روحانی در هفتمین جشنواره بین المللی فارابی:
رییس جمهوری ضمن اشاره به اهمیت محیط آزاد برای توسعه دانش، از رفتار برخی در داخل که به نام نقد، طرف های مقابل مذاکره کنندگان ایرانی را تشویق می کنند، انتقاد کرد.
به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) حسن روحانی روز شنبه و در هفتمین جشنواره بین المللی فارابی با تاکید بر اینکه توسعه علم با مداخله دولت محقق نمی شود، اظهار داشت: باید مسیر گفت و شنود توام با دلسوزی در دانشگاه ها پیرامون مسایل کشور نهادینه شود زیرا برای ادامه راه و توسعه انقلاب به کمک علوم انسانی نیازمندیم. روحانی با بیان اینکه علوم انسانی و علوم اسلامی متکفل شناخت بهتر راه و رسالت انسان و دریافت و فهم سنت های الهی است، گفت: باید سنت های الهی را برای تحول، انسجام و وحدت بشناسیم.
رییس جمهوری با طرح این پرسش که چه کسی باید به ما بگوید بهترین راه برای ایجاد وحدت در ایران زمین چیست؟ تصریح کرد: هیچ چیز با شعار درست نمی شود. شعار گاهی برای تذکر و یافتن راه لازم است اما ما باید به دنبال راهکار باشیم و ارایه راهکار وقتی منجر به حل مشکلات جامعه می شود که علمی باشد و از سوی عالمان و دانشمندان ارایه شده باشد.
مداخله دولت در علم به ضرر همه است
روحانی ضرورت زانو زدن سیاسیون و مسوولان در برابر اندیشمندان به منظور هدایت جامعه در مسیر صحیح را خاطرنشان ساخت و گفت: سیاستمدار چون قدرت در اختیارش است و گاهی ثروت و منزلت را هم در دست دارد ممکن است با ارزش گذاری و مداخله در زمینه علم سوء استفاده کند اما واقعیت این است که سیاستمداران تنها باید زمینه را تسهیل کنند و در برخی امور مهم حداکثر نظارت گر باشند و کار را به اندیشمندان واگذار نمایند وگرنه مداخله دولت و سیاسیون در علم هم باعث ضرر حکومت و هم باعث ضرر دانشمند و علم می شود.
درک غلطی از بومی سازی علوم انسانی داریم
رییس جمهوری با انتقاد از فهم نادرست از مفهوم بومی و اسلامی کردن علوم اجتماعی و انسانی پرسید: آیا در زمینه علوم انسانی دنیا هیچ آورده و دستاوردی ندارد؟ مقصود بومی و اسلامی کردن علوم انسانی این نیست که غیر از این بوم و سرزمین دانش مربوط به انسان و اجتماع در سرزمین دیگر نیست.
روحانی سپس یادآور شد: در گذشته دور برای شناخت علوم اسلامی از ایران و سایر سرزمین های اسلامی همه به کشور همسایه و شهر نجف می رفتند تا آنکه حوزه علمیه قم توسط مرحوم حائری تاسیس شد و رونق گرفت وگرنه همواره نجف در هزار سال گذشته ملجا علاقمندان علوم اسلامی بود.
رییس جمهوری همچنین با رد این نظریه که علوم انسانی فقط در سرزمین های اسلامی محقق شده است، گفت: ابن خلدون اندلسی یکی از متفکران اسلامی است که در تقسیمات جغرافیایی امروز متعلق به یک کشور اروپایی است. واقعیت این است که حکمت، دانش و علم مرز نمی شناسد و در اسلام و سخن پیامبر اسلام (ص) توصیه شده است که باید به دنبال علم رفت زیرا علم گمشده ماست.
رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی طلب علم در هر مکان و در هر کشور را ضروری خواند و با تاکید مجدد بر اینکه مداخله دولت در علم مضر است، تاکید کرد: اگر دانشگاه ها استقلال علمی نداشته باشند و در آنها امر و نهی باشد پیشرفت و توسعه بدست نخواهد آمد.
در محیط علمی، همه باید به راحتی حرف بزنند
روحانی افزود: در علم دورباش و کور باش نداریم. علم محیطی آزاد می خواهد، یعنی همه دانشجویان، اساتید و محققان در راه علم اگر سخنی و حرفی دارند بیان و اعلام کنند و ما حق نداریم به آنها بگوییم چرا این حرف را زدی و اگر این کار را کردیم یعنی راه ما غلط است.
رییس جمهوری گفت: نمی شود دنیای علم را با سوءظن نگاه کرد و دانشگاه را با نگاه منفی اداره کرد. ممکن است کسی تخلفی بکند برخورد کنیم اما سوء ظن غیر از جرم است. متاسفانه ما به همه سوءظن داریم و چقدر بد است که می نویسند این آقا هم نماز می خواند واقعا شرم آور است، در صورتیکه باید در یک کشور اسلامی این باور را داشته باشیم که هر مسلمانی نماز می خواند و آن طرفش استثناست. همانطور که امام(ره) گفت اگر کسی را دیدید یک رکعت نماز خواند او نماز خوان است.
روحانی که سخنانش با تشویق حاضران در سالن شهید بهشتی همراه بود، با تاکید بر اینکه این دولت در زمینه علم و دانشگاه از روز اول به دانشگاه و استاد وعده هایی داده و با تمام قدرت سر وعده های خود خواهد ایستاد، اظهار داشت: ما برای پیشرفت علمی نیاز به استقلال و آزادی دانشگاه ها داریم که در شعار انقلاب « استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی» تجلی یافته است. ما نیاز به گفت و گو با یکدیگر داریم.
تاثیر شهیدان بهشتی و مطهری در دانشگاه ها
رییس جمهوری با اشاره به اینکه پیشگامی دانشگاه در انقلاب به واسطه منش شهیدان بهشتی و مطهری بود که هر دو ثمره اساتید بنام حوزه نظیر امام خمینی (ره) بودند ، لزوم بهره گیری از شیوه و روش این دو بزرگوار درحوزه علم، انقلاب و اسلام را یاد آور شد و گفت: اینکه دانشگاه پشت سر انقلاب قرار گرفت و دانشگاهیان جانشان را فدا کردند به خاطر این بود که چهره حوزه و دین را از روی چهره شهیدان مطهری و بهشتی شناختند زیرا آنها باب تحقیق و آزاد منشی بودند و خدا نکند یک وقت عکس شود و بابی اشتباهی و حلبی جای آن بنشییند.
رییس جمهوری به اثر بزرگ مرحوم مطهری یعنی «کتاب خدمات متقابل اسلام » اشاره کرد و خواستار به عاریت گرفتن این ایده در شرایط کنونی با مفهوم «خدمات متقابل میان علوم اجتماعی و اسلامی در کشور با هرچه در دنیا به علوم انسانی معروف است» شد و افزود: استفاده نکردن و بهره مند نشدن از نظرات اساتید و بنام دنیا ظلم است.
روحانی با بیان اینکه نظریات علمی قابل نقد و ابطال است، ادامه داد: علم معنایش همین است زیرا وحی نیست. این در حالی است که حتی در تفسیر وحی و ریزه کاری های فقه بحث و تبادل نظر وجود دارد.
در علوم انسانی، عقب هستیم
رییس جمهوری با تاکید بر اینکه اگر در دانشگاه فضای علمی و گفت گو باشد بهتر می توان از اسلام استفاده کرد از حاضران پرسید چرا در علوم انسانی حداقل به لحاظ ظاهری و در ارایه مقالات نسبت به سایر کشورها عقب افتاده ایم؟ در حالیکه در رشته های دیگر نظیر پزشکی و علوم نوین از دنیای بیرون کم نداریم و پیشرفت ما قابل ملاحظه است.
روحانی گفت: در علوم انسانی هم در تحقیقات بنیادی و هم در تحقیقات کاربردی عقب هستیم. جامعه ما درگیر مشکلاتی نظیرافزایش طلاق و اعتیاد است که باید برای مواجهه با آن راه حل داشت و علوم انسانی باید به کمک بیاید. چه اشکالی در سبک زندگی ما وجود دارد که مقام معظم رهبری تاکید دارند باید مورد مداقه قرار گیرد و چه کسی باید سبک زندگی را تبیین کند ؟ از لحاظ کاربردی ما بسیار نیازمندیم و دست ما در نظریه ها خالی است.
رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی با یادآوری برخی مشکلات اقتصادی و سیاسی کشور گفت: این مسایل در دسته بندی های علمی در چارچوب علوم انسانی قرار می گیرد و باید از خود بپرسیم چرا ما نمی توانیم عقب ماندگی هایمان را در این زمینه ها جبران کنیم.
دیپلمات هایی توانمند داریم
روحانی در ادامه با اشاره به اینکه امروز دیپلمات های مجرب کشور در مذاکرات از جایگاه حقوقی وسیاسی در برابر مذاکره کنندگان شش کشور دنیا محکم حرف می زنند، گفت: این افتخار برای کشور است حالا عده ای ایراد می گیرند که طرف تند راه رفت یا عینکش چنان بود، باید افتخار کنیم به دیپلمات های شجاعمان که من شاهدم نه شب و نه روز دارند و تلاش می کنند و شجاعانه حرف می زنند.
رییس شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه تشویق ملی تیم مذاکره کننده خیلی موثر است، اظهار داشت: امروز همه دوربین ها بر روی آنها که در میدان هستند تمرکز کرده اند. آن طرفی ها دارند برای تیم های خودشان کف می زنند اما این طرف معلوم نیست که چه می کند؟ حتی برای تیم حریف دست می زنند وقتی هم می پرسی چرا برای حریف کف می زنید می گویند انتقاد است. در حالیکه انتقاد معنایش تخریب و هو کردن نیست بلکه راه بهتر نشان دادن است چراکه نمی توان بنام انتقاد و بنام حزب و یا جناح به منافع و مصلحت ملی ضربه زد.
روحانی در ابتدای سخنانش با تبیین ویژگی های انقلاب اسلامی، نهضت مردم ایران و نقش بنیانگذار انقلاب گفت: این نهضت با وجود مخالفت همه قدرت ها و ابرقدرت ها به پیروزی رسید. دراین پیروزی همه مردم و همه اقشار حضور داشتند. اما نقش روحانیت و دانشگاه ها ممتاز بود.
دراین مراسم که با حضور محمد فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، حسام الدین آشنا مشاور فرهنگی رییس جمهوری و غلامعلی حداد عادل عضو کمیسیون فرهنگی مجلس برگزار شد، از۳۰ اثر به عنوان اثر برگزیده در بخش‌های مختلف علوم‌انسانی به عنوان اثر برتر تقدیر شد.
همچنین در این آیین تعدادی از اساتید، پیشگامان و سرآمدان حوزه علوم انسانی و اسلامی در حضور رییس جمهوری نظرات و مسایل موجود در این عرصه را مطرح کردند.
در هفتمین جشنواره بین‌المللی فارابی ویژه تحقیقات علوم‌انسانی و اسلامی که در سالن شهید بهشتی نهاد ریاست جمهوری برگزار شد از مقاله ها و کتاب های برگزیده در حوزه های علوم انسانی و اسلامی تقدیر شد.
