کارشناسان مطالعات جوی معتقدند که عامل نخستین انقراض گسترده در زمین، فوران‌های آتشفشانی در استرالیا بوده است.
به گزارش گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر) و به نقل از ایسنا، کارشناسان مطالعات جوی پیش‌بینی کردند فوران‌های آتشفشانی که حدود 510 میلیون سال پیش در استرالیا رخ داد و حجم وسیعی خاکستر را وارد جو زمین کرد به قدری وسیع بوده که سبب وقوع نخستین انقراض گسترده به ثبت رسیده روی این کره خاکی شده است.
ایالت آتشفشانی «کالکارینجی» در استرالیا که در قلمروی شمالی - غربی این کشور قرار دارد در گذشته از نظر فوران‌های آتشفشانی بسیار فعال بوده است. در واقع در آن دوره، گدازه‌های آتشفشانی این منطقه را که بیش از دو میلیون کیلومترمربع وسعت دارد، پوشانده بود. نکته جالب اینجاست که این فوران‌های آتشفشانی درست با انقراض «کامبرین» مصادف شد که حدود 510 تا 511 میلیون سال پیش رخ داد. این نخستین انقراض وسیعی بود که سبب پاکسازی حیات چندسلولی‌ها شد.
«فرد جوردان»، یکی از محققان در این مطالعه گفت: شواهد معتبر و موثقی از این انقراض که سبب نابودی 50 درصد از گونه‌های زیستی زمین شد وجود دارد. این انقراض به دلیل تغییرات جوی وسیع و کاهش جدی اکسیژن در اقیانوس‌ها رخ داد اما فرآیندی که سبب بروز این تغییرات جوی شد تاکنون ناشناخته مانده بود.
«جوردان» افزود: ما در مطالعات اخیر خود نه تنها توانستیم پرده از راز همزمانی رویداد آتشفشانی در ایالت کالکارینجی با انقراض «کامبرین» برداریم بلکه در عین حال موفق شدیم میزان کاهش دی‌اکسیدگوگرد در سنگ‌های آتشفشانیِ این ایالت را که نشان‌دهنده میزان گوگرد آزاد شده به جو در طول فوران‌های آتشفشانی است، اندازه‌گیری کنیم.
کارشناسان مطالعات جوی همچنین منطقه آتشفشانی کالکارینجی را با سایر مناطق آتشفشانی مقایسه کردند که این مساله به آنها امکان داد فرآیند کامل انقراض وسیع جانوران را که ناشی از تغییرات سریع جوی به دنبال فعالیت‌های آتشفشانی و آزاد شدن دی اکسید گوگرد و سایر گازهای گلخانه‌ای نظیر متان و دی اکسید کربن به جو بوده به خوبی تشخیص دهند.
جوردان در پایان گفت: ما در محاسبات خود به نتایج بسیار دقیقی درباره ارتباط مستقیم میان فوران آتشفشانی، تغییرات جوی و انقراض وسیع جانوران در طول حیات 550 میلیون ساله دست یافتیم و نتیجه گرفتیم احتمال اینکه ارتباط بین این انقراض گسترده با فوران‌های آتشفشانی در استرالیا یک همزمانی صرف باشد، یک در 20 میلیارد است. به بیان ساده‌تر این انقراض یک همزمانی ساده نبوده بلکه از فوران آتشفشانی ناشی شده است. یافته‌های این مطالعه در نشریه تخصصی «ژئولوژی» منتشر شده است.
ایالت آتشفشانی «کالکارینجی» در استرالیا که در قلمروی شمالی - غربی این کشور قرار دارد در گذشته از نظر فوران‌های آتشفشانی بسیار فعال بوده است. در واقع در آن دوره، گدازه‌های آتشفشانی این منطقه را که بیش از دو میلیون کیلومترمربع وسعت دارد، پوشانده بود. نکته جالب اینجاست که این فوران‌های آتشفشانی درست با انقراض «کامبرین» مصادف شد که حدود 510 تا 511 میلیون سال پیش رخ داد. این نخستین انقراض وسیعی بود که سبب پاکسازی حیات چندسلولی‌ها شد.
«فرد جوردان»، یکی از محققان در این مطالعه گفت: شواهد معتبر و موثقی از این انقراض که سبب نابودی 50 درصد از گونه‌های زیستی زمین شد وجود دارد. این انقراض به دلیل تغییرات جوی وسیع و کاهش جدی اکسیژن در اقیانوس‌ها رخ داد اما فرآیندی که سبب بروز این تغییرات جوی شد تاکنون ناشناخته مانده بود.
«جوردان» افزود: ما در مطالعات اخیر خود نه تنها توانستیم پرده از راز همزمانی رویداد آتشفشانی در ایالت کالکارینجی با انقراض «کامبرین» برداریم بلکه در عین حال موفق شدیم میزان کاهش دی‌اکسیدگوگرد در سنگ‌های آتشفشانیِ این ایالت را که نشان‌دهنده میزان گوگرد آزاد شده به جو در طول فوران‌های آتشفشانی است، اندازه‌گیری کنیم.
کارشناسان مطالعات جوی همچنین منطقه آتشفشانی کالکارینجی را با سایر مناطق آتشفشانی مقایسه کردند که این مساله به آنها امکان داد فرآیند کامل انقراض وسیع جانوران را که ناشی از تغییرات سریع جوی به دنبال فعالیت‌های آتشفشانی و آزاد شدن دی اکسید گوگرد و سایر گازهای گلخانه‌ای نظیر متان و دی اکسید کربن به جو بوده به خوبی تشخیص دهند.
جوردان در پایان گفت: ما در محاسبات خود به نتایج بسیار دقیقی درباره ارتباط مستقیم میان فوران آتشفشانی، تغییرات جوی و انقراض وسیع جانوران در طول حیات 550 میلیون ساله دست یافتیم و نتیجه گرفتیم احتمال اینکه ارتباط بین این انقراض گسترده با فوران‌های آتشفشانی در استرالیا یک همزمانی صرف باشد، یک در 20 میلیارد است. به بیان ساده‌تر این انقراض یک همزمانی ساده نبوده بلکه از فوران آتشفشانی ناشی شده است. یافته‌های این مطالعه در نشریه تخصصی «ژئولوژی» منتشر شده است.
