نازنین دادور، خبرگزاری دانا، سرویس راهبرد؛ یک حمله سایبری با اثرات طولانیمدت به هر کدام از بخشهای حیاتی مانند آب، اینترنت بانکها، صنعت برق و گاز کشور، میتواند فاجعهای بزرگ به همراه داشته باشد؛ بویژه که در نظر داشته باشیم امروزه همه صنایع، بخشهای مهم خدماتی، تولیدی، بهداشتی، سوختی و حیاتی و در یک کلام «زیست» روزمره مردم وابسته به اینترنت و امنیت آن بوده و لازم است به طور ویژه متوجه خطرات و اهمیت مراقبت اصولی و علمی از شبکه اینترنتی کشور باشیم.
کافی است خدای نکرده حمله مشابهی به زیرساخت آب و سدها و یا دیگر مراکز حساس صورت گیرد، در آنصورت آیا کل چرخ حرکت کشور متوقف نخواهد شد و از آن طریق امکان سوءاستفاده محتمل نخواهد بود!؟
اشاره دیروز رئیس جمهوری به «ایجاد مشکل در زندگی مردم» نیز دقیقا در همین راستا قابل ارزیابی است؛ آیتالله سید ابراهیم رئیسی چهارشنبه (پنجم آبان) در جلسه هیات دولت با یادآوری حمله سایبری به سیستم جایگاههای سوخت در کشور گفت: «هدف از این اقدام مختل کردن زندگی مردم بود تا بتوانند به مقاصد مشخص خود برسند. باید در عرصه جنگ سایبری آمادگی جدی داشت و دستگاههای مربوطه با تقسیم کار مناسب، اجازه ندهند دشمن در این عرصه اهداف شوم خود را پیگیری و در روند زندگی مردم مشکل ایجاد کند».
از منظری دیگر بررسی گذرای مشکلات و حوادث مربوط به حفاظتهای سیستمی از برخی مراکز فیزیکی و دادهای (دیتا بیسها) کشور، حکایت از یک تغییر جهت احتمالی در برنامهریزیهای دشمنانه علیه نظام جمهوری اسلامی و کل کشور دارد.
اگر تا چند سال پیش تنها برخی مراکز حساس هستهای یا دارای کاربردهای نظامی-صنعتی مورد حمله سایبری قرار میگرفت، اتفاقاتی مانند اخلال در سیستم راهآهن سراسری کشور، هک سیستم ثبت احوال کشور، ماجرای دوربینهای زندان اوین و این آخری- از کار انداختن سیستم کارت هوشمند سوخت و اختلال در پمپ بنزینهای سراسری- میتواند نشانههای تغییر هدفگیری دشمن از مراکز محدود هستهای به سمت محدوده سرزمینی ایران و همه مظاهر زندگی مرتبط با اینترنت دارد؛ از راه و هوا و زمین و آب و بانک تا زندان و سوخت و بانک و ثبت احوال و گاز و بنزین و صنایع دیگر.
اگرچه امنیت سایبری از اساس با مقولات امنیت غیرسایبری و محیطهای فیزیکی تفاوت دارد و امری نسبی است، اما چنانچه در اطلاعیه سازمان پدافند غیرعامل کشور نیز آمده، به نسبت سایبری شدن محصولات و خدمات، به همان نسبت نیز خطرپذیری شبکهای آنها افزایش مییابد؛ این موضوع البته به هیچ وجه به منزله نفی تدابیر و اقدامات فنی و ارتقای درجه امنیت زیرساختهای اینترنتی کشور نیست.
اتفاقات سایبری اخیر دیگر باید روشن کرده باشد که خطر هکها و حملات نفوذیهای رایانهای دشمن به اندازه کافی بالاست و چنانچه هشدارهای متخصصان را جدی نگیریم، مجبور به پرداخت هزینههای گزافی خواهیم شد.
ضرورت افزایش آمادگی در مقابل حملات سایبری
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به حمله سایبری روز سه شنبه به سامانه هوشمند سوخت تأکید کرد: افزایش آمادگی برای مقابله با حملات سایبری ضروری است.
عیسی زارع پور در دیدار با مدیران شرکتهای ارائهدهنده خدمات ارتباطی ثابت (FCP) با اشاره به حمله سایبری روز سه شنبه (چهارم آبان ماه) به سامانه هوشمند سوخت گفت: در تقسیم کاری که برای پیشگیری و مقابله با حوادث سایبری پیشبینی شده، حفاظت از زیرساختهای حیاتی بر عهده پدافند غیرعامل و مرکز راهبردی افتا است، بنابراین وزارت ارتباطات در این زمینه مسئولیتی ندارد و به همین دلیل تا امروز در اینباره موضعگیری نداشتیم.
وی با تأکید بر ضرورت موضعگیری واحد در اینباره اظهار کرد: گاهی تشتت در اطلاعرسانی و فرماندهی باعث ایجاد حاشیه میشود به همین دلیل ترجیح دادیم برای حفظ آرامش جامعه اعلام موضعی نداشته باشیم چون در اصل مسئولیتی هم نداشتیم اما درعینحال از همان ابتدا در تماس با وزیر نفت برای هرگونه کمکی اعلام آمادگی کردیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تأکید بر اینکه امروز دنیا، دنیای تقابل سایبری است، گفت: بر اساس گزارش مرکز پایش امنیت سایبری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، روزانه با چندین حمله سایبری از حملات ساده گرفته تا حملات پیچیده مواجه هستیم؛ بر این اساس ضروری است بیشازپیش آمادگی خودمان را برای مقابله با حملات سایبری افزایش دهیم.