به گزارش پایگاه خبری دانا، همایش فقر و نابرابری آموزشی در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این همایش برخی از وزرای سابق آموزش و پرورش حضور داشتند. کاظم اکرمی ضمن گرامیداشت هفته دولت و یاد و خاطره شهیدان رجایی و باهنر گفت: استدلال شهید رجایی این بود که قانون اساسی آموزش را رایگان اعلام کرده پس همه باید یکسان آموزش ببینند و به همین علت اعلام کرد همه مدارس دولتی باشند و چند مدرسه خاص وجود داشت که تعطیل کرد.
وزیر اسبق آموزش و پرورش افزود: نابرابری آموزشی، مسئلهای جهانی است. اندیشمندان مختلف جهانی در این باره سخن گفتهاند اما یک نابرابری مورد توجه کسی نیست و آن "نابرابری پرورشی" است. اکرمی با بیان اینکه امروز جامعه بشری در نتیجه دانش دانشمندانی که به مقوله پرورشِ آنها پرداخته نشده این همه دچار رنج شده است گفت: مثلا سلاح های شیمیایی را دانشمندان ساختهاند. چنین افرادی از دبستان تا دانشگاه، آدمیت، انسانیت و عدالت را نیاموختهاند. ما تنها دانشمند نمیخواهیم بلکه آدم میخواهیم. اگر چنین فردی یک روز به قدرت رسید و به نسبه انسانیت داشت، شاهد این حجم از ظلم نخواهیم بود.
وی با بیان اینکه یک الگوی رفع نابرابری این است که مدارس باید بازتاب شرایط اجتماعی باشند که این دیدگاه مورد نقد همگان است گفت: یک الگوی دیگر رفع نابرابری این است که انسانها حق برابر دارند، عدالت یعنی برابری که به همه به یک اندازه داده شود؛ این الگو، ظاهر خوبی دارد، اما عقب ماندگی های قبلی و مشکلات خانوادگی را چه کنیم؟. افرادی که از خانواده بیسواد آمدهاند با آنها که از خانواده تحصیلکرده آمده اند یکسان باید دیده شوند؟.
وی افزود: الگوی سوم، الگوی جبران کنندگی است و میگوید آنها که دارند باید به محرومان برسند. افراد توانمند باید به کمک افراد ناتوان برسند اما اکنون مدارس دولتی و غیردولتی یکساناند؟ چند درصد پذیرفته شدگان دانشگاهها از مدارس دولتی هستند؟ .
اکرمی با بیان اینکه پس از انقلاب از حیث کمی، پیشرفتها و دستاوردهای خوبی در حوزه مدارس و آموزش و پرورش داشتیم عنوان کرد: در دورههایی در حق آموزش و پرورش اجحاف و بیتوجهی شده است، زیرا برخی وزراء دیدگاه تربیتی نداشتند.
وزیر اسبق آموزش و پرورش ادامه داد: در کنار دولت، نهادهای مردمی نیز میتوانند به حل مشکلات مدارس در مناطق محروم و کاهش نابرابریهای آموزشی کمک کنند.
در بخش دیگری از همایش علی اصغر فانی با بیان اینکه عدالت آموزشی راه برون رفت آموزش و پرورش از مشکلات فعلی است اظهار کرد: آموزش و پرورش کوچک انگاشته میشود و در اولویت نیست و این چالش اصلی آموزش و پرورش در ایران است. وی افزود: آموزش و پرورش مقوله سهل و ممتنعی است و میگویند فضایی فراهم و دانش آموزان را میفرستیم درس بخوانند درحالی که به این سادگیها نیست.
فانی عوارض کوچک انگاری آموزش و پرورش را برشمرد و گفت: کسری همه ساله بودجه ۲۵ تا ۳۰ درصدی، دخالت نهادهای حقیقی و حقوقی و تنوع بیش از حد مدارس از این جمله است. ما ۲۷ نوع مدرسه نداریم، حداکثر شش نوع مدرسه داریم که باز هم زیاد است. هیئت امنایی، نمونه دولتی، شاهد، سمپاد، غیردولتی و دولتی این شش نوع هستند و مثلا مدارس شبانه روزی و شبانه، "نوع" مدرسه نیستند.
فانی با اشاره به اینکه یکی دیگر از چالش های آموزش و پرورش، منزوی و گوشهگیر شدن دانش آموزان و تغییر رفتارهای آنها به علت بروز کرونا است افزود: کرونا باعت ترک تحصیل نیز شده است. سازمان های مردم نهاد به علت کار داوطلبانه هزینه کمتری دارند و دولت ها میتوانند با آنها قرارداد همکاری امضاء کنند.
عضو شورای عالی آموزش و پرورش با اشاره به بی ثباتی مدیریتی در آموزش و پرورش گفت: میانگین عمر خدمت وزرای آموزش و پرورش(به جز آقای نجفی) در کشور دو سال است و در این دو سال کاری نمیتوان انجام داد.
محسن حاجی میرزایی از دیگر وزرای سابق آموزش و پرورش با بیان اینکه کارکرد نظام آموزش و پرورش با اختلال همراه است گفت: تفکیک بین دو مفهوم "مشکل" و "مسئله" ضروری است، گاهی این دو مفهوم را به جای همدیگر به کار می بریم. در جریان تصمیم گیری و مدیریت، فهم و تمایز میان این دو مفهوم اثرگذار است و کمک میکند تصمیم گیری شایستهتر و دقیقتری داشته باشیم.
وی افزود: به عنوان مثال با پدیده فقر آموزشی مواجهیم، فقر آموزشی یک مشکل است. ممکن است نگرش سادهای به این موضوع بخواهد آن را در قالب یک مسئله، فهم کند که اینگونه نیست.
وزیر سابق آموزش و پرورش با اشاره به اینکه یکی از خطاهای رایج دیگر این است که در مقام تبدیل مشکل به مسئله دچار سوگیری ذهنی میشویم گفت: به عنوان مثال ۷۰ سال گذشته تقریبا بهرهوری نزدیک به صفر است. این یک مشکل است. برای حل آن ساعتها آموزش برگزار میکنند اما هیچ اتفاقی نمی افتد. برخی میگویند حقوقی است، برخی میگویند ساختاری است و برای آن راهکارهایی برمیگزینند که هیچ کدام ممکن است به طریقه درست باعث حل مشکل نشوند.
حاجی میرزایی افزود: علت مشکل حوزه آموزش و پرورش این است که "بد" طراحی شده است و وقتی نظام بد طراحی شود، نمیشود خوب مدیریت کرد.
وزیر سابق آموزش و پرورش با بیان اینکه منابع مالی در سیستم آموزش و پرورش در خدمت آموزش و پرورش نیست گفت: به عنوان مثال ۹۶ درصد از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان بودجه آموزش و پرورش، در اختیار آموزش و پرورش نیست و بابت حقوق معلمان صرف میشود و مستقیما به حساب معلم واریز میشود.
وی با تاکید بر اینکه در قالب طراحی هوشمند است که منابع در سیستم میچرخد، اما اکنون اینگونه نیست گفت: به عنوان مثال برنامه درسی از منابع مالی تغذیه نمیشود، به این معنا که اگر منابع مالی آموزش و پرورش ۳۰۰ هزار میلیارد تومان شود، باز تأثیری ندارد.
حاجی میرزایی ادامه داد: مأموریتهای آموزش و پرورش همراستا نیستند و برای تحقق اهداف، بهینه نشده است. معتقدم نسبت حکومت در قبال آموزش و پرورش به درستی درک نشده است. درست است که آموزش و پرورش توانسته نرخ پوشش تحصیلی را افزایش دهد، اما در کیفیت موفق نبوده است و دلیلش این است که مسئله را به درستی درک نکردیم.
انتهای پیام/