فقط می توانیم آرزو کنیم به دانش آموزان خوش گذشته باشد

گروه آموزش خبرگزاری دانا (داناخبر) -  تعطیلات طولانی نوروز در ایران، وقفه ای در سال تحصیلی ایجاد می کند؛ وقفه ای که برخی از کارشناسان مسایل آموزش و پرورش، از آن با عنوان «گسل آموزشی» یاد می کنند. این مساله هم برای اولیای مدارس و هم خانواده های دانش آموزان تولید نگرانی می کند. در این خصوص با شیرزاد عبدالهی (معلم و پژوهشگر حوزه آموزش) به گفت و گو نشسته ایم که در زیر می آید:

تعطیلات نوروزی مدارس رسما 13 روز است اما اکثر مدارس مدارس در هفته پایانی اسفند تق و لق می شوند، بوی عید که به مشام بچه ها می رسد تحمل ماندن در مدرسه را از دست می دهند. از بیستم اسفند فعالیت های آموزشی در بیشتر مدارس مختل و کلاس ها تق و لق می شوند و مدیران اغلب با چراغ سبز اداره مدارس را به طور غیر رسمی تعطیل می کنند . ادارات آموزش و پرورش هم از ضرب المثل «شتر دیدی، ندیدی» تبعیت می کنند و خودشان را به کوچه علی چپ می زنند. خانواده ها هم اعتراضی دارند.

بر اساس تجربیات و مشاهدات شخصی من دانش آموزان بعد از پایان تعطیلات نوروزی تا یک هفته در حالت کمای بعد از تعطیلات به سر می برند و نمی توانند خودشان را با فضای درس تطبیق دهند. عملا دانش آموزان یک ماه در فضای عید و تعطیلی و هیجانات آن به سر می برند. تعطیلات طولانی نوروزی نوعی گسل آموزشی ایجاد می کند. نکته این است که تقویم واقعی آموزشی مدارس ما از تقویم رسمی حدود 50 روز کمتر است. یعنی اگر قرار است بچه ها 200 روز آموزشی داشته باشند با کسر تعطیلات رسمی و غیر رسمی و ایام امتحانات و... عملا 150 روز کلاس و درس دارند.

تعطیلات زیاد خوب است به شرط اینکه حجم کتابهای درسی هم به همین نسبت کاهش یابد. در حال حاضر بین زمان آموزش و حجم دروس تناسبی وجود ندارد. تعطیلات بیشتر می شود و حجم کتابها هم قطورتر. در نتیجه معلمان به خصوص در نیمه دوم سال وقت کم م آورند و مجبورند به روش بزن و در روی تدریس کنند.

قبل از پیک های نوروزی معلمان در تعطیلات برای بچه ها تکلیف درسی تعیین می کردند که اغلب به شکل رونویسی از درس ها یا به اصطلاح «مشق نوشتن» بود. پیک نوروزی می خواست مشق را دلپذیر کند. تا حدودی هم موفق شد. هدف اولیه انتشار پیک شادی ایجاد تنوع در تکالیف پایان سال و دور نماندن دانش آموزان از مفاهیم درسی و آموزشی بود، اما پیک شادی نتوانست گسل آموزشی ناشی از تعطیلات طولانی را پر کند. در عمل پیک شادی بیشتر جنبه سرگرمی داشت. پیک نوروزی بین یک رسانه سرگرم کننده کودکان و نوعی تکلیف درسی و کلاسی سرگردان است.

 وزیر سابق آموزش و پرورش با این استدلال که پیک شادی ، شادی آور نیست پیک های نوروزی را حذف کرد. اما امسال معاون ابتدایی وزارت آموزش و پرورش بار دیگر آن را احیا کرده است. آقای دیمه ور گفته که ارایه پیک های نوروزی فرصت مناسبی برای تقویت مهارت های گفت وگو، مطالعه و نگارش است.

اگر با معیارهای آموزشی و تربیتی نگاه کنیم حدود سه هفته تعطیلات نوروزی زیاد است و قاعدتا تعطیلات مدارس هم باید مانند تعطیلات رسمی نوروزی به 5 روز کاهش پیدا کند. آموزش و پرورش سال 58 این طرح را امتحان کرد و شکست خورد.

تعطیلات مدارس فقط به مدارس منحصر نمی شود و تقریبا همه فعالیت های کشور در این دو تا سه هفته تعطیل می شود. از این جنبه کارشناسان اقتصادی هم تعطیلات طولانی نوروزی را زیانبار می دانند. اما کاهش تعطیلات با مقاومت دانش آموزان و معلمان مواجه می شود و عملا امکانپذیر نیست.

دادن تکلیف درسی و مشق نوشتن هم قبلا آزموده شده و بی فایده است. پیک نوروزی هم بیشتر جنبه فانتزی و سرگرمی دارد. تنها راهی که می ماند این است که دانش آموزان را به حال خود رها کنیم و آرزو کنیم به آنها خوش بگذرد. در ایام نوروز بیشتر وقت بچه ها پای تلویزیون و ماهواره می گذرد و کودکان از مشتریان پروپاقرص سریالهای عامه پسند داخلی و خارجی، مجاز و غیر مجاز هستند و بعد از تعطیلات تکیه کلام های قهرمانان این سریالها را به عنوان سوغات به کلاس می آورند.