بهترین بازار در شرایط فعلی پلاستیک است / بنزین و بهبود وضعیت اقتصادی رابطه معکوس دارند

به گزارش گروه انرژی خبرگزاری دانا، علیرضا صادق آبادی مدیرعامل شرکت زیرساخت پالایشگاه های فراگیر سیراف در گروه مجازی «گفت و گوی نفتی» که در یکی از شبکه های مجازی و با حضور خبرنگاران حوزه انرژی برگزار شد، در تشریح کارکرد پروژه سیراف با اشاره به عدم حضور بخش خصوصی در پروژه های بزرگ نفتی گفت: در طرح سیراف تلاش بر این است تا از در کنار هم قرار دادن سرمایه های کوچک کارهای بزرگ انجام دهیم چرا که بخش خصوصی به دلیل محدودیت منابع مالی امکان کارهای بزرگ را نداشته است.

 

وی خاطر نشان کرد: باتوجه به اینکه در بسیاری از پروژه های بزرگ، شرکت های عمومی و بزرگ حضور دارند به نوعی سرمایه های کوچک کنار می روند.

 

مدیرعامل شرکت زیرساخت پالایشگاه های سیراف با اشاره به اینکه صندوق های بازنشستگی، سهام شرکت های بزرگی را دارند، گفت: وقتی تامین اجتماعی و تامین اجتماعی نیروهای مسلح و صندوق بازنشستگی نفت و صندوق ذخیره فرهنگیان را کنار هم قرار می دهیم این ترکیب یعنی بیش از ٧٠ درصد مردم ایران. بنابراین می توانیم به جای واژه خصولتی، صندوق های بازنشستگی را جایگزین آن کنیم.

 

صادق آبادی با بیان اینکه البته چهار پالایشگاه سیراف کاملا خصوصی هستند، ادامه داد: ما از حضور صندوق های بازنشستگی خرسندیم و در همه جای دنیا صندوق های بازنشستگی مورد حمایت دولت ها هستند. 

وی در خصوص نقد وارده به خصوصی بودن یا نبودن شرکت های سرمایه گذاری کننده در این پروژه گفت: هم اکنون چهار شرکت از ۸ شرکت سرمایه گذاری کننده خصوصی هستند که باید ۳۰ درصد سهام را درابتدا و یا ۳۵ درصد سهام خود را بعد از بهره برداری در فرا بورس عرضه کنند. ضمن اینکه صندوق های بازنشستگی هم عملاً طیف وسیعی از مردم را پوشش می دهند و قضاوت در مورد خصوصی بودن و یا نبودن این طرح کار سختی است.

مدیرعامل پروژه سیراف با بیان اینکه طرح سیراف پروژه ای ۳۲۵ میلیون دلاری برای احداث هرکدام از ۸ پالایشگاه با مشارکت بخش خصوصی است، گفت: شرکت هایی که سهامی عام نیستند باید ٣۵ درصد از سهامشان را حداکثر تا یک سال پس از بهره برداری در فرابورس عرضه کنند که در این صورت مالکیت عمومی گسترش خواهد یافت.

 

مدیرعامل پروژه سیراف همچنین تصریح کرد: برای آنکه سرعت اجرای پروژه را ارتقاء دهیم و بتوانیم از تجمیع شرکت های بزرگ خارجی و شرکت های داخلی توان مدیریتی را منتقل کنیم یک شرکتی آسیایی را در داخل یک شرکت ایرانی تعریف کردیم تا رسوب تجربه و فناوری آن شرکت آسیایی در داخل شرکت ایرانی باقی بماند.

صادق آبادی در واکنش به این پرسش که ممکن است سرنوشت سیراف هم مانند پالایشگاه ستاره خلیج فارس شود، اظهار کرد: در طراحی سیراف سعی کردیم الگوی فرایندی ساده ای اعمال کنیم، در عمل هم این مجموعه شامل واحدهای کاندنسیت اسپیلیتر هست و نه پالایشگاه های بنزین سازی، ضمن اینکه تمام واحدها مشابه در دنیا از همین نوع کاندنسیت اسپیلیتر هستند.

وی با این توضیح که در این طرح تولید بنزین هم دیده شده است، عنوان کرد: واحد کاندینست اسپیلیترها عملاً یک واحد تفکیک میعانات گازی و شیرین سازی میعانات است و الگوی فرآیندی پیچیده ای ندارد لذا این کاربه راحتی در توان بدنه پیمانکاری داخل و مشاوران خدمات فنی و مهندسی صنعت نفت و گاز کشوراست.

  

مدیرعامل شرکت زیرساخت پالایشگاه های سیراف ادامه داد: در واقع در طرح سیراف الگوی فرآیندی را به هیچ یک از سرمایه گذاران تحمیل نکردیم و یک الگویی پیشنهاد داده شد که مطابق آن نرخ بازگشت از لحاظ اندازه سرمایه و از نظر تکنولوژی و دانش فنی همچنین تأمین تجهیزات در شرایط کشور مقدور باشد.

 

وی افزود: بازگشت سرمایه در این طرح نیز مربوط به همین الگوی فرآیند هست و در مورد اینکه در آینده چه رویدادی پیش روست الان نمی توان اظهار نظر کرد و در حال حاضر مقرر است که در فاز اول سیراف بخش خصوصی کشور صاحب سرمایه و اعتباری شود و با تکیه بر آن در آینده پالایشگاه را توسعه دهیم.

صادق آبادی در توضیح اینکه چگونه سرمایه گذاران که میل به بازگشت سرمایه ۳۰ درصدی دارند حالا اقدام به سرمایه گذاری در این طرح با نرخ بازگشت سرمایه کمتر کردند، گفت: باید تفاوتی میان سود تولید و سود تجارت قائل شد، ممکن است در تجارت به طرح هایی ورود کرد که سود بالایی دارند اما دائمی بودن آن طرح ها قطعی نیست اما در تولید تداوم در درآمد وجود دارد و مهمتر از آن این است که شرکت های تولیدی صاحب دارایی و اعتبار می شوند و این خود منافعی برای توسعه ایجاد می کند و فرق میان تجارت و سرمایه گذاری در این مهم است.

مدیرعامل پروژه سیراف با اشاره به اینکه بهترین بازار در شرایط فعلی پلاستیک است و بنزین اولویت سیراف نیست، رشد بازار پلاستیک را عامل بیشترین تقاضای نفتا از گروه فرآورده های نفتی دانست و گفت: پلاستیک رابطه مستقیمی با بهبود وضع اقتصادی دارد بر خلاف بنزین که وقتی وضع اقتصادی بهبود پیدا می کند خودور ها تعویض می شود و متوسط عمر خودروها کاهش می یابد و خودورها با نوع کم مصرف تر آنها جایگزین می شوند اما در پلاستیک وضعیتی متفاوت دارد.

 

وی ادامه داد: رشد مصرف پلاستیک در زندگی روزانه با افزایش تقاضا برای کالاهای الکترونیکی که بخش اعظم آنها از پلاستیک است کاملا ملموس است و در شرایط بهبود اقتصادی پلاستیک با تقاضای بیشتری مواجه می شود و این محسوس است به نحوی که افراد موبایل خود را سریعتر تعویض می کنند و سایر وسایل از جمله تلویزیون حتی وقتی خودروها سبک تر می شوند و ارزانتر، به دلیل آن است که میزان پلاستیک به کار رفته در آنها بیشتر می شود.

یکی از انتقادها به پروژه سیراف این بود که نفتا تولید شده توان بازاریابی و فروش ندارد. صادق آبادی در توضیح این مساله گفت: وقتی در مورد بازار یک صنعت صحبت کنیم باید ارجاعات معتبری داشته باشیم مثل گزارش های قابل استنادی که اوپک ارائه می کند یا آماری از رشد تقاضای فرآورده های نفتی که نفتا با ۱.۴ درصد، فرآورده های میان تقطیر ۱.۲ درصد، اتان و ال پی جی ۰.۹ درصد و پایین ترین میزان رشد تقاضا نیز مربوط به بنزین با ۰.۶ درصد است.

صادق آبادی در مورد انتقاد وارد به موانع صادارتی محصولات آینده پالایشگاه سیراف علی الخصوص موضوع بازار محدود گازوئیل PPM ۲۵۰۰ که صرفاً افغانستان را پوشش می دهد، اظهار کرد: هرگز نمی توان یک وسعت را در محدوده ای گنجاند و بازار افغانستان بازار بزرگی نیست و سرمایه گذاران این اجازه را دارند که واحد گس اویل را نصب کنند و سرمایه گذاری ۳۲۵ میلیون دلاری که مطرح است مرتبط به الگوی فرآیندی است که اچ دی اس کروسن گس اویل را نصب می کنند.

 

وی خاطر نشان کرد: در خصوص اینکه محصولی بازار دارد یا خیر قیمت بهترین معیار است در شرایطی که بنزین سوپر در بازار خلیج فارس با بنزین رگولار در هر تن ۴۰ دلار تفاوت نرخ دارد به روشنی واضح است که تقاضایی برای بنزین رگولار در بازار خلیج فارس نیست ولی در مورد گازوئیل ۵۰۰۰PPM با گازوئیل ۵ PPM در هر تن ۳ و یا ۴ دلار تفاوت قیمت دارد اینجا متوجه می شوید که برای این فرآورده بازار هست و نباید فراموش کرد که بازار این فرآورده در روز ۳۰ میلیون بشکه است.

 

مدیرعامل پروژه سیراف تصریح کرد: در سیراف تولید ۱۴۰ هزار بشکه ای گازوئیل صورت می گیرد و فروش ۱۴۰ هزار بشکه در مجموع در بازار آسیا قابل عرضه است اگر نگاه اقتصادی داشته باشیم که در بازار بزرگ ۳۲ میلیون بشکه ای امکان جذب ۱۴۰ هزار بشکه گازوییل۲۵۰۰ PPm است این درواقع ارزش سرمایه گذاری دارد.این یعنی حتی با نادیده گرفتن بازار اورپا و توجه صرف به مشتریان آسیایی در می یابیم که امکان نفوذ در این بازار وجود دارد.

 

صادق آبادی تأکید کرد: اثبات این سخن در تفاوت قیمت انواع گازوئیل مشهود است که اگر تفاوت قیمت بالا بود لازم بود واحد تصفیه هیدورژنی نصب شود در حالیکه هم اکنون با وضعیت بازار و نرخ ها این اقدام اقتصاد طرح را ضعیف می کند.

 

وی در خصوص انتقادهای وارده به تولید این نوع گازوییل در سیراف گفت: در اقتصاد باید با عدد و رقم صحبت کرد و لازم است بزرگی بازار دیده شود و اینکه آیا امکان حضور در بازار وجود دارد یا نه؟ توجه به اقدام بزرگترین شرکت های اروپایی در تخصیص ۴ بلوک ۷۳ هزار بشکه ای گازوئیل نشان می دهد که این فرآورده بازار خوبی دارد و اقدام در سیراف مطابق الگوهای جهانی صورت گرفته زیرا تمام پالایشگاه های دنیا نیز اسپیلیترهایی با همین الگوی فرآیند و ظرفیتی بین ۵۰ تا ۷۰ هزار بشکه در حال تولید روزانه هستند.

 

مدیر عامل پروژه سیراف ادامه داد: میزان PPM گازوئیل تولیدی سیراف از ۱۹۰۰ هم کمتر است و عدد ۲۵۰۰ به دلیل ساختار سابق در فرآیند تولید است و دیگر ایندیکیتور اینچنینی وجود ندارد اما در مثال ها از عدد ۲۵۰۰ استفاده می شود.

 

صادق آبادی همچنین در پاسخ به این پرسش که امکان بهبود کیفیت گازوئیل در صورت سودآور بودن آن در پالایشگاه سیراف وجود دارد گفت: ما هیچ الگوی فرآیندی را اجبار نکردیم و همیشه می گوئیم یکی از معیارهای خوب در فضای کسب و کار درجه آزادی سرمایه گذار است و برای سرمایه گذار نباید تصمیم گرفت. در مورد کیفیت گازوئیل فعلاً مشخص شده که در شرایط فعلی با این درجه از کیفیت تولید این فرآورده مقرون به صرفه است و احتمال تصفیه آن به دلیل شرایط زیست محیطی در سال های آینده وجود دارد.

 

وی در مورد ممنوعیت استفاده از گازوئیل با ۲۵۰۰ پی پی ام در داخل کشور عنوان کرد: بسیار خوب است که در کشورمان به سمت استفاده از محصولات با استاندارد بالا حرکت می کنیم و کلان شهرهای بزرگی داریم که امکان استفاده از این گازوئیل را ندارند و باعث خوشحالی است که وزارت نفت در صدد جایگزینی سوخت های پاک است.

مدیرعامل پروژه سیراف در خصوص نرخ خوراک و شیوه تامین آن نیز، گفت: موضوع نرخ میعانات گازی رامطابق مصوبه مجلس که در قانون بودجه نیز لحاظ شده است در برنامه داریم بطوریکه مطابق اختیاری که به وزیر نفت داده شده است، نرخ میعانات ۹۵ درصد فوب خلیج فارس باید باشد، ضمن اینکه مجوزی وجود دارد که ۵ درصد را هم تخفیف قائل شوند. 

صادق آبادی در مورد امکان رقابتی بودن محصولات طرح سیراف با تکیه بر نرخ فوب خلیج فارس اظهار کرد: ما از ۵ درصد مشوقی که وزارت نفت در مورد میعانات گازی و چه برای نفت خام داده به طور طبیعی استفاده کردیم و این در مورد تمام پالایشگاه ها صادق است و همین ۵ درصد باعث سود خوبی در نرخ بازگشت سرمایه شده است و انگیزه های لازم را برای ورود سرمایه گذاران فراهم کرده است.

 

مدیرعامل پروژه سیراف در خصوص تأمین خوراک پالایشگاه های سیراف بیان کرد: امور بین الملل موافقت نامه خوراک را صادر می کند و قرار داد امضای خوراک به هر هشت پالایشگاه ۱۰ روز قبل از مراسم کلنگ زنی داده شد، قرارداد به دلیل موکول شدن به زمان برداشت به شکلی پیش می رود که وقتی پروژه به پیشرفت فیزیکی ۹۰ درصد رسید اعلام می کنند تا در چند ماه آینده قراردادها امضاء شود.

صادق آبادی در ادامه با اشاره به اشتغال در ۸ پایشگاه طرح سیراف گفت: در دوره ساخت این پالایشگاه ها اشتغال بالایی ایجاد می شود و حدود ۱۵ هزار شغل مستقیم ایجاد می شود و معمولا در این صنعت به ازاء هر شغل مستقیم تا ۴ شغل غیر مستقیم نیز ایجاد می شود و در دوره بهره بردای اشتغال طبعتاً کاهش می یابد و ۲۰۰ شغل برای هر پالایشگاه که در مجوع ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ شغل دائم در مجموع این طرح به وجود می آید.

وی همچنین در مورد زمین محل بهره بردای این طرح و عدم خرید آن توضیح داد: ارزش افزوده این طرح به زمین خریداری شده نیست و سیاستی بود برای کمک به بخش خصوصی تا هنگامیکه هنوز منابع مالی را تأمین نکرده از آورده و سرمایه اولیه خود برای تأمین زمین هزینه نکند و متأسفانه در بسیاری از پروژه ها زمین و مجوز خود به یک امتیاز برای تجارت تبدیل شده بود و اینجا هدف صرفاً حمایت از بخش خصوصی بود.

 

مدیرعامل پروژه سیراف همچنین در مورد اعلام آمادگی ۷ شرکت غربی برای سرمایه گذاری در طرح سیراف و موانع موجود در تحقق این موضوع گفت: سرمایه گذاری خارجی بی تردید نیازمند بهبود فضای کسب و کار در داخل همچنین بهبود فضای جهانی نسبت به سرمایه گذاری در ایران و شرکت های بسیاری علاقه مند به ورود در سیراف هستند و این به آن معنا نیست که هم اکنون ورود یافتند.

وی در مورد اعلام آمادگی شرکت های خارجی برای حضور در طرح سیراف بیان کرد: طبعتاً شرکت های خارجی با توجه به اینکه این پروژه در بخش خصوصی تعریف شده سریعتر با این واحد مذاکره خواهند کرد اما این به آن معنی نیست که سرمایه های خارجی منابع صرف در ادامه کار شود.

 

مدیرعامل پروژه سیراف با تأکید بر اینکه بخش خصوصی در پالایشگاه سیراف با دلار سرمایه گذاری کرده گفت: شاید کمترین ریسک برای آن این باشد که بتواند محصول خود را نیز در بازار جهانی به قیمت دلار به فروش برساند و اگر بخواهد این محصول را در داخل عرضه کند باید توجه داشت با در مدار قرار گرفتن پروژه های ارتقاء کیفیت سوخت داخل آیا نیازی در داخل به محصول سیراف خواهد بود یا خیر.

 

صادق آبادی خاطر نشان کرد: سیراف نتیجه ساعت ها بررسی و کار کارشناسی مدیران است و ما چرخه را مجدد اختراع نکردیم و این ساختار در خارج از مرزها نیز اجرایی شده است و شخص آقای زنگنه در این طرح ساعت ها وقت صرف کردند و با شناخت دقیقی که از بخش خصوصی دارند و با در نظر گرفتن شرایط فعلی اقتصاد و دغدغه های فعالان بخش خصوصی پروژه سیراف را کلید زدند.

صادق آبادی در پاسخ به پرسشی مبنی بر پیشرفت طرح سیراف بر اساس سرمایه گذاری مشارکتی صورت گرفته به جزئیات آن پرداخت و افزود: تمام سرمایه گذارانی که انتخاب شدند و چهار صندوق بازنشستگی که توان مالی بیشتری داشتند به همراه آورده نقدی ۵۰ میلیون دلاری که از سوی بخش خصوصی اثبات شده، این طرح را کلید زدند.

 

وی یادآورد شد: ۵۰ میلیون دلار آورده بخش خصوصی در شرایطی است که این دارایی در رهن هیچ موسسه و یا بانکی نیست تا امکان هزینه کرد آنها در پروژه یا استفاده از دارایی ها به عنوان تضامین اولیه باشد و نقدینگی اولیه را با ۲۰ میلیون دلار آغاز کردیم و در فاز اول عملیات را انجام دادیم تا به مرحله خاک برداری رسیدیم.

 

بنابه این گزارش، میزگرد تخصصی «شتاب و جذب سرمایه های خارجی صنعت نفت بعد از توافق هسته ای» از سلسله میزگردهای مجازی است که به صورت خلاقانه در گروه «گفت و گوی نفتی» یکی از شبکه های مجازی و با حضور مسوولان امر و خبرنگاران حوزه نفت برگزار شد.