در روزهای اخیر ترس از ابتلا به کرونا به خصوص با شیوع نوع دلتای آن، تقاضا برای انجام تست های تشخیصی را افزایش داده است، اما باید بدانیم زمان انجام و نوع تست بسیار مهم است.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ با توجه به توانایی ویروس کووید-19 در انتقال سریع بین افراد و نبود درمان اختصاصی برای این بیماری، شناسایی افراد مبتلا در مراحل اولیه به منظور قرنطینه کردن آنها حیاتی است. تست مولکولی (RT-PCR) به عنوان آزمایش تاییدکننده این بیماری معرفی شده است.
در ماه‌های اخیر گزارش‌هایی مبنی بر وجود نتایج منفی کاذب در تست مولکولی اولیه بیماران مبتلا منتشر شده است. محققان در مطالعه‌ای میزان تطابق یافته‌های مربوط به تست مولکولی و سی‌تی‌اسکن در بیماران بستری شده مشکوک به کووید-۱۹ را بررسی کرده‌اند.
PCR یا سی تی اسکن کدام دقیقتر است؟
اگر شما یکی از علائم ابتلا به بیماری عفونی حاد تنفسی کرونا Covid-19 مثل سرفه، تب شدید و درد شدید بدن را داشته باشید، انجام این آزمایش برای شما ضروری است. آزمایش ژنتیکی ریل تایم پی سی آر (RT-PCR) ، از طرف سازمان‌های بهداشت جهانی و مرکز کنترل بیماری‌های عفونی، به عنوان دقیق‌ترین روش تشخیصی ویروس کرونا SARS-CoV-2 یا کووید-19 (COVID-19) معرفی شده است. با استفاده از این تست ماده ژنتیکی ویروس کرونا Covid-19 که RNA نامیده می شود، در نمونه های دستگاه تنفسی، بینی و حلق شناسایی می شود.
بر اساس نتایج حاصل از روش RT-PCR می‌توان اطلاعات دقیقی از حضور و تعداد ویروس کووید-۱۹ موجود در نمونه‌‌های بالینی را مورد بررسی و شدت بیماری فرد بدست آورد. از این‌رو، این روش در تشخیص و بررسی روند درمان بیماری کووید-۱۹ بسیار قابل اعتماد می‌باشد. در حال حاضر تستهای سرولوِژی با روش الیزا (ELISA) برای تشخیص سابقه ابتلا به بیماری کووید-۱۹ پیشنهاد می شوند. با این وجود بر اساس نتایج بدست آمده از مطالعات اپیدمیولوژیک، تفسیر نتایج منفی بدست آمده از آزمایش‌های سرولوژیک قابل اعتماد نمی باشد.
بطور معمول در افرادی که علائم شدید بیماری کووید-19 به صورت تب بالا، سرفه خشک، درد یا فشار در ناحیه قفسه سینه و مشکلات تنفسی مانند تنگی یا کوتاه شدن نفس بروز می‌کند، انجام تست کرونا RT-PCR ضروری می‌باشد تا در زمان مناسب مراقبتهای مفید و درمان انجام پذیرد. همچنین قدرت انتقال بالای ویروس کووید-19 ضرورت تشخیص به هنگام آلودگی به ویروس با انجام تست مولکولی را به منظور جلوگیری از ابتلای اطرافیان شاخص تر می نماید. برای انجام تست مولکولی کووید-19 در گروه‌های افراد پر خطر ضرورت بیشتری دارد.
براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، افراد پر خطر برای ابتلا به بیماری کووید-۱۹ عبارتند از: افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای همچون فشار خون بالا، مشکلات قلب و ریه، دیابت، اختلالات سیستم ایمنی، و سرطان. کارمندان بخش مراقبتهای پزشکی نیز در گروه افراد پر خطر قرار گرفته می‌شوند و به محض نشان دادن علائم خفیف بیماری ملزم به انجام تست COVID-19 RT-PCR می‌باشند.
باید توجه داشت که در افراد مشکوک مبتلا به عفونت کووید-۱۹با علائم بسیار شدید و پیشرفته بیماری، نیاز به انجام این آزمایش نمی‌باشد و در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌بایست تحت مراقبتهای بیمارستانی قرار گیرند. آزمایش کرونا به روش RT-PCR تنها روش تشخیص قطعی این بیماری می‌باشد. پس از ورود ویروس به مجاری‌تنفسی فوقانی فرد (بینی و حلق)، ذره ویروسی در آنجا ساکن می‌شود.
در این شرایط بیمار علائم خفیفی از بیماری را همچون بدن درد، آبریزش بینی، گلودرد و اسهال بروز می‌دهد. در صورتی که سیستم ایمنی فرد در وضعیت مناسب نباشد (افراد مسن یا مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای) و یا شدت آلودگی فرد زیاد باشد (کادر بهداشت و درمان)، آنتی‌بادی‌های اختصاصی و کافی برای از بین بردن ویروس ترشح نمی‌شود. در این صورت ویروس کرونا در بدن بیمار زنده مانده و به سمت مناطق تحتانی دستگاه تنفس (نای، نایژه و ریه) پیشروی می‌کند.
علائم بیماری کرونا شدت بیشتری پیدا کرده و به صورت تب، سرفه خشک و احساس خستگی مشاهده می‌شوند. با دسترسی ویروس کووید-۱۹ به ریه بیمار، ویروس از طریق پروتئین‌های سطحی خود به سلول های ریه اتصال می یابد، به درون آنها وارد می‌شود و با در اختیار گرفتن سیستم ژنتیکی فرد شروع به تکثیر می‌کند.
در این مرحله سلول های ریه بیمار به کارخانه تولید ویروس تبدیل می شوند. ویروس کووید-۱۹ پس از تکثیر فراوان در هریک از سلول‌های ریه آنها را تخریب کرده و از آنها خارج می شود، سپس به درون سلول های دیگر وارد می‌شود و شدت عفونت افزایش می یابد. بنابراین تمام قطرات و ترشحات تنفسی فرد آلوده به ویروس کووید-۱۹ حاوی ذرات ویروس کووید-19 می باشند.
چه زمانی تست کرونا بدهیم؟
به یاد داشته باشید اگر با فرد مبتلا به کرونا تماس داشتید، فردای آن روز اقدام به تست نکنید، برای این که خطای تست روز اول بسیار زیاد است، بدین ترتیب باید به مدت یک هفته صبر کرده و بعد نسبت به انجام تست اقدام کنید، اما در این مدت باید ارتباط خود با دیگران را به حداقل برسانید.
درصورتی که نسبت به ابتلای خود مشکوک هستید، اما علائم شدید ندارید و جز گروه های پر خطر محسوب نمی شوید، لازم نیست نسبت به انجام تست اقدام کنید، بلکه در خانه بمانید و استراحت کنید.
منظور از گروه های پر خطر سالمندان، اشخاص دارای بیماری زمینه ای، خانم های باردار، افرادی که با سالمندان، بیماران زمینه ای و خانم های باردار ارتباط مستقیم دارند و افرادی است که در خوابگاه ها و پادگان ها حضور دارند.
همچنین به خاطر داشته باشید برای بیرون آمدن از قرنطینه تست دوباره لازم نیست، کافی است بر اساس دستورالعمل ها رفتار کنید.
یعنی درصورتی که خفیف به بیماری مبتلا شدید، ده روز بعد از آغاز علامت، به شرطی که تمام علامت ها ( به جز حس بویایی و چشایی) بدون دارو از بین رفته باشدو اگر در بیمارستان بستری شدید، دو هفته پس از ترخیص از بیمارستان میتوانید از قرنطینه خارج شوید.
نام تست سرولوژی و یا آنتی بادی هم این روزها زیاد به گوش می خورد، این تست برای پژوهش های جمعیتی مناسب است و تنها مشخص می کند که کسی قبلاً کرونا (corona) گرفته یا خیر و آنتی بادی در بدن فرد موجود هست یا نه.
این تست تا ۳۰ درصد نیز احتمال خطا دارد و اگر شک دارید که در حال حاضر مبتلا به کرونا هستید یا خیر، این تست به کارتان نمی آید.
سی تی اسکن ریه هم برای تشخیص اولیه کرونا و بدون تجویز پزشک خطرناک است و ممکن است تا ۴۵ درصد نیز خطا داشته باشد. این تست، فقط وقتی احتمال درگیری زیاد ریه است، باید انجام شود.
