سوء تغذیه شاید یکی از بیماری‌هایی باشد که کمتر در اطرافیان خود مشاهده کرده باشیم؛ با این وجود می‌دانیم هنوز در کشورهایی از جهان، بسیاری از افراد بر اثر سوء تغذیه و عدم دسترسی به غذای کافی و سالم جان خود را از دست می‌دهند. اگر می خواهید بدانید که این مشکل چه تاثیراتی به ویژه بر بانوان دارد با ما همراه شوید.
نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ علیرغم توسعه زیاد صنایع در جهان، هنوز هم در بسیاری از کشورهای در حال توسعه یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مربوط به تغذیه، قحطی و کمبود مواد غذایی لازم برای سوخت‌وساز بدن یا همان سو تغدیه است و همچنان سوءتغذیه در همه کشورهای جهان با نمودهای گوناگون همچون چاقی، بدخوری یا کم‌خوری دیده می‌شود. بر پایه آمار سازمان بهداشت جهانی، سوءتغذیه بزرگ‌ترین عامل مرگ‌ومیر کودکان و تهدیدکننده سلامت عمومی در جهان است.
کمبود غذا اغلب به معنی پایین بودن کیفیت و ارزش غذایی تغذیه و مربوط به قیمت بالای غذا و فقر جوامع است. کمبود شیردهی ممکن است منجر به سوءتغذیه شود. بیماری‌های عفونی مانند ورم معده و روده، ذات‌الریه، مالاریا و سرخک که نیازهای غذایی را افزایش می‌دهند نیز می‌توانند باعث سوءتغذیه شوند. سوء تغدیه در واقع اصطلاحی برای هر دو مصرف ناکافی یا بیش از اندازه مواد غدایی است که خود ناکافی بودن مصرف غذایی می‌تواند به کم بودن حجم غذای مصرفی و یا پایین بودن و متعادل نبودن انواع گروه‌های غذایی مانند پروتئین تقسیم شود.
بیماری های ناشی از سوء تغذیه
کمبود غذا و یا نامتوازن بودن گروه‌های غذایی مصرف شده و حتی زیاد مصرف کردن غذا هر ۳ می‌توانند بیماری‌ها و مشکلات زیادی را برای بدن ایجاد کنند؛ اما بیماری های ناشی از سوء تغذیه چیست؟
بیماری‌هایی که سوء تغدیه می‌تواند ایجاد کند؛ می‌توانند از دوران جنینی داخل رحم به علت کمبود مواد غذایی و ریز مغذی‌هایی مانند ویتامین‌ها شروع شوند و همچنین در دوران کودکی و بزرگسالی شروع شده ویا ادامه یابند و به‌جز در سلامت جسمی فرد، روی موقعیت تحصیلی و اجتماعی او نیز اثر بگذارند .
سوء تغذیه می‌تواند برخی بیماری‌ها مانند سرخک، سینه‌پهلو و اسهال را تشدید کرده ویا پیش از آنکه موجب تشدید آن‌ها شود، موجب ایجاد آن‌ها بشود.
همچنین سوء تغذیه ناشی از کمبود پروتئین و یا ریز مغذی‌های دیگر می‌توانند باعث مشکلات مختلفی از جمله :
- کمبود ویتامین آ: سبب خشکی چشم، شب کوری، افزایش خط عفونت
- کمبود روی: از دست رفتن اشتها، عدم رشد، تاخیر در بهبود زخم‌ها، ریزش مو، اسهال
- کمبود آهن: نقص عملکرد مغزی، ایجاد مشکل در تنظیم دمای بدن، اختلال معده
- کمبود ید: بزرگ شدن غده‌ی تیروئید (گواتر)، کاهش تولید هورمون‌های تیروئید، مشکلات رشد و تکامل به‌خصوص در کودکان
شوند. همچنین سوء تغذیه‌ای که به علت استفاده بیش از حد مواد غذایی مانند برخی بیماری‌های عصبی از جمله پرخوری عصبی ویا پرخوری جهت افرایش وزن باشد نیز باعث بسیاری از بیماری‌ها نظیر مشکلات کبدی و حرکتی ناشی از اصلی‌ترین عارضه آن که چاقی است شود. همچنین می تواند باعث بیماری‌های قلبی و عروقی ویا دیابت شود.
سوءتغذیه در زنان چه عوارضی به دنبال دارد؟
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان اینکه رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه در گرو سلامت و تغذیه مناسب بانوان است، گفت: کم خونی، ضعف عضلانی و مستعد شدن به ابتلای انواع عفونت‌ها از عوارض سوء تغذیه در زنان است.
دکتر پژمان بختیاری‌نیا، با اشاره به برگزاری هفته ملی سلامت زنان (از ۲۴ تا ۳۰ مهرماه) در خصوص تأثیر زنان در ایجاد امنیت غذایی برای خانواده اظهار کرد: منظور از امنیت غذایی، دسترسی اقتصادی و فیزیکی همه مردم در همه وقت و همه جا به غذای سالم و کافی به منظور زندگی سالم و فعال است.
وی افزود: زنان محور امنیت غذایی و مدیران تغذیه خانواده هستند و همچنین سلامت زنان متضمن سلامت جامعه است.
بختیاری‌نیا بیان کرد: زن، عنصر حیاتی در توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه است و از تعالیم زنان، جامعه متعالی می‌شود بنابراین سیاستگذاران هر کشور، زمینه اعتلای فرهنگ و سواد تغذیه‌ای زنان را فراهم می‌کنند.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: باید زنان جامعه در مقابل تبلیغات فریبنده مواد غذایی هوشیار و آگاه باشند و غذای سالم را با دقت فراوان انتخاب کنند زیرا آن‌ها تأمین‌کننده امنیت غذایی خانواده هستند.
بختیاری‌نیا افزود: در زمان تهیه مواد غذایی، زنان باید به برچسب مواد غذایی توجه کنند و غذاهای کم چرب، کم نمک و کم شیرین را الگوی انتخاب خود قرار دهند.
وی عنوان کرد: مادران با ذائقه‌سازی مناسب در کودکان و همچنین با انتخاب درست مواد غذایی و طبخ سالم غذا، نقش بسیار مهمی در کنترل بیماری‌های غیرواگیر شایع در جامعه مانند پوکی استخوان، فشار خون بالا، دیابت، سرطان و چاقی دارند.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: آگاهی از چگونگی تغذیه سالم در دوران نوجوانی، بارداری و شیردهی، کمک بزرگی به حفظ سلامت دختران و بانوان می‌کند.
وی با بیان اینکه شکل‌گیری شیوه زندگی سالم در جامعه از نقش‌های برجسته بانوان است، عنوان کرد: تفاوت‌های بیولوژیکی زنان با مردان از نظر بلوغ، نیاز بیشتر آنان به منابع غنی آهن و سایر ریز مغذی‌ها، نیازهای تغذیه‌ای بیشتر در دوران بارداری، زایمان و شیردهی را روشن می‌کند.
بختیاری‌نیا افزود: توجه نکردن به تغذیه مناسب بانوان موجب ناتوانی آن‌ها در حمایت از خانواده، انجام وظایف همسری و مادری و پرورش نسلی سالم و فعال می‌شود. ناتوانی زن در ایفای نقش اجتماعی و اقتصادی خود به عنوان عضو مسئول در جامعه از عوارض توجه نکردن به تغذیه زنان خواهد بود.
وی گفت: توجه نکردن به تغذیه مناسب زنان در دوران بارداری و شیردهی، ناتوانی فرزندان در ایفای وظایف اجتماعی خود و افت سطح اقتصادی جامعه را به دنبال خواهد داشت.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با بیان اینکه رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه در گرو سلامت و تغذیه مناسب بانوان است، افزود: کم خونی، ضعف عضلانی و مستعد شدن به ابتلای انواع عفونت‌ها از عوارض سوء تغذیه زنان است.
بختیاری‌نیا عنوان کرد: با توجه به خطر بالای پوکی استخوان در زنان، مصرف لبنیات، میوه‌ها و سبزیجات در این گروه اهمیت فراوانی دارد. مصرف نمک زیاد نیز خطر پوکی استخوان را افزایش می‌دهد بنابراین بهتر است زنان در خانواده، نمکدان را سر سفره یا میز غذا نگذارند.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: مصرف نوشابه‌ها و قهوه موجب افزایش خطر پوکی استخوان می‌شود بنابراین بهتر است زنان در مصرف این مواد غذایی احتیاط کنند. گنجاندن میوه‌ها و سبزیجات در رژیم غذایی روزانه نیز می‌تواند خطر بروز بسیاری از بیماری‌ها از جمله پوکی استخوان را کاهش دهد.
وی ادامه داد: عادات غذایی اغلب اعضای خانواده به عادات غذایی زنان خانواده وابسته است. الگوی صحیح تغذیه در زنان، موجب بهبود الگوی تغذیه صحیح در تمام اعضای خانواده و جامعه می‌شود.
بختیاری‌نیا عنوان کرد: کاستن از تجمع چربی در بدن زنان با کاهش وزن مناسب می‌تواند خطر ناباروری را کمتر کند. چاقی شکمی موجب افزایش خطر بروز بسیاری از بیماری‌ها است بنابراین بهتر است زنان مراقب تجمع چربی در ناحیه شکم باشند.
انتهای پیام
