به گزارش پایگاه خبری دانا آیت الله مهدوی کنی سال‌ها در درس تفسیر و فلسفه علامه طباطبایی حضور داشتند. به مناسبت سالروز ارتحال علامه طباطبایی بخش‌هایی از خاطرات آیت الله مهدوی کنی قدس سره از استاد خود است که در ادامه به آن شاره شده است.
*سبک علامه طباطبایی در تدریس اسفار
در معقول اساتیدی داشتیم. در بین اساتید ما نزد مرحوم آقای رفیعی از اسفار را خواندیم، نزد مرحوم علامه طباطبایی هم درس خواندیم فرقی که بین علامه طباطبایی و آقای رفیعی بود این بود که آقای طباطبایی آدم محققی بودند و خودشان در فلسفه نظر داشتند، ولی مرحوم آقای قزوینی محرر خوبی بودند یعنی مطالب اسفار را بهتر از علامه بیان می‌کردند، اما معمولاً خودشان اظهار نظر نمی‌کردند و ابتکاری نداشتند. ولی آقای طباطبایی اینگونه نبود وقتی وارد یک بحث می‌شدند ممکن بود مطالب مرحوم ملاصدرا را از پایه به آن صورت بیان کند بلکه مقدمات دیگری بیان می‌کردند که آن مطلب را بهتر بتوانند تثبیت کنند یا اگر بخواهند طرحی نویی در اندازند با مقدماتی بود که مطالب را با آن طرح نو بیان می‌کردند.
*حضور در درس علامه با حاج آقا مصطفی
مرحوم حاج آقا مصطفی از نظر سنی از من بزرگتر بودند. من با حاج آقا مصطفی رفیق و دوست نبودم البته در درس حضرت امام شرکت می‌کردیم در درس مرحوم علامه طباطبایی و در درس آیت الله بروجردی هم شرکت می‌کردیم. اخوی ما آقای باقری بیشتر به حاج آقا مصطفی مأنوس بودند.
*سبک تفسیری علامه طباطبایی
در آن روزگار تفسیر قرآن نیز چنین بود. در حوزه قم درس تفسیر بود، ولی با همان سبک و روش عامیانه و همگانی، نه یک تفسیر علمی و طلبه‌پرور و آشناکننده با قرآن. مرحوم علامه با شگفتی می‌گفت: مگر می‌شود انسان ۳۰ سال اجتهاد کند و با قرآن که منبع اصلی فقه ماست آشنایی نداشته باشد؟
ایشان با این احساس خلاء و نیاز شدید به قرآن، تفسیر قرآن را در حوزه شروع کرد و به عنوان درسی که فاضلان حوزه لازم است در آن شرکت کنند جا انداخت. مطالبی را که ایشان در آن زمان در درس تفسیر قرآن مطرح می‌کرد خیلی تازه و به‌روز بود. کافی است نظری به المیزان افکنده شود، آنگاه منظورم درک خواهد شد.
*حرف نو علامه در فضای الحاد روزگار خود
در آن روزگار در فضای الحاد و میدان‌داری روشنفکری وابسته به بلوک شرق و غرب، آنکه توانست بگوید حوزه حرفی برای گفتن دارد، مرحوم علامه طباطبایی بود. وی با تأمل، اخلاص، پشتکار، توانایی علمی توانست تحول عظیمی را در حوزه بیافریند و در تربیت و رشد بسیاری از شخصیت‌های فعلی که هر یک نقش مهمی در میهن اسلامی دارند نقش ایفا کند.
از نظر فلسفه و آشنایی با قرآن و افکار و اندیشه‌های نو، مرحوم علامه طباطبایی در من تأثیر بسیاری گذاشت. زمانی که علامه طباطبایی به قم مشرف شد، نه‌تن‌ها مباحث فلسفی مورد توجه نبود، بلکه بسیار از آن دوری می‌شد و هرکس در مسائل فلسفی می‌گشت، از وی به بدی نام می‌بردند.
به عقیده من مرحوم علامه در فکر و اندیشه حوزویان تحولی عمیق ایجاد کرد که این تحول غیر مستقیم در انقلاب اسلامی نیز مؤثر بود. ایشان این دگرگونی را به‌تدریج، با حوصله و خلوص تمام ایجاد کرد. علامه طباطبایی درس اخلاق نمی‌داد. همان جلسه‌ی درسشان، درس اخلاق هم بود.
علامه طباطبایی نقش بسیار مؤثر و کارآمدی در حوزه‌های علمیه، به‌ویژه قم و حتی انقلاب اسلامی ایران گذاشته است، نقشی که امروز شاید ناشناخته باشد.
گزارش از امیر محمد کلانتری
