در عصر دانایی با دانا خبر      دانایی؛ توانایی است      دانا خبر گزارشگر هر تحول علمی در ایران و جهان      دانایی کلید موفقیت در هزاره سوم      
کد خبر: ۱۱۷۰۶۳۴
تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۰:۰۳
بسیاری باور دارند که پیشرفت تکنولوژی به بهبود سطح زندگی افراد منجر شده است اما یکی از برندگان نوبل اقتصاد چنین اعتقادی ندارد.

به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا، جوزف استیگلیتز، اقتصاددان آمریکا و برنده نوبل اقتصاد در سال 2001 در تازه ترین یادداشتش به عدم ظاهر شدن نقش پیشرفت های تکنولوژیکی در داده های اقتصادی اشاره کرده و نوشته که علم اقتصاد باید راهکاری را برای این کمبود بیابد.

در یادداشت آقای استیگلیتز آمده: در سرتاسر جهان، اشتیاق شدیدی به نوعی از پیشرفت های تکنولوژیکی وجود دارد که از دره سیلیکون به عنوان نماد آن یاد می شود. با این حال اما یک مورد گیج کننده وجود دارد و آن اینکه به سختی می توان مزایای این نوآوری ها را در شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP) مشاهده کرد. در واقع آنچه امروز رخ می دهد مشابه همان روندی است که چند دهه پیش و با گسترش استفاده از رایانه های شخصی آغاز شد. در آن زمان، رابرت سولو (برنده نوبل اقتصاد و متخصص رشد اقتصادی) نوشت که می توان اثرات عصر رایانه را در همه جا مشاهده کرد غیر از داده های مربوط به بهره وری.

به اعتقاد جوزف استیگلیتز، توجیه های مختلفی برای این پدیده وجود دارد. شاید تولیدی ناخالص داخلی واقعا تحت تاثیر بهبودهای ناشی از نوآوری های عصر تکنولوژی قرار نگرفته و شاید این نوآوری ها کم اهمیت تر از آن باشند که مشتاقان تکنولوژی گمان می کنند. آقای استیگلیتز نوشته که هر دو توجیه ذکر شده تا حدی حقیقت دارند.

در واقع در مواردی پیشرفت تکنولوژی به رشد تولید ناخالص داخلی آسیب نیز رسانده است. برای مثال طی سال های پیش از بحران مالی جهانی اخیر، به رغم اینکه ادعا می شد پیشرفت تکنولوژی باعث هوشمندانه تر شدن شیوه های سرمایه گذاری شده اما در عمل مشخص شد که پیشرفت تکنولوژی بیشتر به یاری شیوه های سواستفاده از بازارهای مالی تبدیل شده بود و در نهایت نیز این روند به بحران مالی جهانی سال 2008 ختم شد. در واقع در دوران شکوفایی تکنولوژی در سال های پیش از بحران، سطح زندگی در آمریکا جز برای بانکداران بهبود چندانی نیافت.

به طور مشابه نیز اگرچه پیدایش وبسایت های بی شمار باعث شده اند که برای مثال امروز بسیاری از خریدها به صورت آنلاین انجام بگیرد و سطح رقابت قیمتی میان شرکت ها افزایش بیابد اما نمی توان با اطمینان گفت که صرفه جویی در زمان به خاطر خرید آنلاین و افزایش رقابت میان عرضه کنندگان به بهبود سطح زندگی افراد منجر شده است. در کنار این ها باید اثرات اجتماعی بهبود تکنولوژی را نیز در نظر گرفت برای مثال اگر بانکداری الکترونیک بسیاری از فرآیندهای مالی را بهبود داده اما از سوی دیگر به افزایش بیکاری نیز منجر شده و در نتیجه اثراتی اجتماعی را پدید آورده است.

نظرات جوزف استیگلیتز در مورد عدم پدیدار شدن اثرات پیشرفت تکنولوژی بر شاخص تولید ناخالص داخلی و همچنین اشاره او به نقش پیشرفت تکنولوژی بر افزایش بیکاری در شرایطی مطرح شده که اقتصاددانان مکتب نئوکلاسیک به طور کلی بر تاثیر مثبت رشد تکنولوژی بر اقتصاد و سطح زندگی افراد تاکید دارند.

ارسال نظر