تلاش دانشمندان و پژوهشگران کشورهای مختلف در زمینه تولید واکسن کووید ۱۹، بارقه‌های امید را در دل مردم جهان روشن کرده است. روند واکسیناسیون کووید ۱۹ در بسیاری از کشورهای جهان با سرعت خوبی پیش می‌رود و می‌تواند در کنار رعایت پروتکل‌های بهداشتی به‌خصوص استفاده از ماسک و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، پس از دو سال نویددهنده بازگشت به شرایط زندگی عادی و پایان محدودیت‌های کرونایی باشد. دانشجویان و اساتید هم می‌توانند امیدوار باشند که با سرعت گرفتن واکسیناسیون و کم شدن شیب ابتلا به بیماری، بار دیگر حضور در کلاس و نشستن در پشت صندلی‌های دانشگاه را تجربه کنند.
اگرچه آموزش مجازی همچنان به عنوان بخش مهمی از فرآیند آموزش در دانشگاه‌ها پیگیری می‌شود، اما بعضی از دانشگاه‌های جهان با وضع قوانین مختلف، امکان حضور دانشجویان، اساتید و کارمندان را در محیطهای دانشگاهی فراهم کرده‌اند. برای حضور در محیط دانشگاه و استفاده از امکاناتی نظیر خوابگاه، سلف، کتابخانه، آزمایشگاه و ...، ارائه کارت واکسیناسیون کووید ۱۹ در بسیاری از دانشگاه‌های جهان اجباری است؛ استفاده از ماسک در فضاهای سرپوشیده مثل کلاس درس، کتابخانه، آزمایشگاه، سلف، آسانسور و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، از دیگر الزاماتی هستند که دانشجویان باید در محیط دانشگاه آنها را مدنظر داشته باشند.
در این گزارش، برنامه‌ها، ضوابط و مقررات چند دانشگاه مطرح جهان را با هدف از سرگیری آموزش حضوری و بازگشت دانشجویان به محیط دانشگاه بررسی می‌کنیم:
دانشگاه "پرینستون" آمریکا
دانشگاه "پرینستون" آمریکا اعلام کرده همه اعضای این دانشگاه اعم از اساتید هیات علمی، کارکنان، دانشجویان و افراد وابسته به دانشگاه پرینستون که به دانشگاه می‌آیند می‌بایست در برنامه آزمایش بدون علامت کووید ۱۹ این دانشگاه شرکت کنند. مراکز واکسیناسیون کووید ۱۹ این دانشگاه تا آغاز تعطیلات زمستانی و اواخر ماه دسامبر سال جاری میلادی (۲۰۲۱) به فعالیت خود ادامه خواهند داد و طی آن به افراد مراجعه‌کننده، واکسن‌های فایزر یا مدرنا تزریق خواهد شد.
کسانی که کاملاً واکسینه شده‌اند، باید هفته‌ای یک‌بار و افرادی که از زدن واکسن معاف شده‌اند، باید هفته‌ای دوبار آزمایش بدهند. همه افراد می‌بایست در محیطهای بسته از ماسک استفاده کنند.
دانشگاه "کلمبیا" آمریکا
همه افراد وابسته به دانشگاه "کلمبیا" بدون در نظر گرفتن وضعیت واکسیناسیون می‌بایست همیشه در محیطهای سربسته دانشگاه از ماسک استفاده کنند. افراد واکسینه شده ممکن است بتوانند در فضای باز ماسک‌ها را بردارند اما افراد واکسینه نشده باید همچنان در فضاهای داخلی و خارجی دانشگاه از ماسک استفاده کنند. با این حال افراد واکسینه شده می‌توانند در محیط بیرونی دانشگاه همچنان از ماسک استفاده کنند. تزریق واکسن کووید ۱۹ برای همه دانشجویان، اساتید و کارکنان دانشگاه اجباری است.
برنامه آزمایش و ردیابی دانشگاه کلمبیا یک برنامه نظارتی آزمایشی جدی کووید ۱۹ را به منظور کاهش خطر انتقال ویروس در محوطه دانشگاه کلمبیا در پیش گرفته است. افراد باید از کلیه پروتکل‌های بهداشت عمومی دانشگاه که شامل ماسک زدن و فاصله‌گذاری اجتماعی در صورت لزوم است، پیروی کنند. لازم به ذکر است پس از واکسیناسیون نیز باید مدارک مرتبط با آن را در یک برنامه بارگذاری کنند. قبل از بازگشت به دانشگاه نیز باید دوره ایمنی کووید ۱۹ را بگذرانند.
دانشگاه "هاروارد" آمریکا
دانشگاه "هاروارد" انجام واکسیناسیون کووید ۱۹ را برای همه اعضای خودش اجباری کرده است. این شامل دانشجویان، اساتید، کارکنان و محققان است. در حالی که بیشتر برنامه‌های دانشگاه هاروارد از پاییز از سر گرفته شده است، خدمات بهداشتی دانشگاه هاروارد (HUHS)، پروتکل‌های چندگانه‌ای را برای کمک به پایین نگه داشتن نرخ ابتلای افراد به کووید ۱۹ اجرا کرده است.
دانشگاه هاروارد با شرکت آزمایش سلامت Color به منظور اجرای روند آزمایش دانشجویان همکاری کرده است و طی آن این شرکت، کیت‌های آزمایش را به دانشگاه ارسال و دانشجویان نیز می‌توانند از آن استفاده کنند. انجام این پروتکل‌ها، بازگشت ایمن‌تری را ایجاد می‌کند و خطر شیوع بیماری کووید ۱۹ را کاهش می‌دهد.
به طور خلاصه می‌توان گفت مواردی که انجام آن در این سه دانشگاه مشهور آمریکا ضروری است به شرح زیر است:
۱. تزریق واکسن کووید ۱۹
۲. تایید واکسیناسیون خود در یک سامانه
۳. انجام مکرر تست
۴. استفاده از ماسک
۵. رعایت فاصله اجتماعی
۶. استراحت در منزل در صورت احساس بیماری
۷. تماشای کلیپ‌ها و ویدئوهای آموزش ایمنی عمومی کووید ۱۹ هنگام بازگشت به دانشگاه
دانشگاه سایمون "فریزر کانادا"
دانشگاه "سایمون فریزر" که یکی از دانشگاه‌های مطرح کانادا است نیز در سایت خود اعلام کرده ارسال اظهارنامه واکسیناسیون برای تمامی افراد این دانشگاه اجباری است. مسئولان دانشگاه تأکید کرده‌اند، دانشجویان می‌توانند وضعیت واکسیناسیون خود را یا در وب‌سایت Thrive Health – SFU Vaccine Declaration ثبت و یا فرم تکمیل‌شده اظهارنامه واکسن را به آدرس covid۱۹@sfu.ca ایمیل کنند.
هنگام ارسال اظهارنامه چهار گزینه "بله، من کاملا واکسینه شده‌ام"؛ خیر، من تا حدی واکسینه شدم (تزریق یک دوز)"؛ "خیر، من واکسینه نشده‌ام"؛ "ترجیح می‌دهم پاسخ ندهم" وجود دارد که دانشجویان باید یکی از موارد را انتخاب کنند. اگر دانشجویان واکسینه شده باشند، باید عکسی از کارت واکسن خود را تا پنجم نوامبر ۲۰۲۱ به دانشگاه ارسال کنند.
دانشگاه "واترلو" کانادا
همزان با انجام واکسیناسیون دانشجویان دانشگاه "واترلو"، اساتید و کارمندان این دانشگاه، فرآیند بازگشت دانشجویان آغاز شده است. طبق مقررات اعلام شده از سوی مسئولان این دانشگاه، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی به ویژه در فضاهای بسته شامل کلاس‌های درس، سالن‌های کنفرانس، آزمایشگاه‌ها، کتابخانه‌ها، سالن‌های ورزشی، سلف‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.
ورود به محوطه دانشگاه تنها با ارائه گواهی دیجیتال انجام واکسیناسیون با کد QR امکانپذیر است و حتی بازدیدکنندگان نیز باید این گواهی را در هنگام ورود ارائه دهند. اقامت در خوابگاه‌های دانشگاه نیز تنها برای افرادی که هر دو دوز واکسن را دریافت کرده و آن را در سایت مخصوص بارگذاری کرده‌اند، مجاز است.
دانشجویان بین‌المللی که خارج از کانادا واکسن کووید ۱۹ را تزریق کرده‌اند، باید از طریق لینک مخصوص دولت کانادا، اطلاعات خود را ثبت کرده و درصورت عدم دریافت مجوز، باید از طریق دانشگاه نسبت به تزریق مجدد واکسن اقدام کنند.
کالج "دانشگاهی لندن"
این دانشگاه در سایت خود نوشته است: در کالج "دانشگاهی لندن"، سلامت و تندرستی در اولویت قرار دارد. اولویت ما همیشه این است که مطمئن شویم محوطه دانشگاه تا حد امکان ایمن است و احتمال خطر را برای همه افراد در محل به حداقل برسانیم و از دستورالعمل‌های رسمی بریتانیا پیروی کنیم. اگر احساس ناراحتی می‌کنید، باید در خانه بمانید. از شما انتظار داریم که مراقب خود باشید و همیشه در بیرون از خانه از ماسک استفاده کنید.
شما باید هفته‌ای دو بار آزمایش دهید و نتایج خود را به سرویس سلامت همگانی بریتانیا و اپلیکیشن ویژه Connect to Protect گزارش دهید. اگر تست کووید ۱۹ شما مثبت شده باشد، احتمالا بدن شما در برابر این بیماری تا حدی مقاوم شده است با این حال نمی‌توان تضمین کرد که بدن تمام افراد مقاوم خواهد بود بنابراین هنگامی که خود را قرنطینه می‌کنید، شستن مرتب دست‌ها را فراموش نکنید. در تمامی مکان‌های عمومی سرپوشیده ماسک زده و فاصله اجتماعی را رعایت کنید.
دانشگاه "هایدلبرگ" آلمان
دانشگاه "هایدلبرگ" آلمان اخیرا ایمیلی به دانشجویان خود ارسال و اعلام کرده که همه دانشجویان و کارکنان این دانشگاه باید تا تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۲۲ در برابر کووید ۱۹ واکسینه شده باشند. دانشگاه هایدلبرگ اعلام کرده اگر دانشجویان دانشگاه تا تاریخ اعلام‌شده واکسن خود را تزریق نکرده باشند، نمی‌توانند در کلاس‌ها و یا سایر فعالیت‌های دانشجویی شرکت کنند. این دانشجویان می‌توانند فقط در دوره‌های آنلاین ثبت‌نام کنند، اما نمی‌توانند از خوابگاه‌ها استفاده کنند.
همچنین این دانشجویان مقررات انضباطی در مورد این دانشجویان اعمال خواهد شد. دانشگاه هایدلبرگ در ماه‌های ژوئیه و اوت، ایمیل‌هایی به دانشجویان ارسال کرد. براین اساس، دانشجویان واکسینه‌نشده باید به طور منظم تست کرونا را انجام دهند.
دانشگاه "سنگاپور"
دانشگاه "سنگاپور" یکی از بهترین دانشگاه‌های آسیا به شمار می‌رود. این دانشگاه نیز برای ورود دانشجویان شرایطی را اعلام کرده است. این دانشگاه دستگاه‌های خودکار توزیع کیت‌های آزمایشی را در نقاط مختلف دانشگاه نصب کرده است. دانشجویان پس از انجام آزمایش باید نتیجه آزمایش و گواهی واکسیناسیون را در برنامه uNivUS این دانشگاه آپلود کنند.
چندی پیش دولت سنگاپور در بیانیه‌ای اعلام کرد کارمندان واکسینه نشده، اجازه نخواهند داشت به محل کار بازگردند. در ابتدای فرآیند واکسیناسیون دانشجویان این کشور، دانشجویانی که ساکن خوابگاه‌های دانشگاه‌های دولتی بودند، واکسینه شدند.
دانشگاه "چینهوا" چین
دانشگاه "چینهوا" درباره نحوه بازگشت دانشجویان گفته دانشجویان باید چند مدرک اعم از تاییدیه صفحه برنامه بازگشت دانشجو به دانشگاه، کد سبز کیت سلامت پکن و گواهی نتیجه منفی آزمایش رایگان اسید نوکلئیک که طی ۷ روز گذشته انجام شده است را به کارکنان بخش ورودی دانشگاه ارائه دهند. پس از ورود به محوطه دانشگاه، همه دانشجویان حتی دانشجویان خارجی نیز باید این سه کار را انجام دهند.
دانشجویان در ترم جدید برای ورود به کلاس‌های درس، آزمایشگاه، کتابخانه، سالن ورزشی، سالن غذاخوری و سوپرمارکت‌ها باید نکات بهداشتی را به منظور پیشگیری و کنترل همه‌گیری رعایت کنند و علاوه بر زدن ماسک، رفت و آمد غیر ضروری را به حداقل برسانند. محوطه دانشگاه به روی عموم بسته خواهد ماند، همه دانشجویان در محوطه دانشگاه باید همه رفت و آمدهای غیرضروری را به حداقل رسانده و از تماس با افراد خارج از محوطه دانشگاه خودداری کنند.
دانشگاه "توکیو" ژاپن
دانشگاه "توکیو" که در بین برترین دانشگاه‌های قاره آسیا قرار دارد، فرآیند واکسیناسیون دانشجویان، اساتید و کارمندان دانشگاه را از تاریخ ۸ ژوئیه (۱۷ تیرماه) تا ۲۹ اکتبر (۷ آبان‌ماه) تکمیل کرد. با این حال ورود به دانشکده‌ها به محدودیت‌های خاصی همراه است و دانشجویان برای اطلاع از ضوابط و شرایط در این زمینه باید به وب‌سایت دانشگاه مراجعه کنند.
برای ورود به محوطه دانشگاه، تمامی دانشجویان، اساتید و کارمندان موظف هستند دمای بدن و وضعیت جسمانی خود را در سایت مدیریت سلامت دانشگاه ثبت کنند. در صورت ابتلا به بیماری کووید ۱۹، فرد (دانشجو، استاد، کارمند) موظف است اطلاعاتی شامل زمان انجام تست، محل انجام تست، علائم بیماری، نام بیمارستان یا مرکز درمانی (درصورت بستری شدن)، علت‌های احتمالی ابتلا به بیماری، زمان‌های ورود به محوطه دانشگاه طی دو هفته گذشته، فعالیت‌های انجام‌شده و مکان‌های حضور در دانشگاه را در بخش مربوط در سایت مدیریت سلامت دانشگاه ثبت کند.
در جمع‌بندی می‌توان گفت، لزوم تزریق هر دو دوز واکسن کووید ۱۹ و ارائه گواهی مربوط به آن، انجام غربالگری‌های منظم روزانه و جلوگیری از ورود دانشجویان، اساتید و کارمندان مشکوک به بیماری، در دسترس قرار دادن کیت‌های تشخیصی سریع، نظافت و ضدعفونی منظم فضاهای عمومی در دانشگاه‌ها، از جمله اقداماتی است که اغلب دانشگاه‌های مطرح جهان با جدیت آنها را پیگیری می‌کنند و تمرکز بر اجرای دقیق و هدفمند این اقدامات، می‌تواند زمینه بازگشت دانشجویان به محیط دانشگاه و برگزاری حضوری کلاس‌ها را فراهم کند.
