به مناسبت روز جهانی سکته مغزی
به گزارش گروه سلامت خبرگزاری دانا ( داناخبر )، سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی است که درمان فوری برای آن بسیار ضروری است و عملکرد زودهنگام می تواند جلوی آُسیب بیشتر و عوارض شدید و بالقوه سکته مغزی را بگیرد، از همین رو در این مطلب به بیان کلیدی ترین نکات، پرسش ها و پاسخ ها در رابطه با سکته مغزی، می پردازیم:
شما ممکن است بدون اینکه اطلاع داشته باشید به سکته مغزی دچار شده باشید
«سکته مغزی خاموش» واقعی است و صحت دارد و زمانی که جریان خون به بخشی از مغز قطع شود و شما متوجه هیچ چیز غیرعادی نشوید، رخ می دهد. سکته مغزی خاموش ممکن است که هیچ گونه عوارض قابل ملاحظه ای نداشته باشد و باعث مرگ گروهی از سلول های مغزی شود و ممکن است باعث بروز فراموشی در افراد سالخورده شود.
آیا «سکته مغزی خاموش» همان «سکته مغزی ناقص» است؟
پاسخ این سوال «خیر» است، در واقع حملات گذرا کم رسیدن خون به مغز (TIA) سکته ناقصی است که اغلب پیش از سکته کامل رخ می دهد. گرچه پیش از بسیاری از سکته های مغزی، TIA رخ نمی دهد اما باید علایم هشدار دهنده آن را شناخت که از این علایم می توان به سیاهی رفتن چشم، فقدان هماهنگی عضلات یا تعادل، بیحسی یا ضعف در یک طرف بدن، اشاره کرد.
در صورت بروز علایم سکته مغزی، چه باید کرد؟
اگر با یک یا هر سه علامت فوق مواجه شدید زمان را از دست ندهید، بلافاصله به اورژانس زنگ بزنید. حتی اگر این علایم برطرف شدند نیز نباید دست بردارید و حتما بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید تا بیمار در کوتاه ترین زمان ممکن به بیمارستان منتقل شود. حین رسیدگی به بیمار از همان ابتدا حواستان باشد که نخستین علایم سکته مغزی چه زمانی بروز کرده اند. این مساله به کادر درمانی کمک فراوانی خواهد کرد.
اگر شما شخصیت عصبی دارید، ممکن است که بیش از دیگران در معرض خطر سکته مغزی قرار داشته باشید؟
مطالعات اخیر نشان داده که در زمینه استرس ها به خصوص در شرایط کینه توزی، افسردگی و عصبانیت افراد علاوه بر اینکه دچار تغییرات فشار خون و حملات قلبی می شوند به سکته مغزی نیز دچار می شوند. در واقع در چنین شرایطی میزان پروتئین و کلسترول بد خون و دیگر عوامل التهابی جدار عروقی، بیشتر می شوند، رگ های خونی تنگ و فشار خون در آنها افزایش می یابد و احتمال بروز سکته های مغزی افزایش می یابد.
آیا خونریزی مغزی باعث سکته مغزی می شود؟
خونریزی مغزی زمان اتفاق می افتد که یک رگ خونی پاره شود که تنها 13 درصد از بیمارانی که دچار سکته مغزی می شوند، در اثر این اتفاق به این عارضه دچار می شوند. در واقع این نوع سکته مغزی بسیار نادر و مرگ بار است و زمانی بروز می کند که یک رگ خونی ضعیف در مغز پاره شود. نتیجه این نوع سکته، خونریزی شدید درون مغز است که متوقف کردن آن بسیار دشوار است.
آیا وارد شدن آسیب به سمت راست مغز در اثر سکته مغزی باعث احساس ضعف در سمت چپ بدن می شود؟
نکته بسیار جالب این است که کنترل سمت چپ بدن به عهده سمت راست مغز است و همین طور بالعکس. از هیمن رو هر گونه تغییر ناگهانی چه در سمت راست بدن باشد و یا سمت چپ، می تواند از عوارض سکته مغزی باشد که این تغییرات ناگهانی می توانند شامل موارد زیر باشند:
- احساس بی حسی در دست یا پا
- افتادگی یک سمت صورت
- ایجاد مشکل بینایی در یک چشم
آیا سکته مغزی سبب استعداد به تشنج (صرع ) می شود ؟
بله ، به دلیل آسیب وارده به سلول های مغز و در نتیجه اختلال در فعالیت الکتریکی آن برخی بیماران دچار استعداد به صرع می شوند، بروز حملات صرع در این بیماری در اکثریت موارد در سال اول ( به ویژه در 2 هفته اول ) به وقوع می پیوندد . با این حال بسیاری از بیماران که تنها یک حمله تشنج ( به ویژه انواع محدود ) را داشته اند نیاز به درمان ضد صرع پیدا نمی کنند، مابقی نیز با درمان های دارویی به خوبی قابل کنترل خواهند بود . لازم به ذکر است که حملات صرع با وجود ظاهر پر سر و صدا و نگران کننده، در واقع صدمه ای به مغز وسایر اندام های بدن وارد نکرده و تنها محصول فعالیت الکتریکی خود بخودی اطراف بخش آسیب دیده است و پس از چند دقیقه به طور کامل بر طرف می شود.
اختلال تکلم در سکته مغزی به چه صورت است ؟
در مغز دو مرکز مهم گفتار وجود دارد، یکی مربوط به درک گفتار و دیگری منطقه حرکتی تکلم است . اگر منطقه درک دچار آسیب شود فرد قادر به درک درست صحبت های دیگران و یا آنچه را که می خوانند نخواهد بود و در آسیب مرکز حرکتی فرد قادر به صحبت کردن و یا حداقل درست صحبت کردن نیست . انواع دیگر اختلالات گفتاری مانند صحبت کردن نامفهوم به دلیل ضعف عضلات دهان و حلق نیز به طور شایع در این بیماران دیده می شوند. گفتار درمانی توسط کارشناس آسیب های گفتاری کمک زیادی به بیمار خواهد کرد . ولی باید دانست که آسیب های بزرگ به ویژه در منطقه درک گفتار نیاز به درمانهای شدیدتر و طولانی تر خواهند داشت ، توجه داشته باشید که هر گونه هیجان و استرس سبب کاهش تاثیر درمان می شود .
خانم هایی که از میگرنی خاص رنج می برند بیشتر در معرض ابتلا به سکته مغزی قرار دارند؟
احتمال ابتلای خانم ها به میگرن چهار برابر مردان است. میگرنی که علاوه بر سردرد با علایمی نظیر اختلالات بینایی، سوزن سوزن شدن پوست، بی حسی، دشواری در تکلم و علایم دیگری از این دست همراه است که همگی ممکن است پیش از بروز سردرد نمایان شود. اگر به میگرن مبتلا هستید یا احتمال می دهید چنین باشد، حتما مساله را با پزشک خود در میان بگذارید تا چاره ای برای آن بیندیشد، زیرا هر چه دفعات حمله میگرنی بیشتر باشد، احتمال بروز سکته مغزی نیز بیشتر خواهد بود.