تاثیر آلودگی هوا در گسترش آتش افروخته کرونا

نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت، گسترش شهرنشینی، افزایش جمعیت، رشد بخش‌های صنعتی، حمل‌ونقل و الگوهای مصرف نامناسب، نگرانی‌ها را نسبت به تشدید آلودگی هوا افزایش داده است که این آلودگی‌ها تأثیرات نامطلوبی بر سلامتی، رفاه و بهره‌ وری جامعه دارد. آلودگی هوا یکی از عوامل خطر محیطی مهم است، جوامع از طریق کاهش سطح آلاینده‌های هوا می‌توانند بار بیماری‌های مربوط به سکته، بیماری‌های قلبی، سرطان ریه و بیماری‌های تنفسی حاد و مزمن را کاهش دهند.

در حال حاضر ۹۲ درصد از جمعیت جهان در کشورهایی زندگی می‌کنند که در آن سطح آلودگی هوا (غلظت ذرات معلق PM۲.۵) بالاتر از رهنمود سازمان جهانی بهداشت (۱۰ میکروگرم در متر مکعب) است و در کشورهای با سطح درآمد متوسط و پایین خطر بیشتری وجود دارد.

براساس آخرین برآورد مؤسسه معتبر بار بیماری‌ها به ترتیب ۲۶ درصد از مرگ‌ها به علت سکته مغزی، ۲۰ درصد بیماری‌های ایسکمیک قلبی (IHD)، ۱۹ درصد سرطان ریه، ۲۰ درصد دیابت، ۳۰ درصد  عفونت‌های تحتانی دستگاه تنفسی و ۴۰ درصد بیماری‌های مزمن انسداد ریوی منتسب به مواجهه طولانی مدت با آلودگی هوای آزاد است. در سال ۲۰۱۹ از هر ۹ مرگ، یک مورد به علت آلودگی هوا بوده است.

آلاینده‌های هوا که از مهم‌ترین نگرانی‌های بهداشت عمومی هستند شامل ذرات معلق (PM)، ازن تروپوسفریک سطح زمین (O۳)، دی اکسید نیتروژن (NO۲) و دی اکسید گوگرد (SO۲) هستند که می‌توانند بسیاری از اندام‌ها و سیستم‌ها را تحت تأثیر قرار دهند. شواهد زیادی در خصوص ارتباط بین این آلودگی‌ها و اثرات قلبی عروقی و تنفسی وجود دارد. سایر پیامدهای احتمالی سلامتی شامل اثرات متابولیکی(دیابت)، تصلب شرایین، اختلال در رشد عصبی و ریه در کودکان و حتی ارتباط با بیماری‌های تخریب عصبی است.

براساس اظهارات سازمان بهداشت جهانی، ذرات معلق PM۲.۵ یک شاخص متداول برای آلودگی هوا و بیشتر از سایر آلاینده‌ها بر سلامتی افراد تأثیر می‌گذارد. منبع اصلی ذرات معلق هوا وسایل نقلیه جاده‌ای، صنایع و کارخانه ها است.

براساس آخرین برآورد مؤسسه معتبر بار بیماری‌ها مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ در کشور ایران سالانه باعث ۴۱۷۰۰ مرگ زودرس می‌شود و تعداد مرگ منتسب به ذرات معلق PM۲.۵ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت ۶۳.۱ نفر است. بر طبق این گزارش میانگین غلظت ذرات معلق PM۲.۵ در کشور ایران بیش از ۸/۳ برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت است.

مطابق با آخرین گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۱۸، براساس داده‌های غلظت ذرات معلق شهر تهران، هزینه‌های سلامت (مرگ و بیماری) آلاینده ذرات معلق (PM۲.۵) در شهر تهران سالانه، ۶/۲ میلیارد دلار است. مطابق این گزارش در صورتی که غلظت ذرات معلق ذرات معلق (PM۲.۵) در شهر تهران از ۳۵ میکروگرم در متر مکعب به ۱۰ میکروگرم در متر مکعب (رهنمود سازمان بهداشت جهانی) کاهش یابد سالانه هزینه‌های سلامت (مرگ و بیماری) ناشی از آلاینده ذرات معلق به میزان ۶/۱ میلیارد دلار کاهش می‌یابد. کیفیت پایین هوا یک عامل خطر مهم برای بیماری‌های حاد و مزمن تنفسی و قلبی عروقی است. افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند و در مناطق با هوای آلوده زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری شدید عفونت کووید۱۹ قرار دارند.

بر اساس مطالعات و شواهدی علمی، آلودگی هوا عامل اصلی تعیین کننده افزایش بیماری‌هایی مانند آنفلوانزا و کووید۱۹ است، زیرا افزایش آلودگی هوا می‌تواند آسیب‌پذیری دستگاه تنفسی افراد را افزایش دهد و همین‌طور باعث تشدید دیابت و بیماری‌های تنفسی شود که با نرخ بالاتر مرگ و میر ناشی از کووید۱۹ همراه است. به‌همین دلیل اتحادیه بهداشت عمومی اروپا هشدار داده است افرادی که در شهرهای آلوده زندگی می‌کنند بیشتر در معرض خطر کووید۱۹ قرار دارند.

سخنگوی وزارت بهداشت ضمن اشاره به تأثیر آلودگی هوا در بروز بیماری‌های تنفسی مانند آنفلوانزا و کرونا گفت افزایش آلودگی هوا می‌تواند میزان آسیب پذیری دستگاه تنفسی را افزایش دهد و کیفیت پایین هوا خطر جدی برای بیماری‌های حاد و مزمن تنفسی و بیماری‌های قلبی و عروقی است. افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند و در مناطق آلوده زندگی می‌کنند، در معرض خطر بیشتر ابتلاء به کرونا هستند و بر اساس مطالعات، آلودگی هوا یکی از عوامل افزایش بیماری‌هایی مانند آنفلوانزا و کرونا است.

به گفته سیما سادات لاری ضروری است هنگام خروج از منزل حتماً از ماسک استفاده کنید. هنگام آلودگی هوا از قدم زدن در پارک و دویدن در فضای باز خودداری کنید و در منزل نیز فعالیت روزانه خود را کاهش دهید. غذاهای سرشار از ویتامین و آنتی‌اکسیدان شامل میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید و از مصرف غذای چرب، فست فود و فرآوری شده خودداری کنید.

لاری گفت: اگر در خانه از سیستم‌های تهویه هوا استفاده می‌کنید فیلترهای آن را به موقع تمیز و در صورت نیاز تعویض کنید. در ضمن استفاده از دستگاه تصفیه هوای دارای سیستم ازن ساز و اشعه ماورا بنفش به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. ضروری است در این شرایط از فعالیت‌هایی که باعث آلودگی هوا در فضای بسته می‌شود مانند روشن کردن شمع و عود خودداری کنید.