جام خیریه از 1908 تا امروز

تا قبل از شکل گیری مسابقات جام خیریه، همه ساله مسابقاتی بین تیم های حرفه ای و آماتور برگزار می شد. اولین بار این رقابت در 19 مارس 1898 و به پیشنهاد سر تامس دیوار( 1864- 1930) برگزار شد تا هزینه چنین رقابتی صرف کمک به بیمارستان ها و موسسات خیریه شود. این رقابت ها عمری یک دهه ای داشت و از 1898 تا 1907 به ترتیب تیم های کورینتیان، استون ویلا / کویینز پارک گلاسکو( مشترک)، کورینتیان، استون ویلا، تاتنهام، ساندرلند، کورینتیان، ونزدی، لیورپول و ونزدی فاتح این رقابت ها شدند. جامی که برای این مسابقات در نظر گرفته شده بود، یک کاپ به ارتفاع 6 فوت بود و بلندترین جامی بود که تاکنون در تاریخ فوتبال به فاتحان مسابقات اعطا شده است. بعدها در دهه 80 میلادی، این جام در یک حراجی به مبلغ 26هزار پوند فروخته شد.

در ابتدای شکل گیری جام خیریه، مسابقات بین قهرمان لیگ انگلستان و فاتح لیگ جنوب کشور برگزار می شد. 27 آوریل 1908 روزی بود که اولین جام خیریه بین منچستریونایتد( فاتح لیگ) و کویینزپارک رنجرز( فاتح لیگ جنوب) در استادیوم استمفورد بریج برگزار شد. هوا بارانی بود و این باران قطع نمی شد. به همین جهت تنها 6 هزارنفر برای تماشای مسابقه به استادیوم آمده بودند. در این دیدار جورج استیسی از منچستر، اولین بازیکنی بود که در این جام پنالتی از دست داد و به این ترتیب ریچارد شا دروازه بان کویینزپارک، نخستین دروازه بانی شد که در جام خیریه پنالتی مهار کرده است. مسابقات سرانجام با تساوی(1-1) خاتمه یافت و در حالی که قرار بود دو تیم مشترکا فاتح جام شوند، اما به پیشنهاد لرد آرتور کاینارد قرار شد که رقابت تکرار شود. دیدار تکراری در 29 آگوست برگزار شد. هر چند هوا سرد بود اما دیگر خبری از باران نبود و دو تیم در چنین شرایطی به مصاف هم رفتند. تعداد هوادارن دو تیم نیز به 50 هزارنفر افزایش یافته بود و تیم من یونایتد با 4 گلی که به ثمر رساند، اولین فاتح این جام لقب گرفت. بیش از 1000 پوند نیز، عواید این دو مسابقه بود که به موسسات خیریه اهدا شد.

در 1913 شکل برگزاری مسابقات تغییر کرد و قرار شد جام خیریه آن سال بین منتخب بازیکنان حرفه ای و منتخب بازیکنان آماتور انگلستان برگزار شود. تفاوت بین حرفه ای ها و آماتورها بسیار بود و حرفه ای ها در دیداری یک طرفه (7-2) پیروز شدند. اما از 1914 تا 1919 انگلستان اسیر جنگ جهانی شد و فوتبال نیز در این کشور تعطیل شد تا خبری از جام خیریه در آن نباشد. در سال 1920 هم که رقابت ها از سر گرفته شد، قوانین باز هم تغییر کرد و قرار شد  جام خیریه بین تیم اول لیگ و تیم قهرمان دسته دوم برگزار شود. چنین شد که تاتنهام در روز 15 می 1920 اولین تیم دسته دومی بود که فرصت بازی در این جام را پیدا کرد؛ هر چند در برابر وست بروویچ آلبیون(2-0) شکست خورد. اما این قانون هم به سرعت تغییر کرد و قرار شد که رقابت ها از سال 1921 بین قهرمان لیگ و فاتح جام حذفی انگلستان برگزار شود.

اولین بار در سال 1949 بود که دیدار تیم های پورت موث و وولوورهمپتون با تساوی(1-1) خاتمه یافت تا هر دو تیم مشترکا فاتح این جام شوند. 5 سال بعد دیدار وولورهمپتون و وست برومویچ آلبیون نیز(4-4) خاتمه یافت تا یک بار دیگر عنوان بین دو تیم تقسیم شود. جالب این جاست که سومین بار در سال 1960 نیز یکی از طرفین مسابقه چریتی شیلد، وولورهمپتون بود که این بار یا بارنلی(2-2) کرد! رقابت جام خیریه در سال های 1964، 1965 و 1967 نیز به تساوی انجامید تا این که اولین بار در 1974 بود که لیورپول در ضربات پنالتی لیدزیونایتد را شکست داد. از ان پس 5 مسابقه دیگر با تساوی و تقسیم عنوان خاتمه یافته  و سرنوشت 6 مسابقه با ضربات پنالتی مشخص شده است.

از سال 1974 به بعد، اکثر رقابت ها در سه استادیوم برگزار شده است. تا سال 2000 مسابقات چریتی شیلد در استادیوم امپراتوری( ومبلی قدیم) برگزار شد و پس از تخریب این ورزشگاه، استادیوم میلنیوم( هزاره) کاردیف از سال 2001 تا 2006 میزبان این جام بود. پس از بازسازی استادیوم ومبلی نیز رقابت کامیونیتی شیلد همه ساله در ورزشگاه نیو ومبلی( ومبلی جدید) برگزار شد و تنها در سال 2012 این رقابت در ورزشگاه ویلاپارک شهر بیرمینگهام انجام شد. سایر استادیوم هایی که از ابتدا تا کنون میزبان این رقابت بوده اند، به شرح زیر هستند:

10 میزبانی- استامفورد بریج( لندن): 1908، 1909، 1910، 1911، 1923، 1927، 1930، 1950، 1955، 1970

7 میزبانی- هایبری( لندن): 1924، 1934، 1935،1938، 1948،1949، 1953

6 میزبانی- وایت هارت لین( لندن): 1912، 1920، 1921، 1925، 1951، 1961  اولد ترافورد( منچستر): 1922، 1928، 1952، 1957، 1965، 1967

5 میزبانی- مین رود( منچستر): 1926، 1937، 1956، 1968، 1973

3 میزبانی- ویلاپارک( بیرمینگهام): 1931، 1972، 2012   گودیسون پارک( لیورپول): 1933، 1963، 1966 

2 میزبانی-  دن( لندن): 1913، 1929  مولینوکس( ولوورهمپتون) 1954 و 1959

منچستریونایتد( 20 عنوان شامل 4 عنوان مشترک)

لیورپول( 15 عنوان شامل 5 عنوان مشترک)

آرسنال( 12 بار و یک مقام مشترک)

اورتون( 9 بار/ یک مقام مشترک)

تاتنهام( 7 بار/ 3 عنوان مشترک)

چلسی و منچسترسیتی( 4 عنوان)

ولوورهمپیتون( 4 بار/ 3 عنوان مشترک)

لیدز یونایتد( 2 عنوان)

بارنلی/ وست برومویچ آلبیون( 2 بار/ یک عنوان مشترک)

بلکبرن، بولتون واندررز، بریاتون، کاردیف، دربی کانتی، هادرسفیلد تاون، لسترسیتی، نیوکاسل، ناتینگهام فارست، شفیلد ونزدی، ساندرلند( 1 عنوان)

استون ویلا، پورت موث، وستهام( 1 عنوان مشترک)