ملک سلمان راه ملک عبدالله را ادامه می دهد:
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) - اوایل صبح دیروز، بازار جهانی نفت خبری را دریافت کرد که برخلاف انتظار دچار شوک نشد. اگر خبر درگذشت ملک عبدالله، پادشاه عربستان سعودی، بزرگترین تولیدکننده نفت جهان، در شرایط دیگری مطرح میشد میتوانست تا چند روز بازار جهانی نفت را تحتالشعاع خود قرار دهد، اما اینبار فقط کمی تاثیرگذار بود، در حد یک دلار در هر بشکه، آن هم فقط برای چند ساعت. چرا؟ پاسخ این است: بازار مطمئن است پادشاه جدید عربستان سعودی سیاست نفتی خود را تغییر نخواهد داد.
به اعتقاد کارشناسان، ملک سلمان، حاکم جدید عربستان سعودی، به احتمال خیلی زیاد سیاست نفتی پادشاه سابق، ملک عبدالله، را ادامه خواهد داد و سطح تولید را برای حفظ سهم بازار حتی به بهای کاهش قیمت، نگه خواهد داشت. آنها برای دیدگاه خود چند شاخص دارند. شاخص کلیدی این بحث آن خواهد بود که آیا ملک سلمان ٧٩ ساله، علی النعیمی، وزیر نفت عربستان را که از سال ١٩٩٥ به این طرف عهدهدار تصمیمسازی نفتی کشور است، نگه خواهد داشت یا خیر؟هرچند نعیمی که امسال ٨٠ ساله خواهد شد پیش از این اعلام کرده بود، دوست دارد به شغل دیگری که ریاست دانشگاه علوم و فناوری است منصوب شود اما به نظر میآید که علی النعیمی پست وزارت نفت را در اختیار خواهد داشت.
فلورانس عید اوکادن، اقتصاددان ارشد عربیا مونیتور، که یک شرکت مشاورهای در لندن است، به بلومبرگ گفته است: «رهبری سعودی تقریبا به این تصمیم پایبند است که با قیمت پایین نفت زندگی کند. نعیمی هم جایگاه خوب خودش را دارد و تا زمانیکه کابینه فعلی پابرجاست در سمت وزیر نفت خواهد ماند.»
دومین شاخص، سخنان خود پادشاه جدید عربستان سعودی است. ملک سلمان در ششم ژانویه امسال که به نیابت از پادشاه سابق سخنرانی میکرد بر تداوم سیاست نفتی کشور باوجود آنکه «تنشهایی» ایجاد میکند و کاهش رشد اقتصادی جهانی را درپی خواهد داشت، تاکید کرد.
او گفت: «این تنشها برای بازار نفت تازه نیست و ما در گذشته هم با آنها سروکار داشتیم و با اراده محکم و عقلانیت و تجربه با آن برخورد کردیم و به همین طریق هم در بازار نفت به کارمان ادامه خواهیم داد.»
سومین شاخص، حضور پسر پادشاه جدید عربستان در وزارت نفت است. با آنکه تاکنون هیچ عضوی از خاندان آلسعود بهعنوان وزیر نفت خدمت نکرده است، اما شاهزاده عبدالعزیر بن سلمان، پسر پادشاه جدید، معاون وزیر نفت است و بهطور دایم در جلسات اوپک شرکت میکند. بنابراین، سیاستهای نفتی عربستانسعودی با نظر پادشاه جدید عربستان کاملا همخوانی دارد.
تصمیمات نفتی عربستان سعودی با آنکه در تئوری، توسط شورایعالی نفت که ریاست آن برعهده پادشاه و اعضای ارشد آن از خانواده سلطنتی، وزیران و روسای صنعتی است، گرفته میشود، اما در عمل، اجرای تصمیمات در اختیار علی النعیمی، وزیر نفت عربستان سعودی است. به نوشته بلومبرگ، این نقطهنظر سیمون هاندرسون است که آن را در تحقیقی که برای انستیتو واشنگتن نوشته بود، طرح کرد. هاندرسون میگوید: «با آنکه نعیمی در اواخر دهههفتاد سن خود است و به نظر میآید بازنشسته شود، اما نعیمی همچنان به وزارت نفت چسبیده است.»
عربستان سعودی با تولید روزانه ٩/٥ میلیون بشکه نفت که هفتمیلیون بشکه آن را صادر میکند درواقع یکدهم تولید جهانی و یکپنجم فروش جهانی نفتخام را دراختیار دارد. ممانعت این پادشاهی از دراختیارگذاشتن سهم روبهافزایش صادرات نفت به آمریکا باعث شده قیمت نفت به پایینترین حد خود طی پنجسالونیم گذشته برسد.
قیمت نفت در سال ٢٠١٤ و پس از آنکه ١٢کشور عضو اوپک از کاهش تولید خودداری کردند تا سهمی از بازار به تولید روبهفازایش ایالاتمتحدهآمریکا تعلق نگیرد، ٤٨درصد کاهش یافت.
نعیمی در نشست ٢٧ نوامبر، اوپک را به سمت این تصمیم هدایت کرد که تولید تغییر نکند و خواهشهای ونزوئلا و الجزایر و دیگر اعضای سازمان را که خواهان کاهش تولید برای افزایش قیمت بودند، نادیده گرفت.
وی در گفت وگو با هفتهنامه میز (میدل ایست اکونومیک سوروی) گفته بود: «اگر من کاهش دهم چه اتفاقی برای سهم من در بازار میافتد؟ قیمتها بالا خواهد رفت و این تولیدکنندگان روسیه، برزیل، نفت شیل ایالاتمتحده هستند که سهم مرا خواهند گرفت. حال قیمتها میخواهد هر چه میخواهد بشود؛ میخواهد ٢٠ دلار شود، ٤٠ دلار، ٥٠ دلار یا ٦٠دلار. هر چه میخواهد بشود.»
این کشور با ٢٩ میلیون نفر جمعیت ٧٣٦/٢٣ میلیارد دلار ذخایر ارزی دارد که معادل ششدرصد کل ذخایر ارزی جهان است. کسری بودجه این پادشاهی برای امسال از ٥٤ میلیارد ریال سعودی در سال ٢٠١٤، به ١٤٥ میلیارد ریال سعودی که معادل ٣٩ میلیارد دلار میشود خواهد رسید، اما با اینحال بهرغم ٥/٢ برابرشدن کسری بودجه، آن کشور بر سیاست نفتی خود کماکان اصرار دارد و نمیخواهد سهمی از بازار را در اختیار تولیدکنندگان دیگر قرار دهد، هرچند ضربات آن دیگر کشورها را از خود متاثر سازد.
منبع: شرق