به گزارش خبرگزاری دانا به نقل از پایگاه خبری و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (وب دا)؛ دکتر شهرام رفیعی فر گفت: پيشگيري از حوادث تلخی مانند حوادث چهارشنبه سوری، مستلزم ارتقای فرهنگ ايمني است.
وی افزود: بسیاریا ز والدين، بدون آگاه سازی و آموزش مناسب فرزندانشان،سعی می کنند با توسل به زور و اجبار، آنها را از كاري منع یا به کاری ترغیبكنند ولی این شیوه معمولا با شکست همراه است.
وی ادامه داد: آگاه سازی و آموزش نوجوانان و جوانان ضرورت دارد و در روند این آگاه سازی بايد به شخصيت آنها احترام گذاشت و ازجريحه دار کردن غرورشان پرهیز کرد. راه ایمنی از آموزش میگذرد و پیش شرط آموزش،آگاهی است. آگاهی از خطرهای چهارشنبه سوری و شیوه مقابله با این خطرها احتمال بروز حوادث تلخ را در آخرین ماه سال کاهش خواهد داد.
چهارشنبه سوری و خطر سوختگی
وی شایعترین حادثه ای که در چهارشنبه سوري رخ میدهد را سوختگي درجه يك (سطحی) اعلام کرد و گفت: سوختگی های درجه دو (شدید) و درجه سه (شديدترين نوع سوختگي) نیزدر حوادث چهارشنبه سوری، زیاد دیده می شوند.
وی افزود: درد، تورم، تاول و قرمزي پوست ازمهمترین نشانه های سوختگی هستند. در میان نواحی مختلف بدن معمولا سوختگي دست از بقیه شایع تر است و پس از آن، سوختگی صورت و تنه. قطع عضو و عفونت ثانويه، دو عارضه خطرناک از میان عوارض زودرس سوختگی اند و اختلال اعصاب و روان، به ویژه افسردگی، یکی از عوارض دیررس سوختگي. اگر شدت سوختگي خیلی زیاد باشد، حتي گاهی ممكن است کار مصدوم به مرگ نیز بینجامد.
چهارشنبه سوری و خطر نابینایی
دکتر رفیعی فر افزود: اصابت ترکش هاي ناشي از انفجار مواد محترقه به چشم، باعث بروز آسیب هایی درناحیه پلک و چشم می شود و گاهی حتی به نابینایی می انجامد.
وی ادامه داد: مراجعه سريع به چشم پزشک، در صورت برخورد هر شيئي به چشم، شدت ضايعه را کاهش میدهد. درموارد خفيف، با انجام مراقبت هاي طبي يا انجام اعمال جراحي معمولا مي توان بينايي فرد را بازگرداند ولي متاسفانه در موارد شديد، گاهی چاره اي جز تخليه چشم باقي نمي ماند.
چهارشنبه سوری و خطر انفجار
دکتر رفیعی فر بیان داشت: ترس ناشی از صدای انفجار، يکي از مشکلات رایج چهارشنبه سوری است که گاهی می تواند باتظاهراتی مانند از حال رفتن یا احساس درد دربخشی از بدن، بهویژه قفسه سینه، همراه باشد.این ترس معمولا در کودکان، سالمندان و زنان باردار با عواقب جدی تری همراه است. وی افزود: همچنین افرادي که به بيماري هاي قلبي مبتلا هستند، گاهی ممکن است در اثر شوک ناشی از شنیدن این قبیل صداهای غیرمنتظره، دچار حمله قلبي شوند.
نقش رسانه ها و 10 توصیه
سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت در خصوص نقش رسانه ها در این خصوص گفت: نقش رسانه ها در کاستن از حوادث تلخ چهارشنبه سوری، انکارناپذیر است. اگر رسانه هادر طول سال، در امر آگاهی بخشی و آموزش به خوبی ایفای نقش کنند، احتمال بروزحوادث مرگبار در این ایام کاهش مییابد.
وی افزود: توصیه های زیر اگربه درستی و به شیوه های مناسبی به کودکان، نوجوانان و جوانان ارائه شوند، می توانند آمار تلخی های آخر سال را به حداقل برسانند:
1- وجود يك كپسول آتشنشاني پودري در حوالی محوطه ای که در آن آتش روشن کرده اید، ضروري است. ضمن این که قبل از ترك محل، حتما باید از خاموش بودن آتش اطمینان حاصل کنید و توسط آب، باقيمانده آتش را كاملا سرد كنید و جمع آوري کنید.
۲- از نگهداری ترقه ها و سایر مواد محترقه در منزل پرهیز کنید و از آتش بازي در مجاورت وسايل نقليه ای كه حامل بنزين و مواد سوختني هستند، اکیداً بپرهیزید.
۳- از ريختن مواد سريع الاشتغالی مانند نفت و بنزين بر روي آتش بپرهیزید و از حمل مواد محترقه و آتشگير و انفجاري، حتي به مقادير بسيار کم، در جيب لباس و کيف خودداري کنيد.
۴- از پرتاب فشفشه و موشك بر روي شاخه های درختان، پشت بام و بالكن منازل خودداري کنید و در صورت بروز هرگونه حريق يا حادثه ای، ضمن حفظ خونسردي، در اسرع وقت با 125 تماس بگیرید و نوع حادثه و نشاني دقيق محل حادثه را اطلاع دهید.
۵- وقتی از فشفشه استفاده می کنید، دستان تان را باز نگه دارید و جلوي صورتتان بگیريد تا دچار سوختگي دست نشوید و از انداختن ظروف تحت فشار (كپسول هاو اسپري هاي حشره كش) به درون آتش اکیدا خودداري كنيد؛ چرا که این ظروف به علت دارا بودن خاصيت انفجاري، ممکن است ذرات را به سمت خودتان پرتاب کنند و به چشم هایتان آسیب برسانند.
۶- از آتش زدن لاستيك، هيزم و كارتن خالي در واحدهاي مسكوني يا در معابر، كوچه و خيابان خودداري كنيد؛ چرا كه در چنین شرایطی، با تشدید آلودگي هوا، خودتان و اطرافیان تان را در معرض آسیب های تنفسی قرار میدهید.
۷- هرگز مواد منفجره و محترقه را به طرف افراد ديگر پرتاب نکنيد و به هیچ عنوان، این مواد را در ظروف شيشه اي يا فلزي قرار ندهيد چون در صورت انفجار، ذرات شيشه يا فلز، به اطراف پرتاب شده و باعث آسیب های شدید خواهند شد. ضمنا هرگزاز ماده محترقه و منفجره اي که یک بار استفاده شده، دوباره استفاده نکنيد.
۸- هرگز آتش را در معابر باریک و در مجاورت پست هاي برق يا ايستگاه هاي تقليل فشار گاز و پارکينگ هاي عمومي بر پا نكنيد و از برپايي آتش هاي حجيم و غيرقابل مهار نیز خودداري كنيد.
۹- ترقه بازي و فشفشه اگرچه ظاهرا بي خطرند، ولی اگر به نقاط خاصی از بدن (به ویژه صورت) اصابت كنند، باعث آسيب ديدگي های شدید و گاهی غیرقابل برگشت مي شوند.
10- اگر دچار سوختگی شدید، از دويدن خودداري كنيد و بلافاصله بر روي زمين بغلتيد. یادتان باشد که پتو وسيله مناسبي است براي خاموش كردن فردي است كه لباسش آتش گرفته. آب هم همین طور، ولي هرگز از كپسول آتش نشاني برای خاموش كردن مصدومی که آتش گرفته، استفاده نكنيد.
نقش والدین و 5 توصیه
سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت گفت: والدين در پيشگيري از حوادث چهارشنبه سوری، نقش مهمي دارند. آنها می توانندكودكان و نوجوانان خود را با خطرهای آتش بازی آشنا کنند و به آنها بفهمانند که درمقابل مواد محترقه و منفجره، چقدر آسيب پذيرند.
وی افزود: بيان برخی از تجربيات ناگوار گذشته می تواند سودمند باشد و بچه ها را هوشيارتر كند. این هشدارها حتی اگر تکراري باشند،خالی از فایده نیستند. والدین می توانند با توجه به توصیه های زیر و به کاربستن آنها احتمال بروز حوادث تلخ چهارشنبه سوری را کاهش دهند:
1- بیشتر كودكان، معمولا به دور از چشم والدين، مواد محترقه و منفجره را خريداري و در جيب، كيف يا كمد اتاق پنهان مي كنند اما این مواد، به دلیل درجه آتشگيري پايين، معمولا زود مشتعل مي شوند و گاهی خسارات جبران ناپذیری به بار مي آورند. والدين بايد علاوه بر توضيح عوارض این مواد آتش زا، با نظارت دقيق بر پول تو جيبي كودكان و نحوه هزينه كرد آن در اين ايام، نظارت بیشتری بر رفتار و وسايل فرزندشان داشته باشند و مواد سوختني و آتش زا را از دسترس آنها خارج کنند.
2-چهارشنبه سوري، سطحي از هيجان را در بیشتر کودکان و نوجوانان ايجاد مي كند كه برای آنها خوشايند و لذت بخش است و به همین دلیل، ما به عنوان پدر یا مادر،معمولا به سختی مي توانیم فرزندمان را به کلی از این تجربه هيجانی بازداریم امامي توانیم هیجان آنها را تعديل و رفتارشان را مدیریت كنيم و شرايطي فراهم كنيم كه چهارشنبه سوری براي آنها امن تر شود.
۳- یکی از راه های امن سازی چهارشنبه سوری، این است که خطرهای بالقوه این ایام را به خوبی براي فرزندمان توضيح دهيم و قوانين و چارچوبهای تربیتی مان را به او یادآوری كنيم. اگر کودک با ما همكاري كرد، جواب او پاداش و تشويق است؛ اما اگر او را منع كرديم و نپذيرفت، بايد برايش شرط بگذاريم و بهترین شرط این است که خودمان هم کنار او حضور داشته باشیم و بر رفتارهایش نظارت کنیم تا خطری تهدیدش نکند. اگر به هر دلیلی چنین امکانی برایمان فراهم نیست، باید لااقل يك فرد بالغ مورداعتماد را همراه کودکمان بفرستیم.
۴-کبريت و مواد آتش زا مانند نفت و بنزین بايد خارج از دسترس کودکان نگهداری شود و هرگز نبايد به کودک اجازه داد با آتش زدن بوته، هيزم و امثال اينها درمحيط خانه يا پارکينگ، جان خود و ديگران را به مخاطره بیندازد.
۵- در پایان شب، بقاياي مواد آتش بازي را به سرعت جمع نکنيد و حتما براي اين كار، لااقل 15 تا 20 دقيقه صبر کنيد و بعد از اين مدت، آنها را در یک سطل آب بريزيدو دور بيندازيد. قبل از ترک محل، حتما از خاموش شدن آتش مطمئن شويد./
