به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) غلامعلی خوشرو، سفیر جمهوری اسلامی ایران در برن در مصاحبه با روزنامه آلمانی زبان «دربوند» سوییس به سوالات خبرنگار این روزنامه درباره روند تحولات منطقه، نقش ایران، اقدامات امریكا و دلایل عدم همكاری ایران با آمریكا در مورد مساله داعش پاسخ داده است. متن این گفت وگو به نقل از اعتماد به شرح زیر است:
آقای سفیر، چرا ایران در این ائتلاف تحت رهبری آمریكا شركت نكرده است؟
اگر سازمان ملل از ما درخواست كمك بكند، ما كمك می كنیم. ولی وقتی كشورهایی مانند آمریكا یا فرانسه كه سال ها خشونت علیه شیعیان در عراق را نادیده می گرفتند و تنها زمانی از ما درخواست كمك برای مبارزه با تروریسم می كنند كه اتباع كشورهای غربی در بین قربانی ها قرار دارند، بنابراین ما با آنها همراهی نمی كنیم. چرا باید ما به آمریكا اعتماد كنیم؟ غرب باید وظیفه خود را انجام بدهد و ما هم وظیفه خودمان را انجام می دهیم. همچنان كه ایران سال ها از دولت عراق برای مبارزه با تروریسم حمایت كرده است.
ولی آمریكا برای سرنگونی صدام حسین كه به طور وحشیانه شیعیان را سركوب می كرد، بهای بالایی پرداخت؟
هدف حمله نظامی آمریكا به عراق در جهت حفاظت از شیعیان در آن كشور نبود. این بخشی از دكترین نظامی دولت بوش بود. تازه با حمله آمریكا به عراق، زمینه برای رادیكالیسم و خشونت هموار شد.
رهبری ایران این هفته اعلام كردند كه ایران در كنفرانس ائتلاف ضد دولت اسلامی در پاریس به خاطر آنكه امریكا «دست هایش آلوده است» شركت نمی كند. منظور ایشان از چنین واژه یی چه بود؟
سیاست آمریكا متضاد است. آمریكا از تروریست ها در سوریه به عنوان آزادیخواه و صلح جو حمایت می كند و اینك با همان افراد در عراق می خواهد بجنگد.
ولی آمریكا اینک می خواهد در سوریه نیز علیه گروه دولت اسلامی وارد عمل شود؟
اگر این كار با هماهنگی و گفت وگو با دولت سوریه صورت گیرد مشكلی ندارد. ولی ما مظنونیم كه آمریكا در نهایت در سوریه نیز از گروه هایی حمایت كند تا حكومت سوریه را بركنار كند. همین روند در افغانستان نیز صورت گرفت. ایران از ابتدا نسبت به طالبان به عنوان یك خطر برای كل منطقه هشدار می داد ولی هیچ كس به این امر توجه نمی كرد. ایران آن زمان حتی در آستانه جنگ با طالبان قرار داشت زیرا این گروه پس از فتح مزار شریف، دیپلمات های ایران را شهید كرد. وقتی القاعده كه متحد طالبان در افغانستان بود به برج های دوقلو در نیویورك حمله كرد تازه خطر را درك كردند. ایران مواضع خود را به خاطر آنكه آمریكا مرتبا ارزیابی خود از گروه های تروریستی یا رژیم ها را تغییر می دهد، تغییر نمی دهد. ایران با صدام حسین در طول هشت سال می جنگید در حالی كه وی از سوی آمریكا حمایت می شد. در لیبی پس از حملات هوایی چه شد؟ چه كسی از بابت وضعیت موجود در آنجا خشنود است؟
ولی رژیم قذافی نیز دموكراسی نمونه نبود؟
آیا وضع موجود دموكراتیك است؟
در سوییس نیز تحول دموكراسی سال ها طول كشید؟
آیا شما می توانید هیچ فرآیند دموكراتیكی را در لیبی مشاهده كنید؟ در لیبی امروز دوباره اختلافات عشیره یی سابق مانند زمان پیش از استعمار به وجود آمده است.
سرنگونی رژیم های مستبد به ندرت، سریعا وضعیت صلح آمیزی را به وجود می آورد؟
تونس موفق شد تا نیروهای اسلامی و سكولار را در راستای منافع كشور پیوند دهد. البته تونس كشور نسبتا كوچكی است.
مجددا به موضوع ائتلاف علیه گروه دولت اسلامی بازگردیم. آیا شما واقعا معتقدید كه غرب در مبارزه با گروه دولت اسلامی در سوریه، با رژیمی همكاری خواهد كرد كه سلاح شیمیایی علیه مردم كشورش استفاده كرده است؟
سوریه همیشه این اتهام كه سلاح شیمیایی علیه مردم خود به كار گرفته را رد كرده است. ولی آمریكا و اروپا در گذشته با یك رژیمی همكاری كردند كه سلاح شیمیایی علیه مردم خود به كار گرفته بود؛ نیروی هوایی صدام حسین در شانزدهم مارس 1988 شهر كردنشین عراق به نام حلبچه را بمباران شیمیایی كرد. این حمله، 3200 الی 5000 نفر قربانی دربرداشت. آمریكا در آن جنگ در كنار عراق قرار داشت و در حملاتی علیه ایران نیز مشاركت كرد.
آیا اینها همان «دست های آلوده» است كه رهبری ایران از آن صحبت می كنند؟
نه، من مفهوم سازی نمی كنم بلكه از شواهد عینی و واقعیت ها صحبت می كنم. گروه تروریستی كه اروپایی ها را در برابر دوربین گردن می زند یك خطر بزرگ است. ولی سوریه یك كشور مستقل است. هیچ كس حق ندارد این استقلال را نقض كند. هركسی می خواهد در آنجا كاری صورت بدهد باید با دولت سوریه گفت وگو كند. شما می توانید سوال را به گونه دیگری نیز مطرح كنید: آیا می توان به كشوری اعتماد كرد كه از بمب اتمی علیه كشور دیگری استفاده كرده است؟
برای اسراییل، ایران تهدید بزرگ تری از گروه دولت اسلامی به حساب می آید. اسراییل بیم آن را دارد كه امریكا به خاطر مبارزه علیه گروه دولت اسلامی، نظارت بر ساختارهای اتمی ایران را باجدیت دنبال نكند. آیا این ترس درست است؟
اسراییل سال هاست كه ایران هراسی در غرب را دنبال می كند تا خشونت علیه فلسطینی ها را توجیه كند. اسراییل از بابت انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری در ژوئن سال گذشته در ایران نیز خوشحال نبود. یك فرد معتدل در راس قدرت در ایران، اسراییل را خوشحال نمی كند. ترس از تجهیز ایران به سلاح اتمی بی دلیل است. ایران عضو معاهده منع گسترش سلاح اتمی (NPT) است. در هشت ماه گذشته نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی تقریبا هرروزه از تاسیسات مربوط به انرژی اتمی در ایران بازدید و گزارش تهیه كرده اند. ایران مخالف بمب اتمی است. آیت الله خامنه ای در فتوایی در این زمینه، تولید، نگهداری یا استفاده از سلاح اتمی را حرام اعلام كرده اند. اسراییل چه می كند؟ اسراییل بمب اتمی دارد و عضو معاهده منع گسترش سلاح اتمی هم نیست. اسراییل تهدید برای همسایگانش بوده و اجازه بازدید از مراكز هسته یی خود را نیز نمی دهد.
شما می گویید كه اسراییل یك تهدید است. ولی اسراییل احساس می كند كه از سوی ایران در تهدید است، به ویژه به خاطر محور ایران، سوریه و حزب الله در لبنان؟
مشكل اسراییل دهه ها پیش از انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 آغاز شد. ایران مشكل اسراییل را ایجاد نكرده است. مشكل اسراییل ریشه در اشغال و آواره كردن میلیون ها نفر فلسطینی دارد و در سال های اخیر نیز كه همه شاهد محاصره مردم بی پناه غزه هستند.
ایران باید تا 24 نوامبر ثابت كند كه قصد ساخت سلاح اتمی را ندارد تا تحریم ها علیه آن لغو شود. آیا كشور شما در این زمینه موفق می شود؟
ایران هرگز برنامه تولید سلاح اتمی نداشته است. سوالاتی درباره برنامه هسته ای ما وجود داشت كه پاسخ دادیم و درباره برخی سوالات باقیمانده در حال بحث و گفت وگو هستیم. لغو تحریم ها جزو اهداف اصلی ما در مذاكره با گروه 1+5 كه متشكل از پنج عضو دایم شورای امنیت و آلمان است.
آقای سفیر، چرا ایران در این ائتلاف تحت رهبری آمریكا شركت نكرده است؟
اگر سازمان ملل از ما درخواست كمك بكند، ما كمك می كنیم. ولی وقتی كشورهایی مانند آمریكا یا فرانسه كه سال ها خشونت علیه شیعیان در عراق را نادیده می گرفتند و تنها زمانی از ما درخواست كمك برای مبارزه با تروریسم می كنند كه اتباع كشورهای غربی در بین قربانی ها قرار دارند، بنابراین ما با آنها همراهی نمی كنیم. چرا باید ما به آمریكا اعتماد كنیم؟ غرب باید وظیفه خود را انجام بدهد و ما هم وظیفه خودمان را انجام می دهیم. همچنان كه ایران سال ها از دولت عراق برای مبارزه با تروریسم حمایت كرده است.
ولی آمریكا برای سرنگونی صدام حسین كه به طور وحشیانه شیعیان را سركوب می كرد، بهای بالایی پرداخت؟
هدف حمله نظامی آمریكا به عراق در جهت حفاظت از شیعیان در آن كشور نبود. این بخشی از دكترین نظامی دولت بوش بود. تازه با حمله آمریكا به عراق، زمینه برای رادیكالیسم و خشونت هموار شد.
رهبری ایران این هفته اعلام كردند كه ایران در كنفرانس ائتلاف ضد دولت اسلامی در پاریس به خاطر آنكه امریكا «دست هایش آلوده است» شركت نمی كند. منظور ایشان از چنین واژه یی چه بود؟
سیاست آمریكا متضاد است. آمریكا از تروریست ها در سوریه به عنوان آزادیخواه و صلح جو حمایت می كند و اینك با همان افراد در عراق می خواهد بجنگد.
ولی آمریكا اینک می خواهد در سوریه نیز علیه گروه دولت اسلامی وارد عمل شود؟
اگر این كار با هماهنگی و گفت وگو با دولت سوریه صورت گیرد مشكلی ندارد. ولی ما مظنونیم كه آمریكا در نهایت در سوریه نیز از گروه هایی حمایت كند تا حكومت سوریه را بركنار كند. همین روند در افغانستان نیز صورت گرفت. ایران از ابتدا نسبت به طالبان به عنوان یك خطر برای كل منطقه هشدار می داد ولی هیچ كس به این امر توجه نمی كرد. ایران آن زمان حتی در آستانه جنگ با طالبان قرار داشت زیرا این گروه پس از فتح مزار شریف، دیپلمات های ایران را شهید كرد. وقتی القاعده كه متحد طالبان در افغانستان بود به برج های دوقلو در نیویورك حمله كرد تازه خطر را درك كردند. ایران مواضع خود را به خاطر آنكه آمریكا مرتبا ارزیابی خود از گروه های تروریستی یا رژیم ها را تغییر می دهد، تغییر نمی دهد. ایران با صدام حسین در طول هشت سال می جنگید در حالی كه وی از سوی آمریكا حمایت می شد. در لیبی پس از حملات هوایی چه شد؟ چه كسی از بابت وضعیت موجود در آنجا خشنود است؟
ولی رژیم قذافی نیز دموكراسی نمونه نبود؟
آیا وضع موجود دموكراتیك است؟
در سوییس نیز تحول دموكراسی سال ها طول كشید؟
آیا شما می توانید هیچ فرآیند دموكراتیكی را در لیبی مشاهده كنید؟ در لیبی امروز دوباره اختلافات عشیره یی سابق مانند زمان پیش از استعمار به وجود آمده است.
سرنگونی رژیم های مستبد به ندرت، سریعا وضعیت صلح آمیزی را به وجود می آورد؟
تونس موفق شد تا نیروهای اسلامی و سكولار را در راستای منافع كشور پیوند دهد. البته تونس كشور نسبتا كوچكی است.
مجددا به موضوع ائتلاف علیه گروه دولت اسلامی بازگردیم. آیا شما واقعا معتقدید كه غرب در مبارزه با گروه دولت اسلامی در سوریه، با رژیمی همكاری خواهد كرد كه سلاح شیمیایی علیه مردم كشورش استفاده كرده است؟
سوریه همیشه این اتهام كه سلاح شیمیایی علیه مردم خود به كار گرفته را رد كرده است. ولی آمریكا و اروپا در گذشته با یك رژیمی همكاری كردند كه سلاح شیمیایی علیه مردم خود به كار گرفته بود؛ نیروی هوایی صدام حسین در شانزدهم مارس 1988 شهر كردنشین عراق به نام حلبچه را بمباران شیمیایی كرد. این حمله، 3200 الی 5000 نفر قربانی دربرداشت. آمریكا در آن جنگ در كنار عراق قرار داشت و در حملاتی علیه ایران نیز مشاركت كرد.
آیا اینها همان «دست های آلوده» است كه رهبری ایران از آن صحبت می كنند؟
نه، من مفهوم سازی نمی كنم بلكه از شواهد عینی و واقعیت ها صحبت می كنم. گروه تروریستی كه اروپایی ها را در برابر دوربین گردن می زند یك خطر بزرگ است. ولی سوریه یك كشور مستقل است. هیچ كس حق ندارد این استقلال را نقض كند. هركسی می خواهد در آنجا كاری صورت بدهد باید با دولت سوریه گفت وگو كند. شما می توانید سوال را به گونه دیگری نیز مطرح كنید: آیا می توان به كشوری اعتماد كرد كه از بمب اتمی علیه كشور دیگری استفاده كرده است؟
برای اسراییل، ایران تهدید بزرگ تری از گروه دولت اسلامی به حساب می آید. اسراییل بیم آن را دارد كه امریكا به خاطر مبارزه علیه گروه دولت اسلامی، نظارت بر ساختارهای اتمی ایران را باجدیت دنبال نكند. آیا این ترس درست است؟
اسراییل سال هاست كه ایران هراسی در غرب را دنبال می كند تا خشونت علیه فلسطینی ها را توجیه كند. اسراییل از بابت انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری در ژوئن سال گذشته در ایران نیز خوشحال نبود. یك فرد معتدل در راس قدرت در ایران، اسراییل را خوشحال نمی كند. ترس از تجهیز ایران به سلاح اتمی بی دلیل است. ایران عضو معاهده منع گسترش سلاح اتمی (NPT) است. در هشت ماه گذشته نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی تقریبا هرروزه از تاسیسات مربوط به انرژی اتمی در ایران بازدید و گزارش تهیه كرده اند. ایران مخالف بمب اتمی است. آیت الله خامنه ای در فتوایی در این زمینه، تولید، نگهداری یا استفاده از سلاح اتمی را حرام اعلام كرده اند. اسراییل چه می كند؟ اسراییل بمب اتمی دارد و عضو معاهده منع گسترش سلاح اتمی هم نیست. اسراییل تهدید برای همسایگانش بوده و اجازه بازدید از مراكز هسته یی خود را نیز نمی دهد.
شما می گویید كه اسراییل یك تهدید است. ولی اسراییل احساس می كند كه از سوی ایران در تهدید است، به ویژه به خاطر محور ایران، سوریه و حزب الله در لبنان؟
مشكل اسراییل دهه ها پیش از انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 آغاز شد. ایران مشكل اسراییل را ایجاد نكرده است. مشكل اسراییل ریشه در اشغال و آواره كردن میلیون ها نفر فلسطینی دارد و در سال های اخیر نیز كه همه شاهد محاصره مردم بی پناه غزه هستند.
ایران باید تا 24 نوامبر ثابت كند كه قصد ساخت سلاح اتمی را ندارد تا تحریم ها علیه آن لغو شود. آیا كشور شما در این زمینه موفق می شود؟
ایران هرگز برنامه تولید سلاح اتمی نداشته است. سوالاتی درباره برنامه هسته ای ما وجود داشت كه پاسخ دادیم و درباره برخی سوالات باقیمانده در حال بحث و گفت وگو هستیم. لغو تحریم ها جزو اهداف اصلی ما در مذاكره با گروه 1+5 كه متشكل از پنج عضو دایم شورای امنیت و آلمان است.