به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا موسویان به عنوان
محقق کنونی دانشگاه پرینستون آمریکا در این مقاله که در روزنامه «الشرق الاوسط» منتشر
شده آورده است: از زمان توافق هسته ای موقت در نوامبر گذشته، ایران و قدرت های جهان
تلاش کرده اند توافقنامه جامع را تا زمان تعیین شده تا اواخر ژوییه ( تیر) نهایی کنند.
موضع ایران درباره منع استفاده از سلاح های هسته ای و سایر تسلیحات کشتار جمعی به وضوح در فتوای آیت الله علی خامنه ای رهبر معظم انقلاب بیان شده است. ایشان 30 آگوست 2012 طی سخنرانی در جمع بیش از 120 نفر از سران و مقامات کشورها در شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد در تهران، اظهار داشتند: جمهوری اسلامی به لحاظ منطقی، مذهبی و عقیدتی، داشتن سلاح های هسته ای را گناهی کبیره می داند و بر این باور است که گسترش چنین سلاح هایی بیهوده ، مخرب و خطرناک است.
آیت الله خامنه ای (رهبر معظم) دراین سخنان افزودند که ایران پیشنهاد خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای را مطرح کرده و به آن متعهد است.
نویسنده کتاب «بحران هسته ای ایران؛ خاطرات» افزود: ایران تاکنون تمایل خود را برای عمومی کردن این فتوا ابراز کرده است. چنین اقدامی توافق نهایی بین ایران و قدرت های جهان را تسهیل و تسریع خواهد کرد. با این حال، این فتوا که دارای ریشه های عمیق در باور اسلامی است هم چنین می تواند نقش بسیار سازنده ای فراتر از حل و فصل بحران هسته ای ایران داشته باشد.
به عنوان نخستین گام، رهبران اسلامی برجسته جهان اعم از شیعه و سنی می توانند تلاش هماهنگی را در اتخاذ موضعی مشترک درباره منع استفاده از سلاح های کشتار جمعی به کار بندند. ایران می تواند با دعوت از متفکران و رهبران جوامع مذهبی از سراسر جهان برای گردهمایی، بحث و گفت و گو و تصویب دسته جمعی منع همه سلاح های کشتار جمعی، چنین روندی را تسهیل کند.
به عنوان گام بعدی، سازمان همکاری اسلامی می تواند چنین حکمی را تصویب و به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه دهد. چنین اقدامی می تواند فرصتی تاریخی برای بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد فراهم کند تا پیشنهاد برگزاری همایشی را با حضور همه رهبران مذهبی از همه ادیان ابراهیمی به منظور تصویب منع تولید، انبار و استفاده از سلاح های کشتار جمعی مطرح کند.
تصویب منع استفاده از چنین تسلیحاتی از سوی همه رهبران مذهبی جهان به نمایندگی از میلیاردها نفر از معتقدان به چنین ادیانی به ایجاد هماهنگی و وحدت بین ادیان مهم جهان و تسریع تلاش ها برای توقف گسترش تسلیحات کشتار جمعی کمک خواهد کرد.
پس از تصویب منع همه تسلیحات کشتار جمعی توسط رهبران مذهبی جهان، مجمع عمومی سازمان ملل می تواند قطعنامه ای را در زمینه منع گسترش تسلیحاتی تصویب کند. به محض تصویب چنین قطعنامه ای توسط مجمع عمومی، تشکیل کمیته ای متشکل از کارشناسان در سازمان بین المللی انرژی اتمی به عنوان ناظر هسته ای سازمان ملل، به منظور بررسی نقایص و مفرهای کنونی پیمان های کنونی منع گسترش تسلیحاتی، باعث تحکیم چنین قطعنامه ای خواهد شد.
با گذشت بیش از چهار دهه از کنوانسیون های منع کشتار تسلیحات کشتار جمعی و یک دهه از مذاکرات هسته ای ایران و قدرت های جهان، محدودیت های این معاهدات آشکار شده است.اقدامات بیشتری با هدف بین المللی کردن فتوای رهبری درباره منع تسلیحات کشتار جمعی و رفع چالش ها و کمبودهای کنونی پادمان های هسته ای می تواند شامل
جهانی کردن پروتکل های الحاقی معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای (ان پی تی)، افزایش سازوکارهای نظارت سرزده ، شفافیت بیشتر در کنار اقدامات راستی آزمایی قوی، ارائه سازوکارهایی برای عملکرد چندجانبه گرایانه درباره تاسیسات غنی سازی اورانیوم و در نهایت محدود کردن سطح غنی سازی به 5 درصد باشد که مانع هسته ای شدن احتمالی می شود.
اقداماتی که به ترتیب در بالا ذکر شد می تواند راهکاری برای استفاده از فتوای رهبری به منظور ایجاد انگیزه ای جدید برای طرح های جامع بین المللی با هدف رفع چالش های کنونی و آینده تسلیحات کشتار جمعی باشد. هم چنین می تواند راه را برای شورای امنیت سازمان ملل جهت بکار بستن اقدامات چند جانبه با هدف ترتیبات جدید ملی و بین المللی برای تقویت و توسعه کنوانسیون های کنونی سلاح های کشتار جمعی هموار کند.
بین المللی کردن این فتوا نه تنها می تواند اهرمی را در اختیار ایران قرار دهد تا قویا به جلوگیری از گسترش تسلیحاتی کمک کند بلکه دارای تبعاتی مثبت در ابعاد متعدد منطقه ای و بین المللی است.
اجرای ان پی تی توسط دولت ایران و پایبندی به فتوای رهبری از سوی مقامات مذهبی داخل ایران می تواند مساله کنونی استفاده صلح آمیز این کشور از فناوری هسته ای را تضمین می کند. با این حال، تبدیل چنین تلاش هایی به بین المللی کردن این فتوا و تبدیل آن به سندی از نظر قانونی الزام آور از طریق مجاری بین المللی از جمله سازمان ملل منافع مهم چندی خواهد داشت.
چنین اقدامی نخست، ان پی تی را تقویت و به تلاش ها برای پاکسازی سلاح های هسته ای از سراسر جهان کمک می کند.
دوم، باعث گسترش تلاش ها برای ایجاد منطقه عاری از سلاح های کشتار جمعی در خاورمیانه می شود.
سوم، با تایید چنین مفهومی از ابعاد مذهبی، اجتماعی و بین المللی، همه کشورهای مسلمان در منطقه متعهد به اجرای قوانین ملی درباره منع استفاده از همه سلاح های کشتار جمعی خواهند شد که این امر رژیم صهیونیستی را برای پیوستن به چنین جنبشی تحت فشار قرار خواهد داد.
در نهایت این که، این امر می تواند به شفاف سازی بیشتر درباره موضوع گسترش تسلیحات کشتار جمعی از سوی کشورهای غربی، اعضا و کشورهای غیرعضو ان پی تی کمک کند. در این مورد می تواند به کمک آنها به تامین و دانش لازم برای ساخت تسلیحات هسته ای رژیم صهیونیستی و نیز سلاح های شیمیایی صدام حسین رئیس جمهوری مخلوع عراق اشاره کرد که از چنین سلاح هایی در دهه 1980 در جنگ با ایران استفاده کرد.
چنین تحرک بین المللی جدیدی در جهت تحقق رویای جهان بدون تسلیحات هسته ای فشار ویژه و مضاعفی را بر همه دولت ها برای بکاربستن اقدامات جدی تحت حمایت قوانین ملی و جلوگیری از هر گونه گسترش تسلیحات کشتار جمعی وارد خواهد کرد.
اهمیت توافق هسته ای موقت اخیر در این موضوع است که نشان می دهد کشورهای جهان در نهایت در ایستادگی در مقابل حق غنی سازی ایران در چارچوب ان پی تی و تهدید به تحریم های بیشتر تسلیم شده اند. بنابراین، این لحظه فرصتی مغتنمی برای قدرت های جهان است تا از پتانسیل هنگفت فتوای آیت الله خامنه ای ( مقام معظم رهبری) و توافق احتمالی جامع با ایران به عنوان الگویی برای کمک به منع گسترش تسلیحاتی بهره برداری کنند. چنین اقدامی ما را اندکی به هدف تشریح شده باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی اش در برابر دروازه براندنبورگ در برلین که گفته بود صلح با عدالت به معنای ایجاد امنیت در جهان بدون سلاح های هسته ای است. نزدیک تر می کند.
منبع: ایرنا
