تحلیلگر مسایل ترکیه می گوید: حزب عدالت و توسعه راهی دشوار برای رسیدن به چشم انداز مورد نظر خود (2023) دارد.
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) – سیامک کاکایی*: «تحلیف» ریاست جمهوری رجب طیب اردوغان و آغاز نخست وزیری احمد داووداوغلو (2 همفکری که در سال های اخیر رویکرد ترکیه را دگرگون کردند) از آغاز دوره ای جدید از حیات حزب عدالت و توسعه حکایت دارد.
با آنکه اردوغان مطابق قانون اساسی، از این پس مسوولیتی در حزب ندارد اما او پیش از ورود به کاخ چانکایا، کوشید پایه پل های پشت سر را مستحکم کند تا نسبت به تداوم فعالیت حزب در عدم حضور فیزیکی خود، اطمینان حاصل کند.
او که نگاه جدیدی به سیاست و حکومت دارد، اکنون در سودای تغییری اساسی در جایگاه ریاست جمهوری است.
اردوغان با توجه به پیشینه فعالیت حزبی و اصولا تیپ ناآرام سیاسی خود، ردای ریاست جمهوری را در شکل کنونی (که بیشتر نقشی تشریفاتی است) بر تن خود نازیبا می بیند و به همین دلیل خواهد کوشید گام به گام اختیارات و صلاحیت های قانونی ریاست جمهوری را افزایش دهد.
او که هنوز از کاریزما برخوردار است در سودای تغییری بنیادین در قانون اساسی ترکیه است اما تحقق این خواسته در شرایط کنونی برای اردوغان چندان آسان نخواهد بود به خصوص که احزاب رقیب او در پارلمان، مشی بلندپروازانه وی را نشانه رفته اند.
به همین دلیل، صحنه سیاسی و اجتماعی ترکیه برای اردوغان و همفکر نزدیک او، احمد داووداوغلو چنین می نماید که پس از یک دوره تثبیت، گام بلندی در مسیری نو بردارند.
سال آینده(2015) برای حزب عدالت و توسعه و شخص داووداوغلو و اردوغان به عنوان رییس جمهوری، حیاتی و تعیین کننده است.
رییس جمهوری از هم اکنون از بالکن کاخ ریاست جمهوری، به حیاط حزب عدالت و توسعه چشم دارد تا با نگاه خود، جابه جایی ها و تحرکات درون حزبی را زیر نظر بگیرد.
پیروزی حزب عدالت و توسعه در انتخابات پیش رو، اگرچه در نبود اردوغان در جایگاه ریاست حزب، با دشواری هایی مواجه است اما او کوشید شخصی را بر صندلی خود بنشاند که از تحرک لازم سیاسی و وجهه بین المللی به عنوان یک دیپلمات جوان اما کارکشته برخوردار باشد.
احمد داووداوغلو با نگرش جغرافیامدارانه در سیاست خارجی که سبب دگرگونی ماهوی در دیپلماسی منطقه ای ترکیه شد اکنون می کوشد صحنه داخلی ترکیه را نیز تحت الشعاع تئوری های خود قرار دهد.
اگرچه ایده «تنش صفر» داووداوغلو به «تنش مضاعف» منجر شد اما این تمام ماجرا برای معمار دیپلماسی نوین ترکیه نبود.
منتقدان او نیک می دانند داووداوغلو عرصه نوینی را فراروی سیاست خارجی گشوده است. این پرسش مطرح است که آیا داووداوغلو با توجه به سایه سنگین اردوغان در فضای سیاسی ترکیه خواهد توانست رویکرد متفاوت و تاثیرگذاری در عرصه داخلی اتخاذ کند؟
اگر سیاست خارجی را ادامه و برآیند سیاست داخلی بدانیم درواقع اوغلو می داند که قطعات این پازل را چگونه در کنار هم قرار دهد. در این میان مطالبه کردها و علویان رو به افزایش است اما نخست وزیر گفته است از حامیان ادامه مذاکرات با طرف های مختلف است و در عین حال، کوشیده است نشان دهد اهل مدارای سیاسی است.
این ویژگی متفاوت از رفتار صریح رجب طیب اردوغان در قبال منتقدان است که عمدتا نگرش مشت آهنین را به نمایش می گذارد.
در این میان، مرد سومی که نقش او در سیاست و حکومت در ترکیه انکارشدنی نیست عبدالله گل است. سیاستمداری که با خویشتنداری، در کاخ ریاست جمهوری را باز گذاشت. از او نیز در آینده بیشتر خواهیم دید.
مردان سیاست کنونی ترکیه یعنی اردوغان و داووداوغلو مشی خود را بر اساس استراتژی (2023) که مصادف با یکصدمین سال تاسیس جمهوری ترکیه است پایه گذاری می کنند تا از این رهگذر آن طور که اردوغان گفته ترکیه در مکان دهم اقتصاد جهان قرار گیرد و به تبع آن حزب عدالت و توسعه نیز سکاندار ترکیه جدید باشد.
ترسیم این فضا تنها در تغییرات بنیادین در ساختار سیاسی ترکیه آنگونه که اردوغان می خواهد نظام را از پارلمانی به ریاستی تغییر دهد میسر است اما داووداوغلو با وجود همفکری و همسویی با اردوغان نمی خواهد در سایه حرکت کند چراکه به همان اندازه که اردوغان معمار نوین ترکیه است، اوغلو نیز خود را معماری با نگرشی آکادمیک می داند و نمی خواهد در سایه اردوغان باقی بماند.
به هرحال صحنه اجتماعی و سیاسی ترکیه، همواره از یک سبک خاص پیروی نمی کند که اردوغان و داووداوغلو با خوشبینی چشم انتظار فضای بازتری در استمرار حکومت عدالت و توسعه باشند مگر آنکه رشد اقتصادی همچنان استمرار یابد و اصلاحات دموکراتیک در صحنه داخلی برای کردها، علویان و جنبه های دیگر مهیا باشد.
اگرچه ایجاد چنین بستری، ناراضیان شاخصی مانند جمهوری خلق و حرکت ملی و جماعت هایی چون فتح الله گولن دارد که آنها از هم اکنون زنگ تبلیغات سال آینده پارلمانی را (که برای عدالت و توسعه تعیین کننده است) به صدا درآورده اند.
*کارشناس مسایل ترکیه
منبع: شرق
با آنکه اردوغان مطابق قانون اساسی، از این پس مسوولیتی در حزب ندارد اما او پیش از ورود به کاخ چانکایا، کوشید پایه پل های پشت سر را مستحکم کند تا نسبت به تداوم فعالیت حزب در عدم حضور فیزیکی خود، اطمینان حاصل کند.
او که نگاه جدیدی به سیاست و حکومت دارد، اکنون در سودای تغییری اساسی در جایگاه ریاست جمهوری است.
اردوغان با توجه به پیشینه فعالیت حزبی و اصولا تیپ ناآرام سیاسی خود، ردای ریاست جمهوری را در شکل کنونی (که بیشتر نقشی تشریفاتی است) بر تن خود نازیبا می بیند و به همین دلیل خواهد کوشید گام به گام اختیارات و صلاحیت های قانونی ریاست جمهوری را افزایش دهد.
او که هنوز از کاریزما برخوردار است در سودای تغییری بنیادین در قانون اساسی ترکیه است اما تحقق این خواسته در شرایط کنونی برای اردوغان چندان آسان نخواهد بود به خصوص که احزاب رقیب او در پارلمان، مشی بلندپروازانه وی را نشانه رفته اند.
به همین دلیل، صحنه سیاسی و اجتماعی ترکیه برای اردوغان و همفکر نزدیک او، احمد داووداوغلو چنین می نماید که پس از یک دوره تثبیت، گام بلندی در مسیری نو بردارند.
سال آینده(2015) برای حزب عدالت و توسعه و شخص داووداوغلو و اردوغان به عنوان رییس جمهوری، حیاتی و تعیین کننده است.
رییس جمهوری از هم اکنون از بالکن کاخ ریاست جمهوری، به حیاط حزب عدالت و توسعه چشم دارد تا با نگاه خود، جابه جایی ها و تحرکات درون حزبی را زیر نظر بگیرد.
پیروزی حزب عدالت و توسعه در انتخابات پیش رو، اگرچه در نبود اردوغان در جایگاه ریاست حزب، با دشواری هایی مواجه است اما او کوشید شخصی را بر صندلی خود بنشاند که از تحرک لازم سیاسی و وجهه بین المللی به عنوان یک دیپلمات جوان اما کارکشته برخوردار باشد.
احمد داووداوغلو با نگرش جغرافیامدارانه در سیاست خارجی که سبب دگرگونی ماهوی در دیپلماسی منطقه ای ترکیه شد اکنون می کوشد صحنه داخلی ترکیه را نیز تحت الشعاع تئوری های خود قرار دهد.
اگرچه ایده «تنش صفر» داووداوغلو به «تنش مضاعف» منجر شد اما این تمام ماجرا برای معمار دیپلماسی نوین ترکیه نبود.
منتقدان او نیک می دانند داووداوغلو عرصه نوینی را فراروی سیاست خارجی گشوده است. این پرسش مطرح است که آیا داووداوغلو با توجه به سایه سنگین اردوغان در فضای سیاسی ترکیه خواهد توانست رویکرد متفاوت و تاثیرگذاری در عرصه داخلی اتخاذ کند؟
اگر سیاست خارجی را ادامه و برآیند سیاست داخلی بدانیم درواقع اوغلو می داند که قطعات این پازل را چگونه در کنار هم قرار دهد. در این میان مطالبه کردها و علویان رو به افزایش است اما نخست وزیر گفته است از حامیان ادامه مذاکرات با طرف های مختلف است و در عین حال، کوشیده است نشان دهد اهل مدارای سیاسی است.
این ویژگی متفاوت از رفتار صریح رجب طیب اردوغان در قبال منتقدان است که عمدتا نگرش مشت آهنین را به نمایش می گذارد.
در این میان، مرد سومی که نقش او در سیاست و حکومت در ترکیه انکارشدنی نیست عبدالله گل است. سیاستمداری که با خویشتنداری، در کاخ ریاست جمهوری را باز گذاشت. از او نیز در آینده بیشتر خواهیم دید.
مردان سیاست کنونی ترکیه یعنی اردوغان و داووداوغلو مشی خود را بر اساس استراتژی (2023) که مصادف با یکصدمین سال تاسیس جمهوری ترکیه است پایه گذاری می کنند تا از این رهگذر آن طور که اردوغان گفته ترکیه در مکان دهم اقتصاد جهان قرار گیرد و به تبع آن حزب عدالت و توسعه نیز سکاندار ترکیه جدید باشد.
ترسیم این فضا تنها در تغییرات بنیادین در ساختار سیاسی ترکیه آنگونه که اردوغان می خواهد نظام را از پارلمانی به ریاستی تغییر دهد میسر است اما داووداوغلو با وجود همفکری و همسویی با اردوغان نمی خواهد در سایه حرکت کند چراکه به همان اندازه که اردوغان معمار نوین ترکیه است، اوغلو نیز خود را معماری با نگرشی آکادمیک می داند و نمی خواهد در سایه اردوغان باقی بماند.
به هرحال صحنه اجتماعی و سیاسی ترکیه، همواره از یک سبک خاص پیروی نمی کند که اردوغان و داووداوغلو با خوشبینی چشم انتظار فضای بازتری در استمرار حکومت عدالت و توسعه باشند مگر آنکه رشد اقتصادی همچنان استمرار یابد و اصلاحات دموکراتیک در صحنه داخلی برای کردها، علویان و جنبه های دیگر مهیا باشد.
اگرچه ایجاد چنین بستری، ناراضیان شاخصی مانند جمهوری خلق و حرکت ملی و جماعت هایی چون فتح الله گولن دارد که آنها از هم اکنون زنگ تبلیغات سال آینده پارلمانی را (که برای عدالت و توسعه تعیین کننده است) به صدا درآورده اند.
*کارشناس مسایل ترکیه
منبع: شرق
