حضور آقا زاده ها در انتخابات نشان از تثبیت جمهوریت نظام است

اگر دیروز تحلیلگران مهمترين پيامد انقلاب اسلامی ایران را نه سقوط شاه، بلكه فروپاشي خاندان هزار فاميل حكومتگر ايران می دانستند، این روزها برخی رسانه های داخلی از حضور وابستگان مسئولین در انتخابات خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی اظهار نگرانی می کنند.

منظور از هزار فامیل چیست؟

»هزار فاميل» يك مفهوم قراردادي است كه به دودمان‌هاي حكومتگر ايران در دوران قاجار و پهلوي اطلاق مي‌شود. بايد توجه داشت كه در ايران «اشرافيت» به معناي اروپايي آن وجود نداشت. ثبات طولاني دودمان‌هاي سلطنتي و نظام ويژه فئودالي در اروپا سبب شد كه در برخي كشورهاي اروپايي دودمان‌هاي اشرافي چند صد ساله و ريشه‌دار پديدار شود. در ايران چنين ثباتي وجود نداشت و جابه‌جايي سلسله‌هاي پادشاهي به همراه خود زوال و نابودي دودمان‌هاي حكومتگر پيشين را نيز در پي داشت.

بنا به شهادت مورخان با بررسی تمام دوره پنجاه ساله پهلوي به ندرت به اسمي بر خواهيم خورد كه به نوعي با هزار فاميل بستگي و رابطه نداشته باشد. اين درخت سهمگين سايه‌اش همچنان برقرار بود و همه‌چيز را در يد قدرت خود گرفته بود تا اينكه انقلاب فرا رسيد و آن طوفان توانست ريشه اين درخت را از جاي بركند.

با پیروزی انقلاب اسلامی کلیه مسئولین کشور، با رای مستقیم و غیرمستقیم مردم انتخاب می شوند و با بررسی رویکرد دولتها، مجلس ها و شوراها در طول انقلاب اسلامی ایران می بینیم که چه بسیار افرادی که برای مدتی متصدی مسئولیتی شدند و پس از آن از گردونه فضای سیاسی کشور خارج شدند.

دکتر غلامحسین مقیمی در کتاب مشروطیت، جمهوریت، اسلامیت (نشر معناگرا) در تعریف حکومت جمهوری می گوید: به تعریف کلی، جمهوری شیوه حکومتی است که بر پایه مردم‌سالاری (دموکراسی) یا غیر دموکراسی، مردم آن، حق حاکمیت بر سرنوشت اجتماعی خودشان را به­ طور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق زمام­دارانی که با رضایت و رأی مستقیم یا غیرمستقیم آنان به گونه‌ای که توارث در آن دخالتی نداشته باشد تعیین و آنان نیز اقتدارات معین قانونی خود را در یک مدت محدود و تحت نظارت آنان اعمال می‌نمایند.

در اخبار آمده است در انتخابات پیش روی مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری، شاهد حضور کم سابقه افراد منتسب به مسئولین فعلی و قبلی کشور بوده ایم که البته این تعداد کم سابقه مجموعا 19 نفر در میان یازده هزار و ۷۶۴ ثبت نام کننده برای انتخابات مجلس شورای اسلامی است (تقریبا یک هزارم یا یک دهم درصد) که حتی تعداد کمتری نسبت به تعداد داوطلبان اقلیت های دینی در کشور دارد.

این خود بزرگترین موفقیت برای نظام سیاسی جمهوری اسلامی است که با فاصله سی و هفت سال از انقلاب خود و پس از حذف هزارتوی هزارفامیل از سطح کشور، گروهی از نزدیکان مسئولین قبلی و فعلی به این نتیجه رسیده اند که برای تصدی مسوولیت ها باید خود را در معرض بررسی شورای نگهبان قانون اساسی گذاشته و پس از تایید صلاحیت های عمومی آنان این شورا بر اساس سوابق نهادهای قضایی، امنیتی، نظامی و انتظامی، خود را در برابر آرای عمومی جامعه قرار دهند.

به نظر حقیر این موضوع را می توان گامی به سوی جلو برای حذف یک پیشینه فرهنگی به جا مانده از قاجار و پهلوی دانست که برخی افراد که پیش از این در افواه مردم  به عدم پاسخگویی در برابر فعالیت های خود مشهور بودند، اینک نیاز به کسب آرای مردم برای تداوم حضور خود دارند.

رهبرانقلاب در درس خارج فقه دوشنبه 30/9/94 در شرح روایتی از امیرالمومنین (ع) که "ای مردم بدانید هیچ شرافتی بالاتر از اسلام نیست" فرمودند:
حضرت فرمود اسلام شرف است، قومت هرکه می خواهد باشد، کیسه ات (اموالت) هرچقدر می خواهد باشد، دیگر در جامعه این آقا نمی تواند بگوید من آقازاده فلانی هستم اینها حرف مفت است!

ایشان در سال اردیبهشت ماه 82 در دانشگاه شهید بهشتی می فرمایند:

آقازاده‌ها یک عنوان کلّی است. یعنی فرزندان علما؟ فرزندان مسؤولان؟ یا فرزندان هر آقایی؟ بالاخره هر آقایی، فرزندش آقازاده است. آقازاده و غیر آقازاده ندارد؛ باید جلوِ همه را بگیرند و می‌گیرند؛ این‌طور نیست که کسی ملاحظه کسی را بکند. البته گاهی شایعه و حرف و گپ هم درست می‌کنند؛ همه آنها را باور نکنید؛ خیلی از آنها درست نیست.

بر اساس این استدلال نباید حضور آقا زاده ها در انتخابات را پدیده ای منفی، بلکه باید آنرا مثبت ارزیابی کرد. چرا که می توان آنرا نشانگر پایان دوره مسئولیت های بدون پاسخگویی و رسوخ قانون به لایه های مختلف جامعه و نشانگر بروز روح جمهوریت در نظام جمهوری اسلامی دانست. نظامی که حتی فرزندان عالیرتبه ترین مقاماتش برای انتخاب باید خود را به رأی مردم عرضه کنند.