به مناسبت هفته پیشگیری از مسمومیت ها
به گزارش گروه سلامت خبرگزاری دانا ( داناخبر )، مونوکسید کربن گازی بی رنگ، بی بو، بی مزه و در ابتدا غیرمحرک است که در اثر سوختن ناقص مواد حاوی کربن، تولید می شود و حمل اکسیژن به بافت ها را کاهش می دهد. در این مطلب می خواهیم با چگونگی مسمومیت از طریق گازهای سمی به خصوص منوکسید کربن، علایم و پیشگیری از آن بیشتر آشنا شویم:
منابع منوکسید کربن
از منابع رایج منوکسید کربن می توان به دودناشی از بخاری، اگزوز اتومبیل، سوخت ناقص ذغال و اجاق نفتی یا گازی و به میزان خیلی کم سیگار، اشاره کرد.
در بررسی های انجام شده از مسمومیت های ناشی از گازها، مشخص شده که بیشتر موارد گزارش شده از آن در منزل رخ داده است که اغلب به صورت فصلی رخ می دهد و بیشترین وقوع در پاییز و زمستان گزارش شده است. علاوه بر نقص سیستم های گرمایشی از قبیل بخاری، اجاق گاز، آبگرمکن و غیره که علت رایج مسمومیت در منازل محسوب می شود، ممکن است استفاده از ذغال در فضای داخل منزل ( برای آماده کردن غذا یا ایجاد گرما )، نیز مسمومیت ایجاد کند.
علایم مسمومیت ناشی از گاز
معمولا علایم مسمومیت در ارگان هایی که میزان زیادی اکسیژن مصرف می کنند از جمله مغز و قلب، دیده می شود. اکثر بیماران سردرد، گیجی و حالت تهوع دارند. در مسمومیت های شدیدتر اختلال حواس، کما، تشنج، اختلال ضربان قلب، افت فشار خون و مرگ ممکن است که رخ دهد.
معمولا افرادی که پس از مسمومیت شدید زنده می مانند ممکن است به دلیل وقوع هیپوکسی – ایسکمی دچار اختلالات متعدد عصبی پایدار شوند. این اختلالات می تواند در حد اختلالات شخصیتی و حافظه تا سندرم پارکینسون یا وضعیت نباتی پایدار باشند.
افرادی که بیشتر در معرض خطر عوارض ناشی از مسمومیت با منوکسید کربن هستند:
نوزادان به دلیل سرعت بالای تنفس و متابولیک، زنان حامله، سالمندان، افراد مبتلا به بیماری های خونی، سابقه داشتن بیماری های قلبی یا انسداد مزمن ریه، بیش از سایر افراد در معرض خطرات ناشی از مسمومیت با منوکسید کربن هستند.
پیشگیری از مسمومیت ناشی از گاز مونوکسید کربن
1- درون خانه، به خصوص در محل خواب خود دستگاه هشدار مونوکسید کربن نصب کنید.
2- استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخوردار است.
3- کنترل و انسداد منافذ دودکش پیش از راه اندازی بخاری بهترین راه پیشگیری از بروز حواد ث مسمومیت به شمار می رود.
4- دقت و توجه به داغ بودن دودکش نیز بهترین روش آزمایش سلامت دودکش است. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است، دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است. در این صورت باید علاوه بر رفع نقص، به طور موقت با باز کردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد کند.
5- رنگ شعله بخاری و وسایل پخت و پز باید آبی باشد، اگر رنگ شعله قرمز، زرد و یا نارنجی باشد، حتما نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط وجود دارد که هر چه سریع تر باید تعمیر و سوخت رسانی انجام شود. اگر رنگ شعله بخاری آّبی نباشد، ممکن است که هوای کافی به بخاری نرسیده و باعث تولید گاز منوکسید کربن شود.
7- در صورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و شومینه، نباید تمامی روزنه های جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود.
8- تعمیر وسایل گرمایشی توسط افراد غیر مجرب و بی تجربه و یا نصب آنها توسط افراد خانواده باعث ایجاد خطر می شود.