ظریف گفت:
وزیر امور خارجه کشورمان با حضور در یک برنامه تلویزیونی از آخرین وضعیت دستگاه دیپلماسی کشور سخن گفت
به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) «محمدجواد ظریف» چهارشنبه شب در برنامه زنده «شب آفتابی» در شبکه پنج سیما گفت: همواره برنامه اسراییل و طرفداران آن و برخی بخش های آمریکا این بوده که از ایران یک تهدید امنیتی بسازند اما ما با روندی که در مذاکرات هسته ای داشتیم، مانع این روند شدیم.
به تعهدات خود پای بند بودیم
وی افزود: آنان مدعی بودند که ایران مذاکره را برای مذاکره ادامه می دهد و می خواهد وقت بخرد اما ما این فضا را در مذاکرات، با پایبندی به تعهدات شکستیم.
ظریف تصریح کرد: این رویکرد باعث شد تا آمریکایی ها مجبور شوند چند بار بگویند که ایران تعهدات خود را انجام داده است و مشاهده کردیم که رییس جمهوری آنان نیز این مطلب را بیان کرد.
وی گفت: این رویه ایران در مذاکرات هسته ای، کار را برای آمریکایی ها دشوار می کند تا در آینده بتوانند دوباره ایران را متهم به وقت کشی کرده و مدعی شوند که ایران با انجام مذاکرات می خواهد وقت بخرد.
کمیسیون مشترک ایران و 1+5
ظریف به کمیسیون مشترک ایران و گروه 1+5 در راستای اجرای تعهدات دو طرف اشاره کرد و گفت: برخی مواقع دیده ایم طرف مقابل یا تعهدات خود را انجام نداده یا دیر عملی کرده است یا در انجام برخی تعهدات تخلفاتی داشته است.
وی گفت: این موارد در کمیسیون مربوطه بررسی شده است اما به دلیل اینکه سیاست کشور ما این بوده که به دنیا نشان دهیم ما به تعهدات خود پایبند هستیم و طرفی هستیم که می خواهد این مذاکرات به نتیجه برسد، به تعهدات خود عمل کرده ایم.
ظریف افزود: این حرف هایی که آمریکایی ها زده اند، کار را برای خود آنها دشوارتر کرده است چرا که در آینده دیگر نمی توانند دوباره ایران را متهم به وقت کشی در مذاکرات یا خریدن زمان برای دست یابی به برنامه پنهانی کنند.
مذاکرات باید زمان مشخص داشته باشد
ظریف در ادامه به نکاتی درخصوص تسریع در روند مذاکرات اشاره کرد و گفت: برای رسیدن به توافق باید به صورت جدی مذاکره کنیم؛ فکر می کنم از زمانی که ما آمده ایم و در یک سال گذشته مسوولیت مذاکرات را برعهده گرفته ایم، به صورت جدی مذاکره کرده ایم.
وزیر امور خارجه اظهارداشت: از آنجا که ما مذاکره را برای مذاکره نمی خواهیم، بنابراین مذاکره باز را قبول نداریم، به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران از ابتدا گفت مذاکرات باید محدود به یک زمانبندی مشخص باشد.زمانبندی شش ماه نخست برای رسیدن به تفاهم، بنابر اصرار جمهوری اسلامی ایران بوجود آمد و در تفاهمنامه گنجانده شد.
ظریف اظهار داشت: یکی دیگر از مشکلات مذاکرات به ماهیت واقعی و سیاسی باز می گردد که متفاوت از یکدیگر هستند. برای رفع ماهیت واقعی راهکارهای فنی زیادی وجود دارد اما برای رفع ماهیت های سیاسی، راهکاری سیاسی می خواهد.
موضع متفاوت روسیه و چین
وزیر امور خارجه افزود: گاهی اوقات شش کشور روبروی ایران برای رسیدن به جمع بندی در خصوص مذاکرات با یکدیگر به مشکل می خورند. به طور مثال مردم می بینند که ما چندین روز در حال مذاکره با طرف های مقابل هستیم، حال آنکه شش کشور روبرو می خواهند مواضع خود را با یکدیگر مشخص کنند. حداقل دو کشور چین و روسیه با چهار کشور دیگر مواضع متفاوتی دارند و بر ماهیت فنی موضوع توجه دارند.
توافق ژنو و توافق جامع
ظریف در خصوص توافق ژنو و مبهم بودن مذاکرات گفت: توافق ژنو انجام شده است و ما یک توافق دیگری داریم که توافق جامع نام دارد. چارچوب توافق جامع را توافق ژنو تعیین کرده است اما اینکه داخل این جزییات چه باشد یا در چه زمانبندی و با چه روش هایی تعهدات دو طرف اجرایی شود باید توافق صورت گیرد.
به طور مثال کشورهای 1+5 در ژنو تعهدکردند دسترسی ایران را به بازار و فناوری فراهم کنند.در این میان در داخل برخی تنها به تعهدات ما به طرف مقابل توجه می کنند حال آنکه آنان نیز باید به تعهدات خود عمل کنند.
لغو تحریم ها ساده نیست
وی به برداشتن تحریم ها اشاره کرد و گفت: برداشتن تحریم ها، موضوع راحتی نیست، چرا که آنان در طول هشت سال گذشته، تحریم های متعددی با استفاده از قطعنامه های شورای امنیت علیه ایران تصویب کردند.
وزیر امور خارجه گفت: در شورای امنیت پنج تا شش قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران تصویب شد، از نظر ما همه این قطعنامه ها ظالمانه و غیرقانونی است.
ظریف گفت: یکی از وظایف توافق نهایی، همانطور که در ژنو توافق شد، این بوده که تمامی تحریم ها باید برداشته شود.
وی گفت: اینکه چگونه باید این تحریم ها برداشته شود و این تحریم ها چیست، موضوع بحث است و این مسایل پیچیده است.
توافق باید همزمان باشد
وزیر امور خارجه ادامه داد: ما بیشتر به کارهایی که ایران باید انجام دهد توجه کرده ایم که البته مشخص هستند اما طرف مقابل هم باید به تعهدات خود عمل کند. بنابراین، باید همزمان توافق کنیم. به طور مثال گروه های کارشناسی ما امروز صبح می نشینند راجع به بحث آب سنگین اراک صحبت می کنند و ظهر بحث تعداد سانتریفیوژها در نطنز را در دستور کار دارند و بعدازظهر درخصوص نوع تحریم هایی که وجود دارد و چگونه باید برداشته شود، تمرکز می کنند.
ظریف گفت: اینکه توان حقوقی رییس جمهوری آمریکا مقابل کنگره چقدر است و چگونه می تواند تحریم های کنگره را متوقف کند، مورد بررسی قرار می گیرد.
وزیر امورخارجه ایران اظهار داشت: ما با تحریم های آمریکا، شورای امنیت و اتحادیه اروپا روبرو هستیم، همه تحریم های شورای امنیت به برنامه هسته ای ارتباط دارد از این رو به نظر ما همگی باید برداشته شود.
متفاوت بودن تحریم های اروپا و آمریکا
وی گفت: اما تحریم های آمریکا و اروپا شکل دیگری دارد چرا که آمریکا از اول انقلاب تاکنون همواره جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرده که برخی ازآنها مربوط به برنامه هسته ای است.
پیچیدگی تحریم ها
ظریف گفت: پیچیدگی این موضوع آنجاست که ما باید تحریم های مختلف را بررسی کنیم که کدام آنها مربوط به برنامه هسته ای ایران است، از این رو یک گروه کارشناسی در تهران متشکل از دستگاه های مختلف صنعتی، نفتی و بانک مرکزی و وکلای آنان دراین خصوص در حال کار هستند تا ببینیم نخست با چه تحریم هایی روبرو هستیم و سپس روش لغو یا تعلیق آنها چگونه است.
وی گفت: تیم مذاکره کننده شش ماه است که درحال بحث درخصوص خیلی موارد با طرف روبرو است. البته وقتی درخصوص مسائل مختلف با طرف مقابل بحث می کنید، دیدگاه ها به هم نزدیکتر می شود.
1+5 باید قطعنامه در شورای امنیت صادر کند
ظریف ادامه داد: به طور مثال من گفته ام باید تمامی تحریم های شورای امنیت برداشته شود و روش آن این است که گروه 1+5 در شورای امنیت قطعنامه ای را مصوب کند که براساس آن تحریم ها برداشته شود.
وزیر امورخارجه گفت: از آنجا که هنوز توافق نهایی نشده است، گروه 1+5 هنوز قطعنامه ای در این خصوص در شورای امنیت مصوب نکرده است اما وقتی توافق کردیم یکی از اقداماتی که باید انجام شود، همین موضوع است. اگر ما توافق کنیم که یک سری کارها در عراق انجام دهیم، طرف مقابل در مذاکرات نیز باید کارهایی در مقابل آن انجام دهد.
وی گفت: یکی از این کارها، رفتن گروه 1+5 به شورای امنیت و برداشتن تحریم های این شورا است که این اقدام در متن توافقات خواهد آمد.اگر چه بحث هایی صورت گرفته و تصویر روشنی طرفین دارند اما هنوز معلوم نیست ما چه کارهایی باید در عراق بکنیم و آنها باید چه کارهایی در مقابل انجام دهند؛ دعوا سر همین است و سختی کار در واقع همین مساله است.
آزادسازی دارایی های ایران
رییس دستگاه دیپلماسی کشور در خصوص پرداخت پول های ایران گفت: همه چیز مربوط به توافق موقت دقیق است، یعنی معلوم است که در چه تاریخی 500 میلیون دلار پول ایران آزاد می شود و در چه تاریخ دیگری 450 میلیون دلار دیگر آزاد خواهد شد.
ظریف با بیان اینکه اگر بخواهیم به توافق نهایی برسیم، باید در خصوص موضوعات دیگری نیز توافق کنیم، گفت: مثلا باید توافق کنیم که در زمان مشخصی، طرف مقابل در شورای امنیت حاضر شود و قطعنامه ای را در جهت رفع تحریم ها به تصویب برساند.
وی گفت: در خصوص مدت زمان انجام این کار توافق کرده ایم، این همان متنی است که ما گفته ایم 60 درصد آن تمیز شده است اما هنوز نکاتی از آن مانده است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: بنابراین نکاتی که تمیز شده مشخص است به طوری که طرف مقابل باید به شورای امنیت برود اما اینکه از شورای امنیت چه بخواهد، هنوز مشخص نشده است.
استفاده از تعداد زیادی حقوقدان
وزیر امور خارجه ادامه داد: فکر می کنم آنچه که حقوقدانان ما می توانستند انجام دهند، انجام شده است. ما از حقوقدانان زیادی برای نوشتن این متن استفاده کرده ایم و بسیاری از همکاران من در دانشگاه تهران و وزارت خارجه کمک کرده اند تا این متن آماده شود.
تفاهم سیاسی هنوز باقی مانده است
وی گفت: تنها مانده در برخی از موارد به تفاهم سیاسی برسیم و بعد از آن بتوانیم تفاهم سیاسی را در قالب عباراتی در پیش نویس و چارچوب آماده شده که تنها چند جای خالی دارد، قرار دهیم.
وی تصریح کرد: به عبارت دیگر روی 60 درصد متن توافق شده است اما اقدامات باید مشخص شود، یعنی باید مشخص شود که برای برداشتن تحریم ها در مقطع زمانی مشخص طرفین چه اقداماتی باید بکنند.
وزیر امورخارجه اظهار داشت: قراردادن عبارات در جاهای خالی کار مهم و سختی است و می دانیم که کار زیادی داریم باید تلاش بیشتری کنیم.
تجربه قطعنامه 598
وی در خصوص فعالیتش در قطعنامه 598 نیز گفت: ما آن موضوع را تنهایی انجام می دادیم و محدودیت هایی داشتیم، به طور مثال می خواستیم نامه ای بنویسیم که یک معنی را ندهد و به همین دلیل پیدا کردن یک لغت خاص بود که چند ساعتی از وقت ما را بیشتر نگرفت.
ظریف با متفاوت خواندن موضوع قطعنامه 598 با متن توافقت نهایی اظهار داشت: اما امروز این طور نیست. ما متنی را ازقبل آماده کرده ایم اما طرف مقابل هم متنی برای خوددارد. دوستان ما در مذاکرات باید به این موضوع برسند که ما چه مواردی را قبول داریم و آنها را در متن قرار دهند و باید ببینیم که آنها چه مواردی را می پذیرند.
ظریف ادامه داد: برداشت من این است که تا حالا چارچوبی که ما ارایه کرده ایم، بیشتر مبنا بوده است اما این به آن معنا نیست که بیشتر عبارات ما مبنا بوده است.
برای رسیدن به راه حل بدون موضع مذاکره کردیم
وی با بیان اینکه ما با موضع وارد مذاکرات نشده ایم، گفت: چارچوبی که ما ارایه کردیم با موضع نبود، چرا که به نظر ما موضع داشتن برای سخنرانی خوب است اما در مذاکرت شما به دنبال رسیدن به راه حل هستید لذا مبنایی که ما ارایه می دهیم مبنای راه حل است نه اینکه مثلا فرض کنیم این باید اینگونه شود!
وزیر امور خارجه اظهار داشت: روشی که انتخاب کردیم، برای طرف مقابل نیز جدید بود چرا که عادت نکرده بود به اینکه با ایرانی ها اینگونه مذاکره کند.فکر می کنم آنها کم کم یاد می گیرند که چگونه می شود با ایران مذاکره جدی کرد و به نتیجه رسید.
دیدگاه اکثر منتقدین اشتباه بوده است
وی درباره اینکه از ایران خواسته شده سانتریفیوژهای خود را جابجا نکند گفت: یک کلمه متن در خصوص اینکه چه اتفاقی باید برای سانتریفیوژها در فردو رخ دهد، در توافق نوشته نشده است و «دوستان از ظن خودشان یار خودشان شده اند».
ظریف افزود: یک کلمه متن در توافق نهایی هنوز درخصوص این مورد نوشته نشده که چه سانتریفیوژی با چه سانتریفیوژی تغییر کند. در توافق ژنو ما توافق کردیم که در طول این شش ماه یا چهار ماهی که اضافه شده، اگر سانتریفیوژی شکست یا از کار افتاد آن را با همان سانتریفیوژ جایگزین کنیم.
هنوز غنی سازی می کنیم
وزیر امور خارجه گفت: به تفاهم رسیدیم که برای یک مدت مشخص، شرایط را برای ادامه مذاکرات تغییر ندهیم. در واقع توافق کردیم، اجازه دهیم شرایط به شکلی بماند که مذاکرات ادامه یابد. این به آن معنا نیست که ما کار خود را متوقف کرده باشیم، ما هنوز در حال غنی سازی هستیم البته پذیرفتم غنی سازی 20 درصدی نکنیم چرا که نیازی هم نداشتیم و به اندازه سه تا چهار سال آینده برای راکتور تحقیقاتی تهران سوخت لازم را تولید کرده ایم، لذا نیاز فوری برای تولید 20 درصد نداریم.
لغو برخی تحریم ها
وی ادامه داد: آنهایی که تولید شده، درحال تبدیل شدن به سوخت است چرا که برای راکتور تهران نیاز داریم. در مقابل آنها هم تصمیم گرفتند برخی از اقداماتی که کرده بودند را عقب ببرند. به طور مثال تصمیم گرفتند تحریم بیمه را عقب ببرند یا تحریم های نفتی را 20 درصد کم کنند و از این دست توافقات در ژنو صورت گرفت که سند آن موجود است و کلمه به کلمه آن را افراد مختلف در داخل مرور کردند و دیدگاه های مختلفی نیز مطرح کردند که ثابت شد اکثر دیدگاه های منتقدین تا امروز اشتباه بوده است.
منتقدین توافق ژنو بدبین هستند
وی گفت: یعنی بعضی ها می گفتند اگر این تفاهم تمدید شود دیگر کسی پولی به ایران پرداخت نمی کند، اما دیدیم که پس از تمدید، پول هم به ایران پرداخت شد. البته خیلی از حرف ها بیشتر براساس بدبینی زده شد، من هم حق می دهم، چرا که آمریکایی ها سابقه بسیار بدی دارند.
وی با اشاره به رفتارهای بد آمریکایی ها با جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: مردم ایران، سیاست مداران، مسوولان و رهبر عزیز ما حق دارند که نسبت به رفتار آمریکا بدبین باشند، ما هم با بدبینی نگاه می کنیم.
حمایت همیشگی رهبری از تیم مذاکره کننده
ظریف با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری نسبت به دقت تیم مذاکره کننده همواره محبت داشته اند و حمایت کرده اند، گفت: دوستان توجه داشته باشند مذاکره یک کار دوجانبه است و کاری نیست که ما خودمان بنشینیم و انجام دهیم.
وی افزود: کاری که من در قطعنامه 598 کردم یک اقدام یک جانبه بود ما نشستیم و یک کلمه پیدا کردیم و در آن قرار دادیم تا معنی پذیرش باشد اما معنی حقوق پذیرش نباشد اما امروز طرف مقابل هم باید کلمه مورد استفاده ما را بپذیرد.
ظریف ادامه داد: این روند دشواری است که باید دوستان ما نیز بپذیرند و این اطمینان را داشته باشند تا آنجا که توان داریم اجازه نمی دهیم حقوق ما نادیده گرفته شود.
وی در واکنش به این پرسش که به نظر می رسد تیم دیپلماسی ایران و رییس جمهوری مفاهیم مختلفی را درخصوص مذاکرات هسته ای مطرح می کنند، گفت: در تیمی که من با آنها همکاری می کنم، اصراری ندارم همه از گفتمان من پیروی کنند.
رییس جمهوری به ما اعتماد دارند
ظریف اظهار داشت: من از عباراتی استفاده می کنم که آنها را یاد گرفته ام و آقایان عراقچی و تخت روانچی نیز از عبارات دیگری برای رساندن پیام خود استفاده می کنند اما رییس جمهوری با محبت و اعتمادی که به ما دارند، به ما اصرار نمی کنند، کلماتی که ایشان به کار می برند را استفاده کنیم.
وی گفت: اما مجموعه این گفتمانها یک تصویر کاملا مشخص را نشان می دهد و آن اینکه ایران می خواهد این موضوع را حل کند.
رییس دستگاه دیپلماسی کشور اظهار داشت: آنچه مسلم است اینکه ایران برای حل کردن این موضوع حاضر نیست که از حقوق خود کناره گیری کند و حاضر هم نیست زیاده خواهی طرف مقابل را بپذیرد.
وی گفت: دکتر روحانی بارها گفته اند ما چیز بیشتری از حقوق خود نمی خواهیم؛ از طرفی نمی پذیریم بیش از آنچه که مبنای یک توافق می تواند باشد، از ما بخواهند.
بحث هسته ای، مانع همکاریهای اقتصادی با سایر کشورها نشده است
ظریف دربخش دیگری از سخنان خود در واکنش به این موضع که گفته می شود «شما به دلیل تمرکز برروی مذاکرت هسته ای، فرصت های دیگر را از دست داده اید؟» گفت: متاسفانه بحث هسته ای مانعی برای همکاری های اقتصادی ما با سایر کشورها شده است. فشارهایی که آمریکایی ها توانسته اند به بهانه موضوع هسته ای بیاورند، در حوزه های مختلف که مورد تحریم قرار گرفته یا نگرفته تاثیر خود را گذاشته است.
سکان دار سیاست خارجی ایران گفت: در واقع آنها یک فضا سازی بین المللی برای سایر کشورها ایجاد کردند که کار با ایران پر هزینه شده است.
وی به موضوع دارو اشاره کرد و گفت: در زمینه فروش دارو به ایران هیچ کشوری محدودیت نداشت چرا که جزو تحریم ها نبود اما دیدیم با فضایی که ایجاد کردند، بانک ها هم جرات نمی کردند تا قبل از توافق ژنو، یک حساب باز کنند که ایران بتواند دارو بخرد.از این دست مشکلات برای سایر حوزه ها از جمله گاز ایران نیز دیده می شد.
ملاک ارزیابی سفیران
ظریف تاکید کرد: همانطورکه در مجلس اعلام کردم وزارت خارجه ایران باید در خدمت توسعه کشور باشد، سیاست خارجی باید یک سیاست توسعه محور باشد، در این خصوص در سمینار اخیر سفرا هم بارها صحبت کردیم.
وی اظهارداشت: در دیداری که با رهبر معظم انقلاب داشتیم خدمت ایشان عرض کردم که ملاک ارزیابی سفرای خود را میزان کمکی که آنها برای توسعه روابط اقتصادی می کنند، قرار دادیم. وزارت امور خارجه به دلیل ضرورت ها در طول انقلاب، همواره نگاه سیاسی - امنیتی به دنیا داشته است، اما ما می خواهیم این نگاه را تغییر دهیم، ضمن اینکه رصد کردن تحولات سیاسی و امنیتی کشور و دنیا یکی از وظایف وزارت امور خارجه کماکان است.
ظریف تصریح کرد: ما می خواهیم نگاه وزارت امور خارجه توسعه محور باشد و در نهایت به رشد کشور، توسعه صادرات غیر نفتی و فناوری اطلاعات کمک کند.
استقبال از بازگشایی سفارت انگلیس در تهران
وزیر امورخارجه درپاسخ به پرسشی درخصوص احتمال بازگشایی سفارت انگلیس در تهران گفت: ما دوست داریم با همه کشورها همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند، تعامل سازنده داشته باشیم.
وی گفت: البته به استثنا دو کشور که هم اکنون نیز وجود دارد، ما با سایر کشورهای دنیا تعامل سازنده داریم و می خواهیم روابط عادی براساس احترام متقابل داشته باشیم.
رییس دستگاه دیپلماسی کشور گفت: اتفاقاتی افتاد که منجر به بسته شدن سفارت انگلیس شد، اما وقتی انگلیسی ها تمایل خود را به بازشدن سفارت نشان دادند ما هم استقبال کردیم و باید هماهنگی های لازم برای تحقق این امر صورت بگیرد.
ظریف ادامه داد: امروز سفارت ما در لندن فعال است و کار کنسولی می کند و به ایرانی ها طبق وظیفه ای که دارد خدمات ارایه می دهد.
کار وزیر خارجه، رفت و آمد است
وی در ادامه در واکنش به اینکه «گفته می شود، شما بیشتر در خارج از ایران هستید تا داخل کشور»، گفت: کار وزیر امور خارجه همین است. البته برخی معتقد بودند که من به وظایف دیگر نمی رسم، در حالی که اینگونه نیست. به طور مثال زمانی که برای انجام مذاکرات در وین بودیم، موضوع غزه را دنبال می کردم و چندین تماس تلفنی با مقامات مختلف برای دفاع از حقوق مردم فلسطین در سازمان ملل و شورای حقوق بشر را دنبال می کردم.
وی گفت: امروز وضعیت ارتباطات به گونه ای است که دیگر نمی توان گفت اگر فردی در یک جای خاص نباشد دیگر نمی تواند کارهای خود را انجام دهد، چرا که دسترسی ها با توجه به پیشرفت تکنولوژی بسیار آسان شده است.
فرجی دانا دانشمند برجسته و ولایتمدار بود
وزیر امور خارجه در خصوص رای نمایندگان مجلس به برکناری وزیر علوم نیز گفت: از این اتفاق بسیار متاثر شدم چراکه فرجی دانا یکی از بهترین وزرای کابینه از جهات مختلف بود. او یک دانشمند برجسته و ولایت مدار است و دانشگاهها در زمانش آرامش ویژه ای داشت، اما متاسفانه برخی از نمایندگان مردم احساس کردند با توجه به تذکراتی که دارند، کار را به استیضاح بکشانند.
ظریف درخصوص غیبت رییس جمهوری در مراسم استیضاح وزیر علوم نیز گفت: رییس جمهوری تعهدی به مردم داشت که در این روز در اردبیل باشند و از آنجا که به تعهدات خود به مردم پایبند هستند به وعده خود به مردم اردبیل عمل کردند و در این استان حاضر شدند.
وی گفت: خیلی از اعضای کابینه به رییس جمهوری گفتند که حضورشان در مجلس مفید است اما ایشان گفتند چون به مردم قول داده اند، باید به اردبیل بروند.
با وزرای خارجه دنیا ارتباط خوبی دارم
ظریف در بخش دوم گفت وگوی خود در واکنش به این پرسش که شما را با «داود اوغلو وزیر خارجه فعلی ترکیه مقایسه می کنند»، گفت: من و داود اوغلو علاوه بر اینکه کار اجرایی در حوزه روابط بین الملل کرده ایم، در بخش علمی نیز روابط بین الملل را دنبال کرده ایم.
وی گفت: ما هر دو در حوزه روابط بین الملل کتاب داشته و تنها چندماه با یکدیگر اختلاف سنی داریم، شاید از این روست که ما را با یکدیگر مقایسه می کنند.
ظریف درخصوص ارتباط با وزرای خارجی سایر کشورها گفت: داود اوغلو ازجمله کسانی است که خیلی راحت می توانم با وی گفت وگو کنم. از طرفی قبل از اینکه وزیر شوم در این حوزه 20 تا 30 سالی بوده ام و خیلی از وزرای خارجه را از نزدیک دیده و می شناسم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: به طور مثال «سعود الفیصل» وزیر خارجه عربستان سعودی، امیر کنونی کویت و وزیر خارجه عمان را حدود 30 سالی است که از نزدیک می شناسم.
توهم توطئه بی معناست
وی در ادامه از محبت مردم در این مدت و لطفی که به وی داشتند تشکر کرد و گفت: از مردم می خواهم ما را دعا کنند تا بتوانیم سربلند از وظیفه سنگینی که برعهده داریم بیرون آییم.
ظریف با بیان اینکه ما همه اقدامات خود را به مردم منعکس می کنیم، اظهار داشت: کسانی که دنبال تئوری توطئه هستند بدانند دیگر چیزی را نمی توان در این دنیا مخفی کرد، چرا که همه چیز دیر یا زود مشخص می شود.
به تعهدات خود پای بند بودیم
وی افزود: آنان مدعی بودند که ایران مذاکره را برای مذاکره ادامه می دهد و می خواهد وقت بخرد اما ما این فضا را در مذاکرات، با پایبندی به تعهدات شکستیم.
ظریف تصریح کرد: این رویکرد باعث شد تا آمریکایی ها مجبور شوند چند بار بگویند که ایران تعهدات خود را انجام داده است و مشاهده کردیم که رییس جمهوری آنان نیز این مطلب را بیان کرد.
وی گفت: این رویه ایران در مذاکرات هسته ای، کار را برای آمریکایی ها دشوار می کند تا در آینده بتوانند دوباره ایران را متهم به وقت کشی کرده و مدعی شوند که ایران با انجام مذاکرات می خواهد وقت بخرد.
کمیسیون مشترک ایران و 1+5
ظریف به کمیسیون مشترک ایران و گروه 1+5 در راستای اجرای تعهدات دو طرف اشاره کرد و گفت: برخی مواقع دیده ایم طرف مقابل یا تعهدات خود را انجام نداده یا دیر عملی کرده است یا در انجام برخی تعهدات تخلفاتی داشته است.
وی گفت: این موارد در کمیسیون مربوطه بررسی شده است اما به دلیل اینکه سیاست کشور ما این بوده که به دنیا نشان دهیم ما به تعهدات خود پایبند هستیم و طرفی هستیم که می خواهد این مذاکرات به نتیجه برسد، به تعهدات خود عمل کرده ایم.
ظریف افزود: این حرف هایی که آمریکایی ها زده اند، کار را برای خود آنها دشوارتر کرده است چرا که در آینده دیگر نمی توانند دوباره ایران را متهم به وقت کشی در مذاکرات یا خریدن زمان برای دست یابی به برنامه پنهانی کنند.
مذاکرات باید زمان مشخص داشته باشد
ظریف در ادامه به نکاتی درخصوص تسریع در روند مذاکرات اشاره کرد و گفت: برای رسیدن به توافق باید به صورت جدی مذاکره کنیم؛ فکر می کنم از زمانی که ما آمده ایم و در یک سال گذشته مسوولیت مذاکرات را برعهده گرفته ایم، به صورت جدی مذاکره کرده ایم.
وزیر امور خارجه اظهارداشت: از آنجا که ما مذاکره را برای مذاکره نمی خواهیم، بنابراین مذاکره باز را قبول نداریم، به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران از ابتدا گفت مذاکرات باید محدود به یک زمانبندی مشخص باشد.زمانبندی شش ماه نخست برای رسیدن به تفاهم، بنابر اصرار جمهوری اسلامی ایران بوجود آمد و در تفاهمنامه گنجانده شد.
ظریف اظهار داشت: یکی دیگر از مشکلات مذاکرات به ماهیت واقعی و سیاسی باز می گردد که متفاوت از یکدیگر هستند. برای رفع ماهیت واقعی راهکارهای فنی زیادی وجود دارد اما برای رفع ماهیت های سیاسی، راهکاری سیاسی می خواهد.
موضع متفاوت روسیه و چین
وزیر امور خارجه افزود: گاهی اوقات شش کشور روبروی ایران برای رسیدن به جمع بندی در خصوص مذاکرات با یکدیگر به مشکل می خورند. به طور مثال مردم می بینند که ما چندین روز در حال مذاکره با طرف های مقابل هستیم، حال آنکه شش کشور روبرو می خواهند مواضع خود را با یکدیگر مشخص کنند. حداقل دو کشور چین و روسیه با چهار کشور دیگر مواضع متفاوتی دارند و بر ماهیت فنی موضوع توجه دارند.
توافق ژنو و توافق جامع
ظریف در خصوص توافق ژنو و مبهم بودن مذاکرات گفت: توافق ژنو انجام شده است و ما یک توافق دیگری داریم که توافق جامع نام دارد. چارچوب توافق جامع را توافق ژنو تعیین کرده است اما اینکه داخل این جزییات چه باشد یا در چه زمانبندی و با چه روش هایی تعهدات دو طرف اجرایی شود باید توافق صورت گیرد.
به طور مثال کشورهای 1+5 در ژنو تعهدکردند دسترسی ایران را به بازار و فناوری فراهم کنند.در این میان در داخل برخی تنها به تعهدات ما به طرف مقابل توجه می کنند حال آنکه آنان نیز باید به تعهدات خود عمل کنند.
لغو تحریم ها ساده نیست
وی به برداشتن تحریم ها اشاره کرد و گفت: برداشتن تحریم ها، موضوع راحتی نیست، چرا که آنان در طول هشت سال گذشته، تحریم های متعددی با استفاده از قطعنامه های شورای امنیت علیه ایران تصویب کردند.
وزیر امور خارجه گفت: در شورای امنیت پنج تا شش قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران تصویب شد، از نظر ما همه این قطعنامه ها ظالمانه و غیرقانونی است.
ظریف گفت: یکی از وظایف توافق نهایی، همانطور که در ژنو توافق شد، این بوده که تمامی تحریم ها باید برداشته شود.
وی گفت: اینکه چگونه باید این تحریم ها برداشته شود و این تحریم ها چیست، موضوع بحث است و این مسایل پیچیده است.
توافق باید همزمان باشد
وزیر امور خارجه ادامه داد: ما بیشتر به کارهایی که ایران باید انجام دهد توجه کرده ایم که البته مشخص هستند اما طرف مقابل هم باید به تعهدات خود عمل کند. بنابراین، باید همزمان توافق کنیم. به طور مثال گروه های کارشناسی ما امروز صبح می نشینند راجع به بحث آب سنگین اراک صحبت می کنند و ظهر بحث تعداد سانتریفیوژها در نطنز را در دستور کار دارند و بعدازظهر درخصوص نوع تحریم هایی که وجود دارد و چگونه باید برداشته شود، تمرکز می کنند.
ظریف گفت: اینکه توان حقوقی رییس جمهوری آمریکا مقابل کنگره چقدر است و چگونه می تواند تحریم های کنگره را متوقف کند، مورد بررسی قرار می گیرد.
وزیر امورخارجه ایران اظهار داشت: ما با تحریم های آمریکا، شورای امنیت و اتحادیه اروپا روبرو هستیم، همه تحریم های شورای امنیت به برنامه هسته ای ارتباط دارد از این رو به نظر ما همگی باید برداشته شود.
متفاوت بودن تحریم های اروپا و آمریکا
وی گفت: اما تحریم های آمریکا و اروپا شکل دیگری دارد چرا که آمریکا از اول انقلاب تاکنون همواره جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرده که برخی ازآنها مربوط به برنامه هسته ای است.
پیچیدگی تحریم ها
ظریف گفت: پیچیدگی این موضوع آنجاست که ما باید تحریم های مختلف را بررسی کنیم که کدام آنها مربوط به برنامه هسته ای ایران است، از این رو یک گروه کارشناسی در تهران متشکل از دستگاه های مختلف صنعتی، نفتی و بانک مرکزی و وکلای آنان دراین خصوص در حال کار هستند تا ببینیم نخست با چه تحریم هایی روبرو هستیم و سپس روش لغو یا تعلیق آنها چگونه است.
وی گفت: تیم مذاکره کننده شش ماه است که درحال بحث درخصوص خیلی موارد با طرف روبرو است. البته وقتی درخصوص مسائل مختلف با طرف مقابل بحث می کنید، دیدگاه ها به هم نزدیکتر می شود.
1+5 باید قطعنامه در شورای امنیت صادر کند
ظریف ادامه داد: به طور مثال من گفته ام باید تمامی تحریم های شورای امنیت برداشته شود و روش آن این است که گروه 1+5 در شورای امنیت قطعنامه ای را مصوب کند که براساس آن تحریم ها برداشته شود.
وزیر امورخارجه گفت: از آنجا که هنوز توافق نهایی نشده است، گروه 1+5 هنوز قطعنامه ای در این خصوص در شورای امنیت مصوب نکرده است اما وقتی توافق کردیم یکی از اقداماتی که باید انجام شود، همین موضوع است. اگر ما توافق کنیم که یک سری کارها در عراق انجام دهیم، طرف مقابل در مذاکرات نیز باید کارهایی در مقابل آن انجام دهد.
وی گفت: یکی از این کارها، رفتن گروه 1+5 به شورای امنیت و برداشتن تحریم های این شورا است که این اقدام در متن توافقات خواهد آمد.اگر چه بحث هایی صورت گرفته و تصویر روشنی طرفین دارند اما هنوز معلوم نیست ما چه کارهایی باید در عراق بکنیم و آنها باید چه کارهایی در مقابل انجام دهند؛ دعوا سر همین است و سختی کار در واقع همین مساله است.
آزادسازی دارایی های ایران
رییس دستگاه دیپلماسی کشور در خصوص پرداخت پول های ایران گفت: همه چیز مربوط به توافق موقت دقیق است، یعنی معلوم است که در چه تاریخی 500 میلیون دلار پول ایران آزاد می شود و در چه تاریخ دیگری 450 میلیون دلار دیگر آزاد خواهد شد.
ظریف با بیان اینکه اگر بخواهیم به توافق نهایی برسیم، باید در خصوص موضوعات دیگری نیز توافق کنیم، گفت: مثلا باید توافق کنیم که در زمان مشخصی، طرف مقابل در شورای امنیت حاضر شود و قطعنامه ای را در جهت رفع تحریم ها به تصویب برساند.
وی گفت: در خصوص مدت زمان انجام این کار توافق کرده ایم، این همان متنی است که ما گفته ایم 60 درصد آن تمیز شده است اما هنوز نکاتی از آن مانده است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: بنابراین نکاتی که تمیز شده مشخص است به طوری که طرف مقابل باید به شورای امنیت برود اما اینکه از شورای امنیت چه بخواهد، هنوز مشخص نشده است.
استفاده از تعداد زیادی حقوقدان
وزیر امور خارجه ادامه داد: فکر می کنم آنچه که حقوقدانان ما می توانستند انجام دهند، انجام شده است. ما از حقوقدانان زیادی برای نوشتن این متن استفاده کرده ایم و بسیاری از همکاران من در دانشگاه تهران و وزارت خارجه کمک کرده اند تا این متن آماده شود.
تفاهم سیاسی هنوز باقی مانده است
وی گفت: تنها مانده در برخی از موارد به تفاهم سیاسی برسیم و بعد از آن بتوانیم تفاهم سیاسی را در قالب عباراتی در پیش نویس و چارچوب آماده شده که تنها چند جای خالی دارد، قرار دهیم.
وی تصریح کرد: به عبارت دیگر روی 60 درصد متن توافق شده است اما اقدامات باید مشخص شود، یعنی باید مشخص شود که برای برداشتن تحریم ها در مقطع زمانی مشخص طرفین چه اقداماتی باید بکنند.
وزیر امورخارجه اظهار داشت: قراردادن عبارات در جاهای خالی کار مهم و سختی است و می دانیم که کار زیادی داریم باید تلاش بیشتری کنیم.
تجربه قطعنامه 598
وی در خصوص فعالیتش در قطعنامه 598 نیز گفت: ما آن موضوع را تنهایی انجام می دادیم و محدودیت هایی داشتیم، به طور مثال می خواستیم نامه ای بنویسیم که یک معنی را ندهد و به همین دلیل پیدا کردن یک لغت خاص بود که چند ساعتی از وقت ما را بیشتر نگرفت.
ظریف با متفاوت خواندن موضوع قطعنامه 598 با متن توافقت نهایی اظهار داشت: اما امروز این طور نیست. ما متنی را ازقبل آماده کرده ایم اما طرف مقابل هم متنی برای خوددارد. دوستان ما در مذاکرات باید به این موضوع برسند که ما چه مواردی را قبول داریم و آنها را در متن قرار دهند و باید ببینیم که آنها چه مواردی را می پذیرند.
ظریف ادامه داد: برداشت من این است که تا حالا چارچوبی که ما ارایه کرده ایم، بیشتر مبنا بوده است اما این به آن معنا نیست که بیشتر عبارات ما مبنا بوده است.
برای رسیدن به راه حل بدون موضع مذاکره کردیم
وی با بیان اینکه ما با موضع وارد مذاکرات نشده ایم، گفت: چارچوبی که ما ارایه کردیم با موضع نبود، چرا که به نظر ما موضع داشتن برای سخنرانی خوب است اما در مذاکرت شما به دنبال رسیدن به راه حل هستید لذا مبنایی که ما ارایه می دهیم مبنای راه حل است نه اینکه مثلا فرض کنیم این باید اینگونه شود!
وزیر امور خارجه اظهار داشت: روشی که انتخاب کردیم، برای طرف مقابل نیز جدید بود چرا که عادت نکرده بود به اینکه با ایرانی ها اینگونه مذاکره کند.فکر می کنم آنها کم کم یاد می گیرند که چگونه می شود با ایران مذاکره جدی کرد و به نتیجه رسید.
دیدگاه اکثر منتقدین اشتباه بوده است
وی درباره اینکه از ایران خواسته شده سانتریفیوژهای خود را جابجا نکند گفت: یک کلمه متن در خصوص اینکه چه اتفاقی باید برای سانتریفیوژها در فردو رخ دهد، در توافق نوشته نشده است و «دوستان از ظن خودشان یار خودشان شده اند».
ظریف افزود: یک کلمه متن در توافق نهایی هنوز درخصوص این مورد نوشته نشده که چه سانتریفیوژی با چه سانتریفیوژی تغییر کند. در توافق ژنو ما توافق کردیم که در طول این شش ماه یا چهار ماهی که اضافه شده، اگر سانتریفیوژی شکست یا از کار افتاد آن را با همان سانتریفیوژ جایگزین کنیم.
هنوز غنی سازی می کنیم
وزیر امور خارجه گفت: به تفاهم رسیدیم که برای یک مدت مشخص، شرایط را برای ادامه مذاکرات تغییر ندهیم. در واقع توافق کردیم، اجازه دهیم شرایط به شکلی بماند که مذاکرات ادامه یابد. این به آن معنا نیست که ما کار خود را متوقف کرده باشیم، ما هنوز در حال غنی سازی هستیم البته پذیرفتم غنی سازی 20 درصدی نکنیم چرا که نیازی هم نداشتیم و به اندازه سه تا چهار سال آینده برای راکتور تحقیقاتی تهران سوخت لازم را تولید کرده ایم، لذا نیاز فوری برای تولید 20 درصد نداریم.
لغو برخی تحریم ها
وی ادامه داد: آنهایی که تولید شده، درحال تبدیل شدن به سوخت است چرا که برای راکتور تهران نیاز داریم. در مقابل آنها هم تصمیم گرفتند برخی از اقداماتی که کرده بودند را عقب ببرند. به طور مثال تصمیم گرفتند تحریم بیمه را عقب ببرند یا تحریم های نفتی را 20 درصد کم کنند و از این دست توافقات در ژنو صورت گرفت که سند آن موجود است و کلمه به کلمه آن را افراد مختلف در داخل مرور کردند و دیدگاه های مختلفی نیز مطرح کردند که ثابت شد اکثر دیدگاه های منتقدین تا امروز اشتباه بوده است.
منتقدین توافق ژنو بدبین هستند
وی گفت: یعنی بعضی ها می گفتند اگر این تفاهم تمدید شود دیگر کسی پولی به ایران پرداخت نمی کند، اما دیدیم که پس از تمدید، پول هم به ایران پرداخت شد. البته خیلی از حرف ها بیشتر براساس بدبینی زده شد، من هم حق می دهم، چرا که آمریکایی ها سابقه بسیار بدی دارند.
وی با اشاره به رفتارهای بد آمریکایی ها با جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: مردم ایران، سیاست مداران، مسوولان و رهبر عزیز ما حق دارند که نسبت به رفتار آمریکا بدبین باشند، ما هم با بدبینی نگاه می کنیم.
حمایت همیشگی رهبری از تیم مذاکره کننده
ظریف با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری نسبت به دقت تیم مذاکره کننده همواره محبت داشته اند و حمایت کرده اند، گفت: دوستان توجه داشته باشند مذاکره یک کار دوجانبه است و کاری نیست که ما خودمان بنشینیم و انجام دهیم.
وی افزود: کاری که من در قطعنامه 598 کردم یک اقدام یک جانبه بود ما نشستیم و یک کلمه پیدا کردیم و در آن قرار دادیم تا معنی پذیرش باشد اما معنی حقوق پذیرش نباشد اما امروز طرف مقابل هم باید کلمه مورد استفاده ما را بپذیرد.
ظریف ادامه داد: این روند دشواری است که باید دوستان ما نیز بپذیرند و این اطمینان را داشته باشند تا آنجا که توان داریم اجازه نمی دهیم حقوق ما نادیده گرفته شود.
وی در واکنش به این پرسش که به نظر می رسد تیم دیپلماسی ایران و رییس جمهوری مفاهیم مختلفی را درخصوص مذاکرات هسته ای مطرح می کنند، گفت: در تیمی که من با آنها همکاری می کنم، اصراری ندارم همه از گفتمان من پیروی کنند.
رییس جمهوری به ما اعتماد دارند
ظریف اظهار داشت: من از عباراتی استفاده می کنم که آنها را یاد گرفته ام و آقایان عراقچی و تخت روانچی نیز از عبارات دیگری برای رساندن پیام خود استفاده می کنند اما رییس جمهوری با محبت و اعتمادی که به ما دارند، به ما اصرار نمی کنند، کلماتی که ایشان به کار می برند را استفاده کنیم.
وی گفت: اما مجموعه این گفتمانها یک تصویر کاملا مشخص را نشان می دهد و آن اینکه ایران می خواهد این موضوع را حل کند.
رییس دستگاه دیپلماسی کشور اظهار داشت: آنچه مسلم است اینکه ایران برای حل کردن این موضوع حاضر نیست که از حقوق خود کناره گیری کند و حاضر هم نیست زیاده خواهی طرف مقابل را بپذیرد.
وی گفت: دکتر روحانی بارها گفته اند ما چیز بیشتری از حقوق خود نمی خواهیم؛ از طرفی نمی پذیریم بیش از آنچه که مبنای یک توافق می تواند باشد، از ما بخواهند.
بحث هسته ای، مانع همکاریهای اقتصادی با سایر کشورها نشده است
ظریف دربخش دیگری از سخنان خود در واکنش به این موضع که گفته می شود «شما به دلیل تمرکز برروی مذاکرت هسته ای، فرصت های دیگر را از دست داده اید؟» گفت: متاسفانه بحث هسته ای مانعی برای همکاری های اقتصادی ما با سایر کشورها شده است. فشارهایی که آمریکایی ها توانسته اند به بهانه موضوع هسته ای بیاورند، در حوزه های مختلف که مورد تحریم قرار گرفته یا نگرفته تاثیر خود را گذاشته است.
سکان دار سیاست خارجی ایران گفت: در واقع آنها یک فضا سازی بین المللی برای سایر کشورها ایجاد کردند که کار با ایران پر هزینه شده است.
وی به موضوع دارو اشاره کرد و گفت: در زمینه فروش دارو به ایران هیچ کشوری محدودیت نداشت چرا که جزو تحریم ها نبود اما دیدیم با فضایی که ایجاد کردند، بانک ها هم جرات نمی کردند تا قبل از توافق ژنو، یک حساب باز کنند که ایران بتواند دارو بخرد.از این دست مشکلات برای سایر حوزه ها از جمله گاز ایران نیز دیده می شد.
ملاک ارزیابی سفیران
ظریف تاکید کرد: همانطورکه در مجلس اعلام کردم وزارت خارجه ایران باید در خدمت توسعه کشور باشد، سیاست خارجی باید یک سیاست توسعه محور باشد، در این خصوص در سمینار اخیر سفرا هم بارها صحبت کردیم.
وی اظهارداشت: در دیداری که با رهبر معظم انقلاب داشتیم خدمت ایشان عرض کردم که ملاک ارزیابی سفرای خود را میزان کمکی که آنها برای توسعه روابط اقتصادی می کنند، قرار دادیم. وزارت امور خارجه به دلیل ضرورت ها در طول انقلاب، همواره نگاه سیاسی - امنیتی به دنیا داشته است، اما ما می خواهیم این نگاه را تغییر دهیم، ضمن اینکه رصد کردن تحولات سیاسی و امنیتی کشور و دنیا یکی از وظایف وزارت امور خارجه کماکان است.
ظریف تصریح کرد: ما می خواهیم نگاه وزارت امور خارجه توسعه محور باشد و در نهایت به رشد کشور، توسعه صادرات غیر نفتی و فناوری اطلاعات کمک کند.
استقبال از بازگشایی سفارت انگلیس در تهران
وزیر امورخارجه درپاسخ به پرسشی درخصوص احتمال بازگشایی سفارت انگلیس در تهران گفت: ما دوست داریم با همه کشورها همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند، تعامل سازنده داشته باشیم.
وی گفت: البته به استثنا دو کشور که هم اکنون نیز وجود دارد، ما با سایر کشورهای دنیا تعامل سازنده داریم و می خواهیم روابط عادی براساس احترام متقابل داشته باشیم.
رییس دستگاه دیپلماسی کشور گفت: اتفاقاتی افتاد که منجر به بسته شدن سفارت انگلیس شد، اما وقتی انگلیسی ها تمایل خود را به بازشدن سفارت نشان دادند ما هم استقبال کردیم و باید هماهنگی های لازم برای تحقق این امر صورت بگیرد.
ظریف ادامه داد: امروز سفارت ما در لندن فعال است و کار کنسولی می کند و به ایرانی ها طبق وظیفه ای که دارد خدمات ارایه می دهد.
کار وزیر خارجه، رفت و آمد است
وی در ادامه در واکنش به اینکه «گفته می شود، شما بیشتر در خارج از ایران هستید تا داخل کشور»، گفت: کار وزیر امور خارجه همین است. البته برخی معتقد بودند که من به وظایف دیگر نمی رسم، در حالی که اینگونه نیست. به طور مثال زمانی که برای انجام مذاکرات در وین بودیم، موضوع غزه را دنبال می کردم و چندین تماس تلفنی با مقامات مختلف برای دفاع از حقوق مردم فلسطین در سازمان ملل و شورای حقوق بشر را دنبال می کردم.
وی گفت: امروز وضعیت ارتباطات به گونه ای است که دیگر نمی توان گفت اگر فردی در یک جای خاص نباشد دیگر نمی تواند کارهای خود را انجام دهد، چرا که دسترسی ها با توجه به پیشرفت تکنولوژی بسیار آسان شده است.
فرجی دانا دانشمند برجسته و ولایتمدار بود
وزیر امور خارجه در خصوص رای نمایندگان مجلس به برکناری وزیر علوم نیز گفت: از این اتفاق بسیار متاثر شدم چراکه فرجی دانا یکی از بهترین وزرای کابینه از جهات مختلف بود. او یک دانشمند برجسته و ولایت مدار است و دانشگاهها در زمانش آرامش ویژه ای داشت، اما متاسفانه برخی از نمایندگان مردم احساس کردند با توجه به تذکراتی که دارند، کار را به استیضاح بکشانند.
ظریف درخصوص غیبت رییس جمهوری در مراسم استیضاح وزیر علوم نیز گفت: رییس جمهوری تعهدی به مردم داشت که در این روز در اردبیل باشند و از آنجا که به تعهدات خود به مردم پایبند هستند به وعده خود به مردم اردبیل عمل کردند و در این استان حاضر شدند.
وی گفت: خیلی از اعضای کابینه به رییس جمهوری گفتند که حضورشان در مجلس مفید است اما ایشان گفتند چون به مردم قول داده اند، باید به اردبیل بروند.
با وزرای خارجه دنیا ارتباط خوبی دارم
ظریف در بخش دوم گفت وگوی خود در واکنش به این پرسش که شما را با «داود اوغلو وزیر خارجه فعلی ترکیه مقایسه می کنند»، گفت: من و داود اوغلو علاوه بر اینکه کار اجرایی در حوزه روابط بین الملل کرده ایم، در بخش علمی نیز روابط بین الملل را دنبال کرده ایم.
وی گفت: ما هر دو در حوزه روابط بین الملل کتاب داشته و تنها چندماه با یکدیگر اختلاف سنی داریم، شاید از این روست که ما را با یکدیگر مقایسه می کنند.
ظریف درخصوص ارتباط با وزرای خارجی سایر کشورها گفت: داود اوغلو ازجمله کسانی است که خیلی راحت می توانم با وی گفت وگو کنم. از طرفی قبل از اینکه وزیر شوم در این حوزه 20 تا 30 سالی بوده ام و خیلی از وزرای خارجه را از نزدیک دیده و می شناسم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: به طور مثال «سعود الفیصل» وزیر خارجه عربستان سعودی، امیر کنونی کویت و وزیر خارجه عمان را حدود 30 سالی است که از نزدیک می شناسم.
توهم توطئه بی معناست
وی در ادامه از محبت مردم در این مدت و لطفی که به وی داشتند تشکر کرد و گفت: از مردم می خواهم ما را دعا کنند تا بتوانیم سربلند از وظیفه سنگینی که برعهده داریم بیرون آییم.
ظریف با بیان اینکه ما همه اقدامات خود را به مردم منعکس می کنیم، اظهار داشت: کسانی که دنبال تئوری توطئه هستند بدانند دیگر چیزی را نمی توان در این دنیا مخفی کرد، چرا که همه چیز دیر یا زود مشخص می شود.
