عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد:
به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) بر اساس تازهترین خبرها از بانک مرکزی آمار چک های برگشتی در هشت ماه گذشته به 42 هزار میلیارد تومان رسید که بیش از 31 میلیون برگ چک به ارزشی بالغ بر 807 هزارمیلیارد تومان را شامل میشود که در مقایسه با هشت ماه سال گذشته با رشد 3/6 درصدی از لحاظ تعداد و رشد 8/15 درصدی از لحاظ مبلغ رشد را نشان میدهد.
روزنامه آرمان در گفت و گو با مهدی پازوکی، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، به بررسی این موضوع پرداخت که در زیر می آید:
افزایش چکهای برگشتی را ناشی از چه عواملی میدانید؟
افزایش چکهای برگشتی ناشی از افزایش عدم اعتماد در اقتصاد کشور است که بخش مهمی از آن به مدیریت ناصحیح اقتصاد ایران برمیگردد. از اینرو باید برای دادن دسته چک قبل از هر چیز از شخص اعتبارسنجی به عمل آورد.
میتوان یکی از علل چکهای برگشتی را رکود حاکم بر اقتصاد ایران قلمداد کرد؟
البته یکی از علل اصلی چکهای برگشتی را باید رکود اقتصادی حاکم بر ایران در کنار مدیریت ناصحیح اقتصادی دانست. هزینه مبادلات اقتصادی در کشور ما بسیار بالاست. این درحالی است که در کشورهای توسعه یافته همانند ژاپن در کوتاه ترین زمان ممکن چک های بانکی وصول میشود اما در سیستم ما باید با پوشیدن کفش آهنی پیگیر وصول آن شد.
از اینرو نباید به هر متقاضی تا تایید اعتبارسنجی دستهچک داد. چراکه آمار 94 هزار میلیارد تومان معوقات بانکی در ایران واقعا وحشتناک است. این درحالیست که اگر در ابتدا برای دادن وامها ضمانت کافی از افراد گرفته شود، با چنین معضلاتی در جامعه روبهرو نخواهیم بود. چراکه الان نیز با گذشت دو سه سال از این معوقات ما همچنان با این معضل روبهرو هستیم. اگر وامهایی که الان جزو معوقات بانکی محسوب میشود برای ایجاد اشتغال و تولید در کشور هزینه شده بود، جا داشت که دولت با دادن استمهال به این دسته از تولیدکنندگان کمک میکرد. اما در مقابل باید دولت برای کسانی که با گرفتن وام های میلیاردی به جای تولید برای رونق اقتصادی در پی کسب سود شخصی بودند، اشد مجازات را در نظر گیرد.
برای رفع چنین معضلاتی در سیستم بانکی کشور چه باید کرد؟
اگر شفافیت در افتصاد کشور سرلوحه قرار میگرفت، امروز با چنین معضلاتی روبهرو نبودیم. بهطور مثال باید لیست افرادی که وامهای میلیاردی گرفتند، به همراه میزان وامهای دریافتی و اینکه در چه راهی آن را هزینه کردهاند، منتشر میشد. در واقع این اقدام میتوانست راهی برای جلوگیری از افزایش معوقات بانکی باشد. البته پایینآمدن هزینه مبادلات نقش به سزایی در کاهش چکهای برگشتی دارد. چراکه افزایش هزینه مبادلات در کشور باعت گسترش گروههای رانتی در کشور شده است. درحالی که با کاهش این هزینهها میتوانست جلوی رانت و رانتخواری را گرفت.