به گزارش پایگاه خبری دانا، اگرچه یارانه نقدی آبان ماه هفته گذشته واریز شد، اما سازمان هدفمندی یارانهها اکنون اعلام کرده که حدود سه میلیون فرد جدید مشمول یارانه نقدی شدهاند و البته معیار جدید حذف یارانه نقدی را اعلام کرده است.
همزمان با واریز یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی از اردیبهشت ماه سال جاری، یارانه برخی از خانوارها قطع شد و در چند ماه گذشته علیرغم اعتراض و پیگیریهای متعدد، یارانه این افراد واریز نشد.
اما حالا سازمان هدفمندسازی یارانهها جدیدا اعلام کرده که اطلاعات خانوارهای موجود را بررسی کرده و از مجموع حدود ۶ میلیون نفری که یارانه آنها قطع شده بود، سه میلیون نفر مشمول یارانه جدید شدهاند.
اما این اطلاعیه اعلام نکرده که آیا یارانه مشمولان جدید هفته گذشته واریز شده یا نه. همچنین زمان واریز معوقات یارانه جاماندگان هم اعلام نشده است.
ماجرای یارانه ۸ تا ۱۱ میلیونی چیست؟
چون پیش از این بارها مطرح شده بود که اگر خانواری مشمول یارانه باشد و یارانه او به خطا قطع شده باشد، معوقات یارانه به حساب سرپرست خانوار واریز میشود. اگر چنین وعدهای اجرایی باشد، افرادی که از اردیبهشت ماه یارانه نگرفتهاند، حدود دو میلیون و ۱۰۰ تا دو میلیون و ۸۰۰ هزار تومان از سازمان هدفمندی یارانهها طلب دارند و این سازمان باید این یارانه را یکجا و یا به تدریج برای مشمولان واریز کند.
پیامهای مخاطبان تجارتنیوز نشان میدهد برخی از افرادی که تاکنون مشمول یارانه نبودند، این ماه یارانه جدید گرفتهاند، اما معوقات قبلی برای آنها واریز نشده است.
البته سازمان هدفمندی یارانهها در اطلاعیه جدید خود اعلام کرده که «کل افراد محذوف اردیبهشت ۱۴۰۱، ۵۹۳۰۰۰۰ نفر بودند که از این تعداد ۴۳۰۰۰۰۰ نفر در سامانه حمایت درخواست بازبینی ثبت کردند. از این تعداد ۳۰۰۰۰۰۰ نفر در دهکهای درآمدی ١ـ٩ شناخته شدند و مجدداً یارانه ایشان برقرار و معوقات یارانه به حساب سرپرست خانوار واریز شد.»
بر اساس این ادعا باید یارانه این گروه و معوقات آن واریز شده باشد و مثلا یک خانوار چهار نفره که در هفت ماه گذشته مشمول یارانه نبودند، در مجموع بین ۸ تا ۱۱ میلیون تومان یارانه دریافت کنند در حالی که بعید است دولت معوقات این چند ماه را یکجا واریز کرده باشد.
معیار جدید حذف یارانه اعلام شد
اگرچه حدود سه میلیون نفر به لیست یارانهبگیران اضافه شده است، اما سازمان هدفمندی یارانهها از معیار جدیدی برای حذف یارانه نقدی رونمایی کرده است و آن هم دریافت سهمیه دو هزار دلاری سالانه است.
از دو هفته قبل با افزایش قیمت دلار بازار آزاد و اختلاف قیمت آن با دلار توافقی، بسیاری از افراد کارت ملی خود را در ازای ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان به دلالان اجاره میدادند تا از طریق آن دلار سهمیهای بخرند.
اما بعد از آن بود که خبر رسید احتمالا اطلاعات این خانوارها به سازمان هدفمندی یارانهها ارسال میشود. بهعبارت دیگر اگر فردی این سهمیه را دریافت کند، اطلاعات مربوط به آن تحت عنوان فعالیت اقتصادی فرد در سامانه رفاه ایرانیان ثبت خواهد شد و ممکن است دهکبندی افراد را دستخوش تغییر کند.
پیش از این هم بارها عنوان شده بود که دهکبندی خانوارها یک امر متغیر است و ممکن است دهکبندیها تغییر کند. حالا باید منتظر ماند و دید آیا ماه آینده یارانه خریداران دلار سهمیهای قطع میشود یا نه.
توزیع کالابرگ در کشور به زودی آغاز میشود / یارانه نقدی آذر ۱۴۰۱ پرداخت نمی شود؟
این ادعای جدیدی است که سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس اعلام کرده و گفته رییسجمهوری در جلسهای اعلام کرده بالای ۸۵ درصد زیرساختهای توزیع کالابرگ فراهم شده و بهزودی در کشور عملیاتی میشود.
به عبارتی ابراهیم رئیسی اعلام کرده که به زودی توزیع کالابرگ در کشور آغاز میشود و پرداخت یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی قطع میشود.
این چندمین باری است که در طول سال جاری چنین مسالهای مطرح میشود. اینکه دولت از یک سو وعده ادامه پرداخت یارانه نقدی را میدهد و مجلس بر پرداخت کالای الکترونیک تاکید دارد.
۲۰ آبان ماه هفتمین مرحله یارانه نقدی واریز شد و هنوز این ابهام وجود دارد که آیا دولت میخواهد به پرداخت یارانه ادامه دهد و یا آن را قطع خواهد کرد.
سال آینده یارانه میگیریم یا کالابرگ؟
به نظر میرسد که دلخواه دولت پرداخت یارانه نقدی است. این مساله را رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره تصمیمگیری برای ادامهدار بودن پرداخت یارانه ۴۰۰ هزار تومانی و یا ارائه کالابرگ در لایحه بودجه ۱۴۰۲ گفته بود: هنوز به این مرحله نرسیدهایم و فعلا کار بر روی منابع و مصارف در حال انجام است. باید درآمدها و منابع و حقوقها و… مشخص شود و بحث یارانهها در تبصره ۱۴ مورد بررسی قرار میگیرد، ولی به احتمال زیاد همین میزان یارانه برای سال آینده ادامه داشته باشد.»
نکته دیگری که مسعود میرکاظمی اعلام کرده بود مساله پرداخت یارانه نقدی ۴۰۰ هزار تومانی است و صحبتی از یارانه ۳۰۰ هزار تومانی به میان نیاورده بود.
اما این گفته کاظمی به این معنا نیست که کالابرگ از دستور کار دولت خارج شده است. پیش از این هم احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد گفته بود کالابرگ از دستور کار دولت خارج نشده و قرار است امکان اجرای این طرح بررسی شود. او تاکید کرده بود که ما امیدوارم قبل از پایان سال این کار عملی شود و توزیع کالابرگ از سر گرفته شود.
اما به نظر میرسد که دولت میخواهد توزیع یارانه نقدی را تا پایان سال ادامه دهد و در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ هم مساله کالابرگ را حذف کند و تنها بر پرداخت یارانه نقدی تاکید کند و مجوز پرداخت آن را از مجلی بگیرد.
یارانه نقدی گاز هم میآید؟
با اعلام محمدرضا جولایی، مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران، در صورتی که مصرف گاز خانگی و تجاری کاهش نیابد تامین خوراک گاز صنایع و نیروگاهها با محدودیت روبهرو میشود. تا به امروز نیز صنایع از محل قطعی گاز زیان هنگفتی را متحمل شدهاند.
آنطور که احمد مهدویابهری، دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی ایران، میگوید: اخیرا صنایع کشور زیان ۶۸۲ میلیون دلاری (معادل ۱۷ هزار میلیارد تومان) را به دلیل قطعی گاز متحمل شدند.
بر این اساس پتروشیمیها راهکاری را پیش روی دولت قرار دادهاند که اگر دولت گاز آنها را قطع نکند، معادل 80 درصد نرخ خوراک پتروشیمیها را به مشترکان کممصرف بپردازند. اجرای این طرح با تشویق مصرفکنندگان به صرفهجویی و روانه مازاد گاز به صنایع توجیه میشود. حال به نظر میرسد این میتواند یارانه جدیدی برای شهروندان باشد.
در این طرح گازی که دولت به قیمت ۱۲۰ تومان در اختیار مردم قرار میدهد، توسط پتروشیمیها با نرخ حدود ۳۰۰۰ تومان خریداری میشود و این مبالغ توسط بانکها به حساب مشترکان واریز میشود.
حال باید دید آیا پیگیری چنین طرحهایی میتواند آسیبهای ناشی از قطعی گاز به صنایع را در آستانه فصل سرما کاهش دهد؟ مشکل کمبود گاز با کنترل مصرف مشترکان قابل حل است یا به بازسازی زیرساختهای گازی نیاز دارد؟
دومین تولیدکننده گاز دنیا در تنگنای تامین انرژی!
حسن رزمیانمقدم، نماینده مجلس یازدهم، در گفتگو با تجارتنیوز گفت: اولین موضوعی که نیاز به شفافسازی دارد بستر اجرای این پیشنهاد است. اینکه محدود به مناطق مسکونی است یا کارخانجات، ساختمانهای تجاری و … را هم شامل میشود؟
وی ادامه داد: در مناطق مسکونی میتوان به اثرگذاری این پیشنهاد در صرفهجویی خانوارها امیدوار بود. چراکه در حال حاضر گاز به صورت بهینه در منازل مصرف نمیشود.
او تصریح کرد: مصداق بارز عدم بهینهسوزی، سوخت غیراستاندارد بخاریهاست. هدررفت انرژی در این زمینه به حدی است که اگر دولت خود اقدام به خرید بخاری استاندارد برای مردم کند هزینه کمتری نسبت به جبران کمبود گاز دارد.
این نماینده مجلس گفت: مایه تاسف است که ایران بهعنوان دومین تولیدکننده گاز دنیا در تنگنای تامین انرژی باشد.
رزمیانمقدم در پایان عنوان کرد: از آنجایی که عمر استفاده از سوختهای فسیلی رو به پایان است مجلس طرح جایگزینی وسایل گرمایشی برقی و همزمان پیگیری صادرات گاز را مطرح کرده است.
پتروشیمیها جور بیتدبیری دولت را میکشند
محمدرضا مدیری، مدیر عامل پتروشیمی زنجان، درباره تاثیرگذاری این طرح در صرفهجویی گاز به تجارتنیوز گفت: راه حل اصلی در مدیریت مصرف گاز ساماندهی نظام قیمتگذاری است. چراکه قیمت مهمترین سیگنال تنظیمگر روابط اقتصادی است.
وی ادامه داد: در ایران نظام قیمتگذاری دستکاری و اعداد توزیع بهینه دچار برهمریختگی شده است. در نتیجه این سوءمدیریت، ایران رکورددار مصرف انرژی در جهان میشود. رکوردی که هیچ همخوانی با رشد اقتصادی کشور ندارد.
مدیری تصریح کرد: با این حساب از آنجایی که نظام تدبیر توان مدیریت قیمتگذاری بازدارنده را ندارد. بنابراین مصرفکنندگان در مصرف انرژی صرفهجویی نمیکنند. در نتیجه شرکتهای تولیدکننده جور کمبود گاز کشور را کشیده و زیان مالی میبینند.
رفتار دولت با پتروشیمیها بیمارگونه است
مدیرعامل پتروشیمی زنجان با اشاره با رفتار دولت با پتروشیمیها تشریح کرد: سهم پتروشیمیها در مصرف کل گاز کشور تنها پنج تا هفت درصد است؛ در حالی که بیش از 10 میلیارد دلار ارزش افزوده برای کشور دارند.
او افزود: این در حالی است که دولت هنگام تنگنای تامین گاز، در رفتاری بیمارگونه تمرکز خود را به افزایش نرخ و قطعی گاز شرکتهایی معطوف میکند که دستاورد مالی بیشتری دارند. مصداق بارز آن نرخ خوراک سیمان است که 10 درصد از خوراک پتروشیمی ارزانتر است در حالی که ارزش افزوده پتروشیمی را ندارد.
وی ادامه داد: دولت به جای آنکه از پتروشیمیها که ارزآوری بیشتری دارند حمایت کرده و خوراک ارزانتری به آنها بدهد، با اعمال بخل سیاسی باعث ضرر به این صنایع میشود.
مدیری عنوان کرد: به نظر میرسد تصمیم سندیکای پتروشیمی متاثر از بیتوجهی دولتها به این صنعت است. تا جایی که برای جلوگیری از آسیب به سهامداران، اقتصاد ملی و صنعت حاضر به قبول هزینه گاز مصرفی خانوارها میشود.
بر اساس این گزارش فعلا نمیتوان با قطعیت درباره تاثیر این طرح بر صرفهجویی گاز خانگی اظهار نظر کرد.
اما نکته سوالبرانگیز این است که پتروشیمیها چطور با وجود اعتراض به گرانی نرخ خوراک، حالا حاضر به پرداخت ۸۰ درصد همان نرخ به مردم برای قطع نشدن گاز خود هستند؟
اگر پتروشیمیها زیان تولید با این نرخ خوراک هستند پس چه اصراری به عدم قطع گاز و حتی پرداخت تشویقی به مشترکان خانگی دارند؟
یک گروه جدید به یارانهبگیرها اضافه شد
۳میلیون نفر مجدداً مشمول یارانه نقدی شدند. با توجه به اطلاعات ارائهشده از سوی سازمان هدفمندسازی یارانهها کل افراد ثبتنامشده تا ابتدای آبان ۱۴۰۱ برابر با ۲۶۵۰۰۰۰ نفر هستند. با توجه به بررسیهای انجامشده، از بین این افراد ۱۶۵۰۰۰۰ نفر در دهک ۱ـ۹ درآمدی قرار گرفتند و مشمول پرداخت یارانه شدند.
همچنین یک میلیون نفر نیز در دهک ۱۰ درآمدی قرار گرفتهاند و مشمول دریافت یارانه تشخیص داده نشدهاند.