عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی:
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) - سیدحمید حسینی*: پیشبینی قیمت نفت در شرایط فعلی کار دشواری است. عوامل روانی، سیاسی، اقتصادی و همچنین تقویت قیمت دلار، علیه قیمت نفت است و این شرایط دست به دست هم داده تا قیمت نفت سیر نزولی را طی کند.
یکی دیگر از عواملی که بر کاهش قیمت نفت در یک ماه اخیر موثر بوده تعیین نرخ نفت در بودجههای سالانه کشورها است. تعیین نفت 60 دلاری در بودجه، این پیام را به بازار میدهد که کشورهای تولیدکننده کاهش قیمت نفت را پذیرفتهاند.
از سوی دیگر تحولات کشور عربستان و پیشبینی ناآرامی در این کشور، بازار نفت را تحت تاثیر قرار داده است.
در واقع ناآرامی در عربستان اصولا موجب افزایش قیمت نفت میشود اما استفاده کشورهای دیگر مانند روسیه و عراق از شرایط عربستان و تلاش برای تولید بیشتر برای جایگزین کردن نفت عربستان نه تنها تولید را کاهش نمیدهد بلکه باعث افزایش تولید و کاهش قیمت نفت میشود.
از طرف دیگر اگر تحریمهای ایران برداشته شود ما هم میخواهیم سهم خود را از بازار به دست آوریم و در نتیجه تولید و فروش خود را افزایش میدهیم که این نیز بر کاهش قیمت نفت اثر دارد.
کاهش قیمت نفت در حالی است که موسسات معتبر بینالمللی و آژانس بینالمللی انرژی قیمت 60 تا 70 دلار را برای نفت و قیمت 68 دلار را برای نفت اوپک پیشبینی میکنند اما به خاطر دلایلی که ذکر شد عوامل روانی باعث سیر نزولی قیمت نفت شده است.
با توجه به این شرایط، چشمانداز روشنی را نمیتوان برای بازار نفت پیشبینی کرد. تولید نفت شیل امریکا به میزان 5/3 میلیون بشکه باعث مازاد نفت در بازار شده است. از طرف دیگر انقلاب در فناوری و تولید خودروهایی با مصرف کمتر تقاضا را برای نفت کاهش داده است.
روزانه 23 میلیون بشکه نفت به بنزین و 13 میلیون بشکه هم به گازوئیل تبدیل میشود. روزانه 5 میلیون بشکه نفت در خطوط کشتیرانی، 5 میلیون به عنوان سوخت هواپیماها و 9 میلیون بشکه سوخت گرمایی مصرف میشود.
بنابراین بیشترین مصرف نفت در حمل و نقل است که با افزایش تکنولوژی و کاهش مصرف سوخت در حمل و نقل عملا تقاضا را برای نفت کاهش داده است.
از سوی دیگر عمده هزینه کشورهای تولیدکننده از نفت تامین میشود بنابراین این کشورها نمیتوانند در موقع کاهش تقاضا از درآمد خود چشمپوشی کنند و تولید خود را کاهش دهند به همین دلیل اکنون نفت مازاد در بازار وجود دارد. کاهش 5 درصدی تولید از سوی کشورهای عضو اوپک میتواند توازن در عرضه و تقاضا ایجاد کند. تعامل، مذاکره با کشورهای دیگر میتواند توافقی جمعی برای کاهش 5 درصدی تولید نفت در اوپک را داشته باشد.
با توجه به اینکه تعیین نرخ نفت در بودجه اثر مهمی در تعیین قیمت جهانی آن دارد بنابراین به مجلس توصیه میشود قیمت 72 دلاری نفت در بودجه را کاهش ندهد. ما نباید نگران کسری بودجه باشیم چون اگر قیمت نفت به همین گونه باشد دولت باید هزینههای خود را کاهش دهد بنابراین کسری اتفاق نمیافتد.
از طرف دیگر در آیندهای نزدیک فازهای 4 و 5 پارس جنوبی به مرحله تولید میرسد و ما صادرات گاز به عمان و چند کشور دیگر خواهیم داشت بنابراین نباید نگران تامین منابع مالی باشیم. نفت در بودجه دولت نقش دارد اما در زندگی مردم نقش چندانی ندارد سهم نفت در تولید ناخالص داخلی 10 درصد است بنابراین نباید مردم را به خاطر کاهش قیمت نفت نگران کنیم.
*عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران