وزیر اسبق کشاورزی بابیان اینکه سپردن تنظیم بازار به وزارتخانه‌های تولیدی مانند سپردن گوسفند به دست گرگ است، گفت: در ۱۰ تا ۱۲ سال آینده تمام سیاستهای کشور تحت تاثیر نبود آب قرار خواهد گرفت.
به گزارش خبرگزاری دانا،عیسی کلانتری در گفتگو با مهر در پاسخ به این پرسش که عملکرد وزارت جهاد کشاورزی را در دولت یازدهم چگونه ارزیابی می‌کنید؟ اظهارداشت: به نظر بنده وزارت جهاد کشاورزی در زمینه کارهای خدماتی و خدمت رسانی به کشاورزان، عملکرد قابل دفاعی داشته است ولی در زمینه اقدامات زیربنایی به دلیل محدودیت‌های مالی که دولت با آن روبرو بوده، نتوانسته به اهداف خود برسد.
وی درباره دلایل مخالفت خود با سیاست خودکفایی گندم در سال ۸۳ و اینکه درباره خودکفایی این محصول در سال‌جاری چه نظری دارد؟ گفت: آن زمان برای نیل به خودکفایی، کشور نیازمند تولید۱۴ و نیم میلیون تن گندم بود اما درحال حاضر با تولید ۹ و نیم تا ۱۰ میلیون تن از این محصول می‌توان خودکفا شد.
وزیراسبق کشاورزی با اشاره به اینکه حذف یارانه نان در کشور منجر به کاهش مصرف گندم شده است، افزود: ما در هر شرایطی ظرفیت تولید ۱۰ میلیون تن گندم د رداخل کشور را داریم و مشکل خاصی در این زمینه وجود ندارد.
کلانتری با بیان اینکه تفاوت میزان تولید گندم لازم برای نیل به خودکفایی در سال‌های ۸۳ و ۹۵ حدود ۴ تا ۵ میلیون تن است، گفت: مشکل ما همواره در تولید ۴ تا ۵ میلیون تن آخر بود که با افزایش سطح زیرکشت بی‌رویه گندم و کاهش سطح زیرکشت سایر محصولات ایجاد می‌شد؛ این مساله از سال ۸۳-۸۲ اقتصاد کشاورزی ما را برهم زد و درحال حاضر ایران در تولید هیچ محصول زراعی، باغی و دامی مزیت نسبی نسبت به بازارهای جهانی ندارد.
دبیرکل خانه کشاورز ادامه داد: از سال ۸۲، سیاست غلط خودکفایی برای تولید ۱۴ و نیم میلیون تن گندم در کشور، سطح زیرکشت سایر محصولات را بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزارهکتار کاهش داد و جنگ قیمت بین محصولات داخلی آغاز شد.
کلانتری اضافه کرد: به گونه‌ای که امروز نه تنها قیمت هیچ کدام از محصولات ما از جمله گوشت، گندم، شکر، شیر، تخم مرغ، مرغ، برنج، ذرت و غیره ارزان‌تر از بازارهای جهانی نیست بلکه به مراتب گران‌تر هم است.
وی با بیان اینکه این امر نتیجه سیاستهای نادرست آن زمان است، افزود: درحال حاضر با توجه به اینکه مصرف نان به دلیل حذف یارانه آن کاهش یافته و مصرف گندم نیز پایین آمده است، خودکفایی توجیه دارد.
جهاد و صنعت از بالارفتن قیمت‌ها خشنود می‌شوند
وزیراسبق کشاورزی همچنین به این پرسش که اوضاع بازار کالاهای اساسی را در حال حاضر چگونه ارزیابی می‌کنید؟ پاسخ داد: بنده مخالف ادغام وزارت بازرگانی در وزارتخانه‌های صنایع و کشاورزی بودم الان هم با این مساله مخالف هستم؛ نابسامانی بازار کالاهای اساسی و بی دفاعی مصرف کننده در حال حاضر، ناشی از انحلال وزارت بازرگانی است.
کلانتری با بیان اینکه وزارت بازرگانی مسئولیت دفاع از حقوق مصرف کنندگان را نیز بر عهده داشت، گفت: درحال حاضر وضعیت ما به گونه‌ای است که انگار گوسفند را دست گرگ سپرده‌اند تا از آن حمایت کند.
وی افزود: ممکن است وزارتخانه‌های تولیدی در باطن از اینکه قیمت‌ها در بازار هر روز بالاتر برود، خشنود هم باشند و درحال حاضر این مساله یکی از اساسی‌ترین مشکلات کشور است.
کلانتری در پاسخ به این پرسش که بنابراین وزارت جهادکشاورزی را تنظیم بازار موفق نمی‌دانید؟ گفت: تنظیم بازار برای این وزارتخانه مهم نیست چرا که هدف اولیه آنها حمایت از تولید است ضمن اینکه وزارت صنعت نیز همین وضعیت را دارد و درحال حاضر مصرف کننده بدون پشتوانه مانده است.
وی این امر را یکی از مهمترین ضعف‌های کشور دانست و تصریح کرد: نمی‌شود هر زمان که وزارتخانه‌های صنعت و جهاد تصمیم گرفتند واردات را ممنوع کنند و میزان تعرفه‌ها را افزایش دهند؛ این که روش تنظیم بازار نیست.
دبیرکل خانه کشاورز افزود: منافع مصرف کنندگان در این میان گم شده و یکی از دلایل نابسامانی بازار کالاهای اساسی این است که دستگاه متولی تولید، خودش بعنوان کنترل کننده بازار و قیمت‌گذار عمل میکند.
کلانتری درباره اقدام اخیر وزارت جهادکشاورزی در زمینه کاهش ذخایر استراتژیک کشور نیز گفت: طبق شرایط و مصوبات دولت و شورای عالی امنیت ملی باید حداقل ذخایری در انبارها وجود داشته باشد و وزارت جهاد نمی‌تواند از این مصوبات عدول کند.
وی اضافه کرد: بنده نمی‌دانم درحال حاضر موجودی انبارها به چه صورت است؛ شاید موجودی آنها بالاتر از حداقل‌هایی است که دولت تعیین کرده و اگر این‌گونه باشد بهتر است در واردات محدودیت ایجاد شود چراکه از فساد کالاها و ایجاد ضایعات جلوگیری میکند.
کمبود آب بر تمام سیاستهای کشور سایه می افکند
وزیراسبق کشاورزی با بیان اینکه ما نمی‌توانیم همه نیاز غذایی کشور را در داخل تامین کنیم و کسی که چنین ادعایی میکند حتما اطلاعات کافی ندارد، تصریح کرد: ما به شدت با مشکل آب مواجه هستیم، میزان آبهای تجدیدپذیر کشور از ۱۳۲ میلیارد متر مکعب در حدود ۵۰ سال قبل، به ۸۸ میلیارد مترمکعب درحال حاضر رسیده است.
کلانتری ادامه داد: براساس عرف بین الملل، ما مجاز به برداشت ۴۰ تا حداکثر ۵۰ درصد (۴۴ میلیارد متر مکعب) از این میزان هستیم درحالی که ۹۶ میلیارد مترمکعب آن را مصرف می‌کنیم.
وی با بیان اینکه کمبود و نبود آب در آینده‌ای بسیار بسیار نزدیک بر همه مسائل کشور تاثیرگذار خواهد بود، تاکید کرد: این مساله در ۱۰ تا ۱۲ سال آینده روی همه سیاستهای کشور از سیاستهای بین المللی گرفته تا اجتماعی، تاثیرگذار خواهد گذاشت اما درحال حاضر تقریبا کسی به فکر این بحران نیست.
دبیرکل خانه کشاورز با تاکید بر اینکه سیاست‌گذاری‌های وزارت جهاد کشاورزی نباید جدا از مساله منابع آب کشور باشد، گفت: به نظر من وزارت نیرو مقداری از انجام وظایفش کوتاه می‌آید که این باعث شده وزارت جهادکشاورزی هرطور می‌خواهد برنامه ریزی میکند این در حالی است که بدون تایید وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی نباید مخیر باشد که هرگونه که خواست، سیاست‌گذاری کند.
کلانتری ادامه داد: درحال حاضر آب تعیین کننده سیاستهای کلی کشور بویژه در بخش کشاورزی است چراکه این بخش بیش از ۸۰ درصد آب کشور را مصرف میکند.
صرفه جویی یک میلیارد متر مکعب آب با ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی
وی درباره سیاست وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر عدم حمایت از کشت برنج در استان‌های غیرشمالی وعدم موفقیت وزارتخانه مذکور در این زمینه، اظهارداشت: این مسائل نشان دهنده آن است که منافع ملی در سیاستهای تولیدی جایگاهی ندارد.
کلانتری با بیان اینکه منافع ملی ایجاب میکند، وزارت جهادکشاورزی اعلام کند کشت برنج در مناطق خارج از ۳ استان شمالی نباید انجام شود، گفت: اما در عمل وزارت جهاد نمی‌تواند مانع این کار شود.
وی افزود: ما در اواخر دهه ۷۰ این سیاست را پیشنهاد کردیم که در خارج از۳ استان شمالی از کشت برنج حمایت نشود ضمن اینکه ما با قیمت‌های تضمینی مناسب محصول شالی‌های شمال را بخریم و علاوه بر این ورود برنج به شمال را منع کنیم سپس تولیدات دیگر نقاط کشور را با واردات و قیمت‌های جهانی مواجه کنیم.
کلانتری با اشاره به اینکه بنابراین تولیدکنندگان در استان‌های غیرشمالی باید با برنج وارداتی رقابت کنند و چون توان این کار را ندارند، از کشت برنج منصرف خواهند شد، افزود: وزارت جهاد کشاورزی درحال حاضر قسمت دوم و مهم این کار را عملیاتی نکرده است.
جهاد سیاست ابلاغ کرده اما اقدام نمی‌کند
وی اضافه کرد: وزارت جهاد قسمت آسان کار را که ابلاغ سیاست بوده انجام داده است اما در عمل اقدامی نمی‌کند و آب تاراج می‌شود.
وزیر اسبق کشاورزی اضافه کرد: اینکه وزارت کشاورزی اعلام میکند از کشت برنج در مناطق غیرشمالی حمایت نمی‌کنیم، تعارف است؛ حمایت نکنند؛ اما وقتی جلوی واردات را گرفته و عرضه برنج به بازار را کم کرده‌اند، طبیعی است که تولیدکنندگان مناطق غیرشمالی هم به هر قیمتی دلشان خواست می‌توانند محصولشان را عرضه می‌کنند.
کلانتری افزود: به نظر می‌رسد وزارت جهاد در این زمینه مقداری سیاسی کاری کرده است؛ چراکه جلوی واردات را گرفته و تولیدکنندگان هم هرچقدر دوست دارند، کشت می‌کنند.
به گفته دبیرکل خانه کشاورز در صورت اجرای صحیح این سیاست و عدم کشت برنج در مناطق غیرشمالی، در مصرف بین ۵۰۰ تا تا یک میلیارد متر مکعب آب صرفه جویی می‌شود.
وی درباره دلایل مخالفت خود با سیاست خودکفایی گندم در سال ۸۳ و اینکه درباره خودکفایی این محصول در سال‌جاری چه نظری دارد؟ گفت: آن زمان برای نیل به خودکفایی، کشور نیازمند تولید۱۴ و نیم میلیون تن گندم بود اما درحال حاضر با تولید ۹ و نیم تا ۱۰ میلیون تن از این محصول می‌توان خودکفا شد.
وزیراسبق کشاورزی با اشاره به اینکه حذف یارانه نان در کشور منجر به کاهش مصرف گندم شده است، افزود: ما در هر شرایطی ظرفیت تولید ۱۰ میلیون تن گندم د رداخل کشور را داریم و مشکل خاصی در این زمینه وجود ندارد.
کلانتری با بیان اینکه تفاوت میزان تولید گندم لازم برای نیل به خودکفایی در سال‌های ۸۳ و ۹۵ حدود ۴ تا ۵ میلیون تن است، گفت: مشکل ما همواره در تولید ۴ تا ۵ میلیون تن آخر بود که با افزایش سطح زیرکشت بی‌رویه گندم و کاهش سطح زیرکشت سایر محصولات ایجاد می‌شد؛ این مساله از سال ۸۳-۸۲ اقتصاد کشاورزی ما را برهم زد و درحال حاضر ایران در تولید هیچ محصول زراعی، باغی و دامی مزیت نسبی نسبت به بازارهای جهانی ندارد.
دبیرکل خانه کشاورز ادامه داد: از سال ۸۲، سیاست غلط خودکفایی برای تولید ۱۴ و نیم میلیون تن گندم در کشور، سطح زیرکشت سایر محصولات را بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزارهکتار کاهش داد و جنگ قیمت بین محصولات داخلی آغاز شد.
کلانتری اضافه کرد: به گونه‌ای که امروز نه تنها قیمت هیچ کدام از محصولات ما از جمله گوشت، گندم، شکر، شیر، تخم مرغ، مرغ، برنج، ذرت و غیره ارزان‌تر از بازارهای جهانی نیست بلکه به مراتب گران‌تر هم است.
وی با بیان اینکه این امر نتیجه سیاستهای نادرست آن زمان است، افزود: درحال حاضر با توجه به اینکه مصرف نان به دلیل حذف یارانه آن کاهش یافته و مصرف گندم نیز پایین آمده است، خودکفایی توجیه دارد.
جهاد و صنعت از بالارفتن قیمت‌ها خشنود می‌شوند
وزیراسبق کشاورزی همچنین به این پرسش که اوضاع بازار کالاهای اساسی را در حال حاضر چگونه ارزیابی می‌کنید؟ پاسخ داد: بنده مخالف ادغام وزارت بازرگانی در وزارتخانه‌های صنایع و کشاورزی بودم الان هم با این مساله مخالف هستم؛ نابسامانی بازار کالاهای اساسی و بی دفاعی مصرف کننده در حال حاضر، ناشی از انحلال وزارت بازرگانی است.
کلانتری با بیان اینکه وزارت بازرگانی مسئولیت دفاع از حقوق مصرف کنندگان را نیز بر عهده داشت، گفت: درحال حاضر وضعیت ما به گونه‌ای است که انگار گوسفند را دست گرگ سپرده‌اند تا از آن حمایت کند.
وی افزود: ممکن است وزارتخانه‌های تولیدی در باطن از اینکه قیمت‌ها در بازار هر روز بالاتر برود، خشنود هم باشند و درحال حاضر این مساله یکی از اساسی‌ترین مشکلات کشور است.
کلانتری در پاسخ به این پرسش که بنابراین وزارت جهادکشاورزی را تنظیم بازار موفق نمی‌دانید؟ گفت: تنظیم بازار برای این وزارتخانه مهم نیست چرا که هدف اولیه آنها حمایت از تولید است ضمن اینکه وزارت صنعت نیز همین وضعیت را دارد و درحال حاضر مصرف کننده بدون پشتوانه مانده است.
وی این امر را یکی از مهمترین ضعف‌های کشور دانست و تصریح کرد: نمی‌شود هر زمان که وزارتخانه‌های صنعت و جهاد تصمیم گرفتند واردات را ممنوع کنند و میزان تعرفه‌ها را افزایش دهند؛ این که روش تنظیم بازار نیست.
دبیرکل خانه کشاورز افزود: منافع مصرف کنندگان در این میان گم شده و یکی از دلایل نابسامانی بازار کالاهای اساسی این است که دستگاه متولی تولید، خودش بعنوان کنترل کننده بازار و قیمت‌گذار عمل میکند.
کلانتری درباره اقدام اخیر وزارت جهادکشاورزی در زمینه کاهش ذخایر استراتژیک کشور نیز گفت: طبق شرایط و مصوبات دولت و شورای عالی امنیت ملی باید حداقل ذخایری در انبارها وجود داشته باشد و وزارت جهاد نمی‌تواند از این مصوبات عدول کند.
وی اضافه کرد: بنده نمی‌دانم درحال حاضر موجودی انبارها به چه صورت است؛ شاید موجودی آنها بالاتر از حداقل‌هایی است که دولت تعیین کرده و اگر این‌گونه باشد بهتر است در واردات محدودیت ایجاد شود چراکه از فساد کالاها و ایجاد ضایعات جلوگیری میکند.
کمبود آب بر تمام سیاستهای کشور سایه می افکند
وزیراسبق کشاورزی با بیان اینکه ما نمی‌توانیم همه نیاز غذایی کشور را در داخل تامین کنیم و کسی که چنین ادعایی میکند حتما اطلاعات کافی ندارد، تصریح کرد: ما به شدت با مشکل آب مواجه هستیم، میزان آبهای تجدیدپذیر کشور از ۱۳۲ میلیارد متر مکعب در حدود ۵۰ سال قبل، به ۸۸ میلیارد مترمکعب درحال حاضر رسیده است.
کلانتری ادامه داد: براساس عرف بین الملل، ما مجاز به برداشت ۴۰ تا حداکثر ۵۰ درصد (۴۴ میلیارد متر مکعب) از این میزان هستیم درحالی که ۹۶ میلیارد مترمکعب آن را مصرف می‌کنیم.
وی با بیان اینکه کمبود و نبود آب در آینده‌ای بسیار بسیار نزدیک بر همه مسائل کشور تاثیرگذار خواهد بود، تاکید کرد: این مساله در ۱۰ تا ۱۲ سال آینده روی همه سیاستهای کشور از سیاستهای بین المللی گرفته تا اجتماعی، تاثیرگذار خواهد گذاشت اما درحال حاضر تقریبا کسی به فکر این بحران نیست.
دبیرکل خانه کشاورز با تاکید بر اینکه سیاست‌گذاری‌های وزارت جهاد کشاورزی نباید جدا از مساله منابع آب کشور باشد، گفت: به نظر من وزارت نیرو مقداری از انجام وظایفش کوتاه می‌آید که این باعث شده وزارت جهادکشاورزی هرطور می‌خواهد برنامه ریزی میکند این در حالی است که بدون تایید وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی نباید مخیر باشد که هرگونه که خواست، سیاست‌گذاری کند.
کلانتری ادامه داد: درحال حاضر آب تعیین کننده سیاستهای کلی کشور بویژه در بخش کشاورزی است چراکه این بخش بیش از ۸۰ درصد آب کشور را مصرف میکند.
صرفه جویی یک میلیارد متر مکعب آب با ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی
وی درباره سیاست وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر عدم حمایت از کشت برنج در استان‌های غیرشمالی وعدم موفقیت وزارتخانه مذکور در این زمینه، اظهارداشت: این مسائل نشان دهنده آن است که منافع ملی در سیاستهای تولیدی جایگاهی ندارد.
کلانتری با بیان اینکه منافع ملی ایجاب میکند، وزارت جهادکشاورزی اعلام کند کشت برنج در مناطق خارج از ۳ استان شمالی نباید انجام شود، گفت: اما در عمل وزارت جهاد نمی‌تواند مانع این کار شود.
وی افزود: ما در اواخر دهه ۷۰ این سیاست را پیشنهاد کردیم که در خارج از۳ استان شمالی از کشت برنج حمایت نشود ضمن اینکه ما با قیمت‌های تضمینی مناسب محصول شالی‌های شمال را بخریم و علاوه بر این ورود برنج به شمال را منع کنیم سپس تولیدات دیگر نقاط کشور را با واردات و قیمت‌های جهانی مواجه کنیم.
کلانتری با اشاره به اینکه بنابراین تولیدکنندگان در استان‌های غیرشمالی باید با برنج وارداتی رقابت کنند و چون توان این کار را ندارند، از کشت برنج منصرف خواهند شد، افزود: وزارت جهاد کشاورزی درحال حاضر قسمت دوم و مهم این کار را عملیاتی نکرده است.
جهاد سیاست ابلاغ کرده اما اقدام نمی‌کند
وی اضافه کرد: وزارت جهاد قسمت آسان کار را که ابلاغ سیاست بوده انجام داده است اما در عمل اقدامی نمی‌کند و آب تاراج می‌شود.
وزیر اسبق کشاورزی اضافه کرد: اینکه وزارت کشاورزی اعلام میکند از کشت برنج در مناطق غیرشمالی حمایت نمی‌کنیم، تعارف است؛ حمایت نکنند؛ اما وقتی جلوی واردات را گرفته و عرضه برنج به بازار را کم کرده‌اند، طبیعی است که تولیدکنندگان مناطق غیرشمالی هم به هر قیمتی دلشان خواست می‌توانند محصولشان را عرضه می‌کنند.
کلانتری افزود: به نظر می‌رسد وزارت جهاد در این زمینه مقداری سیاسی کاری کرده است؛ چراکه جلوی واردات را گرفته و تولیدکنندگان هم هرچقدر دوست دارند، کشت می‌کنند.
به گفته دبیرکل خانه کشاورز در صورت اجرای صحیح این سیاست و عدم کشت برنج در مناطق غیرشمالی، در مصرف بین ۵۰۰ تا تا یک میلیارد متر مکعب آب صرفه جویی می‌شود.
