راز به قدرت رسیدن چپ گرایان در یونان چیست؟

به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) برگزاری انتخابات سراسری یونان در روز‌های اخیر و پیروزی حزب چپ گرای سیریزای این کشور در انتخابات یکی از اتفاق‌های حائز اهمیت در اتحادیه اروپا و حوزه یورو به شمار می‌رود که درجه اهمیت آن برای اتحادیه اروپا با گذشت زمان و عملکرد این حزب در تحقق وعده‌های انتخاباتی‌اش آشکارتر خواهد شد.

روزنامه ایران در گفت وگو با مهدی محتشمی، سفیر سابق ایران در یونان، به بررسی دلایل پیروزی حزب سیریزا و اثرات و پیامدهای احتمالی این پیروزی در آینده یونان و اتحادیه اروپا پرداخت که متن آن در زیر می آید: 

حزب چپگرای سیریزا در گذشته یک حزب اقلیت 5 درصدی بود و در آن سال‌ها تصور اینکه روزی این حزب بتواند قدرت را به دست بگیرد، دشوار بود؛ اما تحولات یونان و سیاست‌های اقتصاد ریاضتی که اتحادیه اروپا به کشورهای عضو تحمیل کرد باعث شد محبوبیت حزب دموکراسی نوین و حزب سوسیالیست پاسوک که از احزاب اصلی و قدرتمند یونان بودند، کاهش یابد و با تضعیف این دو حزب، حزب اقلیتی چپگرای سیریزا به قدرت برسد. این اتفاق بسیار حائز اهمیت است زیرا کمتر کسی می‌توانست تصور کند قدرت از دست حزب دموکراسی نوین و سوسیالیست پاسوک خارج شود. اما پیروزی حزب سیریزا را نمی‌توان به معنای خروج یونان از اتحادیه اروپا قلمداد کرد حتی اگر یکی از شعارها و وعده‌های انتخاباتی این حزب خارج کردن یونان از اتحادیه اروپا باشد. این حزب چپگرا تاکنون تنها به‌عنوان یک حزب اپوزیسیون فعالیت می‌کرده و سیاست‌های خود را با توجه به این جایگاه تشریح کرده‌است اما از این پس به‌عنوان یک حزب اجرایی ایفای نقش خواهد کرد و پس‌از آشنا شدن با ساز و کارهای اجرایی بزودی در می‌یابد که جدایی یونان از اتحادیه اروپا در عمل امکانپذیر نیست. پیروزی حزب سیریزا همچنین نمی‌تواند منشأ یک تحول اقتصادی عظیم در یونان باشد زیرا اقتصاد یونان تنها بر صنعت توریسم و خدمات کشتیرانی استوار است و این کشور هیچ اقتصاد مولد و قدرتمندی ندارد. اگر کمک‌های مالی اتحادیه اروپا هم متوقف شود شرایط این کشور نه تنها بهتر از گذشته نمی‌شود بلکه احتمال سناریوهای اقتصادی بدتر هم وجود دارد.

آنچه مسلم است، اتحادیه اروپا از پیروزی حزب سیریزا خرسند نیست و در نگرش‌ها و دیدگاه‌های خود در قبال یونان تغییراتی ایجاد خواهد کرد. این تغییرات می‌تواند شامل حذف فرصت‌ها و فرجه‌های مالی که در گذشته برای یونان قائل می‌شد، فشار آوردن برای بازپس‌گیری بدهی‌ها و... باشد. لذا به نظر می‌رسد مقامات کنونی یونان و رهبران جدید این کشور باید با اتحادیه اروپا به توافق‌هایی برسند و مواضع و شعارها و وعده‌های انتخاباتی خود را تعدیل کنند زیرا اتحادیه اروپا بخوبی می‌داند که دیگر یونان یک عضو قابل اعتماد نیست.

به نظر می‌رسد شرایط دشوار اقتصادی، افزایش فقر و بیکاری، کاهش دستمزدها و نارضایتی عمومی از سیاست‌های ریاضتی، عامل اصلی پیروزی این حزب چپگرا و روی ‌آوردن مردم یونان به رهبری این حزب است؛ با نگاهی به تاریخچه فعالیت حزب سیریزا و کارنامه آن، می‌توان فهمید که این حزب برنامه مدونی برای اداره کشور ندارد.

هرچند پدیده‌ای که در یونان اتفاق افتاد، نخستین پدیده در قالب کشورهای عضو اتحادیه اروپا بود اما قطعا آخرین نخواهد بود زیرا رویه‌ای که اتحادیه اروپا به ویژه در بخش سیاست‌های مالی و پولی در پیش گرفته، کشورهای ضعیف‌تر اتحادیه اروپا از جمله پرتغال، اسپانیا و حتی ایتالیا را در شرایط بسیار دشواری قرار داده و نارضایتی‌های عمومی در این کشورها را افزایش داده است. از این رو شاهد اعتراضات اقشار متوسط رو به پایین کشورهای ضعیف‌تر اتحادیه اروپا هستیم. لذا پیروزی حزب چپگرا در یونان می‌تواند به حلقه‌های ضعیف‌تر زنجیره اتحادیه اروپا سرایت و انسجام این اتحادیه را دچار شکاف کند. بنابراین احتمال اینکه در روزهای آینده موج نارضایتی در کشورهایی مانند پرتغال، اسپانیا و ایتالیا شدت بگیرد، دور از انتظار نیست.

پیروزی یک حزب چپگرا در یونان واقعیتی است که اتفاق افتاده و انکارناپذیر است. پیش از وقوع این اتفاق، اتحادیه اروپا تلاش بسیار زیادی برای ممانعت از آن به عمل آورد، اما اکنون چاره‌ای جز پذیرش یونان با رهبری جدید ندارد و دموکراسی اجازه مخالفت با رای مردم را نمی‌دهد، اما همان طور که پیش‌تر اشاره کردم، به نظرم اتحادیه اروپا سیاست‌های خود را در قبال یونان تغییر داده و فشارهای مالی را بر این کشور افزایش خواهد داد.