توجه به این نوع انرژیها در سالهای اخیر با توجه به اتمام منابع انرژی تجدیدناپذیر، افزایش یافته است. به گونهای که در سال ۲۰۰۶ حدود ۱۸ درصد از انرژی مصرفی جهانی از راه انرژیهای تجدید پذیر بدست آمده است.
روند افزایشی استفاده از انرژی تجدید پذیر باد، زیست توده، زمین گرمایی و خورشیدی
ایران نیز یکی از کشورهای دارای پتانسیل بالای انرژیهای تجدید پذیر به ویژه خورشیدی است. میزان تابش انرژی خورشیدی در نقاط مختلف جهان متغیر بوده ولی در کمربند خورشیدی زمین، بیشترین مقدار را دارد و ایران نیز در نواحی پرتابش این کمربند واقع شده است و مطالعات نشان می دهد که استفاده از تجهیزات خورشیدی در ایران مناسب بوده و میتواند بخشی از انرژی مورد نیاز کشور را تأمین کند.
تعداد روزهای آفتابی ایران ۳۰۰ روز (بیش از دو سوم از سال) گزارش شده است. میزان متوسط تابش خورشید 4.5 تا 5.5 کیلو وات ساعت بر متر مربع در روز است که نشان میدهد ایران یکی از کشورهای با پتانسیل بالا در زمینه انرژی خورشیدی است. بر اساس مطالعات انجام شده از سوی آلمان، ایران میتواند در مساحتی بیش از ۲۰۰۰ کیلومترمربع، امکان نصب بیش از ۶۰ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی خورشیدی را دارد.
پتانسیل انرژی باد در کشور
در حوزه انرژی بادی نیز، ایران عضو مجمع جهانی انرژی بادی است. میزان ظرفیت نصب شده برق بادی تا اوایل سال ۱۳۸۷ بالغ بر ۱۲۸ مگاوات بوده است، که تولید ۳۰۷ گیگاوات ساعت برق را طی دوره ۱۳۷۳ تا 1384 را به همراه داشته است. این میزان برق تولیدی سبب صرفه جویی ۴۲۵ هزار بشکه نفت در بخش نیروگاهی ایران شده و در جای خود موجب کاهش یک میلیون تن انواع آلایندههای زیست محیطی در فاصله این سالها شده است.
کل پتانسیل برق بادی 3.6 گیگاوات تخمین زده شده است و مطالعات نشان داده که تولید انرژی بادی در 3 استان گیلان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی اقتصادی و مقرون به صرفه است.
نیروگاه بادی منجیل
زیست توده منبعی برای تولید انرژی
زیست توده یکی از منابع عمده در میان انواع منابع انرژیهای نو قلمداد میشود. بر اساس تعریف اتحادیه اروپا، زیست توده عبارت است از اجزا قابل تجزیه زیستی از محصولات، پسماندها و زائدات کشاورزی (شامل مواد گیاهی و دامی)، جنگلها و صنایع وابسته و همچنین زائدات صنعتی و شهری قابل تجزیه.
امروزه مشخص شده است که سوختهای زیستی به دست آمده از پسماندهای جنگلها و محصولات کشاورزی جهان میتواند سالانه به اندازه ۷۰ میلیارد تن نفت خام انرژی در دسترس بشر قرار دهد که این میزان ۱۰ برابر مصرف سالانه انرژی در جهان است.
اولین هاضم تولید گاز متان در ایران در روستاهای «نیاز آباد» لرستان در سال 1354 ساخته شد. این دستگاه به گنجایش 5 متر مکعب فضولات گاوی روستا را مورد استفاده قرار داده و بیوگاز مصرفی حمام را تأمین میکرد.
در حال حاضر پروژههای متعددی در این خصوص توسط وزارت نیرو و بخش خصوصی در دست اجرا است.
با توجه به پتانسیل بالای ایران در تولید انرژی از منابع تجدید پذیر از سوی انجمن انرژیهای تجدید پذیر کنفرانس در این زمینه برگزار میشود.
کنفرانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر در ایران
دکتر سید مسلم موسوی مدیر عامل انجمن انرژیهای تجدید پذیر در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، جذب سرمایه گذاری خارجی، توسعه و بومی سازی فناوریهای حوزه انرژیهای تجدید پذیر را از اهداف برگزاری این کنفرانس نام برد و گفت: این کنفرانس فرصتی را فراهم میکند تا شرکتهای صنعتی فعال و توانمند داخلی در این حوزه، دستاوردها، توانایی و محصولات خود را عرضه کنند.
وی تمرکز این کنفرانس را بر موضوعات سیاستی و تجاری انرژیهای تجدیدپذیر دانست و ادامه داد: سخنرانیهای کلیدی، میزگردهای تخصصی و پنلهای سخنرانی صاحب نظران و معرفی شرکتهای فعال بینالمللی و داخلی در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر شاخههای انرژی خورشیدی، بادی، زیست توده و زمین رمایی از جمله برنامههای جنبی این کنفرانس است.
موسوی برگزاری نمایشگاهی از دستاوردها را از دیگر برنامهها ذکر کرد و یادآور شد: این کنفرانس فرصتهای بی نظیری برای بحث و تبادل نظر با مسوولان و مقامات دولتی در جهت رفع موانع و همچنین تسهیل مکانیزمهای سرمایه گذاری در این حوزه ایجاد خواهد کرد.
مدیر عامل انجمن انرژیهای تجدید پذیر زمان برگزاری این کنفرانس را روزهای 16 تا 18 آذرماه ذکر کرد و یادآور شد: این کنفرانس با حضور مسئولان کشوری و صاحب نظران داخلی و خارجی از روز سهشنبه 16 تا پنجشنبه 18 آذرماه در هتل اسپیناس پالاس برگزار خواهد شد.
وی با بیان اینکه در این کنفرانس تجارب موفق خارجی در توسعه انرژیهای تجدید پذیر و توسعه فناوری ارائه خواهد شد، خاطر نشان کرد: علاوه بر آن در خصوص چالشها و موانع موجود در نظام ملی توسعه انرژیهای تجدید پذیر و راهکارهای حل آنها، بررسی مکانیزمهای مختلف تامین مالی و نقش انرژیهای تجدید پذیر بحث و تبادل نظر خواهد شد.
موسوی بررسی اجرای تعهدات زیست محیطی بین المللی ایران در مصوبات کنفرانس پاریس را از دیگر موضوعات مطرح در این کنفرانس نام برد.
انرژیهای تجدید پذیر شامل منابع متنوع و مختلفی است که از انرژیهای طبیعی و قابل دسترس به وجود میآیند با توجه به اینکه این انرژیها صورتی آرمانی ندارند اما استفاده از آنها موجب کاهش مصرف فرآوردههای نفتی، اشتغالزایی شده و میزان آلایندگی زیست محیطی میشود. این امر موجب شده که میزان حجم سرمایه گذاری انجام شده در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر در جهان تا سال 2013، به رقمی معادل 214 میلیارد دلار برسد.
ظرفیت نیروگاههای بادی نصب شده در جهان طی سال 2013 میلادی، 318 گیگاوات و ظرفیت نیروگاههای خورشیدی تا این سال نیز 139 گیگاوات بوده و ظرفیت نصب شده انواع نیروگاههای تجدیدپذیر در کشور با استفاده از منابع دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی، 241 مگاوات گزارش شده است.
چشم انداز استفاده از این انرژی در ایران نیز همانند سایر کشورهای توسعه یافته از اهمیت قابل توجهی برخوردار است به گونهای که برنامههای توسعهای کشور به آن پرداخته شده است؛ چراکه توسعه این انرژیها در کشور بمنظور حل مشکلات و ایجاد اشتغال اجتناب ناپذیر خواهد بود ضمن آنکه توسعه استفاده از انرژیهای نو میتواند نقش بسزایی در افزایش درجه امنیت سیستم انرژی کشور ایفا کنند.
بر این اساس انتظار میرود که این کنفرانس که با حضور صاحب نظران و سرمایه گذاران داخلی و خارجی برگزار میشود، بتواند راهکارهای مناسبی برای استفاده بیشتر از منابع تجدید پذیر ارائه دهد.