به گزارش پایگاه خبری دانا:
اینترنت اشیاء (IoT)، شبکه‌ای از دستگاه‌های فیزیکی متصل به اینترنت که قادر به جمع‌آوری و تبادل داده هستند، به سرعت در حال گسترش و نفوذ به جنبه‌های مختلف زندگی ما، از خانه‌های هوشمند گرفته تا زیرساخت‌های شهری، است. این دستگاه‌ها، که شامل ترموستات‌ها، دوربین‌های امنیتی، لامپ‌های هوشمند، قفل‌های درب، سنسورهای صنعتی، و حتی دستگاه‌های پوشیدنی می‌شوند، راحتی، کارایی و امکانات جدیدی را ارائه می‌دهند. اما در کنار این مزایا، آسیب‌پذیری‌های امنیتی ذاتی این دستگاه‌ها، تهدیدی جدی برای حریم خصوصی و امنیت کاربران و حتی کلان‌شهرها محسوب می‌شود.
یکی از بزرگترین چالش‌های امنیتی در حوزه IoT، ضعف در امنیت پیش‌فرض بسیاری از این دستگاه‌هاست. بسیاری از تولیدکنندگان، امنیت را در اولویت طراحی قرار نمی‌دهند و دستگاه‌ها با رمزهای عبور پیش‌فرض ضعیف یا حتی بدون رمز عبور عرضه می‌شوند. این امر، هکرها را قادر می‌سازد تا به راحتی به این دستگاه‌ها دسترسی پیدا کرده و از آن‌ها برای اهداف مخرب استفاده کنند. به عنوان مثال، یک دوربین امنیتی خانگی که به درستی ایمن نشده باشد، می‌تواند توسط مهاجمان برای جاسوسی از داخل خانه مورد سوءاستفاده قرار گیرد.
حملات DDoS (Distributed Denial of Service) با استفاده از شبکه‌های بات‌نت (Botnet) که از دستگاه‌های IoT آلوده تشکیل شده‌اند، یکی از پیامدهای رایج ضعف امنیتی IoT است. در این حملات، هزاران یا میلیون‌ها دستگاه IoT آلوده به طور همزمان به سمت یک هدف (مانند یک وب‌سایت یا سرور) هدایت می‌شوند تا با ارسال حجم عظیمی از ترافیک، آن را از دسترس خارج کنند. این حملات می‌توانند منجر به اختلال در سرویس‌های حیاتی، از جمله خدمات آنلاین، وب‌سایت‌های تجاری و حتی زیرساخت‌های مهم شوند.
آسیب‌پذیری دستگاه‌های IoT همچنین نگرانی‌های جدی در مورد حریم خصوصی ایجاد می‌کند. بسیاری از این دستگاه‌ها، داده‌های حساسی را در مورد عادات، رفتار و محیط زندگی کاربران جمع‌آوری می‌کنند. اگر این داده‌ها به درستی محافظت نشوند، می‌توانند در معرض دسترسی غیرمجاز قرار گرفته و برای اهداف سوءاستفاده شوند. به عنوان مثال، داده‌های مربوط به الگوهای حضور و غیاب در خانه که توسط یک سیستم امنیتی هوشمند جمع‌آوری می‌شود، می‌تواند برای برنامه‌ریزی سرقت مورد استفاده قرار گیرد.
راهکارهایی برای ایمن‌سازی شبکه‌های IoT:
برای مقابله با این تهدیدات، اتخاذ رویکردی چندلایه و جامع ضروری است:
1. امنیت در مرحله طراحی (Security by Design):
تولیدکنندگان باید از همان ابتدا، امنیت را در طراحی و توسعه دستگاه‌های IoT در اولویت قرار دهند. این شامل استفاده از رمزهای عبور قوی و منحصربه‌فرد برای هر دستگاه، رمزگذاری داده‌های ارسالی و ذخیره شده، و پیاده‌سازی مکانیزم‌های امنیتی قوی می‌شود.
2. به‌روزرسانی‌های منظم امنیتی:
تولیدکنندگان باید به‌روزرسانی‌های امنیتی منظم را برای رفع آسیب‌پذیری‌های کشف شده ارائه دهند و کاربران نیز باید این به‌روزرسانی‌ها را به محض انتشار، نصب کنند.
3. رمزهای عبور قوی و مدیریت آن‌ها:
کاربران باید رمزهای عبور پیش‌فرض دستگاه‌های IoT خود را تغییر داده و از رمزهای عبور قوی و منحصربه‌فرد استفاده کنند. استفاده از شبکه Wi-Fi مجزا و امن برای دستگاه‌های IoT نیز توصیه می‌شود.
4. محدود کردن دسترسی:
تنها به دستگاه‌های IoT که واقعاً به آن‌ها نیاز دارید، اجازه اتصال به شبکه را بدهید و دسترسی آن‌ها را به حداقل سرویس‌های ضروری محدود کنید.
5. آگاهی کاربران:
افزایش آگاهی کاربران در مورد خطرات امنیتی مرتبط با دستگاه‌های IoT و نحوه ایمن‌سازی آن‌ها، نقش مهمی در کاهش ریسک ایفا می‌کند.
6. قوانین و استانداردها:
توسعه و اجرای استانداردهای امنیتی جامع برای دستگاه‌های IoT توسط نهادهای نظارتی و صنعتی، می‌تواند به ارتقای سطح کلی امنیت در این حوزه کمک کند.
ایمن‌سازی اکوسیستم رو به رشد اینترنت اشیاء، چالشی پیچیده اما حیاتی است. با همکاری تولیدکنندگان، توسعه‌دهندگان، قانون‌گذاران و کاربران، می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که مزایای شگفت‌انگیز این فناوری، بدون به خطر انداختن امنیت و حریم خصوصی ما، محقق می‌شود.
