«آزادگان» اسیر عراقی هاست

به گزارش گروه انرژی خبرگزاری دانا، بالاخره تهدید های زنگنه در مورد پیمانکار چینی میدان نفتی آزادگان عملی شد و وزارت نفت  شرکت چینی  CNPCi را از طرح توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی خلع ید کرد.

اما میدان آزدگان، میدان نفتی است واقع در 80 کیلومترى غرب اهواز که در سال 1378 کشف شد و یکی از بزرگ‌ترین اکتشاف‌های تاریخ 100 ساله صنعت نفت لقب گرفت. بر اساس مطالعات اولیه، نفت درجای آن 33 میلیارد بشکه و نفت خام قابل استحصال آن یک میلیارد و 881 میلیون بشکه برآورد شده بود که بعد از تکمیل مطالعات، در سال 86 اعلام شد نفت درجای میدان آزادگان به 42 میلیارد افزایش یافته است.

این میدان دارای دو بخش شمالی و جنوبی است. از سال ۱۳۸۷ تولید نفت از بخش جنوبی با ظرفیت ۲۵ هزار بشکه نفت در روز شروع شده‌ و بخش شمالی میدان که در مجاورت میدان مجنون عراق قرار دارد ظرفیت برداشت  ۵ هزار بشکه در روز را داراست.

در شروع استیصال نفت از این میدان، شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) به نمایندگی از شرکت ملی نفت ایران و به عنوان کا‌ر‌فرمای قرارداد، در روزهای پایانی سال 1382 قرارداد توسعه میدان مشترک آزادگان را با شرکت ژاپنی اینپکس در قالب قرارداد بیع‌متقابل و به مبلغ پنج میلیارد دلار امضا کرد.

طبق این قرارداد تولید اولیه از میدان آزادگان باید از شهریور 1386 با ظرفیت روزانه 50 هزار بشکه آغاز می‌شد تا در کمتر از یک سال تولید از این میدان به بیش از 150 هزار بشکه در روز برای مدت سه سال برسد و در صورت توافق دو طرف سقف تولید به 260 هزار بشکه در روز برای مدت دو سال افزایش یابد .

اما این پیش بینی محقق نشد و بعد از هفت سال تعلل ژاپنی‌ها، در مهر 1389، توسعه میدان آزادگان به شرکت سی.ان.پی.سی چینی واگذار شد البته این‌بار مبلغ قرارداد به حدود 12 میلیارد دلار افزایش یافت. طبق این قرارداد حجم تولید از میدان باید به روزانه 320 هزار بشکه برای مدت سه سال افزایش می‌یافت که این افزایش تولید باید طی 52 ماه عملیاتی می‌شد.

در حالی 11 سال از انعقاد اولین قرارداد برای توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی می‌گذرد که نه تنها برنامه توسعه‌ای ایران برای این میدان مشخص نیست، بلکه تاکنون طرح جامع توسعه میدان نیز نهایی نشده است. این شرایط در حالیست که توسعه میدان آزادگان در بخش عربی که به میدان «مجنون» معروف است توسط شرکت‌ آمریکایی «رویال داچ شل» با سرعت در حال انجام است.

شرایط امروز آزادگان

در شرایط فعلی ایران به طور متوسط روزانه حدود 50 تا 51 هزار بشکه نفت از میدان آزادگان جنوبی برداشت می کند اما عراق با استخراج روزانه 210 هزار بشکه نفت از این میدان مشترک بیش از 4 برابر ایران طلای سیاه از این میدان برداشت و به بازارهای جهانی صادر می‌کند.

از این رو از مهر ماه سال گذشته عراق با مشارکت شرکت انگلیسی – هلندی شل آغاز تولید روزانه 175 هزار بشکه نفت از میدان مشترک با آزادگان جنوبی را آغاز کرده است که پیش بینی می‌شود تولید روزانه نفت این کشور از آزادگان جنوبی به زودی تا مرز 400 هزار بشکه در روز افزایش یابد.

پس از جلوافتادگی نفتی عراق از ایران در توسعه میدان آزادگان جنوبی، شمارش معکوس برای دومین جلوافتادگی نفتی عراقی‌ها از صنعت نفت ایران به منظور آغاز تولید نفت در دومین میدان مشترک نفتی بین دو کشور آغاز شده است.

در حال حاضر عراق خود را برای آغاز تولید نفت از میدان بدری که با میدان آذر ایران مشترک است آماده می‌کند به طوری‌که شرکت گازپروم روسیه پس از دو سال وقت کشی در میدان آذر ایران این روزها خود را برای آغاز تولید نفت در نیمه مشترک آذر در عراق آماده می کند.

این در حالی است که به گفته مسوولین آخرین وضعیت پیشرفت اجرایی طرح توسعه میدان مشترک آزادگان جنوبی، از مجموع ١٨٥ حلقه چاهی که باید براساس برنامه در فاز نخست توسعه این میدان مشترک تکمیل می شد تاکنون تنها هفت حلقه چاه حفاری شده است.
در عین حال هم اکنون 5 دکل در میدان آزادگان جنوبی فعال است، این در حالی است که قرار بوده مطابق با قرارداد CNPCI چین 25 دکل حفاری در این میدان مشترک نفتی مستقر کند.

پس از خلع ید شرکت چینی از آزادگان جنوبی، شرکت ملی حفاری ایران در راستای دعوت وزیر نفت از پیمانکاران ایرانی برای حضور در میدان های مشترک، اعلام آمادگی کرد تا  10 دستگاه حفاری در میدان آزادگان جنوبی مستقر کند.

البته هم اکنون دو دستگاه حفاری 89 و 32 فتح نیز در میدان آزادگان جنوبی و دو دستگاه 65 و 37 فتح در حال انجام عملیات حفاری است که در بخش جنوبی هم اکنون 4 حلقه چاه حفاری و تکمیل شده است.

شرکت ملی حفاری ایران از سال 86 تاکنون در میدان آزادگان شمالی و جنوبی، 19 حلقه چاه توسعه‌ای حفاری کرده است که با احتساب 6 حلقه چاهی که در فاصله سال های 1379 تا 1382 برای اکتشاف و توصیف در موقعیت این میدان حفاری کرده بود، شمار چاه های حفاری شده تاکنون به 25 حلقه می رسد.

گزارش از: سهیلا طایی