به گزارش خبرگزاری دانا،آتنا، اهورا، ستایش و اینک ندای 6 ساله در مشهد قربانی خشونتی شدند که جانشان را ستاند. در حقیقت این کودکان، زخم هایی بر پیکره جامعه امروز ایران هستند که هر از گاهی دوباره سر باز می کنند و داغ لبخند کودکانه را بر دل های مردم باقی می گذارد.
افکار عمومی با هر مورد کودک آزاری به این سمت می رود که این مورد، استثنایی بود و بعد از این تکرار نخواهد شد اما این رخداد همچون زهری تلخ همواره کام مردم را تلخ می کند و دوباره و دوباره تکرار می شود.
تجاوز به کودکی که هنوز تصویر واقعی از دنیای پیرامونش ندارد برای افکار عمومی، غیرقابل باور است. اینکه چگونه انسانی می تواند با خردسالی رابطه جنسی برقرار کند و سپس او را به بی رحمانه ترین شکل به قتل برساند.
مواردی وجود دارد که فردی دست به کودک آزاری و تجاوز می زند و این دست درازی ها تا چندین بار ادامه پیدا می کند. گاهی کودک سکوت می کند و گاهی نیز حتی خانواده ها در این گونه موارد مهر خاموشی بر لب می زنند.
کارشناسان روانشناسی موضوعی به نام پدوفیل را مطرح می کنند، پدوفیل ها افرادی هستند که میل جنسی به کودک دارند اما آیا ویژگی هایی وجود دارد که ما این افراد پدوفیل را شناسایی کنیم تا داستان قربانی شدن کودکان تکرار نشود؟
چگونه می شود که چنگال بی رحمانه افرادی، پیکر نحیف کودکان را قربانگاه امیال پست خود قرار می دهند و آیا در این بین جامعه و دولت ها مسئولیت هایی را می توانند برعهده بگیرند.
* مشخصات افراد کودک آزار
علی اصغر اصغرنژاد، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید: افرادی که به کودک آزاری و تجاوز به کودکان دست می زنند کفایت شخصیتی لازم را ندارند و در شرایط مناسب روانشناسی به سر نمی برند؛ همچنین شرایط مناسبی ندارند که رابطه درستی داشته باشند.
وی می افزاید: افرادی که به کودکان تجاوز می کنند، ویژگی ها شاخص و بارزی ندارند که بتوان آنها را شناسایی کرد، هر فردی ممکن است در شرایطی قرار گیرد که به طور بالقوه مستعد کودک آزاری باشد.
وی ادامه داد: اما افرادی که به کودکان تجاوز می کنند و دست به کودک آزاری می زنند، زمینه مشکلات روانی داشته و اعتماد به نفس کمی دارند. افرادی که الکل و مواد مصرف می کنند نیز بیشتر مستعد کودک آزاری هستند.
*تجاوزهایی که پیگیری نمی شود
این روانشناس اضافه می کند: پیشگیری از کودک آزاری مستلزم این است که کسی که این کار را انجام می دهد از پیامدهای کاری که انجام می دهد، مطلع باشد و بداند که نمی تواند از مجازات جرم خود فرار کند.
اصغری می گوید: قربانیان و خانواده آنان نباید از اینکه علیه مجرم، شکایت کنند، ترس داشته باشند یا اینکه آبروی آنان زیر سوال برود. از سوی دیگر نباید این گونه باشد که اگر بخواهند این مساله را از لحاظ قانونی پیگیری کنند، اذیت شوند و هزینه، وقت و انرژی آنان تلف شود. متاسفانه در مواردی پیگیری ها مشکل را پیچیده تر می کند.
وی تصریح می کند: زمانی پیرمرد 60 ساله ای بیش از 50 کودک را اذیت و آزار کرد؛ این گونه موارد کم نیست و ممکن است اتفاق بیفتد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می افزاید: کودکان باید آموزش ببینند که هنگام بروز این گونه کودک آزاری ها کمک بخواهند و خانواده ها نیز باید توجه کنند که کودکان را در معرض کودک آزاری قرار ندهند.
اصغری می گوید: کودک آزاری معمولا توسط محارم نزدیک و آشنایان و کسانی که فرد به آنان اعتماد زیادی دارد، انجام می شود.
*محله های ناامن برای کودکان
زهرا رحیمی، مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) (جمعیتی برای حمایت از کودکان و زنان آسیب دیده) در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید: جمعیت امام علی (ع) در 30 محله مانند محله «قلعه ساختمان» مشهد فعالیت کرده و نکته قابل تامل در این محله ها این است که امنیت عمومی پایینی دارند.
وی می افزاید: در این گونه محله ها، افراد خلافکار و معتاد به راحتی تردد می کنند و حتی در ملاء عام، مواد مخدر مصرف می کنند.
رحیمی به والدین توصیه کرد که کودکان خود را دیر وقت برای خرید نفرستند و تاکید می کند: اغلب اوقات، تهدیدهای امنیتی کودکان، ریشه های اقتصادی دارد. باید به کودکان آگاهی های لازم داده شود تا به هرکسی اعتماد نکنند و به طور مشخص باید به مدارس و خانواده ها نیز در این زمینه ها آموزش داده شود.
* کودکانی کار در خطرند
مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) اضافه می کند: جدای از این آموزش ها باید توجه داشت که کودکانی هستند که ناگزیرند ساعات پایانی شب در خیابان ها حضور داشته باشند؛ کودکان کار تا ساعت 10 یا 11 شب و حتی یک شب در خیابان فال و گل می فروشند که این خطرش بیشتر از فرستادن کودک به نانوایی است.
رحیمی می گوید: کودکان کار در محله هایی کار می کنند که نمی شناسند و همه رهگذر هستند و اگر به کودک آسیبی برسد نمی توان به سمت فلان شخص انگشت نشانه رفت و از او پرس و جو کرد.
وی ادامه می دهد: کودک آزاری در وهله اول ناشی از اقتصاد ضعیف و آسیب های اجتماعی موجود در جامعه است که اولین قربانی آن، کودکان هستند.
* متجاوزانی که آزادانه در شهر می گردند
مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) در ادامه به مساله مهاجران و پناهجویان اشاره می کند و می افزاید: اغلب مهاجران و پناهجویان در ایران، مدارک قانونی ندارند بنابراین از هرچه که به پلیس و قانون مربوط است، گریزان هستند. این افراد تا کارد به استخوان نرسد ترجیح می دهند به مراجع قضایی مراجعه نکنند.
رحیمی اضافه می کند: بسیاری اوقات کودکان تحت آزار هستند چون والدین آنان نمی خواهند به مراجع قضایی مراجعه کنند.
وی اضافه می کند: مساله مهمتر این است که هم اکنون نیز موارد کودک آزاری زیادی مانند اتفاقی که برای ندا در مشهد افتاد، داریم اما فرق آن این است که در این موارد، فرد آزاردهنده، کودک را نکشته و آزاد است و نتوانسته ایم حکم بازدارنده برای او بگیریم.
وی ادامه داد: به طور مثال صاحبخانه ای به ازای کرایه خانه به کودک پنجساله تجاوز کرده و با اینکه موضوع را از طریق مراجع قضایی در حال پیگیری هستند، این فرد حدود یک سال است که با قید وثیقه آزاد است. در محله می چرخد و خانواده قربانی را تهدید می کند و دنبال رضایت گرفتن است.
این فعال حوزه کودک می گوید: مساله اینجاست کسی که با یک کودک پنجساله، رابطه جنسی برقرار کرده است، خانواده باید به چه چیزی رضایت بدهد و حالا اگر هم رضایت بدهذ آیا این فرد برای جامعه خطرناک نیست؟ از جنبه عمومی، گشتن این فرد در محله برای کودکان خطرناک است و جنبه عمومی جرم خیلی پررنگ است.
رحیمی این پرسش را مطرح کرد که آیا حتما باید آن قدر صبر کنیم تا کودک آزاری به آخرین نقطه خود برسد و حوادث تلخ تری رقم بخورد.
* لزوم نصب دوربین در پارک ها
مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) گفت: در برخی محله ها که امنیت آنها پایین تر است پیشنهاد می شود که در پارک های آن مناطق برای امنیت کودکان، دوربین نصب شود.
رحیمی افزود: والدین در محله های حاشیه ای و کم برخوردار با مشاغلی مانند کارگری به طور مثال ساعت 10 شب خانه می آیند و خیلی نمی توانند روی کودکان خود نظارت داشته باشند بنابراین باید امنیت این گونه محله ها با رفت و آمد مآموران یا نصب دوربین در پارک ها تامین شود.
*سوء استفاده از کودکان
مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) در ادامه به مساله بکارگیری کودکان مهاجر در سیستم زباله گردی و تفکیک زباله تهران اشاره می کند و می افزاید: پای شهرداری در این بین در میان است.
رحیمی، بکارگرفتن کودکان کار از طریق شهرداری برای رنگ جدول های کنار خیابان را نیز غیرمنصفانه می داند و می گوید: رنگ زدن جدول خیابان، حرفه آموزی نیست و آینده ای برای کودکان ندارد بلکه سوء استفاده از کودکان به شکلی دیگر است بهتر است به جای چنین اقداماتی، والدین این کودکان را درگیر مسائل اقتصادی کنیم که البته چنین طرحی از سوی جمعیت امام علی (ع) آغاز شده است.
وی تصریح می کند: مهاجران را تا زمانی که کارگر ارزان قیمت هستند می خواهیم اما هنگام مشخص شدن تکلیف آنها، سیاست دیگری اعمال می کنیم.
رحیمی گفت: اتفاقاتی مانند مورد کودک آزاری و قتل ندا متاسفانه درس عبرت نمی شود چون نگاه پیشگیرانه به کودک آزاری نداریم.
افکار عمومی با هر مورد کودک آزاری به این سمت می رود که این مورد، استثنایی بود و بعد از این تکرار نخواهد شد اما این رخداد همچون زهری تلخ همواره کام مردم را تلخ می کند و دوباره و دوباره تکرار می شود.
تجاوز به کودکی که هنوز تصویر واقعی از دنیای پیرامونش ندارد برای افکار عمومی، غیرقابل باور است. اینکه چگونه انسانی می تواند با خردسالی رابطه جنسی برقرار کند و سپس او را به بی رحمانه ترین شکل به قتل برساند.
مواردی وجود دارد که فردی دست به کودک آزاری و تجاوز می زند و این دست درازی ها تا چندین بار ادامه پیدا می کند. گاهی کودک سکوت می کند و گاهی نیز حتی خانواده ها در این گونه موارد مهر خاموشی بر لب می زنند.
کارشناسان روانشناسی موضوعی به نام پدوفیل را مطرح می کنند، پدوفیل ها افرادی هستند که میل جنسی به کودک دارند اما آیا ویژگی هایی وجود دارد که ما این افراد پدوفیل را شناسایی کنیم تا داستان قربانی شدن کودکان تکرار نشود؟
چگونه می شود که چنگال بی رحمانه افرادی، پیکر نحیف کودکان را قربانگاه امیال پست خود قرار می دهند و آیا در این بین جامعه و دولت ها مسئولیت هایی را می توانند برعهده بگیرند.
* مشخصات افراد کودک آزار
علی اصغر اصغرنژاد، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید: افرادی که به کودک آزاری و تجاوز به کودکان دست می زنند کفایت شخصیتی لازم را ندارند و در شرایط مناسب روانشناسی به سر نمی برند؛ همچنین شرایط مناسبی ندارند که رابطه درستی داشته باشند.
وی می افزاید: افرادی که به کودکان تجاوز می کنند، ویژگی ها شاخص و بارزی ندارند که بتوان آنها را شناسایی کرد، هر فردی ممکن است در شرایطی قرار گیرد که به طور بالقوه مستعد کودک آزاری باشد.
وی ادامه داد: اما افرادی که به کودکان تجاوز می کنند و دست به کودک آزاری می زنند، زمینه مشکلات روانی داشته و اعتماد به نفس کمی دارند. افرادی که الکل و مواد مصرف می کنند نیز بیشتر مستعد کودک آزاری هستند.
*تجاوزهایی که پیگیری نمی شود
این روانشناس اضافه می کند: پیشگیری از کودک آزاری مستلزم این است که کسی که این کار را انجام می دهد از پیامدهای کاری که انجام می دهد، مطلع باشد و بداند که نمی تواند از مجازات جرم خود فرار کند.
اصغری می گوید: قربانیان و خانواده آنان نباید از اینکه علیه مجرم، شکایت کنند، ترس داشته باشند یا اینکه آبروی آنان زیر سوال برود. از سوی دیگر نباید این گونه باشد که اگر بخواهند این مساله را از لحاظ قانونی پیگیری کنند، اذیت شوند و هزینه، وقت و انرژی آنان تلف شود. متاسفانه در مواردی پیگیری ها مشکل را پیچیده تر می کند.
وی تصریح می کند: زمانی پیرمرد 60 ساله ای بیش از 50 کودک را اذیت و آزار کرد؛ این گونه موارد کم نیست و ممکن است اتفاق بیفتد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می افزاید: کودکان باید آموزش ببینند که هنگام بروز این گونه کودک آزاری ها کمک بخواهند و خانواده ها نیز باید توجه کنند که کودکان را در معرض کودک آزاری قرار ندهند.
اصغری می گوید: کودک آزاری معمولا توسط محارم نزدیک و آشنایان و کسانی که فرد به آنان اعتماد زیادی دارد، انجام می شود.
*محله های ناامن برای کودکان
زهرا رحیمی، مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) (جمعیتی برای حمایت از کودکان و زنان آسیب دیده) در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید: جمعیت امام علی (ع) در 30 محله مانند محله «قلعه ساختمان» مشهد فعالیت کرده و نکته قابل تامل در این محله ها این است که امنیت عمومی پایینی دارند.
وی می افزاید: در این گونه محله ها، افراد خلافکار و معتاد به راحتی تردد می کنند و حتی در ملاء عام، مواد مخدر مصرف می کنند.
رحیمی به والدین توصیه کرد که کودکان خود را دیر وقت برای خرید نفرستند و تاکید می کند: اغلب اوقات، تهدیدهای امنیتی کودکان، ریشه های اقتصادی دارد. باید به کودکان آگاهی های لازم داده شود تا به هرکسی اعتماد نکنند و به طور مشخص باید به مدارس و خانواده ها نیز در این زمینه ها آموزش داده شود.
* کودکانی کار در خطرند
مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) اضافه می کند: جدای از این آموزش ها باید توجه داشت که کودکانی هستند که ناگزیرند ساعات پایانی شب در خیابان ها حضور داشته باشند؛ کودکان کار تا ساعت 10 یا 11 شب و حتی یک شب در خیابان فال و گل می فروشند که این خطرش بیشتر از فرستادن کودک به نانوایی است.
رحیمی می گوید: کودکان کار در محله هایی کار می کنند که نمی شناسند و همه رهگذر هستند و اگر به کودک آسیبی برسد نمی توان به سمت فلان شخص انگشت نشانه رفت و از او پرس و جو کرد.
وی ادامه می دهد: کودک آزاری در وهله اول ناشی از اقتصاد ضعیف و آسیب های اجتماعی موجود در جامعه است که اولین قربانی آن، کودکان هستند.
* متجاوزانی که آزادانه در شهر می گردند
مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) در ادامه به مساله مهاجران و پناهجویان اشاره می کند و می افزاید: اغلب مهاجران و پناهجویان در ایران، مدارک قانونی ندارند بنابراین از هرچه که به پلیس و قانون مربوط است، گریزان هستند. این افراد تا کارد به استخوان نرسد ترجیح می دهند به مراجع قضایی مراجعه نکنند.
رحیمی اضافه می کند: بسیاری اوقات کودکان تحت آزار هستند چون والدین آنان نمی خواهند به مراجع قضایی مراجعه کنند.
وی اضافه می کند: مساله مهمتر این است که هم اکنون نیز موارد کودک آزاری زیادی مانند اتفاقی که برای ندا در مشهد افتاد، داریم اما فرق آن این است که در این موارد، فرد آزاردهنده، کودک را نکشته و آزاد است و نتوانسته ایم حکم بازدارنده برای او بگیریم.
وی ادامه داد: به طور مثال صاحبخانه ای به ازای کرایه خانه به کودک پنجساله تجاوز کرده و با اینکه موضوع را از طریق مراجع قضایی در حال پیگیری هستند، این فرد حدود یک سال است که با قید وثیقه آزاد است. در محله می چرخد و خانواده قربانی را تهدید می کند و دنبال رضایت گرفتن است.
این فعال حوزه کودک می گوید: مساله اینجاست کسی که با یک کودک پنجساله، رابطه جنسی برقرار کرده است، خانواده باید به چه چیزی رضایت بدهد و حالا اگر هم رضایت بدهذ آیا این فرد برای جامعه خطرناک نیست؟ از جنبه عمومی، گشتن این فرد در محله برای کودکان خطرناک است و جنبه عمومی جرم خیلی پررنگ است.
رحیمی این پرسش را مطرح کرد که آیا حتما باید آن قدر صبر کنیم تا کودک آزاری به آخرین نقطه خود برسد و حوادث تلخ تری رقم بخورد.
* لزوم نصب دوربین در پارک ها
مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) گفت: در برخی محله ها که امنیت آنها پایین تر است پیشنهاد می شود که در پارک های آن مناطق برای امنیت کودکان، دوربین نصب شود.
رحیمی افزود: والدین در محله های حاشیه ای و کم برخوردار با مشاغلی مانند کارگری به طور مثال ساعت 10 شب خانه می آیند و خیلی نمی توانند روی کودکان خود نظارت داشته باشند بنابراین باید امنیت این گونه محله ها با رفت و آمد مآموران یا نصب دوربین در پارک ها تامین شود.
*سوء استفاده از کودکان
مدیر عامل جمعیت امام علی (ع) در ادامه به مساله بکارگیری کودکان مهاجر در سیستم زباله گردی و تفکیک زباله تهران اشاره می کند و می افزاید: پای شهرداری در این بین در میان است.
رحیمی، بکارگرفتن کودکان کار از طریق شهرداری برای رنگ جدول های کنار خیابان را نیز غیرمنصفانه می داند و می گوید: رنگ زدن جدول خیابان، حرفه آموزی نیست و آینده ای برای کودکان ندارد بلکه سوء استفاده از کودکان به شکلی دیگر است بهتر است به جای چنین اقداماتی، والدین این کودکان را درگیر مسائل اقتصادی کنیم که البته چنین طرحی از سوی جمعیت امام علی (ع) آغاز شده است.
وی تصریح می کند: مهاجران را تا زمانی که کارگر ارزان قیمت هستند می خواهیم اما هنگام مشخص شدن تکلیف آنها، سیاست دیگری اعمال می کنیم.
رحیمی گفت: اتفاقاتی مانند مورد کودک آزاری و قتل ندا متاسفانه درس عبرت نمی شود چون نگاه پیشگیرانه به کودک آزاری نداریم.