یحیی یثربی استاد فلسفه:
یک استاد فلسفه و عرفان اسلامی به آسیب شناسی نظام آموزشی حوزه و دانشگاه پرداخت و گفت: معلمان ما معمولا کار دوم و سومی دارند و با وجود گرانی، حقوقی که می گیرند معلوم است که کافی نیست.
به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) دکتر سید یحیی یثربی در مورد اینکه در آستانه بازگشایی دانشگاه ها و حوزه ها هستیم چه نقدی بر سیستم آموزشی ما دارید گفت: بنده در طی 40 سال تدریس و پژوهش و فکر به کیفیت آموزش، مدام دغدغه بهبودی سیستم آموزشی مان را داشته ام.
سنتی بودن روش تدریس
به نوشته مهر، استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه در سیستم آموزشی ما سه اشکال عمده وجود دارد، افزود: روش تدریس و پژوهش ما هنوز سنتی است. این روش مدرن و جدید نشده چه در مدارس چه در دانشگاه ها چه در حوزه ها. ما به محصلان خلاقیت نمی آموزیم بلکه بر حافظه آنها تکیه داریم. جزوه یا کتاب درسی را بگوییم و آنها بشنوند و بعد جواب پس دهند. این روش تا دوره دکتری و فوق دکتری ادامه دارد.
استاد فلسفه و عرفان اسلامی تصریح کرد: در سال های گذشته در این باره در کتاب، مقاله، نامه سربسته، نامه سرگشاده، سخن گفته ام. امیدوارم تاثیری داشته باشد. باید از این روش سنتی آموزش و پژوهش بیرون بیاییم. من بارها اعلام کرده ام که حاضرم در 10 جلسه تلویزیونی حرف ها و نقدهایم را به نظام آموزشی کشور بزنم. مشکلات روش سنتی گذشته را بیان کنم و روش گذشته را با روش مدرن و جدید مقایسه کنم.
استادان و معلمان تامین مالی نیستند
این استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد: مشکل دوم، عدم تامین زندگی کسانی است که آموزش می دهند. معلمان ما معمولا کار دوم و سومی دارند و با وجود گرانی، حقوقی که می گیرند معلوم است که کافی نیست. برخی از اساتید ما در چند جا تدریس می کنند و این مساله حالت آموزش را از حالت دانشگاهی بیرون می کند و تبدیل به چیز عجیب و غریبی می کند. زندگی اساتید و معلمان باید تامین شود و استاد سر کرسی خود بنشیند و معلمان باید راضی شوند و فکر راحتی داشته باشند و فقط از آنها کار عملی بخواهیم.
تبعیض سومین مشکل در نظام آموزشی
این محقق و پژوهشگر فلسفه ادامه داد: سومین مشکل ما تبعیض آزاردهنده ای است که در جامعه وجود دارد. قبل از انقلاب هم بود اما الان بیشتر شده است. الان انواع و اقسام مدارس ملی درست کرده اند هر کدام به بهانه ای حتی از شخصیتهای معروف سیاسی جامعه مان مدرسه ملی دارند. هر یک به بهانه ای، مثلا برای رشد و تقویت دینداری بچه ها و یا دیگری می خواهد علوم انسانی را در جامعه زنده نگه دارد و این مسایل. اما روی هم رفته، ای کاش این دلسوزان جامعه به همه بچه های کشور دلسوز می شدند نه اینکه مدرسه خصوصی باز کنند و عده ای از بچه های سران مملکت یا سرمایه داران از این امکانات برخوردار باشند. باید تمام توان خود را صرف بهبود وضع آموزش و پرورش کشور می کردند. مدارس ملی آزاردهنده است. من بچه هایم را در مدارس دولتی گذاشتم و در این مدارس درس خواندند. در سطح بالاتر هم دانشگاه های پولی، باز امکانات را در خدمت پولداران قرار می دهند.
این استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: تبعیض در همه جامعه وجود دارد از قیمت قبرستان بگیر تا آموزش و پرورش. امیدوارم این طور نباشد که هرکس که پول دارد از امکانات بهتری برخوردار شود و کیسه درآمدی هم برای عده ای دوخته شود که هدفشان آموزش و تربیت نیست بلکه کار و کاسبی است.
این مفسر قرآن کریم در مورد اینکه وضعیت تولید علم در دانشگاه ها و حوزه های ما چگونه است، اظهار داشت: از روزی که در جامعه ندا دادند که می خواهیم تولید علم کنیم به آقایان گفتم با این امکانات و آدم هایی که شما دارید نمی توانید تولید علم کنید. شاهد من هم همین مقالات و مصاحبه هایم است که در خبرگزاری ها و همچنین در سایت خودم موجود هستند. نامه سرگشاده به اغلب مسوولان فرهنگی و پژوهشی کشور نوشته ام.
با نیروهایی که اصل کارشان کاسبی است، به نظریه پردازی نمی رسیم
یثربی ادامه داد: بارها گفته ام با این نیروها که اصل کارشان، کار و کاسبی است به نظریه پردازی نمی رسیم؛ فقط بودجه را می سوزانیم و تلف می کنیم. برای عده ای نان در می آید ولی برای جامعه ما از این شیوه آب در نمی آید. بازهم می گویم صادقانه در خدمت جامعه هستم 6 ماه به من فرصت دهید به عنوان آزمایشی و امتحانی طرحم را درباره تحول علوم انسانی و تولید علم مطرح کنم بگویم چه کار کنیم در علوم انسانی تحول پیدا کنیم اما با این ادعاها که عده ای پیدا شدند که علوم را دینی کنیم و طرحی بدهند و پولی به جیب بزنند و بعد خداحافظ شما قدمی برنخواهیم داشت.
وی افزود: از همان روز اول داد زدم که این کار نشدنی است بیایید ببینیم منظور از این کار چیست عده ای داوطلب شده اند که علوم را دینی کنند. الان ده سال است که بر روی آن دارند کار می کنند هنوز هم یک مساله را نتوانستند به جامعه ارایه دهند که بگویند این مساله علمی را دینی کردیم. بنابراین آرزو می کنم مسوولان مملکت بدانند که چرا این همه هزینه می کنیم اما جواب نمی گیریم. پیگیری کنند چرا این همه امکانات داریم ولی عقب هستیم.
این استاد بازنشسته ادامه داد: اما در علوم تجربی پیشرفت هایی داریم که قابل انکار نیست؛ به خاطر اینکه در علوم تجربی تقریبا به غرب متصل هستیم، روش درستی به کار می بریم. اگر چه باز مدیریت ها مشکل دارد ولی روش درستی به کار می بریم. خانمی از کشورمان می رود در المپیاد ریاضی جایزه ای می برد که در دنیا جزو تعداد اندکی توانسته اند که این جایزه را گرفته اند. از این افراد زیاد داریم. ای کاش آنها هم اینجا بودند ولی باز با وجودی که تعداد زیادی از این نخبگان را ازدست می دهیم باز تعدادی می مانند که آنها را هم به زیر دست غیر نابغه ها می سپاریم و نخبه ها را زیر دست غیر نخبه ها می گذاریم و ضایع می کنیم.
رواج کتاب سازی، رساله سازی، پایان نامه سازی
یثربی یادآور شد: چند سالی است که از این روش ها نتیجه نمی گیریم؛ لااقل اگر به کسی دیگر تحویل نمی دهند آنرا قطع کنند و دیگر ادامه ندهند. بگویند این چاه را کندیم آب در نیامد اقلا بغل دستش چاه دیگر با همین عمق و با همین مختصات نکنیم. صبر کنیم ببینیم چه کار می شود کرد. الان کتاب سازی، رساله سازی، پایان نامه سازی هم به خاطر همین بی دقتی مدیریت ها و ناکارآمدیشان روز به روز در جامعه رایج تر می شود. امیدوارم مسوولان مقداری به خودشان بیایند مخصوصا این دولت جدید مقداری هم به این مسایل فکر کند. دائم درگیر و دار این وزیر رفت و آن آمد یا آن باید برود و این یکی بیاید نباشند. هر دو جناح به این بدبختی که علوم انسانی ما چرا تحول نمی یابد فکر بکنند و ببینند مشکل چیست که با نقد و نظریه پردازی بازی می کنیم. مقداری مسوولان به فکر کیفیت کارها باشند.
وی افزود: اما راجع حوزه ها، من خودم شاگرد حوزه ها هستم و الفبای تحقیق و پژوهش را از حوزه ها شروع کردم. شرایط امروز دنیا را بسیار حساس می دانم. امیدوارم حوزه ها به این حساسیت ها توجه کنند و از این نیروها و امکانات خوبی که نمی گویم بی حساب و کتاب است، از آن درست بهره برداری کنند. از موازی کاری هایی که به حساسیتها توجه نکنند دور باشند. من طرح تحول در معرفت شناسی و منطق و فلسفه در حوزه را دارم. آماده ام که حضوری در محضر ریاست حوزه های علمیه توضیح بدهم و وضعیت کنونی را نقد کنم. برای آزمایش مدتی از روشی که می گویم عمل کنند. حوزه های ما بسیار پرتوان هستند و نیروهای بسیار کوشا و باهوشی در حوزه ها هستند. حوزه را می شناسم و به آن علاقه دارم. اگر لطف کنند طرحهای مرا بشنوند سپاسگزار می شوم.
سنتی بودن روش تدریس
به نوشته مهر، استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه در سیستم آموزشی ما سه اشکال عمده وجود دارد، افزود: روش تدریس و پژوهش ما هنوز سنتی است. این روش مدرن و جدید نشده چه در مدارس چه در دانشگاه ها چه در حوزه ها. ما به محصلان خلاقیت نمی آموزیم بلکه بر حافظه آنها تکیه داریم. جزوه یا کتاب درسی را بگوییم و آنها بشنوند و بعد جواب پس دهند. این روش تا دوره دکتری و فوق دکتری ادامه دارد.
استاد فلسفه و عرفان اسلامی تصریح کرد: در سال های گذشته در این باره در کتاب، مقاله، نامه سربسته، نامه سرگشاده، سخن گفته ام. امیدوارم تاثیری داشته باشد. باید از این روش سنتی آموزش و پژوهش بیرون بیاییم. من بارها اعلام کرده ام که حاضرم در 10 جلسه تلویزیونی حرف ها و نقدهایم را به نظام آموزشی کشور بزنم. مشکلات روش سنتی گذشته را بیان کنم و روش گذشته را با روش مدرن و جدید مقایسه کنم.
استادان و معلمان تامین مالی نیستند
این استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد: مشکل دوم، عدم تامین زندگی کسانی است که آموزش می دهند. معلمان ما معمولا کار دوم و سومی دارند و با وجود گرانی، حقوقی که می گیرند معلوم است که کافی نیست. برخی از اساتید ما در چند جا تدریس می کنند و این مساله حالت آموزش را از حالت دانشگاهی بیرون می کند و تبدیل به چیز عجیب و غریبی می کند. زندگی اساتید و معلمان باید تامین شود و استاد سر کرسی خود بنشیند و معلمان باید راضی شوند و فکر راحتی داشته باشند و فقط از آنها کار عملی بخواهیم.
تبعیض سومین مشکل در نظام آموزشی
این محقق و پژوهشگر فلسفه ادامه داد: سومین مشکل ما تبعیض آزاردهنده ای است که در جامعه وجود دارد. قبل از انقلاب هم بود اما الان بیشتر شده است. الان انواع و اقسام مدارس ملی درست کرده اند هر کدام به بهانه ای حتی از شخصیتهای معروف سیاسی جامعه مان مدرسه ملی دارند. هر یک به بهانه ای، مثلا برای رشد و تقویت دینداری بچه ها و یا دیگری می خواهد علوم انسانی را در جامعه زنده نگه دارد و این مسایل. اما روی هم رفته، ای کاش این دلسوزان جامعه به همه بچه های کشور دلسوز می شدند نه اینکه مدرسه خصوصی باز کنند و عده ای از بچه های سران مملکت یا سرمایه داران از این امکانات برخوردار باشند. باید تمام توان خود را صرف بهبود وضع آموزش و پرورش کشور می کردند. مدارس ملی آزاردهنده است. من بچه هایم را در مدارس دولتی گذاشتم و در این مدارس درس خواندند. در سطح بالاتر هم دانشگاه های پولی، باز امکانات را در خدمت پولداران قرار می دهند.
این استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: تبعیض در همه جامعه وجود دارد از قیمت قبرستان بگیر تا آموزش و پرورش. امیدوارم این طور نباشد که هرکس که پول دارد از امکانات بهتری برخوردار شود و کیسه درآمدی هم برای عده ای دوخته شود که هدفشان آموزش و تربیت نیست بلکه کار و کاسبی است.
این مفسر قرآن کریم در مورد اینکه وضعیت تولید علم در دانشگاه ها و حوزه های ما چگونه است، اظهار داشت: از روزی که در جامعه ندا دادند که می خواهیم تولید علم کنیم به آقایان گفتم با این امکانات و آدم هایی که شما دارید نمی توانید تولید علم کنید. شاهد من هم همین مقالات و مصاحبه هایم است که در خبرگزاری ها و همچنین در سایت خودم موجود هستند. نامه سرگشاده به اغلب مسوولان فرهنگی و پژوهشی کشور نوشته ام.
با نیروهایی که اصل کارشان کاسبی است، به نظریه پردازی نمی رسیم
یثربی ادامه داد: بارها گفته ام با این نیروها که اصل کارشان، کار و کاسبی است به نظریه پردازی نمی رسیم؛ فقط بودجه را می سوزانیم و تلف می کنیم. برای عده ای نان در می آید ولی برای جامعه ما از این شیوه آب در نمی آید. بازهم می گویم صادقانه در خدمت جامعه هستم 6 ماه به من فرصت دهید به عنوان آزمایشی و امتحانی طرحم را درباره تحول علوم انسانی و تولید علم مطرح کنم بگویم چه کار کنیم در علوم انسانی تحول پیدا کنیم اما با این ادعاها که عده ای پیدا شدند که علوم را دینی کنیم و طرحی بدهند و پولی به جیب بزنند و بعد خداحافظ شما قدمی برنخواهیم داشت.
وی افزود: از همان روز اول داد زدم که این کار نشدنی است بیایید ببینیم منظور از این کار چیست عده ای داوطلب شده اند که علوم را دینی کنند. الان ده سال است که بر روی آن دارند کار می کنند هنوز هم یک مساله را نتوانستند به جامعه ارایه دهند که بگویند این مساله علمی را دینی کردیم. بنابراین آرزو می کنم مسوولان مملکت بدانند که چرا این همه هزینه می کنیم اما جواب نمی گیریم. پیگیری کنند چرا این همه امکانات داریم ولی عقب هستیم.
این استاد بازنشسته ادامه داد: اما در علوم تجربی پیشرفت هایی داریم که قابل انکار نیست؛ به خاطر اینکه در علوم تجربی تقریبا به غرب متصل هستیم، روش درستی به کار می بریم. اگر چه باز مدیریت ها مشکل دارد ولی روش درستی به کار می بریم. خانمی از کشورمان می رود در المپیاد ریاضی جایزه ای می برد که در دنیا جزو تعداد اندکی توانسته اند که این جایزه را گرفته اند. از این افراد زیاد داریم. ای کاش آنها هم اینجا بودند ولی باز با وجودی که تعداد زیادی از این نخبگان را ازدست می دهیم باز تعدادی می مانند که آنها را هم به زیر دست غیر نابغه ها می سپاریم و نخبه ها را زیر دست غیر نخبه ها می گذاریم و ضایع می کنیم.
رواج کتاب سازی، رساله سازی، پایان نامه سازی
یثربی یادآور شد: چند سالی است که از این روش ها نتیجه نمی گیریم؛ لااقل اگر به کسی دیگر تحویل نمی دهند آنرا قطع کنند و دیگر ادامه ندهند. بگویند این چاه را کندیم آب در نیامد اقلا بغل دستش چاه دیگر با همین عمق و با همین مختصات نکنیم. صبر کنیم ببینیم چه کار می شود کرد. الان کتاب سازی، رساله سازی، پایان نامه سازی هم به خاطر همین بی دقتی مدیریت ها و ناکارآمدیشان روز به روز در جامعه رایج تر می شود. امیدوارم مسوولان مقداری به خودشان بیایند مخصوصا این دولت جدید مقداری هم به این مسایل فکر کند. دائم درگیر و دار این وزیر رفت و آن آمد یا آن باید برود و این یکی بیاید نباشند. هر دو جناح به این بدبختی که علوم انسانی ما چرا تحول نمی یابد فکر بکنند و ببینند مشکل چیست که با نقد و نظریه پردازی بازی می کنیم. مقداری مسوولان به فکر کیفیت کارها باشند.
وی افزود: اما راجع حوزه ها، من خودم شاگرد حوزه ها هستم و الفبای تحقیق و پژوهش را از حوزه ها شروع کردم. شرایط امروز دنیا را بسیار حساس می دانم. امیدوارم حوزه ها به این حساسیت ها توجه کنند و از این نیروها و امکانات خوبی که نمی گویم بی حساب و کتاب است، از آن درست بهره برداری کنند. از موازی کاری هایی که به حساسیتها توجه نکنند دور باشند. من طرح تحول در معرفت شناسی و منطق و فلسفه در حوزه را دارم. آماده ام که حضوری در محضر ریاست حوزه های علمیه توضیح بدهم و وضعیت کنونی را نقد کنم. برای آزمایش مدتی از روشی که می گویم عمل کنند. حوزه های ما بسیار پرتوان هستند و نیروهای بسیار کوشا و باهوشی در حوزه ها هستند. حوزه را می شناسم و به آن علاقه دارم. اگر لطف کنند طرحهای مرا بشنوند سپاسگزار می شوم.
