با اینکه رفلاکس غالبا در طول روز اتفاق می افتد ، اما مشکل اصلی بیماران مبتلا به رفلاکس ، شب ها رخ می دهد. زمانی که فرد از حالت ایستاده به خوابیده قرار می گیرد و محتویات به آسانی وارد مری می شوند.
فاطمه زمانی ، خبرگزاری دانا ، گروه سلامت ؛ در انتهای مری و در محل اتصال آن به معده ، اسفنگتری از جنس عضلات صاف وجود دارد که مانند دریچه ای مانع از بازگشت محتویات معده به داخل مری می شود.گاهی اوقات قدرت این عضلات کم و دریچه شل می شود.
اختلال در عملکرد این اسفنگتر تحتانی مری موجب حالتی می شود که به آن رفلاکس می گویند. حالتی که همه آن را به ترش کردن می شناسند.
با اینکه رفلاکس غالبا در طول روز اتفاق می افتد ، اما مشکل اصلی بیماران مبتلا به رفلاکس ، شب ها رخ می دهد. زمانی که فرد از حالت ایستاده به خوابیده قرار می گیرد و محتویات به آسانی وارد مری می شوند.
درواقع شب ها که بلع بسیار کمتر اتفاق می افتد و بزاق کمتری ترشح می شود ، رفلاکس آسیب رسان تر و آزار دهنده تر خواهد بود.
به غیر از خوردن بعضی از غذاهای محرک و اختلالات عصبی ، برخی شرایط طبیعی بدن هم می توانند موجب رفلاکس شود.
بارداری هم یکی از این شرایط است که در آن به علت افزایش هورمون ها ، اسفنگتر تحتانی مری شل می شود و به خاطر وجود جنین ، فشار داخل شکمی افزایش می یابد.
هم چنین برخی بیماری های عضلانی هم می توانند در ایجاد رفلاکس نقش داشته باشند.
علائم رفلاکس
سوزش سر دل ، یکی ازشایع ترین و اصلی ترین علامت رفلاکس به شمار می آید.
درد سوزشی درست پشت جناغ که گاهی تا گردن هم تیر می کشد و ممکن است آن قدر شدید باشد که با درد قلبی اشتباه گرفته شود.
سوزش سر دل که بیشتر بعد از غذا خوردن اتفاق می افتد ، از علائم قطعی رفلاکس است ، گرچه ممکن است در برخی از بیماری های دیگر هم وجود داشته باشد.
بازگشت محتویات معده به مری ، علامت دیگری است که این بیماران با آن مواجه می شوند.
گاهی اوقات این بازگشت تا حلق و دهان ادامه پیدا می کند و فرد بیمار ناگهان و مدتی بعد از غذا خوردن با بازگشت مایع ترش و تلخ مزه ای که گاهی جلوی محتویات غذایی هم هست ، در دهان خود مواجه می شود. به این حالت که رگورژیتاسیون می گویند ، در مواقعی که فرد بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز می کشد ، بیشتر اتفاق می افتد و فرد را بیشتر آزار می دهد.
این علامت اگرچه خیلی در بین بیماران شایع نیست ، اما می تواند یکی از خطرناک ترین علائم رفلاکس باشد.
حالت تهوع ، نشانه ی دیگری است که در این بیماران دیده می شود و با وجود اینکه در بین بیماران شایع نیست ، اما یکی از علت های حالت تهوع مداوم به خصوص بعد از خوردن غذا می تواند بیماری رفلاکس باشد.
درمان
اولین درمان پیشنهادی برای رفلاکس ، تغییر سبک زندگی است.
مواردی چون مقدار غذا خوردن ، نحوه ی خوابیدن ، زمان خواب ، نوع غذا و زمان غذا خوردن باید اصلاح شوند.
بهتر است بین زمان غذا خوردن و خواب فاصله ی بیشتری گذاشت تا معده فرصت خالی شدن پیدا کند.
بهتر است محل خواب یک زاویه 30 درجه داشته باشد و سر بالاتر قرار بگیرد.
بنابراین با گذاشتن چیزی زیر پایه های تخت ، استفاده از بالش اضافه و قرار دادن سر روی لبه ی تخت می توان تا حدودی جلوی رفلاکس شبانه را گرفت.
اما با این وجود تغییر سبک زندگی به تنهایی نمی تواند در درمان این بیماری مؤثر باشد.
در واقع درمان های دارویی ساده و موثری وجود دارند که باید از آن ها هم در کنار اصلاح رژیم غذایی استفاده کرد.
گاهی اوقات هم با پیشرفت عوارض پزشک مجبور است جراحی و ترمیم مری را برای بیمار تجویز کند.
چه عواملی رفلاکس را تشدید می کنند ؟
قهوه ، نوشیدنی های دارای کافئین ، غذاهای حاوی ویتامین C، میزان ترشح اسید را افزایش می دهند.
مصرف غذاهای پرچرب می تواند باعث دیرتر تخلیه شدن معده گردد د و احتمال ابتلا به رفلاکس را افزایش دهد.
هم چنین خوابیدن زودتر از 2تا 3 ساعت بعد از غذا خوردن می تواند شانس رفلاکس را بیشتر کند.
غذاهای معمولی اگر در حجم زیاد خورده شوند ، می توانند باعث سرریز شدن معده به مری شوند. پر بودن معده هنگام حرکات دودی و گوارشی ، باعث فشار به اسفنگتر مری و رفلاکس می شود.
از طرفی مصرف مواد غذایی چون شکلات ، نعناع ، آدامس های نعنایی ، نوشابه های گازدار ، مرکبات ، غذاهای نفاخ مثل کلم ، پیاز ، اسفناج ، بعضی حبوبات و سیب زمینی رفلاکس را تشدید می کنند.
خوب است بدانید که شیر به دلیل دارا بودن کلسیم و چربی فراوان باعث رفلاکس می شود. بنابراین اگر رفلاکس دارید ، قبل از خواب شیر نخورید.
فراموش نکنید که استرس و اضطراب می تواند در تشدید رفلاکس نقش بسیاری داشته باشد ، بنابراین سعی کنید از حرص خوردن و استرس دوری کنید ، موقع غذا خوردن حرف نزنید و آب زیاد هم ننوشید.
