا نکرده‌ایم و خیانت کرده‌ایم.
فرزند شهید کشوری ادامه داد: امروز کسانی که از این فیلم به لحاط محتوای تعریف می‌کنند از داستان پاوه هیچ اطلاعی ندارند.
وی تصریح کرد: واقعیت پاوه این است که شهید کشوری و شهید شیرودی قبل از آنکه چمران و یارانش نجات پیدا کنند، با کمک دوستان خود در هوانیروز به پاوه رفتند و به غائله‌ی پاوه خاتمه دادند.
نظر احمدی مقدم
سردار احمدی مقدم در مورد وقایع به نمایش درآمده در فیلم چ گفت: من از ابتدای سال 58 در همین منطقه حضور داشتم. محور دفاع از پاوه خودِ مردم پاوه بودند و کمتر نیروهای کمی به کمک شان رفتند و بعد از آن هم مردم پاوه دفاع از پاوه و مرز و مناطق دیگر را به عهده گرفتند و انصافا مردم انقلابی و هوشیاری هستند. اغلب کسانی هم که در حمله به پاوه حضور داشتند، افرادی بودند که از نقاط دیگری بسیج شده و به انجا امده بودند.
فرمانده نیروی انتظامی با اشاره به حضورش در منطقه عملیاتی پاوه یادآور شد: با چند ماه فاصله من هم به منطقه رفتم و و با مردم پاوه و بچه های بومی آنچا اشنایی دارم و تقریبا روایت درستی از واقعیت در فیلم آقای حاتمی کیا صورت گرفته بود.
احمدی مقدم در پاسخ به این سوال که شما در محاصره دوم پاوه حضور داشتید، تصریح کرد: وقتی که هیات حُسن نیت آمد و از طرف دولت مذاکره کرد، دوباره مناطق را تحویل داد ولی استثنائا مردم پاوه تسلیم نشدند اما جاده پاوه بسته شد و این شهر مجددا چند ماهی در همان سال 58 در محاصره قرار گرفت تا بهمن سال 58 که مجددا گروهی از پادگان ولی عصر(عج) به فرماندهی شهید رضا مطلق و جانشینی حاج احمد متوسلیان به پاوه اعزام شدند و بچه های بومی پاوه و جوانرود مجداد جاده را باز کردند و نهایتا محاصره در بهمن 58 شکسته شد. من در محاصره دوم در منطقه و عملیاتش حضور داشتم.
