در گفتگو با مدیر مجموعه بصائر بررسی شد
ثبت نام دوره مهندسی من در موسسه مهندسی من به تازگی در مؤسسه بصائر در حال برگزاری است
به گزارش خبرگزاری دانا مؤسسه بصائر بر پایه اصول بنیادین تشیع در سال 1394 بنا نهاده شد. بصائر مأموریت خود را «گسترش و پایدارسازی فرهنگ دینی از طریق ارتقای سطح اعتقادی و معرفتی متولیان امر تعلیم و تربیت دینی و پشتیبانی آنان» می‌داند. این مؤسسه توفیق داشته است طی 5 سال، دوره‌های متعدد و متنوعی را برگزار نماید. طرح بصائر طی این 44 دوره، بیش از 1300 نفر را تحت پوشش آموزش خود قرار داده و بیش از 100.000 نفر-ساعت آموزش در قالب دوره‌های مرزبانی اعتقادی، علم زندگی و سواد رسانه‌ای ارائه کرده است.
ثبت نام دوره مهندسی من در موسسه مهندسی من به تازگی در مؤسسه بصائر در حال برگزاری است که به همین مناسبت گفتگویی با مهندس بخشایش مدیر این مجموعه داشته ایم.
درباره دوره «مهندسی من» در مؤسسه بصائر توضیحاتی بفرمایید. به تازگی کتابی هم با عنوان «مهندسی من» از آقای دکتر علیرضا موذن منتشر شده است. انگیزه اصلی مؤلف برای نوشتن این کتاب چه بوده است؟ در این کتاب به چه مباحثی پرداخته شده است؟
شاید بتوان هدف و انگیزه‌ی اصلی از تألیف این کتاب را با این جملات از کتاب بیان کرد: «هر کس به این دنیا قدم گذاشته، فقطیک بلیط تک سفرهدر دستش بوده است. رفت و برگشتی در کار نبوده و نیست! تازه؛ نه ایستگاه سوارشدن و نه ایستگاه پیاده‌شدن در دست ما نیست!... اما راهتجربه آموختنمنحصر به داشتن یک عمر مستقل بدین منظور نیست. می‌توان در زمان کوتاه‌تر و با سرعت بیشتر، تجربیات مردان بزرگ را به دست آورد.»
همان‌طور که می‌دانید، در دوران ما جریان‌هایی به وجود آمده است که از جهاتی، دوره و زمان ما را از ادوار گذشته متمایز می کند. از مهم‌ترین این جریانات، می‌توان به رشد چشم‌گیر علوم تجربی، جریان فمینیسم، جریان اومانیسم یا انسان‌گرایی و... اشاره کرد.
ما در دوره‌ی آموزشی مهندسی من که مبتنی بر کتاب مهندسی من است، به دنبال این هستیم که شناخت درستی از این دوره و زمانه پیدا کنیم و راه‌های میانبر، برای خردمندشدن و خردمند‌زیستن بیابیم. در این دوران، نمی‌توان بدون بصیرت و بینشی عمیق زندگی کرد.
اکنون، در عصر «بحران هویت»، عوامل مؤثر در شکل‌گیری شخصیت و هویت انسان، با گذشته تفاوت‌هایی دارد. خانواده، وراثت و جامعه، از گذشته تا امروز، جزو عوامل مؤثر در هویت آدمی بوده‌اند و هستند؛ اما اکنون شاهد مهندسان دیگری هم هستیم که کم‌کم جای خود را در زندگی‌های ما باز کرده اند، و امروزه، نقش بیشتر و مؤثرتری را نسبت به مهندسان سنتی ایفا می‌کنند. به‌عنوان مثال، اکنون رسانه، یکی از مهم‌ترین مهندسان تعلیم و تربیت است. گاهی اوقات شاهد هستیم که مادران و پدران، نقش و سهم خودشان را داوطلبانه به رسانه واگذار می‌کنند.
بررسی این جریانات و ویژگی‌های خاصی که در دوران ما هست، بسیار مهم است؛ تا ما شناخت خوبی نسبت به این دوره و زمانه پیدا کنیم. اما کار نباید همین‌جا متوقف شود؛ بلکه باید یک گام فراتر بگذاریم و به آینده‌پژوهی بپردازیم.
مشکلی که بعضی افراد در ادوار گذشته با آن رو به رو شدند، فقط این نبود که آن‌ها، دوره و زمان خود را نمی‌شناختند؛ بلکه از این ناشی می‌شد که دید درستی نسبت به آینده و تغییر و تحولاتی که به وجود خواهد آمد، نداشتند. همان‌طور که سبک زندگی مردم از 100 سال گذشته تا کنون، تغییرات زیادی داشته است، در سال‌های آینده هم دست‌خوش تغییر خواهد شد. و البته این تغییر، با سرعت و شتابی بیشتر خواهد بود.
خب چگونه می توان برای آینده آماده شد؟
با توجه به سیر جریانات و تغییراتی که در حال شکل گیری است، خیلی از اتفاقات و تحولات، قابل پیش‌بینی هستند. باید دامنه‌ی مطالعات خود را گسترش دهیم. گاهی تاریخ تکرار می‌شود، پس باید حواسمان جمع باشد که «دو بار از یک سوراخ گزیده نشویم».
البته با این‌وجود، شاید پیش‌آمدهایی به‌وجود بیاید که قابل پیش‌بینی نباشد، یا ما از آن آگاه نباشیم. به‌عنوان مثال، شاید پیش‌بینی نمی کردیم که یک بیماری در کل جهان، همه‌گیر شود. در همین دو سالی که بیماری کرونا در کشور ما و در کل دنیا فراگیر شد، تغییرات زیادی در نظام آموزشی و سبک زندگی به وجود آورد. قطعاً افراد و شرکت‌هایی که توان تطبیق با شرایط جدید را نداشتند، با مشکلات عدیده‌ای مواجه شدند. امیرالمؤمنین علیه السلام در همین رابطه حدیث زیبایی دارند. می‌فرمایند: «أَعْرَفُ النَّاسِ بِالزَّمَانِ مَنْ لَمْ یَتَعَجَّبْ مِنْ أَحْدَاثِه» یعنی کسی، بیشترین آگاهی را به دورانش دارد که از رخداد‌ها و حوادث تازه، تعجّب نکند.
یک نکته‌ی کلیدی و اساسی این است که انسان، توانایی آموختن و یا به اصطلاح امروزی «آپدیت شدن» را داشته باشد. سازمان یونسکو طی چند سال اخیر، با توجه به رشد تکنولوژی، تعاریف زیادی از سواد ارائه داده است و مفاهیمی همچون سواد استفاده از رایانه، سواد رسانه‌ای، سواد اقتصادی و ... را به تعریف ابتدایی سواد، که سواد خواندن و نوشتن بود، اضافه کرده است. اما آخرین تعریف این سازمان از سواد، «توانایی تغییر» است و باسواد را کسی می داند که بتواند با استفاده از خوانده‌ها و دانسته‌های خود، تغییری در زندگی خود ایجاد کند.
با توضیحاتی که فرمودید، این سؤال پیش می‌آید که آیا ما توانایی مقابله با این جریانات و این مهندسان قدرتمند را داریم؟ و یا چه بخواهیم و چه نخواهیم تحت نظر مهندسی آن‌ها قرار خواهیم گرفت؟
دقیقاً چیزی که در پی آن هستیم این است که مهندسی زندگی و هویت خود را، خود به دست بگیریم؛ نه این‌که ناآگاهانه، تحت تاثیر عوامل بیرونی قرار بگیریم.
هر چند عوامل بیرونی هم، در شکل‌دهی به هویت انسان نقش دارند. قطعاً هیچ‌کس محل به دنیا آمدن خود را تعیین نکرده است. وراثت، خانواده و دوستان، زمان و دورانی که در آن زندگی می کنیم، همه و همه در شکل‌گیری هویت ما دخیل‌اند و قابل انتخاب هم نیستند.
از قدیم الایام مردم از تأثیر همنشین و هم‌صحبت بر شخصیت آدمی، غافل نبوده‌اند. به قول سعدی که می‌گوید: «K HYPERLINK "https://setare.com/fa/news/40074/%d9%85%d8%b9%d9%86%db%8c-%d8%a8%db%8c%d8%aa-%d8%aa%d9%88-%d8%a7%d9%88%d9%84-%d8%a8%da%af%d9%88-%d8%a8%d8%a7-%da%a9%db%8c%d8%a7%d9%86-%d8%b2%db%8c%d8%b3%d8%aa%db%8c/" تو اول بگو با کیان زیستی، من آن‌گه بگویم که تو کیستی»، اکنون هم همین است؛ با این تفاوت که امروزه، مهندسان راه دور، بسیار به ما نزدیک شده‌اند و از طریق همین موبایل‌های هوشمند که همراه همیشگی ما شده است، به همنشینان جدید ما تبدیل شده‌اند. اما گاهی مشکل این‌جاست که ما از این مهندسان غافلیم. رسانه با زبانی دلنشین، هنری و سرگرم‌کننده و در عین حال با برنامه‌ای دقیق و تأثیرگذار در کنار ماست. ما هم در اوقات فراغت خود، با آغوشی باز به استقبالش می رویم!
دشمن دوست‌نما را نتوان داد تمیز / شاخه را مرغ چه‌داند که قفس خواهد شد؟
اگر از این تأثیرات آگاه نباشیم، ممکن است که ناخودآگاه تحت تأثیر قرار بگیریم. اما هیچ‌چیز نمی‌تواند مانع اختیار انسان شود. هر کس می‌تواند با تعقل و تفکر خود، راه و روش زندگی‌اش را انتخاب کند و آگاهانه و با تفکر انتقادی، با جریان‌های پیش‌رو مواجه شود.
برای معلمینی که اکنون با نسل جوان در ارتباط هستند چه توصیه‌ای دارید؟
پس از این‌که خود را به سواد روز مسلح کردند و مهندسی هویت خود را در دست گرفتند، باید دانش‌آموزان خود را نیز به این مسیر راهنمایی کنند. یا به عبارت دیگر، خود، یک مهندس مؤثر باشند و نقش خود را به خوبی ایفا کنند.
الحمدلله دین اسلام، برنامه‌ای دقیق و همه‌جانبه را برای ما ارائه داده است که با توجه به آن، می توان هم در زندگی دنیایی، موفق بود و هم سعادت اخروی را تضمین کرد. اما چگونگی بیان و انتقال این مفهوم به کودکان و نوجوانان، مهم است.
به نظر من در قدم اول باید روحیه حق‌پذیری و انصاف و مهارت تفکر نقادانه را در دانش‌آموزان به وجود آوریم. می دانیم که عبودیت و دستورات خداوند، همگی منطبق بر عقل است. در قرآن و روایات هم توصیه اکیدی بر تعقل داریم و از پیروی کورکورانه از گذشتگان، نهی شده‌ایم. همچنین، ایجاد ارتباط مؤثر با دانش‌آموزان، استفاده از روش‌های تدریس به‌روز و کارآمد، می تواند بر تأثیر کلام معلمین بیفزاد.
مؤسسه بصائر در تلاش است تا برای توانمندسازی معلمین و مبلغین مذهبی، گامی مؤثر بردارد. در همین راستا دوره‌های آموزشی در سه دسته مرزبانی اعتقادی، سواد رسانه‌ای و علم زندگی، تدوین کرده است. در کنار این دوره‌ها، در دوره‌های تربیت مدرس بصائر نیز، به روش تدریس این مباحث پرداخته می‌شود.
ثبت نام دوره‌ها از طریق سایت بصائر (www.basaaer.com) در طول سال تحصیلی در قالب سه ترم آموزشی، انجام می‌شود. ثبت نام ترم سوم، سال 1400 بصائر، از تاریخ 22 دی آغاز شده و تا تاریخ 2 بهمن ادامه خواهد داشت.
انتهای پیام/
