صنعت هوا فضای ایران در مسیر اقتدار/ تکیه بر توان جوانان ایرانی شاه کلید پیشرفت

مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی ایران در خصوص وضعیت صنعت هوافضا در کشور گفته خوشبختانه سازمان فضایی ایران در یک دهه گذشته توفیقات خوبی درعرصه فضا در دانشگاه‌ها رقم زده است و تمام دغدغه ما این است که در ادامه راه و در ۱۰ ساله دوم برنامه فضایی کشور، یعنی از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۴، بتوانیم چرخه را تثبیت و ماهواره‌های خود را در مدار قرار دهیم. خوشبختانه سال گذشته ۲ ماهواره پرتاب کردیم که موفقیات های خوبی داشت و نشان داد که با توان داخلی در حال طی مسیر هستیم.

براری صنعت فضایی را صنعتی نوظهور و به شدت در حال رشد می داند و معتقد است در ۱۰ سال گذشته شاهد رشد ۱۳۹ درصدی صنعت و اقتصاد فضایی در جهان بوده‌ایم که این رقم ۶.۵ برابر سرعت رشد اقتصادی در جهان است.

سپاه و تجربه پرتاب موفق نخستین ماهواره نظامی

ماهواره نور به عنوان نخستین ماهواره نظامی جمهوری اسلامی ایران صبح روز چهارشنبه سوم اردیبهشت ماه از ماهواره‌بر ۲ مرحله ای قاصد از کویر مرکزی ایران توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با موفقیت پرتاب شد و در مدار ۴۲۵ کیلومتری زمین قرار گرفت. این اقدام دستاوردی بزرگ و تحولی نوین در عرصه فضایی برای ایران اسلامی بود.

فرمانده کل سپاه با بیان اینکه با پرتاب ماهواره نور، سپاه فضایی شد گفت: امروز ما می‌توانیم جهان را از فضا رؤیت کنیم و این به معنای گسترش اطلاعات راهبردی نیروی دفاعی سپاه است.

سرلشکر سلامی دستیابی نیروی دفاعی قدرتمندی چون سپاه به فناوری‌های فضایی به منظور رسیدن به توانمندی‌های برتر ساز را یک ضرورت توصیف و تصریح کرد: امروز ارتش‌های قدرتمند دنیا بدون قرار گرفتن در فضا دارای نقشه دفاعی جامعی نیستند و دستیابی به این فناوری برتر ساز که ما را به فضا منتقل می‌کند و قلمرو توانایی‌هایمان را گسترش می‌دهد یک دستاورد راهبردی است.

پیشرفت فضایی ایران و نگرانی های آمریکا

نشریه آمریکایی «فارن‌پالیسی» با بررسی پیشرفت‌های ایران در زمینه فناوری فضایی آن را «تهدیدی» جدی‌تر از آنچه واشنگتن می‌پندارد، ارزیابی کرده است. «کوین لیم» و «گیم بارام»، دو پژوهشگر دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تل‌آویو در این یادداشت در فارن‌پالیسی نوشته‌اند: «ارتش ایران در حال پیشروی‌های بیشتر به سمت فناوری‌های فضایی است.»

به ادعای تحلیلگران فارن‌پالیسی دلیل اعتراض آمریکا تا حد زیادی این بوده که فناوری‌های به کار رفته در ماهواره ‌بر‌های مورد استفاده برای پرتاب‌ ماهواره های ایرانی همان فناوری‌های پایه‌ای موشک‌های بالستیک چند مرحله‌ای است.

تحلیلگران این نشریه آمریکایی معتقدند اهمیت برنامه فضایی ایران از حیث امنیت ملی، فراتر از نقش آن در توسعه موشک‌های بالیستیک قاره‌پیما است. حضور روزافزون ایران در فضا، به ویژه هنگامی که در کنار توانمندی‌های رو به رشد آن در عرصه سایبری قرار گیرد موجب تقویت تمامی جنبه‌های قدرت سخت این کشور می‌شود.

به عقیده آن ها ایران با گام‌های آهسته اما پیوسته توانمندی‌های خود را در زمینه اطلاعاتی، شناسایی و سیستم‌های هشدار اولیه بهبود بخشیده است. طبق گزارش‌ها ایران تا کنون توانسته از فناوری‌های فضایی برای نفوذ در سیستم GPS یک پهپاد آمریکایی وکور کردن ماهواره جاسوسی سیا به وسیله جنگ‌افزارهای لیزری استفاده کند.

حرکت پرشتاب ایران در صنعت فضایی

محمد جواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در صحبت‌های خود گفته توسعه کاربرد‌های فضایی در مسیر خوبی قرارگرفته است. متاسفانه یک تجربه ناموفق در پرتاب ماهواره پیام داشتیم که البته طبیعی است و در این حوزه خیلی مسئله غیرقابل‌انتظاری نبود؛ اما این تجربه ناموفق نباید بازدارنده ما در توسعه صنعت فضایی باشد، بر همین اساس فردای پرتاب ناموفق ماهواره پیام با مسئولان مربوطه در دانشگاه امیرکبیر صحبت کردیم و بنا شد طراحی و ساخت ماهواره پیام ۲ را با دقت ۴۰ برابری در دستور کار قرار دهند.

وی ابراز امیدواری کرده که شهریورماه امسال، ماهواره‌ای در مدار ۵۰۰ کیلومتری با عمر ماندگاری ۲ تا ۳ سال در مدار و دقت تصاویر ۲ متر در اختیار داشته باشیم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پیشرفت ها در عرصه مخابراتی و ساخت ماهواره‌های مخابراتی را هم چشمگیر دانسته و گفته ساخت ماهواره ناهید ۱ به اتمام رسیده است و باید در نوبت انتقال به مدار قرار گیرد. ماهواره ناهید ۲ هم در حال تکمیل و نهایی شدن است. این ماهواره می‌تواند ۲ تا ۳ سال در لایه «لئو» قرار گیرد که در مدار قرار گرفتن آن اولین گام برای منظومه سازی مخابراتی خواهد بود، همچنین در لایه «ژئو» قرار دادن ماهواره‌ها می‌تواند تمام نیاز‌های مخابراتی کشور را محقق کند، اقدامات جدیدی صورت گرفته و تلاش می کنیم با کمک بخش خصوصی بتوانیم به این خواسته دست پیدا کنیم و گام مهمی در توسعه دانش مخابراتی برداریم.