در عصر جهانی شدن، باید کنش گرانی فعال باشیم

به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در نشستی علمی در دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: در مسایل اجتماعی مانند ازدواج باید مختصات و مشخصات مسایل اجتماعی معاصر را در نظر بگیریم و صرفا به توصیه های کم خاصیت بسنده نکنیم.

وی اظهار داشت: در زمینه مسایل اجتماعی همچون ازدواج، باید مدل سازی روی آورد، مدلی که بتواند بین ازدواج و پیشرفت، سازگاری ایجاد کند یعنی باید بتوان الگویی ارایه کرد که از یک طرف ازدواج به صورت آسان انجام بپذیرید و از سوی دیگر مسیر پیشرفت مادی، اقتصادی و علمی جامعه هم تضمین گردد.

حجت الاسلام مبلغی خاطرنشان کرد: گاهی فرد به بهانه تحصیل و پیشرفت به سمت ازدواج نمی رود در حالی که این اقدام موجب وارد شدن آسیب به نسل کنونی می گردد. گاه هم مدیریت یک جامعه حاضر نیست موجبات استقرار ازدواج را به صورت فعال در جامعه به بهانه پیشرفت اقتصادی جامعه فراهم آورد. در حالی که ما باید بین پیشرفت جامعه و سلامت، حفظ و تداوم نسل نیز برنامه ریزی کنیم نتیجه آن می شود که ما به شدت نیازمند تنظیم و تعریف الگویی هستیم که بین این دو جمع نماید. مبنای چنین ضرورتی آن است که اصولا پیشرفت برای نسل است و اگر نسل آسیب ببیند پیشرفت معنای چندانی در برندارد.

وی سیاستگذاری را نیز بسیار مهم دانست و گفت: بدون سیاستگذاری نمی توان در مسیر تحقق بخشیدن به الگوی ایجاد پیشرفت و سلامت نسل تلاش کرد و ادامه داد: حوزویان، دانشگاهیان و سیاستگذاران باید دست به دست هم دهند تا زمینه برای رفع بسیاری از معضلات اجتماعی از جمله ازدواج فراهم کنند.

مبلغی خاطرنشان کرد: مشکل ازدواج صرفا با نشست و برخواست ها و توصیه کردن رفع نمی شود. نیاز به کار اساسی از خاستگاه دین، علوم دانشگاهی وسیاست گذاری دارد و باید طبیعت مسایل اجتماعی را شناخت تا بتوان از پس آن درآمد.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به پدیده جهانی شدن و تاثیرهای فرامرزی آن گفت: امروز شاهد روابط شبکه ای، تداخلی و تعامل فی مابین مسایل اجتماعی هستیم این وضعیت شبکه ای گاه ازمرزهای یک ملت و کشور و قومیت فراتر می رود و حالتی جهانی به خود می گیرد.

حجت الاسلام مبلغی ادامه داد: امروز نگاه هایی که نسبت به ازدواج در سطح جهان مطرح است در کشور ما نیز تاثیر می گذارد. ما در پارهای از ابعاد ازدواج منفصل ومنقطع از جهان هستیم. البته این به معنای آن نیست که مسایل درون کشوری نداشته باشیم وحوزه تاثیرگذاری را در مواردی محدود نکنیم، اینها باید باشد ولی نمی توان انتظار داشت که یک انقطاع کامل از آنچه در جهان می گذرد اتفاق افتد. امروز بسیاری از مسایل از حالت فردی و تک حوزه ای خارج و به صورت چند حوزه ای، شبکه ای و جهانی شده اند. بنابراین خط و ربط های شبکه ای و تداخل گونه مسائل اجتماعی، گاهی فراتر از یک دامنه محدود، ابعاد جهانی پیدا می کند.

وی یادآورشد: امروز دیگر تشویق جوانان برای ازدواج با توصیه کافی نیست، چرا که بخش عمده ای از امر ازدواج خارج از اراده فرد است و به حوزه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گره خورده است.

حجت الاسلام مبلغی فروپاشی مرزها را از خصلت های جهانی شدن ذکر کرد و گفت: هنر ما در عصر جهانی شدن و برداشته شدن مرزها، باید این باشد که خود را به کنش گرانی فعال در چارچوب ارزش های اسلامی و انسانی بدل کنیم. نباید در فضای جهانی شدن به عناصر منفعلی تبدیل شویم که هیچ راهی به‌جز بستن مرزها فرا روی خود تعریف نکنیم. برای موفقیت در یک امر اجتماعی، باید مختصات و مشخصات معاصر آن را در نظر بگیریم و صرفا به توصیه های کم خاصیت مبادرت نورزیم.

وی، نظریه پردازی دینی در مورد مسایل اجتماعی را مورد تاکید قرار داد وگفت: با وجودی که دین توانایی پاسخگویی به مسایل کلان اجتماعی را دارد، ولی ما متاسفانه در ارتباط با ازدواج، از فقر نظریه پردازی دینی رنج می بریم.

مبلغی اظهار داشت: نظریه پردازی دینی را در امر ازدواج باید در چند زمینه از جمله شادی، عشق، زندگی و... که ارتباط نزدیکی با ازدواج دارند، مورد توجه قرار دهیم. تا زمانی که دیدگاه اسلام را در مورد این مباحث مشخص نکرده باشیم و آن را در فضای بینابین و برزخی نگه داریم، چنین نگاهی نمی تواند به سمت تعریف ازدواج راه پیدا کند. رهبر معظم انقلاب همیشه در سطح کلان فرمایشات خوبی را ارائه کرده اند و باید در این مسیر به صورت جدی گام برداریم.

وی با اشاره به اینکه ازدواج و عشق و شادی با هم گره خورده اند، گفت: باید مشخص کنیم نظر اسلام نسبت به عشق و شادی چیست؟ تا زمانی که این امور روشن نباشد در باب ازدواج نمی توانیم تعریفی دقیقی داشته باشیم. در حالی که ما در این زمینه آیات، روایات و احادیثی فراوانی داریم که می توان با مراجعه به آنها، برخی مسائل را مشخص کنیم.

وی افزود: ما همچنین نیازمند نظریه دینی در باب زندگی هستیم، انسان با زندگی وارد یک مرحله جدیدی می شود و چنانکه گویی زندگی با ازدواج آغاز می شود تا قبل از ازدواج، گویا زندگی نیست. باید نگاه اسلام در باب زندگی را نیز روشن کنیم.

وی به عنوان نمونه گفت: در ادبیات دینی«عیش قار» را داریم. ازدواج زندگی را مستقر و پایدار می کند و تا مادامی که انسان ازدواج نکند در وضعیت غیر مستقر قرار دارد. عیش برقرار، به این معناست که اسلام می خواهد زندگی دوام پیدا کند و در آیه كَانَتْ آمِنَةً مُّطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا...، نیز می خواهد زندگی با سختی و رنج همراه نباشد. باید از خاستگاه دین توضیح دهیم که ازدواج صرف شروع به زندگی نیست بلکه افزون بر این آغازیدن لازم است که به سمت یک زندگی پایدار و بدون رغد و تلخی به پیش رفت.

وی گفت: اگر چه بخشی از ازدواج به خود زوجین مربوط می گردد و باعث سکون و آرامش آنها می شود و زندگی را برای آنها معنا و خوف را از آنها دور می کند و لذت را جایگزین هرگونه اضطراب می نماید ولی در عین حال امروزه تداوم ازدواج در گرو وضعیت های اجتماعی و سیاستگذاری در اجتماع است. به این معنا که این جامعه است که باید اسباب زندگی «رغد» (زندگی گوارا و بی تعب) را فراهم آورد و عیش قار (مستقر و قابل تداوم) را ایجاد نماید.

وی با بیان اینکه باید نگاه خود به زندگی را را مطابق دستورات اسلام تعریف کنیم، افزود: دانشگاهیان که بخش های زیادی از نگاه های موضوع شناسی و دقت در ماهیت اجتماعی متوجه آنها می باشد باید یک نوع همکاری جدی با حوزه داشته باشند و پدیده ها و پدیدارها را شناسایی و راهکار ارایه دهند.