اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ، خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ اقْرَأْ و رَبُّكَ الْأَكْرَمُ
در مقام علم و معلم و متعلم همین بس که اولین آیه قرآن مرتبط با حجت خواندن و علم آموزی است. اولین کلمه نازل شده قرآن نه کلمه توحید است، نه کلمه نبوت و نه کلمه معاد؛ اولین کلمه بخوان است البته بعد از بخوان است که توحید مطرح می شود. در واقع بخوان به نام پروردگارت آن پروردگار که خالق و آفریننده است خدایی که آفریننده انسان است.
نکته مهم و دیگر این آیه درسی که خداوند می دهد است. خداوند در جایگاه معلم به دانشجو و دانش آموز خود یعنی پیامبر اکرم (ص) درس کرامت می دهد.
کرامت مهمترین درسی است که داده میشود. کسی که کریم است و دارای صفت کرامت، هم عاقل، هم شجاع و هم غیور است. کریم خود را به خواسته های کوچک و خرد و ناچیز محدود نمیکند بلکه به جای لحظات آنی زمان آتی را در نظر میگیرد. در اینجا خداوند به تعلیم افتخار میکند.
استاد عزیز عزیز ما آیت الله مهدوی کنی(ره) فرمودند: حکما گفته اند که هر موجودی دارای چهار مرتبه وجودی است. مرتبه اول وجود لفظی که هر چیزی را با لفظ بیان می کنیم. مرتبه دوم چیزی را در جایی می نویسیم مرتبه سوم وجود ذهنی است اما مرتبه چهارم وجود توفیق به حقیقت آن موجود است. یعنی وجود انسان عین آن شی شود. مثلاً وقتی میگوییم گذشت در واقع وجود انسان مثل گذشت شود. اگر می گوییم محبت وجود انسان تبدیل به خصیصه شود.
در رابطه با معلم هم همینطور است. معلم حقیقی آن معلمی است که جایگاه وجودی اش تعلیم و تربیت باشد. معلمی صفت الهی است و باید به این جایگاه افتخار کرد.
2- در ارتباط با مرحوم شهید مطهری سخنانی زیادی گفته شده است. ایشان روحانی مبارز، فقیه، فیلسوف، استاد دانشگاه، نویسنده و خطیب بودند. ایشان از احیاگران تفکر اسلامی بودند اسلامی که توام با معنویت، عقلانیت و عدالت باشد.
استاد (ره) می فرمودند که ایشان نه تنها یک عالم بلکه یک محقق بودند. فرق است بین کسی که عالم است و کسی که محقق است. محقق همیشه به دنبال تحقیق بیشتر می رود. ایشان تنها به یک کتاب بسنده نمی کردند، بلکه کتاب های زیادی را مطالعه می کردند و ریشه ای مسائل را مورد بررسی قرار می دادند.
3- نکته مهم دیگر در مورد شهید مطهری بینش، ژرف اندیشی و بصیرت ایشان بود. " قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ أَنَاْ وَمَنِ اتَّبَعَنِي" (یوسف/108) طریقه و روش پیامبر و پیروان او این است که خلق را با بینایی به سوی خداوند دعوت کند.
4- نکته دیگری که حضرت استاد (ره) در ارتباط با شهید مطهری می فرمودند مرتبط با تعبد ایشان بود. شهید مطهری و شهید بهشتی در جلسات مهم مملکتی و حساس در وقت اذان جلسه را ترک می کردند و می فرمودند الان منادی خدا صدا می زند. ایشان در این تعبد رنگ خدا را می دیدند.
5- این از هنر استاد شهید مطهری است که امام (ره) در مورد ایشان فرمودند: مطهری پاره تن من است و نوشته های ایشان بلا استثناء آموزنده است. شهید مطهری قم را رها کرد و به تهران آمد و معلم شد و در دانشگاه تهران با افکار الحادی مبارزه کرد.