دربی منچستر، از 1881 تاکنون

دیداری لذتبخش در قرن 19
در روز 12 نوامبر 1881 وست‌گوردون (من‌سیتی) كه در آن ایام با نام «سنت‌ماركز» هم شناخته می‌شد میزبان نیوتون‌هیث شد كه با پیراهن زرد و سبز در میادین حاضر می‌شد. مسابقه با 3 گل به سود نیوتون‌هیث (یونایتد) خاتمه یافت. در حالی كه خبرنگار نشریه اشتون از مسابقه با عنوان «دیداری لذتبخش» یاد كرد. پس از یك دهه وست‌گوردون به «آردویك سیتی» تغییر نام داد. پس از آن كه اتحادیه فوتبال باشگاهی انگلستان تأسیس شد.

دو تیم چند تلاش ناموفق برای حضور در لیگ داشتند تا این كه سرانجام نیوتون در 1892 و در چهارمین تلاش پیاپی خود، وارد لیگ یك شد. آردویك هم در همان سال‌، كار خود را در لیگ 2 شروع كرد.

دربی‌ منچستر در دسته دوم
اولین دیداری كه در تیم در لیگ با هم برگزار كردند، به فصل 95ـ1894 بازمی‌گردد. در سوم نوامبر 1894، سرخپوشان كه همچنان نام نیوتون هیث را یدك می‌كشیدند. در لیگ دو انگلیس با نتیجه (5ـ2) منچسترسیتی را شكست دادند. در آن روز 14 هزار نفر به «هاید رود» آمده بودند. مسابقه برگشت نیز در روز اول ژانویه 1895 با برتری (4ـ1) نیوتون‌ خاتمه یافت. در این بازی نیز 12 هزار نفر به استادیوم نیوتون (بنك‌استریت) آمدند.

دو تیم تا پایان سال 1903، ده بار دیگر در دسته دوم مقابل هم قرار گرفتند و تعداد تماشاگران حاضر در بنك استریت نیز تا 40هزار نفر افزایش یافت. این آخرین مسابقاتی بود كه دو تیم در لیگ دو انجام دادند و پس از آن، هرگز دو تیم به صورت همزمان در این لیگ حضور نیافتند.

از من سیتی به یونایتد
دو تیم برای اولین بار در اول دسامبر 1906 در لیگ یك با هم مسابقه دادند. 40 هزار تماشاگر به هایدرود آمدند و برتری (3ـ0) منچسترسیتی را دیدند. درآمد حاصل از فروش بلیت این دیدار، بالغ بر 1000 پوند شد؛ رقمی كه برای آن عصر، بی‌نظیر بود.

در همان ایام منچسترسیتی در ماجرای پرداخت غیرقانونی حقوقی به بازیكنانش از طرف اتحادیه گناهكار شناخته شد و 17 بازیكن این تیم محروم شدند. به این ترتیب تیم فاتح جام حذفی در سال 1904 از هم پاشید و زمانی كه محرومیت بازیكنان در ژانویه 1907 خاتمه یافت چهار ستاره من‌سیتی راهی یونایتد شدند. این نفرات عبارت بودند از جیمی بنیستر، هربرت برگس، بیلی مردیت و سندی ترنبول. آن‌ها به یونایتد كمك كردند تا برای اولین بار در سال 1908 فاتح لیگ شود.

برخلاف امروز، در آن ایام انتقال بازیكنان از تیم‌های همشهری به یكدیگر، به سادگی انجام می‌شد و باشگاه‌ها تلاش می‌كردند كه به رفقای همشهری كمك كنند.

یك رسم فراموش شده
تا قبل از جنگ جهانی دوم و از 1908 تا 1937 دربی منچستر 10 بار به سود یونایتد و 10 بار به نفع سیتی خاتمه یافت. آن روزگار، اكثر تماشاگران عادت داشتند كه وقتی سیتی میزبان بود، برای تشویق این تیم به «مین‌رود» می‌رفتند (این استادیوم از 12 سپتامبر 1925 محل برگزاری بازی‌های سیتی شد) و یك هفته بعد و به هنگام میزبانی یونایتد، راهی اولد‌ترافورد می‌شدند كه اولین بار در 17 سپتامبر 1907 میزبان دربی‌ شد و 60 هزار نفر را در خود جای داد.

دربی زیر نور «نورافكن»
اولین دربی منچستر كه زیر نور برگزار شد، مربوط به 26 فوریه 1889 در «بله ویواتلتیك گراند» است. برای اولین بار چراغ‌های الكتریكی در كناره‌های زمین روشن شدند و 10 هزار نفر بازی را از نزدیك دیدند. جایی كه نیوتون هیث (3ـ2) برنده شد. این مسابقه خیریه برای كمك به خانواده‌های قربانیان فاجعه معدن زغال‌سنگ در هاید برگزار شده بود.

پس از آن تا سال 1956 خبری از نورافكن در دربی نبود تا این كه در جام خیریه 1956 دو تیم در برابر نورافكن‌ها مسابقه دادند. طبق رسم آن ایام، مسابقه باید در خانه قهرمان لیگ برگزار می‌شد. اما در اولدترافورد نورافكن‌ها نصب نشده بودند و به این ترتیب، دیدار در مین‌رود انجام گرفت.

دیدار دنیس‌لو
روز 27 آوریل 1974 روزی سرنوشت‌ساز برای یونایتد بود. یونایتد برای فرار از سقوط می‌جنگید و در همین حال امید داشت كه نورویچ مقابل بیرمنگهام پیروز شود. بازی تا دقیقه 80 گلی در بر نداشت تا این كه فرانسیس لی، توپ را به دنیس لو داد و این بازیكن در حالی كه پشتش به دروازه بود، دروازه آلكس استینلی و تیم سابق خود را باز كرد. تماشاگران خشمگین یونایتد به زمین هجوم آوردند. بازی به پایان نرسید و نتیجه (1ـ0) برای بازی منظور شد. سقوط یونایتد حتمی شد و این تیم با گل بازیكن سابق خود، راهی دسته دوم شد!

همسایه‌های پر سر و صدا
منچستریونایتد از اوایل دهه 90 در لیگ برتر به قدرت مطلق بدل شد و در همان حال، سیتی از لیگ یك، راهی دسته دوم شد! اما بعدها سیتی به روزهای اوج بازگشت تا عبارتی كه آلكس‌فرگوسن درباره آن‌ها گفته بود، كم‌كم مفهوم خود را از دست بدهد. فرگوسن آن‌ها را «پرسر و صدا» نامیده بود و حال آبی‌های پر سر و صدا، موفق‌تر از یونایتد در لیگ ظاهر می‌شوند. هرچند كه شاید در آینده، باز هم داستان دو تیم، حكایتی متفاوت از امروز داشته باشد.

دربی منچستر از نگاه آمار
از مجموع دیدارهای دو تیم، 69 برد از آن منچستریونایتد و 48 برد به سیتی رسیده است و 50 مسابقه دو تیم مساوی شده است. در لیگ سیتی 42 برد و منچستریونایتد 59 برد داشته‌اند و 49 مسابقه نیز مساوی شده است. در جام حذفی یونایتد 6 بار برده است و سیتی 3 بار. دو مسابقه دو تیم در كامیونیتی شیلد با برتری شیاطین سرخ خاتمه یافت و در لیگ كاپ، یك بازی مساوی شده است و منچسترسیتی در برابر 2 شكست، 3 بار برنده شده است.