گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) - گفته معاون اول رییسجمهوری مبنی بر اینکه در ١٠سال گذشته اشتغالزایی موثر صفر بوده، سخن کارشناسیشده و دقیقی نیست.
در دولت اول محمود احمدینژاد بحث بنگاههای زودبازده و مشاغل زودبازده و مسکن مهر، توانست شغلهای زیادی را ایجاد کند. با وجود اینکه این اقدامات دولت وقت، بیبرنامه و غیرهدفمند بود، نمیتوان گفت شغلی ایجاد نشده است. همچنین تسهیلات بانکی و پولی زیادی وارد بازار شد که میتوانست به اشتغالزایی کمک کند. البته باید اذعان داشت که این تسهیلات با انحرافات زیادی همراه بود و با واردشدن این پول در مسیر دلالی و واسطهگری، لطمات زیادی را ایجاد کرد اما در آن زمان تحریمهای اقتصادی وجود نداشت و طرح هدفمندی یارانهها نیز اجرا نشده بود. بازار کار مسیر معمولی خود را طی میکرد اما همانطور که پیشتر اشاره کردم، این مسیر هدفمند نبود. در نتیجه نمیتوان گفت که هیچ شغلی ایجاد نشده است؛ اما رقم آنها هم چندان چشمگیر نبود.
بهطور کلی، بیشتر شغلهای ایجادشده در حوزه و بخشهای خدماتی بوده است. بیشتر مشاغلی که در بخشهای خدماتی ایجاد میشود، بنیادی و پایدار نیستند. مشاغل پایدار در بخش صنعت و کشاورزی ایجاد میشود که متاسفانه توجه لازم در این خصوص صورت نگرفته است. نسبت میزان اشتغال در حوزه خدمات، همواره بیش از دو بخش صنعت و کشاورزی بوده است. سهم اشتغال در حوزه خدمات و در زمانی که بیشترین نرخهای ایجاد اشتغال وجود داشته، ٤٧ درصد بوده است. این سهم در بخش صنعت و کشاورزی زیر ٣٠درصد بوده است. در دورانی که میزان ایجاد اشتغال به شدت کاهش یافته، باز هم سهم صنعت و کشاورزی در ایجاد اشتغال کمتر از خدمات شده است. سهم کشاورزی به ١١ تا ١٢درصد و بخش صنعت به ٢٢درصد کاهش یافته است.
همانطور که میدانید، ایجاد اشتغال در بخش خدمات مانند خدمات درمانی، بانکها و... ارتباط مستقیمی با میزان مصرف دارد؛ در شرایطی که درآمد خانوارها و قدرت خرید خانوارها کم میشود؛ مشاغل بخش خدمات مورد تهدید قرار میگیرد. اگر وضعیت اقتصادی مردم خوب نباشد حتی بسیاری از این مشاغل از بین خواهند رفت. بهطور طبیعی اجرای ناقص هدفمندی یارانهها و توفان تورم در سالهای اخیر، مشاغل ناپایدار در حوزه خدمات را بهشدت تحتتاثیر قرار داده است و درواقع میزان ایجاد اشتغال کاهش یافته است.
همانطور که میدانید، ایجاد اشتغال در بخش خدمات مانند خدمات درمانی، بانکها و... ارتباط مستقیمی با میزان مصرف دارد. در شرایطی که درآمد خانوارها و قدرت خرید خانوارها کم میشود؛ مشاغل بخش خدمات مورد تهدید قرار میگیرد. اگر وضعیت اقتصادی مردم خوب نباشد حتی بسیاری از این مشاغل از بین خواهند رفت.
در طول این سالها اجرای ناقص هدفمندی یارانهها و توفان تورم مشاغل ناپایدار در حوزه خدمات را بهشدت تحتتاثیر قرار داده است. همین امر موجب کاهش نرخ ایجاد اشتغال شده است.
آنچه در شرایط فعلی روشن است اینکه در حال حاضر، اقتصاد کشور ظرفیت و توان ایجاد یک میلیون یا ٨٠٠ هزار شغل را ندارد. برای ایجاد این میزان از شغل که برای اقتصاد کشور ضروری است ما به سرمایهگذاریهای گسترده در فضای اقتصادی نیازمندیم. این شرایط در کشور وجود ندارد؛ از سویی جذب سرمایهگذاری خارجی نیز نیازمند بسترها و مقدماتی است که با وجود تحریمهای اقتصادی و مشکلات داخلی این بستر محقق نخواهد شد. دولت نیز با تنگاهای مربوط به خود، مواجه است. قیمت نفت بهشدت در حال کاهش است و دولت با مشکلات زیادی برای تنظیم بودجه روبهرو شده است. از طرفی تاکنون برنامه و راهکار مشخصی از سوی دولت برای برونرفت از این مشکلات ارایه نشده است.
با وجود همه این مشکلات، بعید است که بتوان انتظار داشت مشاغل بیشتری خلق شود و بهنظر میرسد این روند حداقل تا نیمه سال آینده ادامه داشته باشد.
منبع: شرق