نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ دچار شدن به دیابت در بارداری به این معنا نیست که شما پیش از بارداری مبتلا به دیابت بودهاید چراکه این نوع افزایش قند خون محدود به دوران حاملگی است و پس از زایمان در بیشتر موارد سطح قند خون به حالت طبیعی برمیگردد؛ اما نکته مهمی که وجود دارد این است که در صورت سهلانگاری، دیابت قادر است پیامدهای ناخوشایندی برای مادر و فرزند در پی داشته باشد. ازاینرو، در این مطلب سعی شده است نکات کلیدی و کاربردی برای پیشگیری و درمان این نوع دیابت ارائه گردد.
علائم دیابت بارداری چیست؟
معمولاً در دیابت بارداری بهندرت علائمی بروز میکند و اگر علائمی نیز ظاهر شود خفیف است. مهمترین نشانههای بالینی آن بهصورت زیر است:
- خستگی
- تاری دید
- تشنگی زیاد
- تکرر ادرار
- عفونتهای قارچی
دلیل ایجاد دیابت بارداری چیست؟
علت دقیق دیابت بارداری تاکنون مشخص نشده است اما هورمونها و ژنتیک فرد از فاکتورهایی هستند که در این اختلال نقش دارند. در زمان بارداری به دلیل افزایش سطح هورمون لاکتوژن جفتی (hPL) و برخی هورمونهای مرتبط با بارداری، مقاومت به انسولین در بدن بیشتر میشود. البته این هورمونها نقش مهمی در تقویت جفت و سلامت جنین دارند اما در برخی افراد باعث ایجاد اختلال در عملکرد هورمون انسولین میشوند.
انسولین در انتقال گلوکز خونی به داخل سلولها نقش مهمی دارد و بهاینترتیب در کاهش قند خون بسیار حائز اهمیت است. با اختلال در عملکرد انسولین بهتدریج مقدار قند خون افزایش مییابد به صورتی که در هفتههای ۲۴ تا ۲۸ بارداری قند خون به اوج خود رسیده و به شکل دیابت بارداری قابلتشخیص خواهد بود.
چه کسانی بیشتر در معرض دیابت بارداری هستند؟
هر کدام از موارد زیر در مستعد شدن زنان باردار به دیابت نقش دارند:
- فشارخون بالا
- سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت
- اضافهوزن قبل از بارداری
- افزایش بیشازحد وزن در زمان بارداری
- بارداری چندقلویی
- متولد شدن نوزاد دارای اضافهوزن در بارداریهای پیشین
- مبتلا بودن به دیابت بارداری در بارداریهای قبلی
- مصرف داروهای استروئیدی مثل انواع گلوکوکورتیکوئیدها
- مبتلا بودن به سندرم کیست تخمدانی (PCOC)
چند نوع دیابت بارداری وجود دارد؟
دو نوع دیابت بسته بهشدت قند خون در بارداری وجود دارد که به شرح زیر است:
- کلاس A1: این نوع از دیابت با کنترل رژیم غذایی قابلدرمان است
- کلاس A2: در این نوع دیابت به دلیل وجود مقاومت به انسولین، درمان آن مستلزم مصرف دارو است.
راهکاری برای درمان دیابت بارداری
محدودیت کربوهیدرات بهعنوان رژیم درمانی اولیه برای دیابت بارداری در نظر گرفته میشود اما شواهد محدودی در مورد مقادیر بهینه کربوهیدرات، پروتئین و چربی برای کنترل قند خون در بیماران مبتلا به دیابت بارداری وجود دارد.
محققان در تحقیقی جدید دریافتند، زنان مبتلا به دیابت بارداری که رژیم غذایی با پروتئین زیاد و کربوهیدرات کمتری بهخصوص در وعده صبحانه مصرف میکنند، احتمال بیشتری وجود دارد که قند خون پس از وعده غذایی کمتری داشته باشند.
تحقیقات قبلی سطوح کربوهیدرات را دستکاری کرده و مصرف چربی را برای جبران آن تعدیل میکردند اما هیچ کدام از این تحقیقات تأثیر مقادیر پروتئینی متنوع را با دستکاری کربوهیدرات جبرانی بر کنترل قند خون در یک محیط تغذیه کنترلشده ارزیابی نکرد.
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر رژیم غذایی با پروتئین بالاتر و کربوهیدرات کمتر بر سطح قند خون مادر در یک کارآزمایی تغذیه خوب کنترل شده در زنان مبتلا به دیابت بارداری بود که با انسولین یا سایر داروها درمان نشده بودند.
دیابت بارداری هم زنان و هم نوزادان آنان را تحت تأثیر قرار میدهد و مطالعات زیادی نشان میدهد که محیط داخل رحمی در بارداری تحت تأثیر دیابت بارداری ممکن است بر مادر و کودک اثر بگذارد که این تأثیر تا آخر عمر ادامه دارد. از آنجایی که کنترل انرژی دریافتی رژیم غذایی یک عامل ضروری در کنترل دیابت بارداری است، نیاز فوری به ایجاد یک مدرک اساسی برای توصیههایی در مورد نسبتهای درشت مغذیها برای کنترل تغذیهای بهینه دیابت بارداری وجود دارد.
با توجه به پیشینه فوق، کیمبرلی کی تروت از دانشگاه پنسیلوانیا، ایالات متحده و همکارانش قصد داشتند رژیمهای غذایی ایزوکالری متفاوت را در میزان کربوهیدرات، محتوای پروتئین و چربی در بین زنان مبتلا به دیابت بارداری مقایسه کنند. آنان روی این فرضیه کار کردند که ناحیه گلوکز زیر منحنی (سطح قند خون) با مصرف وعدههای غذایی پروتئین بیشتر یا کمبود بیشتر کربوهیدرات، کمتر میشود.
زنان مبتلا به دیابت بارداری کنترل شده با رژیم غذایی تایید شده، حاملگی تک قلو و عدم وجود بیماریهای همراه از قبل، با میانگین سن بارداری ۳۲ (۱.۷۶±) هفته بودند. میانگین شاخص توده بدنی قبل از بارداری شرکتکنندگان ۲۸.۷ کیلوگرم بر متر مربع بود. در ابتدا، به زنان یک رژیم غذایی با پروتئین زیاد و کربوهیدرات کم یا یک رژیم غذایی با پروتئین کمتر و کربوهیدرات بیشتر برای بستری ۳۶ ساعته در بیمارستان داده شد. تهیه تمامی وعدههای غذایی و میان وعدهها در آشپزخانه متابولیک انجام شد. پس از یک بازه زمانی سه تا هفت روزه برای بیاثر شدن مداخله تجویز شده قبلی، به زنان درمان مخالف داده شد.
در دوره درمانی که به زنان یک وعده غذایی پروتئین زیاد و کربوهیدرات کم داده شد، میانگین گلوکز سه ساعته قبل از غذا و بعد از غذا در روز دوم کمتر بود.
محققان میگویند: تحقیق ما اولین تحقیقی است که نشان میدهد یک وعده غذایی با پروتئین بالاتر و محتوای کربوهیدرات کمتر، بهویژه در وعده صبحانه، منجر به کاهش قند خون پس از غذا در زنان مبتلا به دیابت بارداری میشود البته فقدان تفاوتهای قابل توجه در سایر نقاط زمانی جمعآوری، میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد اما به احتمال زیاد بهدلیل حجم نمونه کوچک است.
آنان نتیجه گرفتند: نتایج بلندمدتتری از رژیم غذایی با پروتئین بالاتر، از جمله تعادل نیتروژن، کنترل قند خون مادر و تاثیر بر پیامدهای رشد جنین ضروری است.
نتایج این تحقیق در مجله Women Health Rep منتشر شده است.
انتهای پیام