این روزها با شیوع و شدت ویروس کرونا، اغلب افراد مجبور به دورکاری شده‌اند. کسانی که شاید تجربه اولشان باشد و چندان عادت به کار کردن از خانه را ندارند. شاید در روزهای اول این کار خوب و حتی راحت به نظر برسد. اما رفته رفته ادغام کارهای خانه با کارهای شخصی و شغلمان دردسر ساز می‌شود.
شهربانو شیرزاد، خبرگزاری دانا، سرویس راهبرد؛ یکی دیگر از مشکلات متداولی که درباره کار در خانه برای بسیاری از افراد وجود دارد: «ایجاد انگیزه برای دورکاری در خانه دشوار است.» اگر برای بیدار شدن از خواب و انجام کاری که باید انجام دهید انگیزه کافی ندارید و به ترفندهایی نیاز دارید که شما را برای شروع تشویق کنند.
اعلام ازسرگيري مجدد دوركاري يا حضور دوسوم كاركنان در محل كار به خاطر اوج‌گيري مجدد كرونا و وضعيت قرمز در تهران، بار ديگر بحث و جدل‌ها در مورد دوركاري، فلسفه و نحوه انجام آن و نيز آثار و تبعات آن در ارايه خدمت به مردم و ذي‌نفعان را شدت بخشيد.
به نظر مي‌آمد، تجربه دو ماه آغازين بهار امسال در استقرار دوركاري با حضور ابتدا يك‌سوم سپس دوسوم كاركنان (به خصوص در بخش دولتي) اگرچه به لحاظ مديريت بيماري و كاهش رفت‌و‌آمدهاي شهري تجربه موفقي بود اما به لحاظ كميت و كيفيت ارايه خدمات عمومي و اداري نتوانسته بود، رضايت مردم و متوليان نظام اداري را به دنبال داشته باشد.
اگرچه تجربه اول دوركاري بازمي‌گردد به سال‌هاي دولت اسبق كه با رويكرد ايجاد تعادل بيشتر بين كار و زندگي و افزايش فرصت حضور در كنار خانواده به ويژه براي بانوان كارمند طراحي و اجرا شد. طرحي كه به واسطه فراهم نبودن برخي زيرساخت‌هاي فني و درنظر نگرفتن برخي ملاحظات فرهنگي، توفيقي حاصل نكرد و پس از مدتي بايگاني شد.
اما اين بار كرونا و ضرورت كاهش تراكم انساني در محيط‌هاي عمومي و تشويق به در خانه ماندن و پرهيز از رفت‌و‌آمدهاي غيرضروري، ضرورت دوركاري را به عنوان يكي از اقدامات دولت براي مديريت بيماري آشكار كرد. اقدامي كه در كنار مجموعه اقدامات ديگر توانست، دستاوردهاي خوبي در مديريت و مهار بيماري در دو ماهه اول سال به ارمغان آورد؛ اما پس از پايان ماه مبارك رمضان در كنار برخي ديگر از بازگشايي‌ها، لغو دوركاري و حضور كليه كاركنان در سازمان‌هاي بخش دولتي نيز ابلاغ شد.
اما موضوع ظاهرا فقط به بازگشايي‌ها و عادي شدن شرايط مربوط نبود و از قرار معلوم وضعيت دوركاري فروردين و ارديبهشت باعث نارضايتي‌هايي در ارباب رجوع و متوليان نظارت و ارزيابي عملكرد دستگاه‌هاي اجرايي شده بود. چنانكه رييس سازمان اداري و استخدامي كشور در تاريخ دوازدهم تير ماه با ارايه تحليلي از تعداد كاركنان بخش‌هاي مختلف دولت و خدمات قابل‌ارايه توسط اين بخش‌ها گفته بود در شرايط بحراني ادارات بايد با ظرفيت بيشتري كار كنند و خدمت بيشتر و بهتري به مردم ارايه شود و تلويحا با كاهش حضور كاركنان و به تبع آن كاهش حجم حضور كاركنان در سازمان‌ها مخالفت كرده بود.
اما اينكه چرا دوركاري در اين مقطع نيز نتوانست چندان موفق باشد و الگويي براي تداوم خود فراهم كند ناشي از علل و عوامل مختلفي است كه برخي از آنها دوشنبه پيش در نشست علمي حلقه انديشه‌ورزي سازمان اداري و استخدامي كشور با عنوان «تاب‌آوري نظام اداري در شرايط كرونا» مطرح شد.
اما ویروس کرونا با تمام مصیبت‌هایی که برای بشریت به بار آورد، از هر نظر بد نبود بلکه برخی از کارمندان که مجبور بودند وظایف کاری خود را در محیط خانه انجام دهند، درس‌های زیادی را فراگرفتند که در ادامه به پنج مورد از مهم‌ترین درس‌ها می‌پردازیم:
1. مدیریت زمان بسیار مهم است
در این دوران اگر زمان خود را مدیریت نمی‌کردیم واقعاً به همه کارهای خودمان نمی‌رسیدیم. ممکن بود حین کار بلند شویم و سراغ تماشای فیلم یا کارهای دیگر برویم. اگر چند روز متوالی این روال را طی می‌کردیم مطمئناً با اعتراض مدیر خود روبرو می‌شدیم پس لازم بود زمان خود را مدیریت کنیم.
2. حفظ تعادل بین کار و خانواده
بعضی از کارمندان مجبور می‌شدند حین کار برخیزند و به کمک همسرشان بروند یا برای رفتن به خرید منزل را ترک کنند. در این صورت ساعاتی از شب گذشته بود ولی کارمندان نمونه هنوز بخشی از وظایف کاری خود را انجام نداده بودند. البته برخی هم خانواده را رها کرده بودند و از صبح تا نیمه شب کار می‌کردند.
3. انگیزه دادن به خود
کارمندان در این دوران یاد گرفتند که لحظاتی هست که انسان در خانه حیران و سرگشته و خسته می‌شود و هیچ کس نیست که به او انگیزه بدهد. در این لحظات این خود انسان است که باید به کمک خودش بشتابد و به خودش انگیزه بدهد.
4. رسیدن به بیشترین پتانسیل ممکن
برخی از کارمندان در این دوران تلاش کردند که توانمندی‌های خود را افزایش دهند و بیشترین توان خود را برای کار و فعالیت به نمایش بگذارند. برخی فهمیدند که در چه ساعت‌هایی از روز بیشترین کارایی را دارند و باید از این به بعد مهم‌ترین کارهای خود را در این ساعات انجام دهند.
5. نظم و انضباط
برخی از کارمندان در ابتدای دوران قرنطینه تا ظهر می‌خوابیدند و بعد از آن شروع به کار می‌کردند ولی پس از مدتی متوجه شدند که اگر نظم و انضباط را رعایت نکنند خیلی زود تعادل بین زندگی و کار آنها بر هم خواهد خورد و همین موضوع موجب نارضایتی سایر اعضای خانواده خواهد شد. بنابراین با رعایت نظم و انضباط کار را در ساعت مشخص شروع و در ساعت مشخص تمام می‌کردند.
