هویت دیجیتالی شامل تمام فعالیتهای آنلاین است، از جمله نام‌‌های کاربری، کوئری‌‌های جستجو، خرید‌های آنلاین، رفتار خرید و غیره. هنگامی که به اینترنت متصل هستید و فعالیت آنلاین دارید از خودتان ردپای دیجیتال به جا می‌گذارید. اما چطور می توان این ردپا را از بین برد؟
تقی حسن زاده، پایگاه خبری دانا، سرویس دانش و فناوری؛ از آنجا که اینترنت تقریبا همه جنبه های زندگی ما را دربرگرفته است، اجتناب از این که نوعی حضور آنلاین داشته باشیم، دشوار است.
ردپای دیجیتالی، به آثار به جا مانده از فعالیتهای آنلاین شما اطلاق می‌شود؛ مثل وقتی که به طبیعت گردی می روید و آثار حضور شما مانند چوب‌های سوخته، باقی مانده‌های غذا و مسیری که هنگام پیاده روی در جنگل ایجاد کرده اید، دیده می‌شود. در قضیه رد پای دیجیتالی، آثاری که از خود بر جای می گذارید، دیتا هستند. این رد پای دیجیتالی بر حسب فعالیتی که داشته اند در دو شاخه فعال و غیرفعال قرار می گیرد. پایگاه خبری بیزنس اینسایدر در گزارشی به بررسی این موضوع پرداخته است.
انواع مختلف ردپای دیجیتالی
یک رد پای دیجیتالی فعال، با آگاهی و هدفمندی ایجاد شده و دیتایی است که خودتان با آگاهی در اینترنت از خود بر جای می‌گذارید. برخی از مثال‌های متداول دیتای هدفمند عبارتند از:
ایمیل‌ها و پیام‌های متنی
فرم‌های آنلاینی که تنظیم و ارسال می‌کنید
دیدگاه‌هایی که پای یک مقاله یا ویدیو می گذارید
پستهای وبلاگ و وب سایت‌های شخصی
پستهای رسانه اجتماعی، آپدیت‌های وضعیت، عکس‌ها و ویدیوها
باید به خاطر داشته باشید که اگرچه این اطلاعات را آگاهانه ایجاد کرده اند اما ممکن است نخواهید به مدت طولانی نگه دارید یا آن را در دسترس افراد دیگری برای استفاده به شیوه هایی که مورد قبول شما نیست، قرار دهید.
رد پای دیجیتالی غیرفعال شما با اطلاعات ناخواسته ای ایجاد شده که بدون نیت و آگاهی و بی آنکه انتخابی داشته باشید، از خود بر جای گذاشته‌اند. این اطلاعات ناخواسته می توانند مواردی باشند نظیر:
- کوکی‌ها و اطلاعات ردگیری که توسط فعالیت وبگردی شما ایجاد شده است
- موقعیت مکانی شما که در هنگام استفاده از نقشه ها و سایر اپلیکیشن‌های مکان یاب ایجاد شده اند
- آدرس آی.پی، آدرس ایمیل و سایر اطلاعات شخصی که می توانند به فعالیتهای آنلاین شما مرتبط باشند
ریسک برجای گذاشتن رد پای دیجیتالی
رد پای دیجیتالی شما می تواند اطلاعات زیادی از شما به دیگران ارائه کند. در برخی از موارد استفاده مشروع از اطلاعات شما وجود دارد مانند صاحبان وب سایت و تبلیغات کنندگان که اطلاعات مربوط به عادتهای آنلاین و علاقمندیهای خریدتان را جمع می‌کنند تا بهتر قادر به پاسخگویی به نیازهای شما باشند. اما رد پای دیجیتالی شما می تواند توسط هکرها، خلافکاران، کلاهبرداران و سایر عوامل خرابکار مورد استفاده قرار گیرد. قابل توجه ترین ریسک مربوط به این دسته عبارتند از:
دزد هویت: شاید بزرگترین ریسکی که افراد در فضای آنلاین با آن مواجه هستند، به سرقت رفتن هویتشان است که در صورت بر جای ماندن اطلاعات حساس و شخصی کافی در محیط آنلاین، می تواند اتفاق بیافتد.
فیشینگ و کلاهبرداریهای دیگر: خلافکاران گاهی اطلاعات کافی درباره شخصی به دست می آورند تا بتوانند وی را طعمه کلاهبرداری قرار دهند. در حمله فیشینگ، خلافکار اینترنتی با قربانی خود تماس گرفته و وانمود می‌کند یکی از افراد آشنای وی است تا از وی پول یا اطلاعات ارزشمند درخواست کند.
تبلیغات: تبلیغات معمولا از رد پای دیجیتالی شما استفاده مشروع می‌کند اما بسیاری از افراد برای اهداف تبلیغاتی ردیابی می‌شوند.
تحقیقات کارفرما: کارفرمایان فعلی یا احتمالی می توانند برای پی بردن به زندگی شخصی شما، به بررسی پستهای شبکه اجتماعی و سایر فعالیتهای آنلاین شما بپردازند. با توجه به این که تا چه حد در اینترنت فعال هستید، زندگی شخصی شما می تواند در معرض دید عموم قرار گیرد و برخی رفتارها یا عقاید مذهبی و سیاسی شما ممکن است مورد پسند کارفرمایان قرار نگیرد.
چگونه رد پای دیجیتالی خود را مدیریت کرده و به حداقل برسانیم؟
این که هیچ رد پای دیجیتالی از خود در محیط آنلاین بر جای نگذارید، غیرممکن است اما اقداماتی برای به حداقل رساندن آنها می توانید انجام دهید. این اقدامات عبارتند از:
اجتناب از استفاده از آدرس ایمیل اصلی خود در زمان ایجاد اکانت‌ها در وب سایتها و پلتفرمهای کامنت گذاری: آدرسهای ایمیل موقتی بسازید تا مانع از آن شوید کسی بتواند تصویری از سایتها و سرویسهایی که از آنها استفاده می کنید ایجاد کند.
تنظیم دقیق گزینه‌های حریم خصوصی در حساب‌های رسانه اجتماعی: شاید لزومی نداشته باشد زندگی شخصی شما در معرض دید همه قرار گیرد بنابراین هر محتوایی را به اشتراک نگذارید. پستهای توییتر، فیس‌بوک و اینستاگرام را به دوستان یا تماس‌های نزدیکتان محدود کنید و استفاده از پلتفرمهای رسانه اجتماعی که چنین اجازه ای را به شما نمی دهند را متوقف کنید.
جدا کردن ایمیل شخصی و حرفه‌ای خودتان: این ایده خوبی است که آدرسهای ایمیل متفاوتی برای فعالیتهای شخصی و برای کاریابی و امور دیگر استفاده کنید. این امر تحقیقات کارفرمایان درباره حضور آنلاین شما را دشوارتر می‌کند.
مراقبت از شهرت و اعتبارتان: درباره پست‌ها، اظهارنظرها و پیام‌های آنلاینی که ارسال می‌کنید، دقت کنید زیرا نمایانگر شخصیت شما هستند. از عبارت و دستور زبان صحیح استفاده کرده و از بی ادبی و توهین اجتناب کنید. همچنین بیش از حد از خودتان اطلاعات ندهید. تصور کنید کارفرمای احتمالی تان اگر اطلاعاتی که پست کرده اید را مشاهده کند، درباره شما چه فکری خواهد کرد.
مخالفت با فروش اطلاعات از سوی وب سایتها: وب سایتها ابزارهایی را اضافه می‌کنند که به شما اجازه می دهند با فروش اطلاعات شخصی خود یا با اشتراک گذاری آنها با شرکایشان مخالفت کنید. اگر چنین کنترلهایی وجود دارند، دنبالشان بگردید و فعالشان کنید. به عنوان مثال می توانید در صفحه حریم خصوصی گوگل، توقف شخصی سازی تبلیغات بر اساس سلایق و نیازهایتان در سرویسهای گوگل را غیرفعال کنید.
عدم اتکا به حالت پرایوت یا محرمانه در وب سایتها: گزینه پرایوت مرورگرتان ممکن است برای به حداقل رساندن اطلاعاتی که در رایانه شخصی شما ذخیره می‌شود، مفید باشند اما برای رد پای دیجیتالی خود بیش از آن به این گزینه متکی نشوید زیرا تاثیری در اطلاعاتی که درباره شما در اینترنت ذخیره می‌شود، ندارد.
۱۰ راه برای کاهش ردپای دیجیتال
۱- حذف یا غیرفعال کردن حساب‌های فروشگاه‌های آنلاین و شبکههای اجتماعی
در حساب کاربری وب‌سایت‌های خرید یا شبکههای اجتماعی که دیگر در آنها فعال نیستید، به دنبال گزینه حذف یا غیرفعال کردن حساب کاربری بگردید.
۲- سابقه و رکوردهای خودتان را از وب‌سایت‌های جمع‌آوری اطلاعات پاک کنید
وب‌سایت‌هایی مانند beenverified وب‌سایت‌هایی هستند که در آنها می‌توانید اطلاعات اشخاص را جستجو و پیدا کنید. اگر اطلاعات شما نیز در این وب‌سایت‌ها وجود دارد بصورت جداگانه از آنها درخواست حذف داده‌هایتان را بفرستید. علاوه بر این می‌توانید از سرویسهای پولی برای حذف اطلاعات‌تان از تمامی این وب‌سایت‌ها استفاده کنید.
۳- از مرورگرهایی که به حریم شخصی کاربران اهمیت می‌دهند استفاده کنید
پیش‌تر در وب‌سایت کنش‌تک در مورد مرورگرهایی که حریم شخصی کاربران برایشان اهمیت دارد نوشته بودیم. یکی از بهترین مرورگرها تور است.
۴- حساب‌های ایمیلی که استفاده نمی‌کنید را غیرفعال یا پاک کنید
یکی از تمرین‌های خوب امنیت و حریم شخصی آنلاین استفاده از چندین حساب ایمیل است، برای مثال برای ایجاد حساب کاربری در شبکههای اجتماعی از حساب ایمیل جداگانه‌ای استفاده کنید، حساب اصلی ایمیل خود را برای ایجاد هر حسابی استفاده نکنید. با اینحال اگر از حساب ایمیلی که پیش‌تر ایجاد کرده بودید دیگر استفاده نمی‌کنید و به حساب آنلاین دیگری وصل نیست، آن را غیرفعال یا پاک کنید.
۵- تنظیمات حریم شخصی را بررسی کنید
به طور منظم بخش حریم شخصی و امنیت وب‌سایت‌ها و سرویسهای آنلاینی که در آنها حساب کاربری دارید را بررسی کنید تا از آخرین تغییرات باخبر شوید و بهترین حالت را برای حفظ امنیت و حریم شخصی‌تان تنظیم کنید.
۶- از پلاگین‌های امنیتی استفاده کنید
برای حفظ حریم شخصی آنلاین‌تان می‌توانید روی مرورگرتان از افزونه‌های امنیتی معتبر استفاده کنید. لیستی از افزونه‌های امنیتی معتبر.
۷- حساب و اطلاعات خودتان را از روی وب‌سایت‌ها پاک کنید
با استفاده از سرویس justdeleteme می‌توانید دریابید که پاک کردن حساب‌تان از روی وب‌سایت‌های مختلف چقدر ساده یا پیچیده است. بصورت جداگانه به وب‌سایت‌هایی که در آنها حساب دارید، درخواست حذف اطلاعات‌تان را ارسال کنید.
۸- از «حق فراموش شدن» استفاده کنید
بعد از تصویب GDPR، «حق فراموش شدن» برای پاک کردن داده‌‌ها و اطلاعات نادرست و قدیمی کاربران در وب‌سایت‌ها وجود دارد که می‌توانید از آن استفاده کنید.
۹- از داده‌های اشتباه استفاده کنید
اگر نمی‌خواهید اطلاعات شخصی‌تان در اینترنت رکورد شود، در بسیاری از وب‌سایت‌ها و سرویسهایی که مجبور به وارد کردن اطلاعات شخصی هستید، می‌توانید از اطلاعات نادرست استفاده کنید. برای مثال تاریخ تولد واقعی خودتان را وارد نکنید.
۱۰ – از شرکت در نظرسنجی‌های آنلاین دوری کنید یا اطلاعات نادرست وارد کنید
در بسیاری از شبکههای اجتماعی موردهای زیادی از نظرسنجی‌های آنلاین برای تشخیص شخصیت، نزدیک بودن به کدام دوست، شخصیت فیلم یا کارتون و غیره دیده می‌شود. سعی کنید از دادن اطلاعات درست و واقعی به این وب‌سایت‌ها خودداری کنید. اگر علاقه به شرکت در این نظرسنجی‌‌ها هستید از اطلاعات اشتباه و غلط استفاده کنید.
