به گزارش خبرگزاری دانا از مهر، پردیس های خودگردان تحت عنوان پردیس بین الملل از سال ۹۰ فعالیت خود را آغاز کردند، در ابتدا هدف از راه اندازی این پردیس ها، ایجاد ظرفیت های جدید برای پذیرش دانشجو، جلوگیری از خروج ارز و جذب دانشجویان بین المللی بود.
اما سال به سال در فرآیندی تدریجی، این پردیس ها از مسیر و ماموریت اصلی خود منحرف شدند. بطوریکه امروز دیگر خبری از نام پردیس بین الملل نیست و به جای آن، رسما پردیس های خودگردان یا پولی به کار برده می شود، پردیس هایی که قرار بود محلی برای جذب دانشجویان خارجی باشند، حالا در عمل تعداد قابل توجهی دانشجو را از داخل کشور با شهریه های بالا جذب کرده اند.
از پردیس بین الملل تا پردیس پولی
ناگفته نماند که از آنجا که این پردیس ها به نوعی وابسته به پردیس اصلی دانشگاهها هستند و بعضا از اساتید و امکانات دانشگاه مادر برای این پردیسها نیز استفاده می شود، همواره محل اعتراض دانشجویانی که در دانشگاههای مادر این پردیسها تحصیل می کردند نیز بوده است.
به زعم دانشجویان ایجاد چنین ساختارهایی در آموزش عالی مغایر با عدالت آموزشی و به نوعی تبعیض آمیز است چراکه به عنوان مثال دانشجوی دانشگاه امیرکبیر شدن نیازمند سختی و مرارت زیاد و رتبه بالاتری در کنکور است اما دانشجوی پردیس همین دانشگاه شدن، نیازمند تنها پرداخت شهریه بالاتری است.
در نهایت همین بستر اعتراضی سبب شد که رفته رفته نام «پولی» به این پردیسها اطلاق شود.
دوره های ۱۰۰ میلیونی برای جبران کسری بودجه دانشگاهها
بر اساس آخرین آمار در سال تحصیلی جاری، شهریه پردیسهای خودگردان دانشگاههای تهران در دوره دکتری از حداقل ۷۰ میلیون تا ۱۰۹ میلیون در نظر گرفته شده است.
بحث ساماندهی پردیس های خودگردان تاکنون چندین بار در سال های مختلف توسط وزارت علوم اعلام شده، ولی دانشگاه ها حاضر نیستند در وضعیت این پردیس ها تغییری ایجاد کنند زیرا با توجه به وضعیت بودجه، دریافت شهریه از دانشجویان پردیس ها خود به منبع درآمدی برای دانشگاهها تبدیل شده است و شاید به نوعی بتواند بخشی از کسری بودجه آنها را برطرف کند.
درحال حاضر ۵۴ پردیس دانشگاهی در کشور وجود دارد که از این تعداد، ۱۴ پردیس مربوط به دانشگاههای شهر تهران و ۴۰ پردیس مربوط به دانشگاههای سایر استانها هستند.
در پردیس های خودگردان دانشگاه های کشور هزار و ۶۸۵ رشته محل ایجاد شده است که از این تعداد ۶۴۵ مورد آن مربوط به دوره دکتری تخصصی و هزار و ۴۰ رشته محل مربوط به دورههای کارشناسی ارشد است.
زمزمه تغییر کاربری پردیس های خودگردان
اخیرا منصور غلامی وزیر علوم از بررسی مجدد ادامه فعالیت پردیسهای خودگردان دانشگاهها خبر داده است.
وی درباره ادامه فعالیت پردیس های خودگردان دانشگاه ها گفت: تعداد کمی از دانشگاه های وزارت علوم دارای پردیس های خودگردان هستند که مجوز پذیرش دانشجو و دریافت شهریه را دارند.
وی با بیان اینکه بیشتر این پردیس ها در حوزه علوم پزشکی فعال هستند، افزود: پردیس های خودگردان در ابتدا فعالیت خود را با هدف جذب دانشجویان خارجی آغار کردند، اما در عمل این اتفاق رخ نداد.
وزیر علوم افزود: بنابراین، پردیس های مذکور برای ادامه فعالیت یا باید به هدف اولیه خود بازگردند یا به تدریج برنامه دیگری جایگزین شود.
وی درباره اینکه آیا جلوگیری از فعالیت این پردیس ها به وضعیت مالی دانشگاه ها آسیب نخواهد زد گفت: یک بخشی از درخواست ها برای ادامه فعالیت این پردیس ها به دلیل مشکل مالی است.
وزیر علوم درباره اینکه آیا پذیرش دانشجو در این پردیس ها متوقف می شود گفت: هنوز تصمیمی در این خصوص اخذ نشده است.
طرح اولیه نحوه ادامه فعالیت پردیسهای خودگردان آماده شد
از سوی دیگر پیش از این نیز مقرر شده بود تا شورای گسترش آموزش عالی با استفاده از پیشنهادات شورای نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت وزارت علوم و نظرات اساتید و دانشجویان یک پیشنهاد اجرایی درباره ادامه فعالیت پردیسهای خودگردان دانشگاهها تهیه کند.
علی خاکی صدیق معاون آموزشی وزارت علوم در این خصوص به مهر گفت: این موضوع در شورای گسترش آموزش عالی مطرح و قرار شد، یک طرحی آماده شود و در حال حاضر طرح اولیه آن آماده شده ولی هنوز نهایی نشده است.
وی افزود: پردیس های خودگردان با هدف جذب دانشجویان بین المللی فعالیت خود را شروع کردند اما این امر محقق نشد و با توجه به این مسئله که دانشگاه ها مشکلات دارند و بخشی از مشکلات مالی دانشگاه ها توسط این پردیس ها جبران می شود، اگر فعالیت این پردیس ها به یک باره متوقف شود، تبعات مالی برای دانشگاه ها به دنبال خواهد داشت.
معاون آموزشی وزیر علوم افزود: برای همین این موضوع به زمان بیشتری برای بررسی نیاز دارد از یک طرف این پردیس ها آن هدف اصلی را برآورده نکرده اند از طرف دیگر عدم وجود آنها در این شرایط که بودجه دانشگاه ها کامل اختصاص نمی یابد و برای سال ۹۹ هم بودجه افزایش قابل توجهی نداشته است می تواند به عملکرد دانشگاه ها لطمه بزند بنابراین باید با احتیاط عمل کرد.